Τα σχήματα στην τέχνη

1. Τα σχήματα στην τέχνη Επιμέλεια: Δήμητρα Αραμπατζή Σχολική Μονάδα υλοποίησης: Νηπιαγωγείο Κιλελέρ

2. Σκοπός του προγράμματος • Με τη χρήση Η/Υ και παιδαγωγικά κατάλληλων λογισμικών επιδιώκεται: • η ανάπτυξη συλλογικών δραστηριοτήτων που ευνοούν την αλληλεπίδραση, την επικοινωνία, τη συνεργασία • να γνωρίσουν τα παιδιά γνωστούς ζωγράφους και αντιπροσωπευτικά έργα τους με θέμα τα σχήματα • να διακρίνουν την ομορφιά στα έργα τέχνης με τα οποία έρχονται σε επαφή • να εκφράζονται λεκτικά & να αναπτύσσουν μαθηματικές έννοιες • να χρησιμοποιούν τις εμπειρίες και τις ιδέες τους ως στοιχεία καλλιτεχνικής έκφρασης και δημιουργίας.

3. Θεωρητικό πλαίσιο • Το πρόγραμμα είναι συμβατό με το ΔΕΠΠΣ για το Νηπιαγωγείο καθώς: • αποτελεί μια παιδαγωγικά κατάλληλη θεματική προσέγγιση που ενδιαφέρει τα παιδιά • στηρίζεται στη διαθεματικότητα • συνδέεται με σχεδόν όλες τις γνωστικές περιοχές του Αναλυτικού Προγράμματος (Γλώσσα, Μαθηματικά, Δημιουργία & Έκφραση, Τεχνολογία) • υποστηρίζεται από τις αρχές του Εποικοδομισμού και τις Κοινωνικοπολιτιστικές θεωρήσεις του L. Vygotsky

4. Υλοποίηση του προγράμματος *Δραστηριότητα αναζήτησης υλικού μέσω Η/Υ (πίνακες & ζωγράφοι) πηγή : Διαδίκτυο • Διδακτικοί στόχοι • να αναζητηθούν πίνακες ζωγραφικής συγκεκριμένων δημιουργών με θέμα τα τέσσερα βασικά σχήματα – αναζήτηση με κριτήρια • να γνωρίσουν τα πλεονεκτήματα της χρήσης του διαδικτύου (Internet) • ως προς τον τρόπο αναζήτησης • την ευκολία πρόσβασης • την ταχύτητα απόκτησης δεδομένων • το είδος και το πλήθος των προσφερόμενων επιλογών • τη δυνατότητα προβολής, σμίκρυνσης, μεγέθυνσης, αποθήκευσης και εκτύπωσης υλικού

5. Πίνακες και ζωγράφοι, υλικό αναζήτησης πηγή : Διαδίκτυο Wassili Kandinsky Peter Blake Piet Mondrian

6. Δραστηριότητα Παρουσίασης έργων τέχνης Λογισμικό : PowerPoint • Διδακτικοί στόχοι • να γνωρίσουνγνωστούς ζωγράφους και κάποια έργα τους με θέμα τα σχήματα • να συγκρίνουν πίνακες ζωγραφικής με διαφορετική θεματολογία (ρεαλιστικά θέματα και πίνακες μοντέρνας τέχνης με σχήματα) • να προκαλέσουμε το ενδιαφέρον των νηπίων χρησιμοποιώντας ένα δυναμικό εργαλείο οπτικοποίησης της γνώσης (PowerPoint)που συνδυάζει την λεγόμενη τριπλή αναπαράσταση (κείμενο, εικόνα, ήχος)

7. Δραστηριότητα εννοιολογικής χαρτογράφησης Λογισμικό : Kidspiration • Διδακτικοί στόχοι • να αναγνωρίζουν τα τέσσερα βασικά σχήματα • να αναλύουν μια σύνθεση σχημάτων • να ταξινομούν τις εικόνες – έργα τέχνης ανάλογα με το σχήμα το οποίο κυριαρχεί • να συνδέσουν τα έργα τέχνης με το δημιουργό τους • να κατασκευάσουν ένα νοητικό χάρτη με την έννοια «Σχήματα» και να συμπληρώσουν τη δομή του χάρτη • α) συνδέοντας την έννοια «Σχήματα» με τα τέσσερα βασικά επίπεδα σχήματα • (τρίγωνο, τετράγωνο, κύκλος, ορθογώνιο) • β) τοποθετώντας και συνδέοντας εικόνες έργων τέχνης με τις έννοιες των σχημάτων • γ) επιλέγοντας, μέσα από σχετικές εικόνες, την εικόνα του δημιουργού (ζωγράφου) • και συνδέοντάς την με το έργο τέχνης

8. Αρχική οθόνη(ημιδομημένο αρχείο) α) Σύνδεση της έννοιας «Σχήματα» με τα βασικά σχήματα

9. α) Σύνδεση της έννοιας «Σχήματα» με τα βασικά σχήματα οθόνημετά τη σύνδεση της έννοιας με τα βασικά σχήματα

10. β) Σύνδεση εννοιών - σχημάτων με τα έργα τέχνης οθόνημετά τη σύνδεση εννοιών – σχημάτων με τα έργα τέχνης

11. γ) Σύνδεση έργων τέχνης με τον δημιουργό Τελική οθόνη (αφού ενεργήσουν τα παιδιά)

12. Ερωτηματολόγιο: «Βρες τον πίνακα» Λογισμικό : επεξεργαστής κειμένου Word • Διδακτικοί στόχοι • να καλλιεργήσουν την παρατηρητικότητα • να έρθουν σε επαφή με την γραπτή έκφραση • Να εμπλουτίσουν τον προφορικό λόγο καθώς παρατηρούν, ανακαλύπτουν, περιγράφουν, εκφράζονται, επιχειρηματολογούν, αναλύουν, συγκρίνουν και ερμηνεύουν γλωσσικά τα στοιχεία ενός πίνακα ζωγραφικής • να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο στον Η/Υ χρησιμοποιώντας το πληκτρολόγιο • Να τυπώσουν στον εκτυπωτή το συμπληρωμένο ερωτηματολόγιο

13. Ερωτηματολόγιο: «Βρες τον πίνακα» Λογισμικό : επεξεργαστής κειμένου Word

14. Δραστηριότητες ανάπτυξης βασικών μαθηματικών εννοιών Λογισμικό : Kidspiration • Διδακτικοί στόχοι • Να «αποκρυπτογραφήσουν» τη σύνθεση δύο πινάκων με θέμα τους ομόκεντρους κύκλους και στη συνέχεια • να κάνουν σειροθετήσεις (ταξινομήσεις) σχημάτων του ίδιου χρώματος ως προς το μέγεθος • να κάνουν ομαδοποιήσεις με δοσμένα κριτήρια • να κάνουν μετρήσειςκαι να εξάγουν συμπεράσματα • να εντοπίζουν και να περιγράφουν την θέση των σχημάτων στο χώρο χρησιμοποιώντας βασικές χωρικές έννοιες • να δημιουργήσουν ομάδες κύκλων σε ημιδομημένο αρχείο επιλέγοντας στοιχεία από έτοιμη βιβλιοθήκη με την εντολή drag and drop

15. α) Σειροθέτηση χρωμάτων (από τον μικρότερο κύκλο στον μεγαλύτερο) Αρχική οθόνη(ημιδομημένο αρχείο)

16. α) Σειροθέτηση χρωμάτων (από τον μικρότερο κύκλο στον μεγαλύτερο) Τελική οθόνη(αφού ενεργήσουν τα παιδιά)

17. β) Ομαδοποίηση με 2 κριτήρια (διαφορετικό χρώμα και μέγεθος) Αρχική οθόνη(ημιδομημένο αρχείο)

18. β) Ομαδοποίηση με 2 κριτήρια (διαφορετικό χρώμα και μέγεθος) Τελική οθόνη(αφού ενεργήσουν τα παιδιά)

19. γ) Δημιουργία ομόκεντρων κύκλων (ταξινόμησησχημάτων) Αρχική οθόνη(ημιδομημένο αρχείο)

20. γ) Δημιουργία ομόκεντρων κύκλων (ταξινόμηση σχημάτων) Τελική οθόνη(αφού ενεργήσουν τα παιδιά)

21. Δραστηριότητες δημιουργικής έκφρασης Λογισμικό : Natural Art • Διδακτικοί στόχοι • να αναλύσουνένα έργο τέχνης στα επιμέρους στοιχεία που το απαρτίζουν (σχήματα, χρώματα), να συγκρίνουν τα μεγέθη των σχημάτων, να προσδιορίσουν την θέση των σχημάτων στο χώρο • να αναπαράγουν γνωστούς πίνακες ζωγραφικής χρησιμοποιώντας τα εργαλεία και τις δυνατότητες του υπολογιστή

22. α) Αναπαραγωγή πίνακα (Piet Mondrian «Composition 1») Αρχική οθόνη(ημιδομημένο αρχείο)

23. α) Αναπαραγωγή πίνακα (Piet Mondrian «Composition 1») Τελική οθόνη(αφού ενεργήσουν τα παιδιά)

24. β) Αναπαραγωγή πίνακα (Piet Mondrian «Composition 3») Αρχική οθόνη(ημιδομημένο αρχείο)

25. β) Αναπαραγωγή πίνακα (Piet Mondrian «Composition 3») Τελική οθόνη(αφού ενεργήσουν τα παιδιά)

26. γ) Αναπαραγωγή πίνακα (Wassili Kandinsky «Thirteen Rectangles») Αρχική οθόνη(ημιδομημένο αρχείο)

27. γ) Αναπαραγωγή πίνακα (Wassili Kandinsky «Thirteen Rectangles») Τελική οθόνη(αφού ενεργήσουν τα παιδιά)

28. Δραστηριότητες δημιουργικής έκφρασης Λογισμικό : Tux Paint • Διδακτικοί στόχοι • να διακρίνουν την ομορφιά στα έργα τέχνης με τα οποία έρχονται σε επαφή, και να χρησιμοποιούν τις εμπειρίες και τις ιδέες τους ως στοιχεία καλλιτεχνικής έκφρασης και δημιουργίας. • Να δημιουργήσουν τις δικές τους ατομικές συνθέσεις με σχήματα και χρώματα, εμπνεόμενα από γνωστούς πίνακες ζωγραφικής με θέμα τα σχήματα καιχρησιμοποιώντας τα εργαλεία και τις δυνατότητες του υπολογιστή

29. Δραστηριότητες δημιουργικής έκφρασης Λογισμικό : Tux Paint

30. Δραστηριότητες δημιουργικής έκφρασης Λογισμικό : Tux Paint

31. Δραστηριότητες δημιουργικής έκφρασης Λογισμικό : Tux Paint

32. Δραστηριότητες δημιουργικής έκφρασης Λογισμικό : Tux Paint

33. Δραστηριότητες δημιουργικής έκφρασης Λογισμικό : Tux Paint

34. Δραστηριότητες δημιουργικής έκφρασης Λογισμικό : Tux Paint

35. Ταπαιδιά συμμετείχαν σεομαδικές δραστηριότητες και έμαθαν να σέβονται τον συνομιλητή τους και να βοηθούν όσους/ες συμμαθητές /τριες έχουν ανάγκη • βίωσαν την αξία της ομαδικής εργασίας και της από κοινού ανακάλυψης • ανέπτυξανδεξιότητες επικοινωνίας(ακρόαση, ομιλία, επιχειρηματολογία, διάλογο κ. ά.) μέσα στο πλαίσιο της ομάδας • καλλιέργησαντην κριτική τους ικανότητα,κινητοποίησαν και ενίσχυσαν την δημιουργικήτουςσκέψηκαι την φαντασία • με την χρήση κατάλληλου εκπαιδευτικού λογισμικού ενθαρρύνθηκαν να εξασκήσουν τις γλωσσικές δεξιότητες (π.χ. να περιγράφουν, εξηγούν, ερμηνεύουν, να επιχειρηματολογούν, να εμπλουτίζουν τον προφορικό τους λόγο) Αποτελέσματα

36. καλλιέργησαντη λεπτή κινητικότητα, τον οπτικοκινητικό συντονισμό και την χωρική αντίληψη) • εκφράστηκαν δημιουργικά και ανέπτυξαν δεξιότητες αισθητικής αγωγής, σε ένα νέο περιβάλλον με διαφορετικές δυνατότητες και εργαλεία, όπως αυτό του υπολογιστή •  εξοικειώθηκαν με τις δυνατότητες και τους τρόπους χρήσης διάφορων εργαλείων αναπτυξιακά κατάλληλων λογισμικών και γενικότερα με τον Η/Υκαι τη χρήση του

37. Βιβλιογραφία • Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Σπουδών, προγραμμάτων σπουδών και αναλυτικά προγράμματα σπουδών για το Νηπιαγωγείο • Οδηγός Νηπιαγωγού: Εκπαιδευτικοί σχεδιασμοί – δημιουργικά περιβάλλοντα μάθησης, Αθήνα, ΥΠΕΠΘ, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (2006) • Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης, Κλάδος ΠΕ60 • Κόμης Β., (2004), Εισαγωγή στις εκπαιδευτικές εφαρμογές των τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών, Αθήνα: εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών • Λογισμικό Εννοιολογικής χαρτογράφησης Kidspiration • Λογισμικό Επεξεργασίας Κειμένου Word • Λογισμικό Δημιουργικής Έκφρασης Natural Art & Tux Paint • Λογισμικό Παρουσίασης PowerPoint • Ηλεκτρονικές πηγές (www.google .gr)