1 / 49

DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİ

DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİ. Dr.Rahman Kuri. Anemi. Anemi erişkinlerde hemoglobinin (Hb); > 15 yaş erkekte < 13 g/dl, > 15 yaş ve gebe olmayan kadında < 12 g/dl, Gebelerde ise < 11 g/dl olmasıdır. (DSÖ).

mollie-sargent
Download Presentation

DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİ

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİ Dr.Rahman Kuri

  2. Anemi • Anemi erişkinlerde hemoglobinin (Hb); • >15 yaş erkekte <13 g/dl, • >15 yaş ve gebe olmayan kadında <12 g/dl, • Gebelerde ise <11 g/dl olmasıdır. (DSÖ)

  3. Yaşa ve Cinse Göre Ortalama ve -2SD Hb Değerleri

  4. Sınıflandırma (Morfolojik) • A. Mikrositik Anemiler (MCV<80) • 1.Demir eksikliği anemisi • 2.Kronik hastalık anemisi • 3.Talasemik sendromlar • 4.Sideroblastik anemiler • 5.Kurşun zehirlenmesi • 6.Bakır eksikliği • 7.Pridoksin eksikliği

  5. Sınıflandırma (Morfolojik) • B. Makrositik Anemiler (MCV>100) • 1.Megaloblastik kemik iliği ile birlikte • a.Vit.B12 eksikliğine bağlı anemiler • b.Folik asit eksikliğine bağlı anemiler • c.Herediter orotik asidüri • d.B1 vitaminine cevap veren megaloblastik anemi • 2.Kemik iliğinde megaloblastik değişiklik olmaksızın • a.Aplastik anemi • b.Diamond-Blackfan sendromu • c.Hipotiroidizm • d.Karaciğer hastalığı • e.Kemik iliği infiltrasyonu • f.Diseritropoetik anemi

  6. Sınıflandırma (Morfolojik) • C. Normositik anemiler (MCV: 80-100) • 1.Konjenital hemolitik anemiler • a.Hemoglobinopati’ler • b.Enzim defektleri • c.Membran defektleri • 2.Akkiz hemolitik anemiler • a.Antikora bağlı anemiler • b.Mikroanjiopatik hemolitik anemiler • c.Enfeksiyona bağlı anemiler • 3.Akut kan kaybı • 4.Splenik göllenme • 5.Kronik renal hastalık

  7. Demir Eksikliği Anemisi • Demir: • En önemli görevi, hemoglobin aracılığı ile dokulara oksijen taşımaktır • DNA, RNA ve protein sentezi • Elektron transportu • Hücre solunumu • Pek çok enzimin yapı ve fonksiyonu

  8. Demir Eksikliği Anemisi • Demir eksikliği: Vücudun toplam demiri azalmış. (Anemi henüz yoktur.) • Demir eksikliği anemisi (DEA): Demir eksikliğinin eritropoezi azaltması sonucu anemi gelişmiştir.

  9. Demir Eksikliği Anemisi • Dünyadaki en sık anemi türü • Günlük Fe ihtiyacı 10-20 mg • Besinlerle alınan Fe’in %10’u emilir • Duedonum 2. kısmından emilir

  10. Nedenleri • 1. Yetersiz demir alınması • Diyet • Malabsorbsiyon (Subtotal gastrektomi, Çöliak hastalığı, Crohn hastalığı) • 2. Gereksinim artışı • Prematürite • Hızlı büyüme dönemleri • Gebelik

  11. Nedenleri • 3. Aşırı Demir kaybı • Menstrüasyon bozuklukları (Uterus kanaması , Hipermenore, v.s.) • Gastrointestinal kayıplar (Peptik ülser, Hemoroid, Polip, Karsinoma, Parazit, Divertikül, Hiatal herni, Aspirin, NSAID kullanımı) • Hemoglobinüri, Hemosiderinüri • İdiyopatik pulmoner hemosideroz • İatrojenik ( Sık kan verme, Hemodializ)

  12. Klinik Bulgular • 1. Gastrointestinal sistem • İştahsızlık • Pika (geofaji, pagofaji) • Atrofik glossit • Disfaji • Malabsorbsiyon • Mide asiditesinde azalma

  13. Klinik Bulgular • 2. Santral sinir sistemi • İrritabilite • Yorgunluk • Dikkat azalması • Mental-motor gelişmede gerilik • Katılma nöbetleri • Papil ödemi

  14. Klinik Bulgular • 3. Kardiyovasküler sistem • Kardiyak “output” ve kalp hızında artış • Kardiyak hipertrofi • Plazma hacminde artış ve kalp yetmezliği • 4. Kas-İskelet sistemi • Fiziksel performansta azalma (halsizlik) • Kemik kırığı iyileşmesinde değişiklik

  15. Klinik Bulgular • 5. İmmunolojik sistem • İnfeksiyonlara eğilimin artması • 6. Cilt bulguları • Kaşık tırnak (Koiloniki) • Glossit • Angular stomatit • Mukozalar ve konjonktivada solukluk

  16. Laboratuar Bulguları Tam Kan Sayımı: Hemoglobin : Düşük MCV : Düşük (<80) MCH : Düşük (<27 pg) MCHC : Düşük (<%30) RDW : Artmış (> 14.5)

  17. Laboratuar Bulguları • Serum ferritininde azalma • Serum Fe’inde azalma • Serum Fe baglama kapasitesinde artma • Transferrin saturasyonunda azalma • Periferik kan yaymasi (mikrositoz, hipokromi, anizositoz, poikilositoz) • Retikülosit sayısı %0.5-1.5 • Trombosit sayısında artma-azalma

  18. Laboratuar Bulguları • Serum ferritini • Tanıda seçkin test • Serum ferritin değeri • Yetişkinlerde • <15 mg/l DE tanısı koydurucu • 15-50 mg/l olası demir eksikliği • 50-100 mg/l DE olasılığı var • >100 mg/l DE olasılığı yok • Çocuklarda • <12 mg/l DE tanısını koydurur

  19. Laboratuar Bulguları • Serum ferritini • KHA ve malign hastalık varsa güvenilmez. • Bu durumda alt sınır 50 mg/l’dir. • Artmış ferritin değeri DE’ni dışlamaz. • Artmış ferritin miktarlarını değerlendirirken hastalarda CRP de bakılmalıdır.

  20. Laboratuar Bulguları • Serum demiri (μg/L) • 0-7 gün  100-250 mg/dl  • 7 gün-1 yaş 40-100 mg/dl • 2-15 yaş 50-120 mg/dl • >15 yaş 50-175 mg/dl (erkek) • >15 yaş 40-170 mg/dl (kadın)  • Serum demiri genelde sabahları yüksekken akşamları daha düşük değerlerdedir. Bu nedenle tercihen sabah veya hemen öğleden sonra aç karına alınan kan örneklerinde çalışılmalıdır.

  21. Laboratuar Bulguları • Total demir bağlama kapasitesi • <1 yaş 100-400 mg/dl • >1 yaş 250-450 mg/dl • Transferrin satürasyonu • < %15 transferrin satürasyonu • TS=serum demiri/demir bağlama kapasitesi x100 formulü ile hesaplanır.

  22. Ayırıcı Tanı • Kronik hastalık anemisi • Talasemi taşıyıcılığı

  23. Ayırıcı Tanı

  24. Tedavi DEA nedeni belirlenmelidir. Aşikar bir neden olsa bile ciddi bir neden olup olmadığı araştırılmalıdır. Tedavinin temel amaçları; Hb düzeyini ve eritrosit indekslerini normalleştirmek ve demir depolarını yerine koymaktır.

  25. Tedavi Oral demir tedavisi: Yetişkinlerde Günlük doz genellikle 180 mg/gün elemanter demir şeklindedir. 100-200 mg/gün arasında değişebilir; Eksikliğin şiddeti Yaş GİS yan etkileri

  26. Tedavi Oral demir tedavisi: Çocuklarda; Beslenme 6 ay anne sütü, 6 aydan sonra demirden zengin gıdalar, İnek sütü 1 yaşından sonra ve <500 ml/gün, Çay verilmemeli

  27. Tedavi • Oral demir tedavisi: • Çocuklarda; • İlaç: • Aneminin derinliğine göre, • 3-6 mg/kg/gün elementer demir (ferröz sülfat) • Günlük toplam doz iki veya üçe bölünerek

  28. Tedavi • Oral demir tedavisi: • Gebelerde; • Anemisi olmayan gebelere 15-30 mg/gün elemanter demir verilebilir. • Anemisi olan gebeler normal kadınlar gibi tedavi edilir. • Gebelikte aneminin tanımlanması şu şekilde olmalıdır: • 1. trimester- hemoglobin < 11g/dl • 2. trimester- hemoglobin < 10,4 g/dl • 3. trimester- hemoglobin < 11g/dl

  29. Tedavi Oral demir tedavisi: Aç olarak veya Yemekten 1,5-2 saat sonra Başka ilaçlarla arasında en az 2 saat olacak şekilde verilmeli

  30. Tedavi Oral demir tedavisi: Tahammülsüzlük; Bulantı, Kusma, Hazımsızlık, Kabızlık, İshal, Koyu renk dışkı, Dişleri koyu renge boyama

  31. Tedavi Oral demir tedavisi: Tahammülsüzlük; Düşük dozla başla, 4-5 gün içinde giderek dozu arttır, Bölünmüş dozlarda veya En düşük dozda veya Gıdalarla ver Meyve suyu veya su ile seyrelterek Asitli meyve suları veya C vitamini emilimi artırır. Bir pipet ile dilin arkasına ver (koyu renk)

  32. Tedavi Oral demir tedavisi: Demir emilimi, Antiasitler, Proton pompa inhibitörleri, Histamin 2 reseptör antagonistleri, Multivitaminler, Alüminyum, Magnezyum, Kalsiyum veya Çinko ile alınıca azalır.

  33. Tedavi Oral demir tedavisi: Demir; Bifosfonatlar, Tetrasiklin, Kinolon, Levodopa, Metildopa, Levotiroksin, Penisillamin gibi ilaçların emilimini azaltır.

  34. Tedavi • Ferröz (Fe++) demir tercih edilmeli • Emilimi daha iyi • Daha etkili • Daha ucuz • Ama yan etkileri daha fazla • GİS-Tolerasyonu az • Tolere edilemiyorsa • Enterik formlar • Ferrik (Fe+++) demir

  35. Tedavi

  36. Tedavi • Oral demir preparatları: • FERRO SANOL Damla • Ferro glisin sülfat (Demir II) • 170mg/ml • 30ml’lik • MALTOFER Oral Solüsyon • Demir (III) Hidroksit Polimaltoz • 100mg/5ml • 20 adet 5 ml’lik oral flakon

  37. Tedavi • Oral demir preparatları: • FERRO SANOL Duodenal Kapsül • Ferro glisin sülfat (Demir II) • 100 mg /kapsül • 20 kapsül • MALTOFER FOL Tablet • Demir III Hidroksit Polimaltoz ve Folik Asit • 100 mg + Vitamin B9 (Folik asit) 0.35 mg/tablet • 30 tablet

  38. Tedaviye Cevap Oral demir tedavisi: İlk düzelen halsizlik-yorgunluk İlk laboratuar bulgusu retikulositoz (5-7 gün sonra) Hb 2-4 hafta içinde 1-2 g/dl artar. Tedavinin başlanmasından 2-4 hafta sonra hemogram istenmelidir. Anemi 2-4 ay içinde düzelir. Hb normalleştikten sonra demir depolarını doldurmak için 3 ay daha demir tedavisine devam edilmelidir.

  39. Tedaviye Cevap • MCV:Genellikle 3 ay sonra normale döner. • En son düzelen Ferritin (6-9 ayda) • Demir metabolizması testleri, tedavi bittikten en az 8 gün sonra yapılmalıdır.

  40. Proflaksi • 1 yaşa kadar; • Term bebekte • >4 ay 1 mg/kg/gün • Preterm veya <2500gr doğum ağırlıklı bebekte • >2 ay 2 mg/kg/gün

  41. Teşekkürler…

  42. Kaynak • http://www.thd.org.tr/thdData/Books/94/bolum-ii-cocuklarda-demir-eksikligi-anemisi-tani-ve-tedavi-kilavuzu.pdf • http://www.thd.org.tr/thdData/userfiles/file/Demir%20eks%2026_04_2011%5B1%5D.pdf

  43. SINIFLANDIRMA (Fizyolojik) • A. Eritrosit üretim bozuklukları • 1.Kemik iliği yetersizliği • a.Aplastik anemi (konj veya akkiz) • b.Pure red cell anemi • Konjenital Diamond Blackfan • Akkiz Süt çocukluğu gecici eritroblastopenisi • c.Diğerleri • -Kİ işgali (Lösemi,MDS,Ewing sarkom, rabdomyosarkom, retinoblastom,nöroblastom) • -Osteopetrozis • -Myelofibrozis:primer(idiyopatik) , sekonder (KBY, Vit D eksikliği) • d.Schwachman Diamond sendromu:Pankreatik yetersizlik+kemik iliği hipoplazisi, konj nötropeni,femur başı metafiziel displazi) • 2.Bozulmuş eritropoetin üretimi • a.Kronik böbrek hastalığı • b.Hipotiroidizm • c.Kronik enflamasyon • d.Protein malnutrisyonu • e.Oksijene afinitesi azalmış Hb mutasyonları

  44. SINIFLANDIRMA (Fizyolojik) • B. Eritrosit maturasyon bozuklukluğu ve ineffektif eritropoezis • 1.Sitoplazmik matürasyon anormallikleri • a.Demir eksikliği • b.Talasemik sendromlar • c.Sideroblastik anemiler • d.Kurşun zehirlenmesi • 2.Çekirdek matürasyon anormallikleri • a.Vit.B12 eksikliği • b.Folik asit eksikliği • c.Orotik asidüri • d)Tiamine cevap veren megaloblastik anemi (Wolfram sendromu) • e) Folat metabolizmasında herediter bozukluklar • 3.Konjenital primer diseritropoetik anemi • 4.Eritropoetik porfiri • 5.Pearson Sendromu: Refrakter sideroblastik anemi+ pank.eksokrin yetm + kemik iliği öncül hücrelerinde vakuolizasyon

  45. SINIFLANDIRMA (Fizyolojik) • C. Hemolitik anemiler • 1.İntrensek (intrakorpuskuler) hemolitik anemiler • a) Membran defektleri • b) Metabolizma defektleri • c) Hemoglobinopatiler • 2.Ekstrensek (ekstrakorpuskuler) hemolitik anemiler • a) İmmun nedenlerle oluşanlar • b) Mekanik nedenlerle oluşanlar • c) Termal nedenlerle oluşanlar • d) Oksidan nedenlerle oluşanlar

  46.  Test                  Yükselten           Düşüren • Serum demiri     Günün geç saatlerinde          Enfeksiyon                           örnek alınması                      İnflamasyon                          Diyetteki demir                           Demir tedavisi  • Transferrin         Oral kontraseptif                  Enfeksiyon ve İnflamasyon • Ferritin              Enfeksiyon ve inflamasyonHipotroidiHepatosellüler hastalık           Vitamin C eksikliği               Kurşun zehirlenmesi Hemolitik anemi  • Protoporfirin     Enfeksiyon ve inflamasyon

  47. Periferik Yayma • Hipokromi: Eritrosit İçindeki soluk alan>1/3 • Mikrositoz: MCV < 80 • Poikilositoz: Farklı şekillerde eritrosit • Anizositoz: Farklı büyüklükte eritrosit • RDW (Hemogramda)

  48. Besinlerdeki Demir Hem demiri Kırmızı et, karaciğer, yumurta, balık Non-hem demiri Baklagiller, yeşil yapraklı sebzeler, kuru meyveler

More Related