Yaralı Arındırma İstasyonu

1. Yaralı Arındırma İstasyonu 1 / 80

2. Yaralı Arındırma İstasyonu Giriş • Arındırma koridorunda; koruyucu giysisi olmadığı için korunamamış çok sayıda yaralının ve acil müdahale personelinin, mümkün olan en hızlı sürede arındırılabilmesi amacıyla tesis edilir. • Arındırma koridoru; sıcak hatta başlar ve ılık bölge boyunca uzanır, temiz tedavi bölgesi ve yaralı sevk bölgesinin de içinde olduğu bir alanla soğuk bölge içine doğru 30-50 m.lik bir girinti yapar. • Arındırmada kullanılan suların güvenli olarak biriktirildiği bir alanda tesis edilir. 2 / 80

3. Yaralı Arındırma İstasyonu Giriş • Acil müdahale ekiplerine yönelik arındırma koridoru, yaralı arındırma istasyonundan görünmemelidir. • Böylece; koruyucu giysiler içindeki personelin yaralı arındırma istasyonlarındakilerden daha önce arındırmaya tabi tutuldukları hissine kapılmaları önlenir. • Amaç; kirliliğin yayılımının önlenmesi ve personelin daha fazla etkilenmesinin önüne geçilmesidir. • Teçhizat arındırma solüsyonları, daha fazla yanık ve yaralanmaya yol açacağından cilt arındırmasında kullanılmamalıdır. 3 / 80

4. Yaralı Arındırma İstasyonu Giriş • Yumuşak, az asitli sabunlar veya klorlu solüsyonlar kullanılabilir. İki yoğunlukta klorlu solüsyon hazırlanır. • % 0.5 Klorlu solüsyon; yaralarının lavajında, yaralının cildinin ve atellerin arındırılmasındakullanılır. ( 1 ölçek çamaşır suyu + 10 ölçek su ile hazırlanır) • % 5 Klorlu solüsyon; eldivenlerin, önlüklerin, sedyelerin ve kesici aletlerin arındırılmasında kullanılır. (çamaşır suyu seyreltilmeden kullanılır) • İlk durulamada, büyük kirliliğin ciltten uzaklaştırılması için arındırma cihazları kullanılabilir. 4 / 80

5. Yaralı Arındırma İstasyonu Triyaj Noktası • Yaralanma semptomları olanlarla olmayanlar gruplandırılır, • Personelin, süratli bir değerlendirme ile tıbbi durumu ve hangi arındırma istasyonuna yönlendirileceği belirlenir. • Tam arındırmaya tabi tutulma sırası; sorumlu sağlık personelinin talimatına ve triyaja göre belirlenir. • Eğer personelin solunum yolunda bir hasarı varsa, triyaj ve arındırma sırasını beklerken, solunum yolu maske vb. ile korunmalıdır. • Ayaktan yaralılar ile sedyeli yaralılar ayrı ayrı arındırılırlar. 5 / 80

6. Yaralı Arındırma İstasyonu Triyaj Noktası • Yaralılarla iletişim kurulması, arındırılmayı bekleyenlerle işbirliğinin artırılmasını sağlar. • Arındırma istasyonlarından geçmeden önce, acil yaşam destek tedavisi alma ihtiyacı olanlara bu maksatla açılan istasyonda tedavi uygulanır. • Çok sayıda yaralı mevcudiyetinde, yürüyebilen daha hafif yaralılar bekletilir. • Arındırma sonunda izleme /takip altına alınan yaralılar, soğuk bölgede tespit edilen dinlenme bölgelerinde bekletilirler. 6 / 80

7. Yaralı Arındırma İstasyonu Acil Tedavi Noktası • Bu istasyondaki sağlık personelince, yalnız yaşam kurtaran acil tıbbi bakım yapılır. • Kirli bölgede verilen tıbbi tedavi asgari seviyede tutulmalıdır. • Airway ve boyun destekleyici kullanımı, kanama kontrolü ve sinir gazı antidot uygulaması, yaralının stabilizasyonunu ve arındırma işlemi esnasında hayatta kalmasını sağlamaya yönelik tedbirlerdir. 7 / 80

8. Yaralı Arındırma İstasyonu Acil Tedavi Noktası • Yaralı stabil hale getirildikten sonra, sedyeli olarak arındırmaya tabi tutulur ve temiz bölgede müteakip tıbbi desteği alır. • Yaralı mevcudunun fazlalılığı ve yaraların ciddiyeti dikkate alınarak; kanamayan yaraların, daha iyi bir arındırma yapılabilmesi için, temiz tedavi bölgesine kadar bandajlanması bekletilebilir. 8 / 80

9. Yaralı Arındırma İstasyonu Sedyeli Yaralı Arındırması • Triyaj istasyonunda yaralılar sedyeye yerleştirilerek getirilirler. Sedyeler, yaralının zemin kirliliğinden uzak tutulması için ayaklı/yüksek mesnetli olmalıdır. • Arındırmada, baştan itibaren işlemler başlatılır ve mümkünse havayolunun/başın rüzgar üstü istikamette olması sağlanır. • Eğer BHM/RHM kirliliği şüphesi varsa, yaralının giysileri reaeresolizasyon tehlikesine karşı ıslatılır. • Solunum cihazı/maske takan yaralılar; acilenbir airway tatbikine ihtiyaç duyulmuyorsa, izleme/gözlemlemede olumlu sonuç alınıncaya ve temizliği onaylanıncaya kadar maskelerini takmaya devam ederler. 9 / 80

10. Yaralı Arındırma İstasyonu Sedyeli Yaralı Arındırması • Yaralının yüzünün arındırılması gerektiğinde; • Buhar tehlikesine maruz kalmayacak şekilde, yaralı nefesini tutar, maske çıkartılırken gözlerini kapatır, yüzü ve maskesi arındırma personeli tarafından arındırılır. • Yaralının solunum koruması olmadığında: • Önce başının arındırılması yapılır, gerekli ise, aşağıya doğru ıslatılır, kesilerek tüm giysileri çıkartılır, % 0,5 klorlu solüsyon ile vücudunun önü ve arkası arındırılır, son yıkama/durulama yapılır ve kirlilik kalıntı kontrolü yapılır. 10 / 80

11. Yaralı Arındırma İstasyonu Sedyeli Yaralı Arındırması • Yaralının elbiseleri çıkartıldığında ve soğuk bölgeye taşındığında sedye değiştirilmelidir. Sedye kullanıldığında, daima arındırılmalıdır. • Eğer yaralı arındırma faaliyetini tamamlayamayacak durumdaysa; arındırma personeli, soğuk hatta yer alan ayak temizleme bölgesinde maskeyi çıkarıncaya kadar, yaralının yüz temizliğini erteleyebilir. • Ya da, arındırma personeli maskenin dışını % 0,5 klorlu solüsyonla arındırır, kriminal incelemede delil mahiyetindeki leke bölgelerini ve deliklerin formunu bozmamaya dikkat ederek dış giysilerini kesip çıkarır. 11 / 80

12. Yaralı Arındırma İstasyonu Sedyeli Yaralı Arındırması • Arındırma ekibi; hastaya temas etmeden kesici aletlerin, eldivenlerin ve önlüklerin %5 klorlu solüsyonla temizlendiğinden emin olmalıdır. • Yaralının kıymetli eşyalarından ayrı olarak, elbiseleri torbalanmalı, sızdırmazlığı sağlanmalıdır. • Her iki torba yaralının ismiyle etiketlenmeli, daha sonraki zamanda yapılacak değerlendirme ve arındırma için yandaki kapalı bir muhafazaya konulmalıdır. • Bütün giysileri kesildikten sonra yaralı temiz bir sedyeye aktarılmalıdır. 12 / 80

13. Yaralı Arındırma İstasyonu Sedyeli Yaralı Arındırması • Yaralıyı yıkamadan önce, suyla reaksiyona girebilecek sıvı damlacıklar/görünen kirlilik havlu kağıtla emdirilerek alınmalı yada yumuşakça fırçalanmalıdır. • Görünen tüm kirlilikler uzaklaştırıldığında; yaralı ya sabun ile yada % 0,5 klorlu solüsyonla bol suyla yıkanmalıdır. • Yıkamanın süresi ve arındırmada sarf edilecek zaman, yaralının maruziyet seviyesine ve tehlikenin niteliğine bağlıdır. 13 / 80

14. Yaralı Arındırma İstasyonu Sedyeli Yaralı Arındırması • Cildi KHM ile (sıvı formda) temas etmiş yaralı, yalnız buhar tehlikesine maruz kalmış olanlara göre daha yoğun bir arındırmaya tabi tutulur. • Kirliliğin çapının belirsiz olduğu durumlarda, arındırma ekibi en kötü olasılığa göre arındırma yapar. • Arındırmaya yaralının başından ve yüzünden başlanır, havayolu tıkanmaz, yaralının gözlerine ve yaralarına tazyikli su sıkılmaz. • Sağlık personeli tüm bandajları çıkartır, yaralar merkezden dışa doğru yıkanır ve durulanır. 14 / 80

15. Yaralı Arındırma İstasyonu Sedyeli Yaralı Arındırması • Yaralar; yıkama ve durulamadan sonra, su geçirmez (tıkayıcı) bezlerle veya bandajla sarılarak müteakip kirlenmeye karşı korunur. • Ateller, yastıklar ve kuşaklar % 0,5 klorlu solüsyon tatbik edilerek bulunduğu yerde arındırılır. • Eğer yaralının gözleri kirliliğe maruz kalmışsa, normal tuzlu solüsyonla bolca yıkanmalıdır. • Tüm yaraları temizlenip kapatıldıktan sonra, yaralının vücudunun kalan kısmı arındırılır. • Arındırma işlemi esnasında, yaralının saçına, tırnaklarına, derisinin katlanmış kısımlarına, eklemlerine, kulak ve burun içlerine itina edilir. 15 / 80

16. Yaralı Arındırma İstasyonu Sedyeli Yaralı Arındırması • Yaralı, bol ama düşük tazyikli su ile durulanır. • Eğer yaralının triyaj kartı yanındaysa, plastik bir torbaya konularak sızdırmazlığı sağlanır, torbanın dışı % 5 klorlu solüsyonla durulanır, hastayla birlikte taşınması sağlanır. • Yaralı, temiz tedavi alanına ulaştığında, sağlık personelince yeni bir triyaj kartı yazılır. • Triyaj kartı kopyalanmadan önce, orijinal kart hala sızdırmaz torba içinde bulunsa da, kirli olduğu değerlendirilir ve diğer HAZMAT gibi müteakip toparlanma safhasında atık işlemine tabi tutulabilmesi için ayrı bir yere konulur. 16 / 80

17. Yaralı Arındırma İstasyonu Sedyeli Yaralı Arındırması • Yaralı tamamen arındırıldığında, arındırmanın tam olarak yapılıp yapılmadığının izlenmesi için gözlem alanına geçirilir. • Gözlemlemede, tehlikeyle uyumlu KHM tespit kağıtları, MAMCDET vb. cihazlar kullanılabilir. Cihazlar kullanıldığında bölgede kirliliğin ve çeldiricilerin olmadığından emin olunmalıdır. • Bilinmeyen tehlikelerde, yada uygun cihazların yokluğunda, arındırmanın tam olarak yapılı yapılmadığının tespitinde, gözle tetkik tek yöntem olabilir. • Eğer yaralıda hala kirlilik değerleri gözlemleniyorsa, yıkama bölgesine geri gönderilir, işlemler yenilenir. 17 / 80

18. Yaralı Arındırma İstasyonu Sedyeli Yaralı Arındırması • Temiz olduğu gözlemlenen ve değerlendirilenler, arındırma personeli tarafından ayak sürüme çukuruna getirilir, arındırma personelinin botları ve sedye destekleri/ayakları çukurdaki temizleyici karışıma bolca temas ettirilerek son kirlilikten arındırılır. • Arındırma personeli eldivenlerini ve önlüklerini % 5 klorlu solüsyonla duruladıktan sonra, yaralıyı getirdikleri sedyeden kaldırırlar, müteakiben yaralı, soğuk bölgenin temiz tarafındaki arındırma personeli yardımıyla temiz sedyeye aktarılır ve temiz bölgeye geçirilir. • Yaralı hala solunum cihazı takılı/koruyucu maskeli ise, burada Ilık bölge arındırma personelince çıkarılır ve yaralının yüzü % 0,5 klorlu solüsyonla arındırılır. 18 / 80

19. Yaralı Arındırma İstasyonu Sedyeli Yaralı Arındırması • Solunum cihazı/koruyucu maske, daha sonra arındırılmak üzere ılık bölgeye geri gönderilir. Filtreler arındırılmaz. • Arındırmada görevli tüm personel ve kullanılan tüm teçhizat, tamamen arındırılıncaya kadar, ılık bölgede kalmak zorundadır. • Yaralı, soğuk bölgenin temiz tarafındaki arındırma personelince, ayak sürüme çukurunun dışında yeni sedyeye alınarak, temiz tedavi alanına götürülür. • Yaralı, soğuk bölgeye ulaştırıldığında, hipotermiye maruz kalmaması için örtülmelidir. 19 / 80

20. Yaralı Arındırma İstasyonu Ayaktan Arındırma • Kirliliğe düşük seviyede maruz kalıp uygun tedavi almış, küçük yaralanmalı, yürüyebilen ve arındırma işlemine yardımcı olabilen yaralılar ayaktan arındırma alanına sevk edilir. • Triyaj durumlarına göre yaralılar sırayla arındırılır, özellikle büyük sayıda ayaktan yaralının mevcut olduğu kazalarda/olaylarda; arındırılma sıralarını beklemek için yaralılar belirli noktalara yönlendirilirler. • Kirlenme ve maruziyet belirtileri görülenler, görülmeyenlere göre (semptomatik X asemptomatik) arındırmada öncelik alır. 20 / 80

21. Yaralı Arındırma İstasyonu Ayaktan Arındırma • Yaralıdan, önce gözle görülebilen, büyük kirlilik arındırılır. • Eğer BHM/RHM kirliliğinden şüphe ediliyorsa, yaralının giysileri çıkarmadan önce ve çıkarma esnasında yeniden reaeresol etkiden uzaklaşmak için ıslatılır. • Arındırma personelince, solunum cihazı/koruyucu maske takmış yaralılara, yüzlerini arındırırken ve buhar tehlikesine maruz kalmadan maskelerini değiştirirken/yeniden takarken nezaret ve yardım edilir. • Yüz bölgesinin arındırılması,solunum cihazı/koruyucu maskenin çıkarılmasının mümkün olmadığı durumlarda,en sona bırakılabilir. 21 / 80