1 / 33

De integratie van de academische opleidingen in de universiteiten

De integratie van de academische opleidingen in de universiteiten. Prof. Dr. Dirk Van Damme. Voorgeschiedenis. Wet van 1971 Hogescholendecreet (1994) Bologna-verklaring (1999) en invoering ba/ma-structuur door Structuurdecreet (2003) Mastergraad hogeschoolopleidingen van 2 cycli

Download Presentation

De integratie van de academische opleidingen in de universiteiten

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. De integratie van de academische opleidingen in de universiteiten Prof. Dr. Dirk Van Damme

  2. Voorgeschiedenis • Wet van 1971 • Hogescholendecreet (1994) • Bologna-verklaring (1999) en invoering ba/ma-structuur door Structuurdecreet (2003) • Mastergraad hogeschoolopleidingen van 2 cycli • Academiseringsproces • Associaties • Rationalisatie en Commissie Soete • Regeerakkoord 2009-2014

  3. Basisprincipes • Continuïteit in het hervormingsproces • ‘Gelijkoversteken’: dezelfdedecretalebasisregelingvoordezelfdeopleidingen in VL • Door gelijke financiering bevindenalleopleidingenzich in dezelfdepubliekeruimte • Transparantie over waardeacademische diploma’s • Met respect voorspecifiekebijdrage van dezeopleidingen tot Vlaamse HO-landschap • Timing: snellebeslissing • Duidelijkheid over financiering

  4. Aanbeveling 1. De Vlaamse Regering bevestigt zo spoedig mogelijk de politieke doelstelling om het academiseringsproces te voltooien door alle academische opleidingen in de universiteiten te integreren.

  5. Argumenten • Academische opleidingen horen thuis in een omgeving waar onderzoek en onderwijs verstrengeld zijn • Hogere cognitieve vaardigheden en wetenschappelijke attitude kunnen slechts verworven worden door actieve participatie aan wetenschappelijk onderzoek

  6. Implicaties • Lesgevers moeten zelf gekwalificeerde onderzoekers zijn • Studenten moeten voor een voldoende volume onderwijstijd in nauw contact zijn met wetenschappelijk onderzoek en er zelf aan participeren • Fysieke nabijheid • Opleidingen ingebed in bestuursomgevingen die een geïntegreerd academisch beleid kunnen voeren: infrastructuur, personeel, kwaliteitszorg

  7. Alternatieven? • Alternatief 1: hogescholen laten evolueren tot onderzoeksinstellingen • X aantal bijkomende universiteiten in VL • Versnippering wetenschappelijk onderzoek, op moment dat concentratie vereist is in onderzoeksbeleid • Ten nadele van professionele opleidingen

  8. Alternatieven? • Alternatief 2: academische opleidingen kunnen ook buiten institutionele omgeving (de-institutionalisering) • Geen succesvolle gedachtenoefening • Duurzame kwaliteit hangt af van institutionele voorwaarden: cultuur, ‘tacit knowledge’, enz.

  9. Alternatieven? • Alternatief 3: invoering van professionele masters in ba/ma-structuur • Basisstelling van Structuurdecreet dat alle masteropleidingen academisch zijn, maar ook professionele competenties kunnen omvatten • Verbetering professionele component van academische opleidingen kan doelstelling zijn, maar nergens zijn louter professionele masteropleidingen een succesverhaal • Europese basiscompetenties voor masters zijn in essentie academisch

  10. Alternatieven? • Alternatief 4: opheffen onderscheid academisch – professioneel • Tweedeling kan genuanceerde werkelijkheid inderdaad geweld aandoen, maar ‘academic drift’ en ‘professionel drift’ zijn grotere risico’s • Arbeidsmarkt vragende partij voor kwaliteitsvolle professionele opleidingen • Geïntegreerde HO-systemen in Europa ontwikkelen nieuwe scheidslijnen • Nood aan meer differentiatie, niet minder

  11. Alternatieven? • Alternatief 5: alle HO-opleidingen integreren in ‘universiteit-nieuwe-stijl’ • Alles-of-niets-strategie • Universiteit is niet de geschikte omgeving voor professionele opleidingen: die hebben meer entrepreneurial cultuur nodig, met toepassingsgericht kennis- en innovatiemanagement

  12. Alternatieven? • Alternatief 6: behoud huidige situatie • Levert geen duurzaam en kwaliteitsvol perspectief voor academische opleidingen • Op termijn internationale twijfel aan waarde Vlaamse academische diploma’s • Risico op doodbloeden van deze opleidingen

  13. Succesfactoren Positieve en verwelkomende houding van de universiteiten Voorrang voor waarachtige academische cultuur over formele structuren en bureaucratische regels Behoud van brede sociale toegang en functie van deze opleidingen Behoud van gedifferentieerde profielen in functie van arbeidsmarktperspectieven Positieve effecten voor professionele opleidingen in de hogescholen

  14. Aanbeveling 2. Het academische opleidingenaanbod moet de gedifferentieerde profielen in het bestaande aanbod behouden in de mate dat ze tegemoetkomen aan verschillende arbeidsmarktperspectieven. De actueel bestaande profielverschillen worden kritisch getoetst en waar nodig geherdefinieerd waarbij de stem van de arbeidsmarkt in rekening wordt gebracht.

  15. Aanpak • Best snelle implementatie omdat hogescholen niet meer in deze opleidingen zullen investeren • Cfr ba/ma-hervorming • Volle verantwoordelijkheid voor universiteiten • Regie-op-afstand model risicovol • Coherente beslissing voor alle studiegebieden • Behalve kunsten • Behalve Hogere Zeevaartschool

  16. Aanbeveling 3. Alle academische hogeschoolopleidingen worden geïntegreerd in de universiteit, met uitzondering van de kunstopleidingen en de opleidingen van de Hogere Zeevaartschool.

  17. Kunstopleidingen • Geen uitstel beslissing • Behouden academisch statuut • Academiseringsproces wordt voortgezet en versterkt door nieuwe kanalen voor onderzoek in de kunsten • Hebben in hun geschiedenis eigen institutionele kaders en structuren ontwikkeld, los van de universiteiten die hierin geen traditie hebben • Vertrouwen in de academische kracht • Wel sterkere netwerken met universiteiten

  18. Aanbeveling 4. Het hoger kunstonderwijs blijft in de hogescholen, maar tegelijk wordt het academiseringsproces verder uitgebreid, wordt voor het onderzoek in de kunsten de samenwerking met de universiteiten versterkt en wordt bij het FWO een volwaardig eigen financieringskanaal uitgebouwd voor dit onderzoek.

  19. Professionele opleidingen • De hervorming moet ook de professionele opleidingen in de hogescholen versterken • Hebben een erg belangrijke rol in het Vlaamse economische en sociale weefsel • Goede tewerkstelling afgestudeerden • niet met onderzoek, maar in toepassingsgericht kennismanagement en innovatie • Hogescholen kunnen een duidelijker profiel en institutionele missie ontwikkelen • Hebben een sterke ‘entrepreneurial’ cultuur

  20. Professionele opleidingen • Hoger beroepsonderwijs op termijn best bij hogescholen • Verbeteren financiering professionele opleidingen moet prioritair zijn • Basisfinanciering • Innovatiecapaciteit • Sommige opleidingen krijgen best een perspectief om naar vierjarige bachelors te evolueren omwille van hogere beroepseisen

  21. Aanbeveling 5. De Vlaamse Regering maakt van de hervormingsoperatie in het hoger onderwijs gebruik om de institutionele missie van de hogescholen op het professioneel hoger onderwijs te focussen, het professioneel hoger onderwijs te versterken door de financiering te verbeteren en door een perspectief uit te werken van eventuele studieduurverlenging voor bepaalde professionele bacheloropleidingen.

  22. Rationalisatie Risico op versnippering en proliferatie universitair aanbod moet beheerst worden Concentratie en schaalvergroting erg nodig in onderzoekscapaciteit Fysieke nabijheid van opleidingen en onderzoek Geografische spreiding bij professionele opleidingen wel functioneel Nieuwe hertekening hogescholenlandschap noodzakelijk Implementatie aanbevelingen Commissie Soete

  23. Aanbeveling 6. De integratie van de academische hogeschoolopleidingen in de universiteiten is een belangrijke stap inzake rationalisatie van het opleidingenaanbod. Van deze operatie moet worden gebruik gemaakt om de door de Commissie Soete voorgestelde rationalisatienormen decretaal in te voeren. In de academische opleidingen moet voldoende fysiek contact van de studenten met de onderzoeksomgevingen gegarandeerd worden. De decreetgever moet de nodige flankerende maatregelen nemen om een nieuwe concentratie- en fusiebeweging bij de hogescholen te begeleiden.

  24. Rol associaties • Geen nieuwe onderwijsinstellingen • Denkpiste om associaties tot een soort intermediaire onderwijsverstrekker om te vormen moet verlaten worden • Buitenlandse experimenten met tussenvormen zijn mislukt • Associaties moeten behouden blijven • Versterken samenwerking hogescholen en univs • Vermijden conflictueel polarisatiemodel

  25. Aanbeveling 7. Vermeden moet worden om voor de hervormingsoperatie specifieke structuren, al dan niet in een overgangsscenario, op te zetten. De associaties worden behouden om de samenwerking tussen universiteit en hogescholen te blijven stimuleren en de hertekening van het hogescholenlandschap te begeleiden, maar worden zelf geen onderwijsinstellingen.

  26. Gemeenschapsinstellingen • Nieuwe bijzondere decreten nodig voor Universiteit Gent en Autonome Hogescholen • Meer autonomie, wegwerken niet-functionele centrale regelgeving • Sui generis publiekrechtelijke vorm, met zoveel mogelijk gelijkheid met vrije instellingen

  27. Aanbeveling 8. Bij bijzonder decreet wordt zowel voor de Universiteit Gent als voor de autonome hogescholen een suigeneris type van publiekrechterlijke instelling gecreëerd die de instellingen een grotere autonomie en slagkracht garandeert.

  28. Personeel • Cfr model uitgetekend in rapporten Soete: • Overdracht aan universiteiten met ofwel integratie in academisch personeel op basis van dossier ofwel in behoudsstatuut, voor OP en AAP • Personeelslid kan ook verkiezen om in hogeschool tewerkgesteld te blijven • Ook voor ATP overdracht naar universiteit

  29. Aanbeveling 9. De minister geeft op korte termijn opdracht aan de administratie om een voorstel uit te werken van regelgevend kader voor de rechtspositieregeling van de personeelsleden die gevat worden door de integratie van de academische opleidingen.

  30. Financiering • Crucialepolitiekekeuze: • Implementatiehervorming in min of meeridealeconditiesvereistmeermiddelendan de VR in het huidigebudgettaireperspectiefheeft • Instellingentrachtenuiteraardbudgettaire claim temaximaliseren, met goedeargumenten • Universiteitenmoetenzichafvragenwathunechtestrategischebelang is • Behoudverworvenhedennieuwfinancieringssysteem • Financiering zalevenwichtigeoefeningmoetenzijn

  31. Financiering • Budgettair is hervorming mogelijk • Spreiding over twee legislaturen • Elementen: • Versterken professionele opleidingen in onderwijs en innovatiecapaciteit plus transitiebudget hogescholen • Verdere academisering academische opleidingen • Kunstopleidingen • Specifiek budget hoger onderwijs Brussel

  32. Financiering

  33. Aanbeveling 10. De beperkte middelen die in de tweede helft van de legislatuur voor het hoger onderwijs beschikbaar zullen zijn en de middelen die desgevallend voor de verdere groei van het hoger onderwijs in de volgende legislatuur zullen kunnen worden vrijgemaakt, zullen prioritair moeten worden besteed aan (1) de professionele bacheloropleidingen, (2) de verdere academisering en de integratie van academische opleidingen in de universiteiten, (3) het hoger kunstonderwijs, en ten slotte (4) een bijkomende financiële stimulans voor het hoger onderwijs in Brussel. De totale kostprijs van de operatie voor het onderwijsbudget kan worden beperkt tot 65 mio € in het laatste jaar van deze legislatuur en 90 mio € op kruissnelheid vanaf 2017.

More Related