Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Veneryen Hastalıklar Zührevi hastalıklar Dr. Abdullah ÖZTÜRK

1. Cinsel Yolla Bulaşan HastalıklarVeneryen HastalıklarZührevi hastalıklarDr. Abdullah ÖZTÜRK

2. Tanım • Cinsel Yolla Bulaşan Hastalık(CYBH)lar • İnsanlar arasında cinsel ilişki ile bulaşabilen hastalıklardır. Bu hastalıklar, cinsel ilişki ile mikrobu taşıyan kişiden sağlıklı kişiye bulaşır. • Dünyada her yıl 400 milyon kişi bu gruba giren hastalıklardan birine yakalanmaktadır. • 3 milyondan fazla insan ölmektedir.

3. Sakın zinaya yaklaşmayın; çünkü o çirkinliği meydanda olan bir hayasızlıktır, çok kötü bir yoldur. (İsra-32 ) ( Kur’an-ı Hakim ve açıklamalı meali, Prof. Dr. Suat Yıldırım)

4. İnfeksiyon ajanına göre sınıflandırma Bakteriyel Neisseria gonorrhoea Clammydia trachomatis Treaponema pallidum Heamophilus ducrei Mycoplasma hominis Ureaplasma urealyticum Calymmatobacterium granulomatis Shigella spp. Comphylobacter spp. Grup B streptococcus Bacrerial vaginosis

5. İnfeksiyon ajanına göre sınıflandırma Viral Human (alpfa) herpes virus 1-2 Human (beta) herpes virus 5 (CMV) Hepatitis B virus Human papilloma virus Molluscum contagiosum virus Human immunodeficiency virus (HIV)

6. İnfeksiyon ajanına göre sınıflandırma Protozoal Entamoeba histollytica Giardia lambia Trichomonas vaginalis Fungal Candida albicans Ectoparaziter Phthirus pubis Sarcoptes scabiei

7. CYBH’ların ortak özellikleri 1.Bulaşıcı hastalıklardır. 2.Çoğunlukla cinsel yolla bulaşırlar. 3.Öncelikle ano-genital bölgede (dış üreme organları) bulgu verirler. 4.Kalıcı immünite (bağışıklık) bırakmazlar.

8. Risk faktörleri 1.Yaş En sık 15-30 yaşlar arasında görülür; 15-19 yaşındaki kadınlarda, 19 yaş üstü erkeklerde daha sıktır. 2.Sigara kullanma 3.Alkol kullanma 4.İlaç alışkanlığı İV ilaç kullananlarda AIDS ve Hep.B artar. Broklim HIV kadın %65, erkek %59

9. Risk faktörleri 5.Başka CYBH’lardan birini geçirme CYBH’lardan birinin varlığı HIV geçişini 2-9 kat artırır. 6.Sünnetsiz olma Genital uçuk ve Gonore’de 2, Kandidiyazis ve Sifiliz’de 5 kat fazla

10. Riskli davranışlar • Seksüel davranışBirden çok kişiyle cinsel ilişki kurma, Sık cinsel eş değiştirme, Cinsel eşin birden fazla cinsel eşinin olması, Eşcinsellik (Homoseksüellik), CYBH belirtisi olanlarla cinsel ilişkide bulunmak. • Sağlık durumuKötü-yetersiz vücut temizliği, Doktora geç baş vurma , Tedaviye uymama ve yetersiz tedavi, CYBH’ı olanların eşlerinin tedavi edilmemesi.

11. Riskli davranışlar • Hayat kadını olarak çalışma, • Ailelerinden veya cinsel eşlerinden uzun süre ayrı kalma (asker, uzun yol şoförleri, turistler, iş adamları,gemiciler, göçmen işçiler), • CYBH’ ların sık görüldüğü yerlere iş gezisi ve turistik seyahatte bulunma.

12. 1995 ‘de 15-49 yaş arasındaki bireylerde oluşan yeni vaka sayısı Trikomonyazis........167,2 milyon Klamidya.................89,1 milyon Gonore....................62,1 milyon Sifiliz ......................12,2 milyon TOPLAM.................331 milyon 15-49 yaşlarındaki bireylerde hastalığın görülme sıklığı %11,3’tür. DSÖ 1996 verileri

13. Trikomonyazis Klamidya Genital siğil Gonore ( Bel soğukluğu ) Genital uçuk Sifiliz ( Frengi ) Yumuşak şankr ( şankroid ) Lenfogranüloma venereum Granüloma inguinale Vajinal kandidiyazis Uyuz Kasık biti Hepatit B (Sarılık B)

14. Bulaşma • Evlilik dışı cinsel ilişki, Bel soğukluğu bir cinsel ilişki ile kadına %50, erkeğe %20 ihtimalle bulaşır. • Kan ve kan ürünleri nakli, • Organ nakli, • Direkt temas, • Anneden bebeğe geçiş. Hamilelikte, doğum esnasında, emzirme döneminde HIV %15, gonore %30-50, Klamidya %50-70

15. Klinik Semptomatik Cinsel organlarda akıntı (kötü renkli ve kötü kokulu), kanama, kaşıntı, Cinsel ilişki sırasında ağrı ve yanma, Genital bölge ve cinsel organlarda yara ve siğiller, Kasıklarda elle hissedilen şişlik (beze), Sık idrara çıkma, İdrar yaparken ağrı ve yanma, Deri döküntüsü, Ateş, terleme, halsizlik.

16. KlinikAsemptomatik (belirtisiz) Klamidya da kadınların %70’i Erkeklerin %30’u asemptomatiktir

17. Sifiliz 2.dönem

18. Uçuk

19. Siğil

20. Molluskum Kontagiyozum

21. Sifiliz 3. dönem

22. Komplikasyonlar Gonore-klamidya ERKEK-prostatit, epididimit, kısırlık KADIN-servisit, endometrit, salpenjit, dış gebelik ,kısırlık PİH, perihepatik abse, sepsis, ölüm Sifiliz Erken sifiliz, latent sifiliz, geç sifiliz anevrizma, kalp yetmezliği menenjit, paralizi, koma, ölüm nörit, optik sinir atrofisi, körlük. Genital siğil Serviks, glans penis, ano-genital, periungual kanser.

23. Gonoreye bağlı konjonktivit

24. 3. devir sifiliz

25. Hamilelik Gonore Erken membran rüptürü, chorioamnionitis, septik düşük Bebekte ophtalmia Neonatorum gözde kızarıklık, hassasiyet, korneada erezyon, perforasyon, glokom, körlük oro-faringeal gonore Klamidya Erken membran rüptürü, erken doğum Bebekte-Konjonktivit, skarlaşma, yeni damar oluşumu, görme bozukluğu Pnömoni (Zatürre)

26. Hamilelik Genital uçuk Gebelikte bulaşırsa: Fetusta deri lezyonu, skar, mikrosefali, ensefalit oluşur, bebek genelde ölür, yaşarsa kalıcı nörolojik hasar bırakır. Doğum esnasında bulaşırsa: Lokalize deri hastalığı Şiddetli yaygın hastalık (ensefalit, hepatit, pnömoni,koagülopati) %15-50 ölüm Sifiliz Düşük, ölü doğum, Canlı doğum olursa: Erken doğumsal sifiliz (rinit, deri döküntüsü, HpSpMg, anemi, menenjit, ensefalit) Geç doğumsal sifiliz

27. Neonatal Herpes

28. Geç doğumsal sifiliz (semer burun)

29. Geç doğumsal sifiliz (Hutchinson dişleri)

30. AIDS

31. Kaposi sarkomu

32. Kaposi sarkomu

33. İyileşmeyen uçuk

34. AIDS Acquired Immunodeficiency Sydrome (AIDS) Edinilmiş Bağışıklık Eksikliği Sendromu Doktorlar; Los Angeles’ da bir grup eşcinsel erkekte önceden bilinmeyen bağışıklık sistemini hedef alan Pneumocystis carinii pnömonisi Kaposi sarkomu Kronik herpetik ülserle seyreden esrarengiz bir hastalık tespit ettiler. Center of disease Control and Prevention -1981

35. Hz. Muhammad (sav) buyuruyor: Ey Muhacirler! beş şey vardır, onlarla imtihan olacağınız zaman artık cemiyette hiçbir hayır kalmamıştır. • Zina: Bir millette zina ortaya çıkar ve aleni işlenecek bir hale gelirse, mutlaka o millette taun hastalığı yaygınlaşır ve onlardan önce gelip geçmiş milletlerde görülmeyen hastalıklar yaygınlaşır. • 2. Ölçü tartıda hile, 3. Zekat vermemek, 4.Ahdin bozulması, • 5. Kitabullahla hükmetmeyi terk. • Kütüb-i Sitte, Prof. Dr. İbrahim Canan • cilt:17, sayfa:557

36. Human Immunodeficiency Virus (HIV) İnsan Bağışıklık Yetersizliği Virüsü Limphotropic human retrovirus HIV-1 (1983) HIV-2 (1985) 20. Yüzyılın başlarında ortaya çıktığı, şempanze virüsü SIV’ in insana bulaşıp mutasyonla HIV’ e dönüştüğü ileri sürülüyor. İlk vaka 1931’de (Science dergisi) Virüsü kanında taşıyanlar HIV(+), hastalık belirtileri gösterenler AIDS olarak adlandırılır.

37. Risk grupları • Eşcinsel erkekler, • IV ilaç kullanma alışkanlığı olanlar, • Orta Afrika ve Haiti gibi bölgelerde yaşama, • Tekrarlanan kan nakilleri, • Faktör 8 kullanan hemofili hastaları.

38. ‘’Lut’u (as) da gönderdik. Halkına dedi ki: Daha önce hiç kimsenin yapmadığı pek çirkin bir işi (eşcinsellik) siz mi yapıyorsunuz? (Araf süresi, ayet: 80) ( Kur’an-ı Hakim ve Açıklamalı Meali, Prof. Dr. Suat Yıldırım)

39. Peygamberefendimiz(sav): Allah Lut kavminin yaptığı işi yapana lanet etsin.Dört Mezhebe Göre İslam Fıkhı, Abdurrahman Ceziri 7.cilt, sayfa:3068). Ümmetim için en çok korktuğum şey, Lut kavminin amelidir. Kütüb-i Sitte, Prof. Dr. İbrahim Canan 5.cilt, sayfa:203).

40. Rakamlarla HIV(+)/AIDS 2002 yılı sonu rakamları: Dünyada 38.2 milyon yetişkin 3.2 milyon çocuk HIV(+)/AIDS 2002 yılı içinde: 5 milyon insan yeni infekte oldu, 3.1 milyon insan öldü, 1997 yılına kadar 14 milyon insan öldü.

41. Yılda savaşlar yüzünden 306.600 kişi AIDS’ den 3.100.000 kişi ölüyor

42. Bir kavim ahdi bozarsa, onların arasında ancak ölümle hüküm olunur. Bir kavim arasında fuhuş zuhur etmez ki, Cenab-ı Allah onlara ölümü musallat etmesin. Dört Mezhebe Göre İslam Fıkhı, Abdurrahman Ceziri 7.cilt, sayfa:3068

43. Rakamlarla HIV(+)/AIDS Hastalığa yakalananların yarısı 25 yaşın altındadır, ortalama on yıl sonra yani 35 yaşına varmadan ölecekler. Hastaların %95’i Afrika ve Güney Asya gibi fakir ülkelerde yaşıyor. Bir AIDS’li hastanın yıllık tedavi masrafı 50 bin ABD dolarını bulmaktadır.

44. Hz. Muhammed (sav): Ey insanlar topluluğu zinadan kaçınınız, çünkü onda altı özellik vardır. Üçü dünya da üçü ahirettedir. Dünyadakiler; değerleri giderir, fakirlik getirir, ömrü kısaltır. Ahirette de Allah’ın gazabına, hesabın kötülüğüne, cehennemde ebedi kalmaya neden olur. Hak Dini Kur’an Dili, Elmalılı M. Hamdi Yazır cilt:5, sayfa:546

45. AIDS-Çocuk 2002 sonu rakamları: 3.2 milyon çocuk HIV(+)/AIDS 2002 yılı içinde: 800 bin çocuk infekte olmuş. 2001 yılı sonu : 14 milyon çocuk yetim kalmış. 1998 yılı sonuna kadar 3 milyon çocuk ölmüştür.

46. HIV/AIDS Dünya üzerindeki dağılımı

47. Türkiye’de HIV(+)/AIDS • 1985-20 Haziran 2001 • 226’ sı yabancı uyruklu toplam 1246 kişi. • 855 HIV (+), 391 AIDS • Türkiye Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri genel Müdürlüğü

48. Bulaşma HIV kan, tükürük, süt, semen, genital sekresyon (cinsel salgı) gibi tüm vücut sıvılarında bulunur. • Evlilik dışı cinsel ilişki. • Eşcinsellik.

49. Bulaşma • Kan ve kan ürünleri nakli Seronegatif olduğu bilinen kişiden 1/36 bin-1/225 bin • IV ilaç kullanımı (ortak şırınga) İğne batması %0,3, cilt ya da mukozanın kanla teması %0,09 • Organ nakli • Anneden bebeğe

50. Klinik • HIV insanda T helper (CD 4) lenfositlerini infekte eder ve bu hücrelerin sayısını azaltarak ilerleyici bağışıklık yetersizliğine neden olur. Sağlıklı insanlarda görülmeyen infeksiyon ve kanserlerin oluşmasına neden olur.