T.C. SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİNE İLİŞKİN MALİ DENETİM BULGULARI

1. T.C. SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİNE İLİŞKİN MALİ DENETİM BULGULARI KURTULUŞ KUTAY ŞUBAT 2019

2. BULGU DENETİM RAPORU İLGİLİ SAYIŞTAY DAİRESİ SAYIŞTAY RAPOR DEĞERLENDİRME KURULU İZLENECEK HUSUSLAR …...YILI DÜZENLİLİK DENETİMİ RAPORU DIŞ DENETİM GENEL DEĞERLENDİRME RAPORU

3. SAYIŞTAY DENETİMİ Uygunluk Denetimi: Kamu idarelerinin gelir, gider ve mallarına ilişkin hesap ve işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki düzenlemelere uygunluğunun incelenmesine ilişkin denetim (SORGU) Mali Denetim: Mali rapor ve tablolarının güvenilirliği ve doğruluğuna ilişkin denetim (BULGU) Performans Denetimi: Hesap verme sorumluluğu çerçevesinde idarelerce belirlenen hedef ve göstergeler ile ilgili olarak faaliyet sonuçlarının ölçülmesine ilişkin denetim

4. BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ (BAP): Tamamlandığında sonuçları ile alanında bilime katkı yapması, ülkenin teknolojik, ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasına katkı sağlaması beklenen bilimsel içerikli, yükseköğretim kurumu içi ve/veya dışı, ulusal ve/veya uluslararası kurum ya da kuruluşların katılımlarıyla da yapılabilecek projeler ile bilim insanı yetiştirme ve araştırma altyapısı kurma ve geliştirme projeleridir.

5. SAYIŞTAY Bulgusu : Bilimsel araştırma projelerinin temel hedefi; "Sonuçları ile bilime evrensel veya ulusal ölçülerde katkı yapması« dır. Bu doğrultuda gerek öğretim elemanlarının gerekse öğrencilerin yurtdışı dil eğitimine gönderilmeleri, bilime evrensel veya ulusal katkı kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.

6. BULGU: Üniversite Bünyesinde Bir Birim Olan BAP Koordinasyon BirimiGiderlerininBir ProjeKapsamına DahilEdilerekKarşılanması “BAP Altyapı Geliştirme ve Tanıtımı” isimli ve 900.000,00TL tutarlı Güdümlü Proje

7. SAYIŞTAY Bulgusu: -YÖK Bilimsel Araştırma Projeleri tanımına uymadığı, -Bilimsel araştırma projelerinin bilime, ülkenin teknolojik, ekonomik, sosyal, sanatsal, kültürel gelişimine ve kalkınmasına katkı sağlamasının esas olduğu, -Bilimsel araştırmalar için ayrılan bütçenin ilgili birimin ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılmasının uygun olmadığı, -Birimlerin ihtiyaçlarının özel bütçeden karşılanması gerektiği, şeklinde değerlendirilmiştir.

8. BULGU: Bilimsel Araştırma Projelerine İlişkin Olarak Mevzuattaki Sürelere, Aykırı İşlem Tesis Edilmesi

9. BULGU: Bilimsel Araştırma Projelerinde Ara/Kesin Raporların Düzenlenmemesi veya Geç Düzenlenmesi

10. Kurum Cevabı: -Bundan sonra Ara ve Kesin Raporların takibi için gerekli çalışmalar yapılacaktır. -BAP Otomasyon Sistemi’nde yapılacak güncellemeler neticesinde sistem proje yürütücülerinin Kesin/Sonuç Rapor vermesiyle ilgili otomatik olarak bildirimde bulunacaktır. -Yönergemizin 18’inci maddesi “Uygulanacak Müeyyideler” 2’inci bendinde “Proje sonuç raporunu süresi içinde sunmayan proje yürütücülerinin yürütmekte olduğu tüm projelere ait işlemler rapor teslim edilinceye kadar durdurulur. Yapılan uyarıya rağmen Komisyon tarafından geçerli kabul edilen bir mazeret bulunmaksızın bir ay içerisinde sonuç raporunun verilmemesi durumunda ise proje çalışması iptal edilir. Bu şekilde projesi iptal edilen kişi ya da kişiler 3 (üç) yıl süre ile proje desteğinden yararlanamaz” şeklinde müeyyide getirilmiştir.

11. BULGU: Devam Etmesi İmkansız Hale Gelen Projelerin İptal Edilmemesi

12. BULGU: İptal Edilen Projelere İlişkin Yönergelerde Belirlenen Mali Yaptırımlar ve 3 Yıl Boyunca Aynı Yürütücülere Proje Verilmemesi Gibi Yaptırımların Uygulanmaması İptal Edilen Projelere İlişkin Mali Yaptırım Düzenlenmemesi Yönerge de buna ilişkin düzenleme olmaması.

13. BULGU: • Proje Mevzuatına Göre Başarıyla Tamamlanmamış Projelerin Bitirilmiş Kabul Edilerek Kapatılması • Proje Süresinin Bitmesine ve Ek Sürede Alınmamasına Rağmen Harcamada Bulunulmaya Devam Edilmesi

14. BULGU: • Bilimsel Araştırma Projeleri Bütçesinin Bilimsel Araştırma Projelerinden Ziyade Kongre Projelerinin Finansmanında Kullanılması ve Yurtdışı Harcamaların Belgelendirilmemesi

15. BULGU: • Bilimsel Araştırma Projeleri Kapsamında Alınan Yazılım ve Lisanslar İçin 260-Haklar Hesabında İzlenmemesi

16. Bilimsel Araştırma Projelerine Ayrılan Payların Alt Yapı Projeleri Adı Altında Makine-Cihaz Alımları için Kullanılıyor Olması

17. BULGU: BAP’lara İlişkin Tutarların 333 Emanetler Hesabında İzlenmesi (MYS Sonrası mümkün gözükmüyor.)

18. Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Yoluyla Alınan Varlıklar için 600 Gelirler ve 630 Giderler Hesaplarının Kullanılması Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) yoluyla alınan ilk madde ve malzemeler, tesis makine ve cihazlar ile demirbaşların alındığında 630 hesabı kullanılarak giderleştirildiği daha sonra ise hibe biçiminde 600 hesap kullanılarak varlık hesaplarına alındığı görülmüştür. (Yönetmeliğin 6.Maddesi/3.a ile bu ortadan kaldırıldı. MYS artık buna izin vermiyor.)

19. BULGU: Bilimsel Araştırma Projesi (BAP) Vadeli Hesabında Tahakkuk Eden Faiz Gelirlerinin Bütçe Geliri Olarak Kaydedilmesi Bilimsel Araştırma Projesi (BAP) vadeli hesabına tahakkuk eden faiz gelirlerinin özel bütçe cari hesabına aktarılarak bütçe gelir kaydı yapıldığı görülmüştür.

20. BULGU: Proje Özel Hesabındaki Dövizler İçin Ay Sonunda Değerleme Yapılmaması Kur Artışı 104 Proje Özel Hesabı XXX 600.11.1 Gelirler Hesabı XXX 600.11.99 Kur Azalışı 630.11.1 Giderler Hesabı XXX 630.11.99 104 Proje Özel Hesabı XXX

21. BULGU: -Bilimsel Projeler Hesabı ve Bilimsel Projeler Karşılığı hesaplarının kullanılmaması -Bilimsel Projeler Hesabı ile Bilimsel Projeler Karşılığı Hesaplarından Çıkış Yapılmaması 962 Bilimsel Projeler Hesabı 963 Bilimsel Projeler Karşılığı Hesabı

22. BULGU: Taşınır İşlemleri -Tüketime Yönelik Taşınırlarda TİF düzenlenmemesi (Özellikle TÜBİTAK) -Taşınırların Teslim Belgesi ile Zimmetlenmeden Proje Yürütücüsüne Verilmesi ve Proje Sonrasında Taşınırların Nerede Olduğuna İlişkin Kayıt Bulunmaması -Proje yöneticisinin zimmetinde bırakılması nedeniyle diğer personelin kullanımına imkân verilmediği, -Taşınırların Proje Bitiminde Proje Yürütücüsünden Geri Alınmaması -Bazı Demirbaşların Ambar Kaydının Yapılmaması ve Taşınır Sicil No’su Olmaması

23. BULGU: Yurtdışında Yapılan Mal ve Hizmet Alımlarında Fatura Asıllarının ve Türkçe Tercümelerinin Eklenmemesi Verilen Avansların Süresinde Mahsup Edilmemesi

24. BULGU: Bilimsel Araştırma Projelerini Değerlendiren Alt Komisyon Üyeleriyle Proje Başvurusu Yapan Proje Yürütücülerinin Aynı Kişiler Olması

25. BULGU: Bilimsel Araştırma Projeleri Hakkındaki Özet Bilgilerin Duyurulmaması Faaliyet Raporlarında - YÖKSİS Yoluyla Kayıt, Bildirim- YÖK’ün Duyurmaması.

26. DIŞ DENETİM GENEL DEĞERLENDİRME RAPORU:Raporları • Kamu idarelerinin denetimleri sonucunda düzenlenen denetim raporlarında önemli görülen veya genellik arz eden konuları, yürütülen denetimlere ilişkin genel bilgileri ve mali konularda belirtilmesi uygun görülen diğer hususları içerecek şekilde hazırlanan rapordur.

27. Bilimsel araştırma projelerinin desteklenmesi amacıyla tahsis edilen ödeneklerin akademik personel ve öğrencilerin İngilizce dil kursuna gönderilmesi, laboratuvar yapım işinin finanse edilmesi, ihtiyaç duyulan başka bir hizmet veya malın alınması, bina bakım onarımının yapılması, kongre projelerinin finansmanında kullanılması gibi amaç dışı harcamalarda kullanıldığı

28. Bilimsel araştırma projelerine ilişkin projenin başlama tarihinden itibaren her altı ayın son haftası içinde ara rapor vermeleri ve proje neticesinde kesin rapor sunulması gerekmekte iken projelere ait ara ve sonuç raporlarının teslim edilmediği veya geç teslim edildiği

29. Bilimsel araştırma projeleri nakit, avans ve kredi ile akreditiflerin borç bakiyeleri ile bilimsel projelerine aktarılan tutarlara ait emanet hesabının alacak bakiyeleri arasında denklik olmadığı

30. Üniversiteler Tarafından Projelerin çıktılarına ilişkin herhangi bir takip veya izleme yapılmadığı

31. Proje mevzuatına göre başarıyla tamamlanmamış projelerin bitirilmiş kabul edilerek kapatıldığı

32. TÜBİTAK Projelerine İlişkin Destekler Kapsamında Tespit Edilen Hususlar

33. TÜBİTAK Projelerinde Kullanılan Transfer Takip Sisteminin Ön Ödemelerde Kontrol İçin Yeterli Olmaması Denetimler sonucunda, TÜBİTAK projelerinden gerçekleştirilen harcamaların takibinin yapıldığı Transfer Takip Sisteminin; ön ödeme mahsup sürelerinin aşıldığına ilişkin bir uyarı vermediği ve aynı kişiye yapılan ön ödemenin usulüne uygun mahsubu yapılmadan yeni ön ödeme yapılmasına izin verdiği, dolayısıyla sistemin kontrol ortamı sağlamadığı tespit edilmiştir.

34. Desteklenen Projeler Kapsamında Üniversite Hesaplarına Aktarılan Kurum Hisselerinin Bakiye Tutarının Kullanımı için Öngörülen Sürenin Kısa Olması

35. TÜBİTAK Kaynaklarından Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ile Özel Bütçeli İdarelere Proje Karşılığı Aktarılacak Tutarların Harcanması ve TÜBİTAK Tarafından Yürütülen Dış Destekli Projelerin Harcamalarının Gerçekleştirilmesine İlişkin Esas ve Usuller’e dayanılarak yalnızca dayanıklı taşınırlar için taşınır işlem fişi düzenlendiği, tüketime yönelik mal ve malzemeler için taşınır işlem fişi düzenlenmediği, bu durumun yukarıda yer verilen Yönetmelik hükümlerine aykırılık teşkil ettiği

36. Dayanıklı taşınırlar için kayıt işlemlerinin zamanında yapılmadığı, söz konusu taşınırlara ilişkin giriş ve çıkış işlemlerinin bazen aylar sonra bazen de yıl sonunda hesaplar denkleştirilirken gerçekleştirildiği, bu sebeple taşınırların takibinin imkânsız hale geldiği ve taşınırların kayıt dışında kaldığı

37. TEŞEKKÜRLER kurtuluskutay@gmail.com