Urz ąd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Wybrzeże Słowackiego 12-14, 50-411 Wrocław

1. Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Wybrzeże Słowackiego 12-14, 50-411 Wrocław tel. (071-776-93-56) ZENON TAGOWSKI Dyrektor Wydziału Edukacji i Nauki Realizacja założeń strategii lizbońskiej na przykładzie działań w zakresie modernizacji kształcenia zawodowegona Dolnym Śląsku e-mail: zenon.tagowski@umwd.pl Wałbrzych, 21 stycznia 2008 r. Z.Tagowski;I'2008;slide

2. Growth and jobs: A New Start for the Lisbon Strategy Just think what Europe could be. Think of the innate strengths of our enlarged Union. Think of its untapped potential to create prosperity and offer opportunity and justice for all its citizens. Europe can be a beacon of economic, social and environmental progress to the rest of the world. Communication from President Barroso in agreement with Vice-President Verheugen Brussels, 02.02.2005 Z.Tagowski;I'2008;slide

3. Potrzebujemy dynamicznej gospodarki, aby podsycić nasze wysokie ambicje wiążące się ze społeczeństwem i ochroną środowiska naturalnego. Dlatego właśnie odnowiona strategia lizbońska skupia się na wzroście gospodarczym i zatrudnieniu. Aby to osiągnąć, musimy zapewnić, że: I. Europa będzie jeszcze bardziej atrakcyjnym miejscem dla inwestowania i pracy. II. Wiedza i innowacje będą bijącym sercem europejskiego wzrostu gospodarczego. III. Będziemy kształtować nasze polityki tak, aby umożliwiały one przedsiębiorstwom tworzenie większej liczby lepszych miejsc pracy. • Kluczowe znaczenie dla Polski (także naszego regionu) ma pierwszy priorytet. • Drugi jest oczywiście nie do zanegowania, zwłaszcza w aspekcie budowania GOW, choć dla Polski jest to raczej „melodia” przyszłości. • Trzeci priorytet, niezmiernie dla nas istotny, jest w pewien sposób niekoherentny – zwiększanie zatrudnialności, przynajmniej w polskich warunkach, oznacza zgodę na gorsze, słabo płatne, miejsca pracy. Z.Tagowski;I'2008;slide

4. W ramach trzech kierunków przewidziano w sumie 10 obszarów działań: I. Europa będzie jeszcze bardziej atrakcyjnym miejscem dla inwestowania i pracy. I.1. rozszerzenie i pogłębienie jednolitego rynku; I.2. poprawa europejskich i narodowych regulacji; I.3. zapewnienie otwartych i konkurencyjnych rynków wewnętrznych i zewnętrznych Europy; I.4. rozszerzenie i poprawa europejskiej infrastruktury; II. Wiedza i innowacje będą bijącym sercem europejskiego wzrostu gospodarczego. II.1. zwiększenie i poprawa inwestycji w badania i rozwój; II.2. promocja innowacji, technologii ICT i prośrodowiskowego wykorzystywania zasobów; II.3. kreowanie silnej bazy przemysłowej; III. Będziemy kształtować nasze polityki tak, aby umożliwiały one przedsiębiorstwom tworzenie większej liczby lepszych miejsc pracy. III.1. przyciągnięcie więcej ludzi do pracy i modernizacja systemu ochrony socjalnej; III.2. poprawa zdolności dostosowawczych pracowników i elastyczności rynków pracy; III.3. inwestowanie w kapitał ludzki poprzez lepszą edukację i umiejętności. Z.Tagowski;I'2008;slide 4

5. ZALECENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie Badanie z Maastricht* dotyczące edukacji i szkolenia z 2004 r. ujawnia znaczną lukę pomiędzy poziomami wykształcenia wymaganymi w nowych miejscach pracy a poziomami osiąganymi przez europejskich pracowników. Z badania tego wynika, iż ponad jedną trzecią pracowników w Europie (80 mln ludzi) stanowią osoby o niskich umiejętnościach, tymczasem według szacunków do 2010 r. prawie 50 % nowych miejsc pracy będzie wymagało wykształcenia wyższego, niewiele poniżej 40 % – wykształcenia średniego drugiego stopnia, zaś tylko 15 % będzie odpowiednie dla osób z wykształceniem podstawowym. Oznacza to dramatyczną utratę perspektyw pracy dla nisko wykwalifikowanych * Vocational education and training – key to the future Lisbon-Copenhagen-Maastricht: mobilising for 2010 Cedefop synthesis of the Maastricht Study, Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities, 2004 Z.Tagowski;I'2008;slide

6. ZALECENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (2006/962/WE) Kompetencje kluczowe Kompetencje są definiowane w niniejszym dokumencie jako połączenie wiedzy, umiejętności i postaw odpowiednich do sytuacji. Kompetencje kluczowe to te, których wszystkie osoby potrzebują do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem, integracji społecznej i zatrudnienia. Uzgodniono osiem kompetencji kluczowych: 1) porozumiewanie się w języku ojczystym; 2) porozumiewanie się w językach obcych; 3) kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne; 4) kompetencje informatyczne; 5) umiejętność uczenia się; 6) kompetencje społeczne i obywatelskie; 7) inicjatywność i przedsiębiorczość; oraz 8) świadomość i ekspresja kulturalna. Z.Tagowski;I'2008;slide

7. Strategia Edukacyjna Dolnośląska Z.Tagowski;I'2008;slide 7

8. SFERA SPOŁECZNA Priorytet 3:Poprawa jakości i efektywności systemu edukacji i badań naukowych 1. Podniesienie jakości kształcenia i doskonalenia zawodowego nauczycieli i osób prowadzących szkolenia, promowanie aktywizujących metod edukacji. 2. Zapewnienie powszechnego dostępu do technologii informacyjno-komunikacyjnych. 3. Zwiększenie liczby studiujących na kierunkach matematyczno-przyrodniczych i technicznych. 4. Kształtowanie drożnego systemu edukacyjnego umożliwiającego kształcenie ciągłe. 5. Dostosowanie oferty edukacyjnej do faktycznych potrzeb indywidualnych odbiorców i rynku pracy. 6. Rozwijanie kompetencji i umiejętności potrzebnych dla społeczeństwa wiedzy oraz postaw innowacyjnych. 7. Rozwijanie przedsiębiorczości poprzez promowanie inicjatywy i kreatywności w procesie kształcenia. 8. Współuczestnictwo w tworzeniu europejskiej przestrzeni edukacyjnej i przestrzeni wiedzy. 9. Wzmocnienie powiązań edukacji z gospodarką, nauką oraz środowiskiem lokalnym, rozwój procesu uspołecznienia edukacji. 10. Koordynacja kierunków kształcenia i szkolenia bezrobotnych i osób poszukujących pracy z potrzebami rynku pracy. 11. Zwiększenie zakresu informacji i jakości poradnictwa zawodowego. Rozwijanie systemu preorientacji zawodowej. Z.Tagowski;I'2008;slide

9. Z.Tagowski;I'2008;slide

10. Plan finansowy dla RPO Woj. Dolnośląskiego na lata 2007-2013 Z.Tagowski;I'2008;slide

11. PLAN FINANSOWY poziom współfinansowania ze środków wspólnotowych - 85% 147 Mln RPO Priorytet 7: Rozbudowa i modernizacja infrastruktury edukacyjnej na Dolnym Śląsku Głównym celem priorytetu jest podniesienie jakości i efektywności systemu kształcenia i szkolenia poprzez inwestycje w bazę dolnośląskich placówek edukacyjnych. Przyczyni się to m.in. do wzmocnienia roli szkół wyższych i przygotowania ich do odegrania roli kluczowej w procesie tworzenia konkurencyjnej gospodarki regionalnej. Konkurencyjność ta wzmocniona zostanie także poprzez poprawę bazy szkół i placówek funkcjonujących w systemie oświaty z uwzględnieniem placówek kształcenia ustawicznego w tym kształcenia i doskonalenia nauczycieli. Z.Tagowski;I'2008;slide 11

12. RPO c.d. Priorytet 7: Rozbudowa i modernizacja infrastruktury edukacyjnej na Dolnym Śląsku • Inwestycje dla potrzeb: • szkolnych i przedszkolnych obiektów dydaktycznych, • laboratoriów dydaktycznych, bibliotek, sal do praktycznej nauki zawodu w szkołach ponadgimnazjalnych, • centrów kształcenia praktycznego, • obiektów sportowych wykorzystywanych w systemie edukacyjnym. • Istotne znaczenie będzie miało wyposażenie wskazanych placówek w nowoczesny sprzęt techno-dydaktyczny, w tym komputerowy i stosowne oprogramowanie. • Wsparcie uzyskać mogą również projekty z zakresu rozwoju bazy socjalnej (np. internatów, stołówek, itp.) sprzyjające w szczególności wyrównywaniu szans młodzieży z obszarów wiejskich. W ramach priorytetu wspierane będą także inwestycje zmierzające do zwiększenia oferty kształcenia ustawicznego na Dolnym Śląsku zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym. Uwzględniane tu będą przedsięwzięcia zmierzające do: budowy, rozbudowy, przebudowy i wyposażenia publicznych placówek prowadzących edukację ustawiczną. Z.Tagowski;I'2008;slide 12

13. 11,42 Mld PLAN FINANSOWY Poziom współfinansowania ze środków wspólnotowych - 85% Środki krajowe – 15% Program Operacyjny KAPITAŁ LUDZKI 485 Mln Z.Tagowski;I'2008;slide

14. C R Z.Tagowski;I'2008;slide

15. Z.Tagowski;I'2008;slide Z.Tagowski;VI'2007;slide 15

16. PLAN FINANSOWY Poziom współfinansowania ze środków wspólnotowych - 85% Środki krajowe – 15% 116 Mln PO-KL Priorytet IX - Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach (wdrażany regionalnie) Celem Priorytetu jest: A. Zwiększenie dostępności kształcenia B. Podniesienie poziomu wykształcenia regionalnych zasobów ludzkich. Z.Tagowski;I'2008;slide 16

17. PO-KL Priorytet IX - Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach • 9.1. WYRÓWNYWANIE SZANS EDUKACYJNYCH I ZAPEWNIENIE WYSOKIE JAKOŚCI USŁUG EDUKACYJNYCH ŚWIADCZONYCH W SYSTEMIE OŚWIATY • 9.2. PODNIESIENIE ATRAKCYJNOŚCI I JAKOŚCI SZKOLNICTWA ZAWODOWEGO • 9.3. UPOWSZECHNIENIE KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO W FORMACH SZKOLNYCH • 9.4. WYSOKO WYKWALIFIKOWANE KADRY SYSTEMU OŚWIATY • 9.5. ODDOLNE INICJATYWY EDUKACYJNE NA OBSZARACH WIEJSKICH • 9.1. 10% • 9.2. 10% • 9.3. 10% • 9.4. - • 9.5. 10% Limitcross financingu Z.Tagowski;I'2008;slide 17

18. 9.2 PODNIESIENIE ATRAKCYJNOŚCI I JAKOŚCI SZKOLNICTWA ZAWODOWEGO - diagnozowanie potrzeb edukacyjnych w obszarze szkolnictwa zawodowego zgodnie z potrzebami lokalnego i regionalnego rynku pracy; - programy rozwojowe szkół i placówek oświatowych prowadzących kształcenie zawodowe ukierunkowane na zmniejszanie wyrównywaniu dysproporcji w osiągnięciach uczniów w trakcie procesu kształcenia oraz podnoszenie jakości procesu kształcenia w szczególności obejmujące: 35,2 - dodatkowe zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze oraz specjalistyczne służące wyrównywaniu dysproporcji edukacyjnych w trakcie procesu kształcenia; - doradztwo i opiekę pedagogiczno–psychologiczną dla uczniów wykazujących problemy w nauce lub z innych przyczyn zagrożonych przedwczesnym wypadnięciem z systemu szkolnictwa (np. wsparcie dla uczniów z obszarów wiejskich, wsparcie dla uczniów niepełnosprawnych, przeciwdziałanie uzależnieniom, programy prewencyjne, przeciwdziałanie patologiom społecznym); - dodatkowe zajęcia (pozalekcyjne i pozaszkolne) dla uczniów ukierunkowane na rozwój kompetencji kluczowych, ze szczególnym uwzględnieniem ICT, języków obcych, przedsiębiorczości, nauk przyrodniczo – matematycznych; - efektywne programy doradztwa edukacyjno – zawodowego; Z.Tagowski;I'2008;slide

19. c.d. obejmujące: - modernizację oferty kształcenia zawodowego i dostosowanie jej do potrzeb lokalnego i regionalnego rynku pracy (wprowadzanie nowych kierunków kształcenia, modyfikacja programów nauczania na kierunkach istniejących); - współpracę szkół i placówek prowadzących kształcenie zawodowe z pracodawcami i instytucjami rynku pracy służąca podnoszeniu kwalifikacji zawodowych uczniów jako przyszłych absolwentów i wzmacnianie ich zdolności do zatrudnienia (w tym zwłaszcza w zakresie praktycznych form nauczania –staże i praktyki); - wyposażenie szkół i placówek prowadzących kształcenie zawodowe w nowoczesne materiały dydaktyczne (w tym podręczniki szkolne) zapewniające wysoką jakość kształcenia; - wdrożenie nowych, innowacyjnych form nauczania i oceniania cechujących się wyższą skutecznością niż formy tradycyjne; - wdrażanie programów i narzędzi efektywnego zarządzania placówką oświatową przyczyniających się do poprawę jakości nauczania. Z.Tagowski;I'2008;slide

20. 9.3 UPOWSZECHNIENIE KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO W FORMACH SZKOLNYCH • kampanie informacyjne w zakresie: korzyści płynących z formalnego podwyższania lub uzupełniania posiadanych kwalifikacji oraz potrzeb regionalnego lub lokalnego rynku pracy w tym zakresie, uzupełniania posiadanych kwalifikacji oraz potrzeb regionalnego lub lokalnego rynku pracy w tym zakresie; • - programy skierowane do osób dorosłych zainteresowanych uzupełnieniem lub podwyższeniem swoich kwalifikacji w formach szkolnych (na poziomie ogólnym i zawodowym); • - programy formalnego potwierdzania kwalifikacji ogólnych i zawodowych zdobytych w sposób pozaformalny i nieformalny (wsparcie dla osób, które deklarują chęć przystąpienia do egzaminu zewnętrznego i potwierdzenia posiadanych kwalifikacji); • - usługi doradcze w zakresie wyboru ścieżki kształcenia (lub uzupełniania wykształcenia i kwalifikacji formalnych) w kontekście potrzeb regionalnego lub lokalnego rynku pracy; 12,6 Z.Tagowski;I'2008;slide

21. 9.3 UPOWSZECHNIENIE KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO W FORMACH SZKOLNYCH (c.d.) - wsparcie dla placówek kształcenia ustawicznego, praktycznego i doskonalenia zawodowego prowadzących kształcenie w formach szkolnych ukierunkowane na: - monitorowanie potrzeb oraz rozszerzanie lub dostosowywanie oferty edukacyjnej do potrzeb regionalnego i lokalnego rynku pracy; - podwyższanie jakości oferty edukacyjnej w tym również ubieganie się o akredytację kuratora oświaty; - rozwój innowacyjnych form kształcenia ustawicznego, w tym również w formie e-learningu. Z.Tagowski;I'2008;slide

22. 9.4 WYSOKO WYKWALIFIKOWANE KADRY SYSTEMU OŚWIATY - studia podyplomowe i kursy doskonalące dla nauczycieli w zakresie zgodnym z lokalną i regionalną polityką edukacyjną (w tym przygotowanie do nauczania drugiego przedmiotu lub rodzaju prowadzonych zajęć); - studia podyplomowe, kursy i szkolenia oraz inne formy podwyższania kwalifikacji pracowników placówek kształcenia ustawicznego, praktycznego i doskonalenia zawodowego oraz instruktorów praktycznej nauki zawodu; - studia wyższe dla nauczycieli zainteresowanych podwyższeniem lub uzupełnieniem posiadanego wykształcenia; - studia podyplomowe i kursy doskonalące dla nauczycieli i pracowników administracji oświatowej w zakresie organizacji, zarządzania, finansowania oraz monitoringu działalności oświatowej; - programy przekwalifikowania nauczycieli szkolnych w związku ze zmieniającą się sytuacją demograficzną (niż szkolny) w kierunku kształcenia ustawicznego (osób dorosłych). 6,6 Z.Tagowski;I'2008;slide

23. Liczba mieszk. Stopa bezrob. Z.Tagowski;I'2008;slide

24. Z.Tagowski;I'2008;slide

25. Z.Tagowski;I'2008;slide

26. Z.Tagowski;I'2008;slide

27. 2006 GŁÓWNE WNIOSKI - SYNDROM NIEDOKOŃCZONEJ REFORMY Z.Tagowski;I'2008;slide

28. Różnica w wynikach uczniów I i II klas szkół pogimnazjalnych Z.Tagowski;I'2008;slide

29. Modernizacja kształcenia zawodowego na Dolnym Śląsku Partnerski projekt sieciowy Z.Tagowski;I'2008;slide

30. Modernizacja kształcenia zawodowego na Dolnym Śląsku Zasady (założenia wstępne): • Wyodrębnienie branż kluczowych z punktu widzenia rozwoju regionalnego: • mechaniczna, samochodowa, mechatroniczno-elektroniczna, budowlana, turystyczna, elektryczno-energetyczna, informatyczna 2. Określenie liczby i rodzajów zawodów w każdej branży 3. Ustalenie lokalizacji centrów kształcenia w odniesieniu do istniejącej infrastruktury, otoczenia gospodarczego, liczby uczniów/słuchaczy 4. Określenie standardów wyposażenia dydaktycznego dla każdej branży Z.Tagowski;I'2008;slide

31. Budowanie sieci centrów kształcenia zawodowego Branża VI Branża I Branża III Branża II Branża V Branża IV Centrum kształcenia Centrum kształcenia Centrum kształcenia Centrum kształcenia Centrum kształcenia Centrum kształcenia Program finansowany w ramachRegionalnego Programu Operacyjnegooraz Programu Operacyjnego – Kapitał Ludzki Z.Tagowski;I'2008;slide

32. Centra kształcenia wg poszczególnych branż Z.Tagowski;I'2008;slide

33. Z.Tagowski;I'2008;slide

34. Z.Tagowski;I'2008;slide

35. RPOPriorytet VII PO-KLPriorytet IX Działanie 9.4WYSOKO WYKWALIFIKOWANE KADRY SYSTEMU OŚWIATY Działanie 9..2 Programy rozwojowe szkół Planowaneprojekty Modernizacja sieci szkół i placówek kształcenia zawodowego na Dolnym Śląsku - modernizację oferty kształcenia zawodowego i dostosowanie jej do potrzeb lokalnego i regionalnego rynku pracy (nowe kierunki kształc., modyfikacja programów nauczania na kierunkach istniejących); - współpracę szkół i placówek prowadzących kształcenie zawodowe z pracodawcami i instytucjami rynku pracy służąca podnoszeniu kwalifikacji zawodowych uczniów jako przyszłych absolwentów i wzmacnianie ich zdolności do zatrudnienia (w tym zwłaszcza w zakresie praktycznych form nauczania –staże i praktyki); - studia podyplomowe i kursy doskonalące dla nauczycieli w zakresie zgodnym z lokalną i regionalną polityką edukacyjną;- studia podyplomowe, kursy i szkolenia oraz inne formy podwyższania kwalifikacji pracowników placówek kształcenia ustawicznego, praktycznego i doskonalenia zawodowego oraz instruktorów praktycznej nauki zawodu; 2 3 1 Z.Tagowski;I'2008;slide

36. Projekt: Rolnicze Centrum Transferu Wiedzy i Innowacjiw Bożkowie-alternatywna propozycja organizacji kształcenia zawodowego • We wrześniu’2007 podpisano list intencyjny w sprawie utworzenia Rolniczego Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji ( RCTIW ) w Bożkowie. • List podpisali przedstawiciele: • Samorządu Województwa Dolnośląskiego, • Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, • Powiatu Kłodzkiego, • Stowarzyszenia Gmin Polskich Euroregionu Glacensis Ziemi Kłodzkiej • Agencji Rozwoju Regionalnego „AGROREG” S.A. Z.Tagowski;I'2008;slide

37. Kompleks „Bożków” zajmuje obecnie obszar 18,1522 ha. Na cele projektu RCTWiI proponuje się zagospodarowanie obszaru o powierzchni 6,535 ha. Z.Tagowski;I'2008;slide

38. W ujęciu przestrzennym koncepcja obejmuje budowę Rolniczego Centrum Transferu Wiedzy i Informacji w skład którego wchodzi: Ośrodek Transferu Wiedzy, Innowacji i Aktywności Społecznej na bazie budynku nr.95a. Centrum Kształcenia Ustawicznego i kształcenia praktycznego na bazie obecnej szkoły. Biuro Zarządzania Zasobami RCTWiI (kompleks usługowy) na bazie budynków internatu, wykorzystujący bazę edukacyjną. Projekt RCTWiI Z.Tagowski;I'2008;slide

39. Opracowano koncepcję przestrzennego zagospodarowania oraz wyposażenia, którą należy wdrożyć, aby RCTWiI mogło zacząć funkcjonować i realizować propozycje w niej zawarte. W Wieloletnim Programie Inwestycyjnym ujęto zadanie: Przebudowa części szkoły i internatu na Rolnicze Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji w Bożkowie (8 mln zł w latach 2009 – 2011) Przedstawione szacunki, mają charakter wstępny i wymagają weryfikacji przy tworzeniu studium wykonalności projektu. Projekt RCTWiI Z.Tagowski;I'2008;slide

40. Dziękuję za uwagę! www.umwd.pl zenon.tagowski@umwd.pl Z.Tagowski;I'2008;slide Z.Tagowski;VII'2007;slide 40