醫用本土語－福佬 衛教口語發表 Sim -chōng Tiòng-hong ê Goân -in kap Ī- hông

1. 醫用本土語－福佬衛教口語發表Sim-chōngTiòng-hong ê Goân-in kap Ī-hông 第16組: 廖威旗 吳曉杰 張雅涵

2. Sim-chōng hū-chek kā hueh phah-khì seng-khu so-ū ê khì-koan. Sī chit-chióng tek-sû-hòa ê kin-bah, ē-tàng pháng kui-sì-lâng bián hioh-khùn. Sim-chongtiong-hong－Sim-chōngkái-phòa－

3. Sim-chōng hun chòe chó-iū nng-pêng. Múi chit-pêng lóng keh chò nng keng: sim-pông kapsim-sek. Koh ū moh-á ī-hông sim-pông kap sim-sek hueh tò-lâu. Sim-chongtiong-hong－Sim-chōngkái-phòa－

4. Sàng-sȯh pá-tīⁿ ê hueh tùi hì-pȱ tńg-lâi tò-pêng ê sim-pông (TSP). Hueh thêng-liû tī sim-pông lāi, tit-kàu cheng-bō-piān (mitral valve) phah-khui koh sim-pông siu-sok. • Án-ne hoeh lâu jip tò-pêng ê sim-sek (TSS). Jiân-āu chiah-ê hueh thong-kòe chú-tōng-meh-piān (aortic valve) lâu-khì siōng tōa-tiâu ê hueh-kin, chú-tōng-meh, lâu kàu kui sin-khu. Sim-chongtiong-hong－Sim-chōngkái-phòa－

5. Án-ne hoeh lâu jip tò-pêng ê sim-sek (TSS). Jiân-āu chiah-ê hueh thong-kòe chú-tōng-meh-piān (aortic valve) lâu-khì siōng tōa-tiâu ê hueh-kin, chú-tōng-meh, lâu kàu kui sin-khu. Sim-chongtiong-hong－Sim-chōngkái-phòa－

6. Tng hueh thong-kòe seng-khu ê sûn-khoân tò--tńg-lâi liáu-āu, i ē lâu-jip-khì chiàⁿ-pêng ê sim-pông (CSP). • Tùi hia, hueh ē thong-khòe saⁿ-chiam-piān (tricuspid) lâu-jip-khì chiàⁿ-pêng ê sim-sek (CSS), jiân- āu koh thong-kòe hì-tōng-meh-piān lâu-khì hì-pȱ Sim-chongtiong-hong－Sim-chōngkái-phòa－

7. Tī hì-pȱ khip-siu sng-so koh lâu tńg-khì tò-sim-pông, kàu-chia chôan-pȱ ê sûn-khoânkoh-chài têng khái-sí. Sim-chongtiong-hong－Sim-chōngkái-phòa－

8. Sim-chōng su-iàu chhî-siok put-tōan ê sng-so(sàng-sȯh) kap thng-hūn ê kióng-kip, chiahē-tit-thang hoat-hui i ê kong-lêng. Sim-chongtiong-hong－Sim-chōngkái-phòa－

9. Sàng-sȯh pá-tiⁿ ê hueh thong-kòe koan-chōngtōng-meh(Coronary artery) sàng-kàu sim-chōng. Koan-chōng tōng-meh tùi chú-tōng-mehhun--chhut-khì. Sim-chongtiong-hong－Sim-chōngkái-phòa－

11. Sim-chōng tī chit-chióng siong-tong hiap-tiau ê chêng-hêng hā, chū-tōng teh siu-sok. • Tīsim-pông ê so-chāi ū tek-sû ê sè-pau, ē sek-hòng chhut ín-khí sim-pông siu-sok ê tiān-liû. Sim-chongtiong-hong－Sim-chōngkái-phòa－

12. Tiān-liû thong-kòe tek-sû ê sè-pau thôan-kàu sim-sek. Sim-pông siu-sok liáu-āu, koh-lâi sī sim-sek siu-sok. Sim-chongtiong-hong－Sim-chōngkái-phòa－

13. Lán ê hoeh nā lô, chiū-sī hoeh lāi-bīn ê iû-chit siūⁿ-chē, iû-tái chiū ē khah tī hoeh-kńg-piah, kiò-chò iû-chí-kak. Iû-chí-kak lú chek lú chē, hoeh-kńg chiū piàn khah eh, che chiū-sī tōng-meh ngē-hòa (TMNH). • Sim-chōng pún-sin khò koan-chōng tōng-meh (KCTM) thê-kiong sng-so lâi î-chhî chèng-siông ê ūn-chok. Nā-sī iû-tái khah-tī KCTM lú lâi lú chē, chiong kî-bóe KCTM ē that-sí--khì. Án-ne hoeh lâu bē kàu sim-chōng ê kin-bah. Sim-chongtiong-hong－Goân-in －

14. Sim-chōng ê ki-bah chiū in-ūi bô hoeh, bô sng-so tì-sú hoāi-sí, chō-sêng heng-khám būn-thiàⁿ. Che chiū-sī sim-ká-thiàⁿ (SKT). Sim-chongtiong-hong－Goân-in －

15. Hioh-khùn 10 hun-cheng āu, á-sī chiah ioh-á, sim-ká-thiàⁿ chèng-chōng chiū ē bô--khì. Sim-chongtiong-hong－Goân-in －

16. Iû-chí-kak lú lâi lú tōa-tè, koān-chōng tōng-meh (KCTM) chiū lú lâi lú eh. • Siong bóe-á kā KCTM oân-choân that-sí. Mā ū khó-lêng hoeh-kńg lāi sán-seng hoeh-chhoan, kā í-keng piàn eh ê KCTM oân-choân that--tioh. Sim-chongtiong-hong－Goân-in －

17. Hoeh-chhoan hoat-seng liáu-āu, hoeh lâu bē kòe. Bô hoeh ê sim-chōng kin-bah chiū éng-kiú siū-siong bē-tàng hôe-hok. • Che chiū-si sim-chōng tiòng-hong. Sim-chongtiong-hong－Goân-in －

18. Sim-chōng tiòng-hong ê tiāu-thâu kap sim-ká-thiàⁿ saⁿ chhin-chhiūⁿ, in tiong-kan chú-iàu ū saⁿ-hāng bô kāng: • 1. Thàng-thiàⁿ khah giâm-tiōng. • 2. Thàng-thiàⁿ thong-siông ē chhiau-kòe gȱ hun-cheng. • 3. Naitororin á-sī hioh-khùn bô-hoat-tȱ kiám-khin thàng-thiàⁿ. Sim-chongtiong-hongSim-ká-thiàⁿ vs. Sim-chōngTiòng-hong

19. Nā koan-chōng tōng-meh piàn siuⁿ-eh, chiū ē chhut-hiān sim-ká-thiàⁿ. • Nā-sī koan-chōng tōng-meh ê būn-tê bô khòng-chè hó-sè, ē lú lâi lú giâm-tiōng. Sim-ká-thiàⁿ vs. Sim-chōngTiòng-hong

20. Khòng-chè chiū-sī seng-oah hong-sek ài kái-piàn chò kiān-khong--ê. • Kàu lȱ-bóe, ū-ê koan-chōng tōng-meh ē oân-choân cho-that, chō-sêng sim-chōng tiòng-hong. Sim-ká-thiàⁿ vs. Sim-chōngTiòng-hong

21. Lí teh chò ūn-tōng ê sî nā kam-kak heng-khám thiàⁿ, hioh-khùn chit--ê chiū bē thiàⁿ, che chiū-sī sim-ká-thiàⁿ. • Kín chhōe i-seng thó-lūn. Sim-ká-thiàⁿ vs. Sim-chōngTiòng-hong

22. Nā-sī ū teh chiah sim-ká-thiàⁿ ê ioh-á, koh lí put-tān bô hioh-khùn, iā bô hok-ioh kiám-khinthàng-thiàⁿ, lí kiám-chhái ē sim-chōng tiòng-hong, kóaⁿ-kín thó kiù-peng. Sim-ká-thiàⁿ vs. Sim-chōngTiòng-hong

23. Beh kin-pún ī-hông koān-chōng tōng-meh ngē-hòa ê būn-tê, m-sī chiah ioh-á, mā m-sī chhiú-sut. • Siōng ū-hāu ê pān-hoat sī kiān-khong ê seng-oah hong-sek. Sim-chongtiong-hong－Ī-hông－

24. Chiū-sī ē-bīn 9 hāng: • 1. Mài pok-hun. • 2. Chiàu i-seng ê kiàn-gī chò ūn-tōng. • 3. Kiān-khong ê chiah-sit, pêng-kin ê êng-ióng. Ū si ê chhài-se, iû-hun mài siuⁿ-chē. Sim-chongtiong-hong－Ī-hông－

25. Chiū-sī ē-bīn 9 hāng: • 4. Kiám-cha táⁿ-ko-sûn, nā siuⁿ koân, tioh ài khòng-chè. • 5. Tiāⁿ-tiāⁿ pōng hoeh-ap. Nā siuⁿ koân, tioh ài khòng-chè. • 6. Thé-tāng nā chhiau-kòe, tioh ài kiám-pûi. Sim-chongtiong-hong－Ī-hông－

26. Chiū-sī ē-bīn 9 hāng: • 7. Kiám-cha hoeh-thng. Nā siuⁿ koân, tioh ài khòng-chè. • 8. Àm-sî ài ū chhiong-chiok ê khùn-bîn. • 9. Seng-oah ap-lek ê koán-lí. Sim-chongtiong-hong－Ī-hông－

27.  Nā-sī lí ū sim-ká-thiàⁿ, á-sī kî-thaⁿ sim-chōng hong-bīn ê chek-pēⁿ, tī lí beh khai-sí chìn-hêng ūn-tōng, á-sī kiám-pûi kè-ek ê chin-chêng, ài kap lí-ê i-seng thó-lūn. Sim-chongtiong-hong－Ī-hông－