De tweede pensioenpijler voor contractanten: concrete feiten en cijfers Ronde van Vlaanderen 2011

1. De tweede pensioenpijler voor contractanten: concrete feiten en cijfersRonde van Vlaanderen 2011

2. Agenda • Context • Pensioenkloof • Initiatief van VVSG en RSZPPO • Concrete werking van de tweede pensioenpijler contractanten • Kenmerken van de groepsverzekering • Specifiek onderwerp: de inhaaltoelage • Toezichtscomité • Financieel en administratief beheer • Ethisch beleggingsbeleid • Concrete cijfers • Ambities en verdere aanpak • Info-sessies • Online tools • Uitkeringen en pensioenfiches

3. Verschillen in wettelijk pensioen tussen vastbenoemden en contractanten

4. Spanningsveld tussen statutaire en contractuele tewerkstelling RSZPPO-Publicatie : studie contractuele en statutaire tewerkstelling (1995-2010)

5. Initiatief van VVSG en RSZPPO • SectoraalAkkoord en Kaderpensioenreglement in Comité C1 • Overheidsopdracht voor het administratief en financieel beheer van de groepsverzekering georganiseerd door RSZPPO als opdrachtencentrale • Opdracht toegewezen aan een samenwerking tussen Dexia Verzekeringen en Ethias: Tijdelijke handelsvennootschap DIB – Ethias lokale contractanten • Opstart groepsverzekering met o.a. • oprichting paritair samengesteld Toezichtscomité • inning premies door RSZPPO • verzending aan de besturen van protocolovereenkomst, groepsverzekeringsreglement en winstdelingsreglement ter ondertekening • opzet gegevensstromen met KSZ 2009 2010 2011

6. Opfrissing - Kenmerken van de Groepsverzekering • Groepsverzekering type vaste bijdrage • Begindatum vanaf 1/1/2010 of later • Vaste bijdrage vanaf 1% (1,5%, 2%, ... ) tot 6%, naar keuze van elk bestuur • Enkel werkgeversbijdrage, geen persoonlijke bijdrage • Valorisatie van de reeds gepresteerde carrière geheel of gedeeltelijk mogelijk  via “inhaaltoelage” (zie verder) • Uitkering in rente vanaf 65 jaar ter aanvulling van wettelijk pensioen • Dekking bij overlijden vóór 65 jaar • (lijfrente, “wezenrente” tot 25 jaar, rente op basis van de opgebouwde reserve op het ogenblik van het overlijden)

7. Opfrissing - Kenmerken van de Groepsverzekering • Beheer in TAK 21  met kapitaal- en intrestgarantie • Gewaarborgde intrestvoet op gedane stortingen • Aangevuld met winstdeelname • Afzonderlijk beheer van de activa in afgezonderde fondsen • Efficiënt beheer met inning via RSZPPO en elektronische gegevensoverdracht via KSZ • Lage beheerskosten dankzij schaalvoordelen • Jaarlijkse pensioenfiche voor iedere aangesloten contractant • Rapportering naar en toezicht door Toezichtscomité, met vertegenwoordigers van werkgevers en -werknemers en met RSZPPO

8. Waarom inhaaltoelagen ? • Zonder inhaaltoelage worden enkel de toekomstige carrières gevaloriseerd in de groepsverzekering. • Door toevoegen van een inhaaltoelage kan men voor de medewerkers wiens toekomstige loopbaan eerder beperkt is toch in een aanzienlijker aanvullend pensioen voorzien. • Beslissing tot (gehele of gedeeltelijke) valorisatie van het verleden kan door ieder bestuur afzonderlijk genomen worden.

9. Mogelijke opties voor inhaaltoelagen Volledige valorisatie normaal toelagepercentage * som van de in het verleden bij het bestuur verdiende weddes Gedeeltelijke valorisaties Beperken tot de carrière gepresteerd vanaf een bepaald jaar. In aanmerking nemen van carrière gepresteerd tussen jaar X en jaar Y. Beperken van het bedrag van de inhaaltoelage tot een absoluut bedrag per contractant. Specifieke bijdragevoet voor de inhaaltoelage.

10. Inhaaltoelagen praktisch? • De THV Dexia Verzekeringen – Ethias staat de besturen bij met simulaties • Deze simulaties worden gemaakt op basis van de historische lonen van de contractanten (worden aangeleverd via RSZPPO) • Deze simulaties laten het bestuur toe een keuze te maken die aansluit bij hun beleidsmatige keuzes en dit binnen een vooraf bepaald budget • Facturatie van de inhaaltoelage en toevoeging aan de individuele reserves van de aangeslotenen

11. Aandachtspunten voor inhaaltoelagen • Iedere contractant moet volgens dezelfde regels genieten van een inhaaltoelage • Respecteren van de antidiscriminatie wetgeving • Respecteren van de Wet Aanvullende Pensioenen: vb. onderscheid op basis van anciënniteit is mogelijk, onderscheid op basis van leeftijd is strikt gereglementeeerd • Let wel: direct onderscheid o.b.v. anciënniteit kan indirecte discriminatie op grond van leeftijd inhouden wanneer de facto één leeftijdscategorie een gunstiger regime krijgt dan een andere leeftijdscategorie => bij voorkeur een getrapt systeem van inhaaltoelage o.b.v. anciënniteit • Gelijke behandeling voor contractanten die deeltijds of voltijds werken

12. Het Toezichtscomité Paritair samengesteld uit vertegenwoordigers van representatieve werkgeversorganisaties en vertegenwoordigers van representatieve werknemersorganisaties. Dexia Verzekeringen en Ethias nemen gezamenlijk en permanent deel aan Toezichtscomité: informatie verstrekken over transparantieverslag, de verklaring van de beleggingsbeginselen, de beleggingsresultaten, het financieel en administratief beheer en andere punten waarover krachtens de wetgeving informatie dient verstrekt Voorzitterschap: vertegenwoordiger van RSZPPO, met raadgevende stem Streven naar eventuele beslissingen bij unanimiteit en in concertatie met voorzitter en pensioeninstellingen. Een beslissing, motie, advies, aanbeveling of andere akte van het Toezichtscomité kan maar aangenomen worden met bijzondere meerderheid = zowel meerderheid van de stemmen van de aanwezige leden alsook akkoord van minstens 1 lid van werkgevers-organisatie én minstens 1 lid van werknemersorganisatie

13. Financieel beheer Beleggingsbeleid streeft naar enerzijds voorzichtig beheer om gewaarborgde rentevoet te behalen (tak 21) gewaarborgd kapitaal gewaarborgd rendement anderzijds streven naar een optimaal rendement: winstdeelname Winstdelingsreglement bevat ruime verdeelsleutels per type van activa in functie van de verwachte in- en uitkomende geldstromen, de marktomstandigheden en financiële verwachtingen herbepalen de asset managers periodiek de tactische activa-allocatie meer gedetailleerde info hierover bij de trimestriële en jaarlijkse rapportering Sociaal en ethisch verantwoord beleggingsbeleid Dexia Verzekeringen: Portfolio 21 (zie verder) Ethias: Ethibel Excellence label (zie verder)

14. Samenwerking Dexia Verzekeringen - Ethias alle pensioentoelages en inhaalbijdrages 50% 50% Afgezonderd fondsDIB-RSZPPO Afgezonderd fondsEthias-RSZPPO beleggingspolitiek en winstdelingsreglement inhoudelijk gelijkaardig Administratief beheer (opmaken fiches, verwerking pensioneringen enz.):voor alle contractanten van een bestuur steeds door één verzekeraar, ofwel Dexia Verzekeringen ofwel Ethias.

15. DIB-RSZPPO fonds beheerd volgens duurzaamheidsprincipes van Portfolio 21 Extra beleggingscriteria, met name op gebied van mensenrechten, milieubescherming en uitsluiting van defensie-industrie Naleving van de internationaal aanvaarde basisconventies van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) Milieunormen o.b.v. internationale normen en criteria gehanteerd door Noorse Pensioenfonds Uitsluiting van Defensie-industrie Doel van Portfolio21 is ook om verbetering te bekomen Contact met uitgevers indien mogelijkerwijze niet in overeenstemming met de internationale standaarden = “engagement procedure” Actieve dialoog gericht op winnen van informatie en bekomen van verbetering. Als dialoog onvruchtbaar blijft, wordt bedrijf uitgesloten van belegging en daarvan op de hoogte gebracht.

16. Ethias-RSZPPO fonds beheerd volgens ethische beleggingsprincipes van Ethibel Excellence Gebruikte criteria De Ethibel kwaliteitslabels zijn voor de investeerder een waarborg dat hij enkel belegt in duurzame bedrijven, geselecteerd op basis van zeer strikte ethische criteria in termen van maatschappelijk verantwoord ondernemen, met bijzondere aandacht voor thema’s zoals het milieu, de mensenrechten of de duurzame ontwikkeling. Respecteren van de fundamentele principes opgenomen in de basisovereenkomsten van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO). De sociale en de maatschappelijke verantwoordelijkheid moet bevorderd worden – Ethias wil haar verbondenheid met de sociale economie bevestigen. Ethias wenst de milieuverantwoordelijkheid en de duurzame ontwikkeling te bevorderen. Zo zijn beleggingen in bedrijven die ernstige milieuschade toebrengen door het overtreden van internationale normen rond milieubeheer uitgesloten.

17. Stand van zaken 30/09/2011 Rekening houdend met de andere initiatieven, met name provincie Limburg en OFP Provant en enkele individuele initiatieven, zijn bijna alle lokale besturen van Vlaanderen aangesloten in een 2e pijlerpensioenplan voor contractanten

18. Stand van zaken 30/09/2011

19. Stand van zaken 30/09/2011

20. Stand van zaken 30/09/2011

21. Stand van zaken 30/09/2011

22. Verdere aanpak (zie verder) (zie verder) (zie verder) (zie verder) • Provinciale info-sessies • Extranet / online tool • Informatie en simulaties rond inhaaltoelagen • Informeren en sensibiliseren intercommunales • Ontvangst en verwerking loon- en personeelsgegevens en start verwerking pensioneringen, overlijdens, uit diensten • Opmaak pensioenfiches

23. Info-sessies • Wat: 5 ‘provinciale’ info-sessies • Inhoud: Praktische informatie aan besturen • Krachtlijnen van het plan • Praktische werkwijze (in- en uitdiensten, pensionering, betalingen) • FAQ naar personeelsleden • Info over de pensioenfiche • Presentatie en brochure voor intern gebruik

24. Info-sessies • Voor wie: In eerste orde gericht op de mensen die de contractanten zullen te woord staan bij vragen; vaak : de personeelsdienst • Concreet: Een 3-tal personen per bestuur kunnen worden afgevaardigd • Doel: Zorgen dat het bestuur zijn plan aan de personeelsleden kan voorstellen met kennis van zaken en dat de eerste lijnsvragen binnen het bestuur beantwoord kunnen worden

25. Info-sessies • Waar en wanneer:Telkens een voormiddagsessie (10-13u) • 17/11/11 West-Vlaanderen Tielt     • 22/11/11 Limburg Sint-Truiden     • 24/11/11 Oost-Vlaanderen Lede     • 01/12/11 Antwerpen Edegem • 06/12/11 Brabant Leuven           • Hoe inschrijven: Uitnodiging tot inschrijving wordt verstuurd aan de secretaris met de vraag tot 3 personeelsleden aan te duiden. Uitnodiging door de verzekeraar die administratief beheer doet.

26. Extranet / online tool • Wat: online informatietools die stelselmatig uitgebreid worden naargelang de gegevens bij de verzekeraars aanwezig zijn • Functionaliteiten: • - documentenbeheer • documentenzone waar elk relevant document m.b.t. het pensioenplan beschikbaar zal gesteld worden (pensioenreglement, groepsverzekeringsovereenkomst, enz.) • - simulaties: • simulatietoepassing die inrichter toelaat om bij nieuwe aanwerving te simuleren hoe groot het extralegaal voordeel is dat hij de kandidaat sollicitant kan aanbieden onder bepaalde hypotheses(naam, burgerlijke staat, enz.) • - uitwisselen van berichten • berichten uitwisselen met alle inrichters - bijv. in het kader van een wetswijziging - alsook met een specifieke inrichter

27. Extranet / online tool • Functionaliteiten (vervolg): • Zodra plan op kruissnelheid: ook meer specifieke op het bestuur en op de contractant gerichte informatie. • - consultatie van het pensioenplan: • aangesloten personeelsleden (naam, burgerlijke staat, enz.) • verworven reserves per contractant • berekeningselementen (datum indiensttreding, …) - aangesloten contractant zal, indien hij dat wenst, via beveiligde toegang zijn individuele situatie kunnen raadplegen • hierdoor kan hij te allen tijde zijn dossier inkijken en zijn pensioenfiche raadplegen en downloaden.

28. Gegevensstromen, uitkeringen en pensioenfiches • Berekening uitkeringen en opmaak pensioenfiches • Ontvangst loon- en personeelsgegevens vanwege RSZPPO / KSZ • Verificaties en correcties in aangifte en in financiële stromen (o.a. statutairen op proef, vergelijking tss. gegevens en ontvangen gelden, enz.) • Ontvangst en verwerking gegevens uitdiensttredingen en filtering van aansluitingen < 1 jaar • Betrokken stromen tussen RSZPPO / KSZ / Dexia Verzekeringen - Ethias • Consequentie • Streefdoel opstart uitbetalingen Q4 2011 (pensioenen en overlijdens) • Streefdoel verwerken en versturen Pensioenfiche na oplevering correcte set gegevens van 2010, d.i. in Q2 2012

29. V r a g e n ?

30. Contactpersonen Dexia Verzekering en Ethias Provincie Oost-Vlaanderen: Marc De Dobbeleer 0478/88.42.21 marc.de.dobbeleer@dib.be Kris Rutten 0473/96.31.65 kris.rutten@ethias.be Provincie West-Vlaanderen: Peter De Strooper 0474/48.14.52 peter.de.strooper@dib.be Adri Van Seer 0475/95.65.43 adri.vanseer@ethias.be Provincie Antwerpen: Peter De Somer 0476/60.02.19 peter.de.somer@dib.be Didier Reynaerts 0476/23.83.63 didier.reynaerts@ethias.be Provincie Vlaams-Brabant: Rik Heymans 0476/60.01.84 rik.heymans@dib.be Didier Reynaerts 0476/23.83.63 didier.reynaerts@ethias.be Provincie Limburg: Rik Heymans 0476/60.01.84 rik.heymans@dib.be Valérie Leto 011/28.23.88 valerie.leto@ethias.be