Persconferentie 21 juni 2012 Stappenplan voor overkapping Antwerpse ring

1. Persconferentie 21 juni 2012Stappenplan voor overkapping Antwerpse ring Meyrem Almaci Wouter Van Besien Dirk Avonts

2. Vier redenen voor overkapping(2 ruimtelijk – 2 gezondheid) • Ruimte voor groen en publieke voorzieningen (146 ha nieuwe ruimte op Rechteroever – 30 ha op Linkeroever – 140 ha natuurgebied gered = samen 9 keer Park Spoor Noord) • Verbind de Antwerpenaar door beide stadshelften te overbruggen • Geef Antwerpenaar frisse lucht • Laat de Antwerpenaar rustig slapen Hier hebben Antwerpenaars recht op! Dit is geen luxedebat.

3. Ruimte voor groen en publieke voorzieningen • Tekort aan groen op buurtniveau • Publieke voorzieningen: • - scholen • - sportinfrastructuur • - woningen (o.a. sociaal)

4. Ring legt hypotheek op verdichting • 100.000 nieuwe Antwerpenaars de komende decennia • Nieuwe woonwijken en schoolinfrastructuur gepland naast de ring = niet gezond Bijv. : * Nieuw Zurenborg * school campus Desguinlei * kinderopvang vroegere jeugdherberg

5. Luchtvervuiling en lawaaioverlast

6. Geef Antwerpen frisse lucht! • Hoog percentage ‘diesels’ op de ring. • Luchtkwaliteitsplan is ondermaats (vrachtwagens worden niet geweerd – geen milieuzones) • Dieseluitstoot is kankerverwekkend! • Concensus vanuit WHO (juni 2012). • Induceert longkanker en ook blaaskanker. • Inademenen van dieseluitstoot is even schadelijk als passief roken.

7. Waarom is dieseluitstoot zo schadelijk?

8. Hoe klein is fijn stof? “FIJN STOF”: zeer kleine stofdeeltjes in de lucht, kleiner dan één honderdste van een millimeter. Uit: EPA, US Environment Protection Agency

10. Laat de Antwerpenaar rustig slapen! • Lawaai is ongezond. • Overdag, en ‘s nachts. • Tuinwijk in Deurne sterk getroffen ondanks bestaande geluidsmuur. • Hogere geluidsmuur de oplossing? • Demping geluid, maar verhoging luchtvervuiling in de bewoonde zones! • Gezonder verkeer kan! • Intunnelen. • Trager rijden.

11. Nachtlawaai. • Slaap (EEG-afwijkingen vanaf 40 dB). • 65-plussers, zwangeren. • Werkzaam in ploegenarbeid. • Gevoelig voor angst en stress; lichte slapers. • Neiging tot depressieve gedachten. • Bloeddrukstijging (vanaf 50 dB). • Hypertensief effect is recht evenredig met de intensiteit van het nachtelijk geluid.

12. Trager rijden... • ‘Modelling study’ in Vlaanderen: • Snelheid: van 120 naar 90 km/u. • Effect op luchtkwaliteit in de 100 m zone. • 30 % daling van elementair koolstof. • 10 % daling van PM 2,5.

13. Verkeer en gezondheid:kwetsbare groepen. • Zwangere vrouwen, ongeboren kinderen. • Baby’s, kinderen, adolescenten. • Gehandicapten: lichamelijk, mentaal. • Personen met complexe ziekten: • (Genezen) kankerpatiënten. • Cardiopulmonale patiënten. • Diabetici; hoog cardiovasculair risico. • Psychiatrische patiënten. • Transplantatiepatiënten.

14. Dus • Nieuwe inzichten omtrent schadelijkhied van dieseluitstoot vragen urgente maatregelen: • Minder dieselvoertuigen in bewoonde gebieden. • Daling van percentage diesels in het verkeer. • Leefkwaliteit in bepaalde delen van Antwerpen is momenteel onaanvaardbaar: • Snelheid verkeer moet naar beneden. • Prioriteiten voor overkappen.

15. Vier voorwaarden voor overkapping • Technisch mogelijk zijn • Geld • In overeenstemming met de regelgeving • Politieke wil

16. Overkapping van de ring : technisch perfect mogelijk • Cf. Ir. Jaak Polen, projectleider Masterplan 2020 (bij de 2° voortgangsrapportage over het Masterplan 2020 in het Vlaams Parlement) • Overkapping is technisch haalbaar • Cf. voorbeeld Craeybeckxtunnel • “Alles hangt af van de breedte van de ring”

17. Overkapping Craeybeckxtunnel Met en zonder overkapping :

18. Overkapping Craeybeckxtunnel • Middelheimpark boven de Craeybeckxtunnel

19. Financiële haalbaarheid • Bredere mogelijkheden tot financiering • Niet alleen investeringskost, ook maatschappelijke winst op vlak van gezondheid en winst door ontwikkelingskansen mee in de rekening brengen. • Stap voor stap aanpak nodig en wenselijk

20. Europese tunnelrichtlijn • Wellicht het grootste knelpunt • Zolang de Ring onderdeel is van European Transport Network zijn er zeer strenge regels die ervoor zorgen dat overkapping slechts in stukjes en brokjes kan • Meccano zou oplossing kunnen zijn, Oosterweelverbinding versterkt rol ring in Europees netwerk

21. Arrogante aanpak van de BAM-partijen Ze laten Vito een studie doen over mogelijkheden overkapping en gezondheidseffecten, maar ze laten slechts twee scenario’s onderzoeken: - huidige ring - masterplan 2020 (mét BAM-tracé) Dit is arrogant en onbegrijpelijk en druist in tegen de wil van de Antwerpenaar.

22. Oosterweel onder druk? Bovendien zegt Vito ook: het is voor de luchtkwaliteit beter om vrachtverkeer waar mogelijk zo ver mogelijk van de stad te houden. Als het stadsbestuur dit au serieux neemt, beslist ze op basis hiervan alvast dat de bouw van de Oosterweelverbinding geen prioriteit moet krijgen.

23. Intunneling M 30 te Madrid Voor Na

24. Madrid is een voorbeeld Door het stadsbestuur wordt dit niet als voorbeeld gezien. Twee redenen: 1. De ring loopt niet door het centrum: Het stadsbestuur moet stoppen om enkel de kathedraal als stadscentrum te bekijken. Het gaat hem om waar de mensen wonen.

25. Madrid is een voorbeeld 2. In Madrid zijn er alternatieven – in Antwerpen niet Dit klopt enkel in het geval van het BAM-tracé, niet als men kiest voor het Meccano-tracé = cirkelredenering

26. Madrid is een voorbeeld Voornaamste verschil met Madrid: Eigendomsstructuur van de tunnel: in Madrid is de stad eigenaar Maar in Antwerpen is het Vlaams Gewest eigenaar – een oplossing moet er sowieso komen samen met Vlaanderen Besluit : de BAM-partijen lijden aan een voorruitperspectief : ze zien het probleem vanuit een auto rijdend op de ring – niet vanuit het vensterraam van de bewoner die naast de ring woont

27. Overkapping A 7 Hamburg

28. STAPPENPLANStap 1: Vervolledig de studie • Nu direct: maak de studie objectief en compleet – hou rekening met alle varianten, en onderzoek de mogelijkheden en de effecten van een veel ambitieuzere overkapping, met name in het Meccano-scenario

29. Stap 2:Liefkenshoektunnel tolvrij • Schort de tol aan de Liefkenshoektunnel tijdelijk op, leid zoveel mogelijk verkeer, en vooral zwaar doorgaand vrachtverkeer, af richting Liefkenshoektunnel. Herneem deels de inspanningen rond re-routing van het Minder Hinder - Plan 2004-2005.

30. Stap 3: Verlaag de snelheid op de ring • Van 100 km/u naar 90 km/u of minder • Direct gezondheidseffect • Heeft ook op piekmomenten positieve effecten op verkeersdoorstroming • Cf. project op Nederlandse ringwegen : “Tachtig is Prachtig” – nu weer bedreigd door snelheidsverhogingen Rutte

31. Stap 4: Kap met het BAM-tracé • 2013: begin legislatuur : zeg het vertrouwen op in het BAM-tracé - nee aan de Paperclip- neen aan de verbreding van de ring • Start nieuwe onderhandelingen met de Vlaamse regering over gefaseerde aanpak : • van de overkapping van de ring • van het Meccano-tracé

32. Stap 5: Slimme kilometerheffing op de Antwerpse ring • 2013 : slimme kilometerheffing voor vrachtwagens (Vlaamse Regering) • Proeftuin met de slimme kilometerheffing in de regio Brussel/Leuven was positief • 2014: veralgemeende slimme kilometerheffing door nieuwe regionale regeringen

33. Stap 6: Begin aan de overkapping van de ring • 2013: selectie van delen van de Antwerpse ring die overkapt/ingetunneld kunnen worden • Hou daarbij rekening met de beperkingen opgelegd door de Tunnelrichtlijn (geen aftakkingen/op- en afritten onder de grond) • bijv. te Borgerhout • bijv. te Berchem

34. Stap 7: Het Meccano-tracé • Eind 2015 : beoordeling van tolvrije LHT + proefproject slimme kilometerheffing • Beslissing rond uitvoering van het Meccano-tracé

35. Stap 8: Meccano en Overkapping • 2018 : start bouw Meccano • 2020 : start overkapping van ring van delen waar het voorheen niet mogelijk was door de Tunnel-richtlijn (aftakkingen/op- en afritten)

36. Stappenplan voor overkapping Antwerpse ring Politieke Analyse

37. VASTSTELLING 1 • BAM-partijen: CD&V, N-VA en sp.a vastgeklonken aan moeizaam compromis Philip Heylen GVA 02/06/2012: "Ik was voorstander van de Lange Wapper, maar ik heb het resultaat van het referendum aanvaard en me mee ingeschreven voor het alternatief met de tunnels. Daar wil ik niet meer van afwijken en daar zal ik onze partners aan houden, ook de sp.a.“ Maar: • Tunnelalternatief is géén antwoord op referendum! BAM-tracé blijft. • Stabiliteit in Vlaamse regering belangrijkste argument ‘Beslist is beslist’ = doodsteek voor goede oplossing voor Antwerpen • Sabotage alternatieve tracé via bouw gevangenis Beveren

38. VASTSTELLING 2 • BAM-partijen: CD&V, N-VA en sp.a & claim overkapping ring Patrick Janssens HLN 23/05/2012: "Ik denk dan in een eerste fase aan de gedeelten aan het Sportpaleis, in Borgerhout, bij de toegang tot het Rivierenhof en aan de Singel bij Antwerp Expo.“ + idee van gedeeltelijke overkapping wint terrein. - Overkapping thv Sportpaleis alvast technisch onmogelijk. - BAM-tracé blokkeert definitieve oplossing Antwerpse ring • Als gekozen wordt voor het Meccano-tracé kan het zwaar internationaal verkeer van de ring gehaald worden, waardoor overkapping wel kan!

39. VASTSTELLING 3 Districten sterk gewonnen voor overkapping • Niet gebonden aan Vlaamse regering • Sterkere urgentie, grotere vrijheid, grotere redelijkheid: invloed lokale actiegroepen (Merksem Leefbaar, Deurne leefbaar) • Bevolking sterk actief, invloed Groenen in kartels => Resultaat: De districten Borgerhout, Deurne en Berchem pleiten voor de overkapping, tegen Schoon Verdiep en Brussel in.

40. Conclusie • Wie naar de Dorpsstraat luistert, overkapt ring en verlaat Bam-tracé. • Werkwijze: Stap voor stap benadering om dan volledig te overkappen • Hiertoe moet beslissing Vlaamse regering en Bam-partijen CD&V, N-VA en sp.a worden verlaten. Machtspolitiek ↔ gezond verstand en toekomstvisie => Districten geven vandaag goede voorbeeld • Positie onafhankelijk van Vlaams parlement of achterkamerpolitiek. • Onafhankelijkheid nodig om impasse te doorbreken = Nieuwe coalitie nodig op Schoon Verdiep!