OVERZICHT

1. Vlaamse vertaling van het EU beleid m.b.t. beroepsgericht onderwijsMicheline ScheysSecretaris-generaalVLOR studienamiddag 4 juni 2014

2. OVERZICHT • Situering EU beleid betreffende beroepsgericht onderwijs en beroepsopleidingen (vocational education and training, VET) • Mijlpalen in het EU VET-beleid • Vertaalslag EU beleid m.b.t. VET naar Vlaams onderwijsbeleid • Belangrijkste actoren • Uitdagingen

3. Situering EU beleid betreffende VET Geconsolideerde versie Verdrag EU (2012) Art.5 – subsidiariteitsbeginsel met belangrijke toezichtrol voor “nationale parlementen” ; binnen België ook Vlaams Parlement ! Globale Europese strategie “Europa 2020”: Europees Semester “Onderwijs en Opleiding 2020” (ET 2020)

4. Geconsolideerd Verdrag (2012) art.165 (onderwijs) EU moedigt de samenwerking tussen de lidstaten aan, ondersteunt hun activiteiten en vult ze aan, met eerbiediging van verantwoordelijkheid lidstaten voor onderwijsinhoud en organisatie van het onderwijsstelsel.uitwisseling van informatie en ervaring omtrent gemeenschappelijke vraagstukken (in kader van OMC) art.166 (beroepsopleiding) versterkende en aanvullende activiteiten door de EU, met eerbiediging van verantwoordelijkheid lidstaten voor inhoud en organisatie beroepsopleiding. bevordering van samenwerking tussen onderwijs- en opleidingsinstellingen en ondernemingen. geen hard law: raadsconclusies en aanbevelingen

5. Globale Europese strategie Europa 2020: Europees semester: (jaarlijkse cyclus) met landenspecifieke aanbevelingen Commissie en “nationaal hervormingsplan” (BE en VL); tot nu toe gericht op LLL; (we halen nog niet de helft van EU benchmark 15% tegen 2020). Maar ook andere in de rand van economische en arbeidsmarktpolitiek: voortijdig schoolverlaten

6. Globaal EU beleid m.b.t. onderwijs en opleiding (ET 2020) 4 strategische doelstellingen • leven lang leren en mobiliteit realiseren • kwaliteit en efficiëntie van onderwijs en opleiding verbeteren • kansengelijkheid, sociale cohesie en actief burgerschap bevorderen • innovatie en creativiteit (inclusief ondernemerschap) op alle onderwijs- en opleidingsniveaus bevorderen

7. Belangrijke mijlpalen EU VET-beleid Brugge-Kopenhagen proces: versterkte samenwerking binnen de EU op het terrein van VET • Initiatief van de DGs VET tijdens vergadering in Brugge (2001) (bottom-up); • Verklaring van Kopenhagen november 2002 • Communiqué van Brugge (7/12/10): agenda periode 2011-2020: • duidelijke visie VET, • 11 strategische doelstellingen, • 22 korte-termijn doelstellingen 2014 voor de landen, • 38 ondersteunende acties van de Commissie, • steunt op Raadsconclusies (19/11/10) geldig voor de EU-lidstaten • Alle lidstaten, sociale partners, VET-providers  engagement! • CEDEFOP: rapportering

8. Aanknopingspunten VET met algemeen onderwijsbeleid De Verklaring van Kopenhagen (2002): Gelijkaardige doelstellingen als Bolognaverklaring (1999): • transparantie verhogen, • mobiliteit promoten, • kwaliteit verbeteren, • erkenning vergemakkelijken  EU ruimte voor VET

9. Aanknopingspunten VET met algemeen onderwijsbeleid Communiqué van Brugge (2010) = gesitueerd binnen de 4 SD van “ET2020”: zowel continuïteit als vernieuwing (inhoud en aanpak/ sturing) • Meer aandacht voor kwaliteit van VET (belang van werkplekleren!) • Gebruik van EU transparantie-instrumenten (EQF, EQAVET, ECVET) waar nuttig, maar implementatie van deze instrumenten geen doel op zich + afstemming nodig! • Aandacht voor I-VET maar ook voor VET Volwassenen C-VET/VO/LLL  EVC, LL guidance

10. Aanknopingspunten VET met algemeen onderwijsbeleid Aanbevelingen betreffende de transparantie-tools DG EaC • EQF = Europees Kwalificatiekader (2008) • ECVET = Europees credit-systeem voor VET (2009) • EQAVET = Europees kader voor kwaliteitszorg in VET (2009) • Validation of non-formalandinformallearninge (2012) Aanbevelingen en Raadsconclusies m.b.t. onderwijs en opleiding • Aanbeveling betreffende het EU kader met 8 sleutelcompetenties (2006) • Raadsconclusies betreffende “lifelong guidance” (2008) • Raadsconclusies m.b.t. “socialdimension in educationand training” (2010) • Raadsconclusies m.b.t. “investing in E&T”, als reactie op Commissiemededeling “rethinkingeducation” (2012)

11. Vertaalslag EU beleid VET naar Vlaams onderwijsbeleid • Niet bindend karakter: Raadsconclusies, Aanbevelingen, Brugge Communiqué e.d. vrijwillige samenwerking + mogelijke inspiratiebron voor Vlaams beleid; geen implementatieplicht, wel “peer pressure” (dat mogelijk versterkt wordt via Europees Semester/ peer review) • Vertaling naar Vlaams beleid mogelijk via de meest geschikte structuren / kanalen Bv. Vlaamse Kwalificatiestructuur is vorm gegeven in VKS Decreet via de gepaste weg: conceptnota, adviesraden, ontwerpdecreet, overleg met koepels, Vlaams Parlement, Vlaamse Regering. Is geen kopie van EQF (want meta-tool) maar wel op geïnspireerd en eigen Vlaamse invulling (BK’s en OK’s).

12. Impact van regelgeving / instrumenten vanuit andere EU beleidsdomeinen (Interne Markt en Diensten, Enterprise …) • EU dossiers op snijvlak Onderwijs en Werkgelegenheid Gedeeltelijk op te vangen door samenwerking met beleidsdomein WSE, maar federale niveau blijft rol spelen (ook na 6de staatshervorming) • Dossiers van andere EU beleidsdomeinen Gedeeltelijk op te vangen via interdepartementale informatie-uitwisseling over lopende en geplande EU dossiers, rol IV Vlaanderen en Vlaamse PV, VLEVA Gedeeltelijk op te vangen door samenwerking met beroepssectoren, in kader van sectorconvenants, procedure Beroepskwalificatie (AKOV) Gedeeltelijk inzicht via Werkprogramma Cedefop Inbouwen in EU en EC-structuren, bv. EPSCO, COMPET

13. Belangrijkste actoren in Vlaanderen • De Vlaamse minister bevoegd voor Onderwijs en Opleiding Is in beurtrol met collega’s lid van EU Raad Onderwijs; eindverantwoordelijke omzetting naar Vlaams beleid of regelgeving – maar is niet direct betrokken bij aansturing “Europa 2020” initiatieven, alhoewel onderwijs en opleiding hierin belangrijk is • Departement Onderwijs en Vorming: ondersteunt Minister; heel wat expertise door participatie in heel wat gremia; informeren van onderwijsactoren o.a. via VLOR • De Vlaamse Regering: omzetting naar Vlaamse decreten; goedkeuring Vlaams Hervormingsplan; afstemming EU indicatoren en Pact 2020 • Het Vlaams Parlement: omzetting naar decreten; bevoegd voor subsidiariteitstoets EU initiatieven; initiatieven “Dienst Europa” • Adviesraden (VLOR, SERV): adviezen bij omzetting EU beleid naar Vlaamse regelgeving; adviezen op eigen initiatief • Informatie platforms voor onderwijsactoren: VLEVA, VLOR, Vlaamse PV, …

14. Uitdagingen • De Europese Commissie (ook DG EaC) komt steeds met nieuwe initiatieven en instrumenten: Vlaanderen benadert dit constructief-kritisch; implementatie moet selectief gebeuren (meerwaarde, proportionaliteit, …) • Synergie tussen EU-instrumenten zou vanaf ontwikkelingsfase verzekerd moeten zijn • Aantal dossiers op snijvlak onderwijs – werkgelegenheid worden gecoördineerd door EU “Employment”; samenwerking is vereist binnen EU, maar hiervoor is er geen formele structuur • losse EU initiatieven en instrumenten worden best gesitueerd en gehanteerd binnen concrete beleidsstrategieën (EU of Vlaamse) met duidelijke visie en doelstellingen, praktijkvoorbeeld: Communiqué van Brugge: politieke betrokkenheid moet versterkt worden !