1 / 26

Privreda i kultura u zapadnoj Evropi

Privreda i kultura u zapadnoj Evropi. Privreda u ranom srednjem veku. U ranom srednjem veku privreda je bila zaostala, praktično jedina privredna grana bila je poljoprivreda Nekadašnji slobodni seljaci postali su zavisni seljaci (kmetovi)

mercer
Download Presentation

Privreda i kultura u zapadnoj Evropi

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Privreda i kultura u zapadnoj Evropi

  2. Privreda u ranom srednjem veku • U ranom srednjem veku privreda je bila zaostala, praktično jedina privredna grana bila je poljoprivreda • Nekadašnji slobodni seljaci postali su zavisni seljaci (kmetovi) • Oni su prema feudalcima imali brojne obaveze, koje jednim imenom zovemo renta • Postojale su tri vrste rente: • Radna • Naturalna • Novčana

  3. Poljoprivreda je bila zaostala, viškova proizvoda gotovo da nije bilo • Novca nije bilo u opticaju, nije se koristio • Proizvodi su plaćani poljoprivrednim proizvodom ili razmenom. • Takav oblik privrede zovemo naturalnom privredom. • Stari rimski gradovi propali su za vreme Velike seobe naroda

  4. Promene u evropskoj privredi • Seobe naroda ograničavale su mogućnost razvoja Evrope • Okončanje poslednjeg talasa seobe naroda, sredinom 11.veka, prestanak velikih epidemija zaraznih bolesti dovelo je do povećanja broja stanovnika i omogućilo je unapredjenje privrede u Evropi • Veći broj stanovnika zahtevao je i više hrane, to dovodi do unapredjenja poljoprivrede • Razvoju poljoprivrede doprineli su i krstaški ratovi, u Evropi počinju da uzgajaju nove kulture, koje su krstaši doneli sa istoka

  5. Ratovi su doveli i do razvoja zanatstva, jer se znatno povećala potražnja za kvalitetnim oružjem, oklopima • Povećanje proizvodnje dovelo je do pojave viškova proizvoda, što je dovelo do oživljavanja trgovine • Razvoj zanatstva i trgovine doveo je i do potrebe za novcem • Sve ovo dovelo je do pojave novog oblika privrede: robno-novčane privrede

  6. Gradovi • Razvoj trgovine i zanatstva doveo je do obnavljanja starih rimskih gradova i osnivanja novih gradova kao trgovačko-zanatskih centara • Gradovi su osnivani: na raskrsnicama puteva, u blizini velikih feudalnih imanja, u dolinama velikih reka, u blizini crkvenih centara

  7. U 12.veku počinju da se osnivaju udruženja gradskih zanatlija: esnafi (cehovi) • Esnaf je okupljao sve zanatlije jedne struke • Svaki esnaf je imao svoj statut i pravila kojih su morali svi da se pridržavaju • Konkurencija je bila zabranjena, sve zanatlije su proizvode prodavale po istoj ceni. • Ovi propisi su donekle štitili interese kupaca, ali su vremenom kočili razvoj zanatske proizvodnje

  8. Trgovci su se takodje udruživali u svoja udruženja, koja su se zvala hanze (gilde) • Hanze su bile moćnije od esnafa, tako su se čitavi gradovi udruživali u trgovačke saveze. • Tako je, sredinom 12.veka, nastala Severnonemačka hanza (Hanzeatski savez) • Imala je trgovački monopol na trgovinu na Baltičkom moru i na Severnom moru

  9. Glavna baza nemačkih trgovaca za širenje na sever i istok bio je grad Libek,

  10. Svoja trgovačka sedišta Hanza je imala u gradovima: Brižu, Kopenhagenu, Londonu • Nemački kolonisti, pod nadzorom Hanze, osnovali su gradove Talin i Rigu • Opadanje moći Hanze počelo je još krajem 14.veka, a ukinuta je sredinom 17.veka

  11. Najveći deo trgovine sa istokom nalazio se u rukama Venecije i Djenove • Do otkrića Amerike najveći deo trgovine bio je vezan za Sredozemno more

  12. Razvoj nauke • Crkveno učenje trebalo je povezati u jednu celinu i definisati mu smisao da bude prihvatljivo širokim narodnim masama • To je bio zadatak srednjevekovne crkvene filozofije, koja se naziva sholastika • Zadatak sholastike bio je da pronadje dokaze za istinitost crkvenih dogmi; njen cilj nije bio sticanje novih znanja već dokazivanje večitih istina

  13. Po tumačenju crkve, sva znanja već su sadržana u Bibliji i delima “crkvenih otaca” • Crkvenim ocima nazivaju se rano hrišćanski teolozi 4. i 5.veka, koji su dali teorijsku osnovu hrišćanstva na zapadu • Najznačajniji crkveni oci bili su: Aurelije Augustin (najznačajnije delo “O državi božjoj”) i Jeronim (preveo je Bibliju na latinski, njegov prevod Biblije crkva jedino priznaje)

  14. Univerziteti • Razvoj privrede, od 11.veka, pojava gradjanske klase, uticao je da škole sve više dobiju svetovno obeležje. • Zanatlijama, trgovcima i gradskim činovnicima bilo je potrebno čitanje, pisanje i računanje, pa se u gradskim školama akcenat stavljao na te predmete

  15. Sedam slobodnih veština • Obuhvatale su viši stepen obrazovanja, kao priprema za univerzitet • Dele se na dve grupe: • Trivijum (gramatika, retorija i dijalektika) • Kvadrijum ( aritmetika, geometrija, astronomija i muzika)

  16. Krajem 11.veka nastaju prvi univerziteti • Reč univerzitet nastala je od latinske reči “universitas”-zajednica, pošto su univerziteti bili zajednice profesora i studenata • Najstariji univerzitet osnovan je u Bolonji 1088.god.

  17. Najznačajniji britanski univerziteti bili su u Oksfordu i Kembridžu • Najznačajniji univerzitet u Francuskoj osnovan je u Parizu (Sorbona, dobio ime po osnivaču Robertu de Sorbonu 1257.god.

  18. Sorbona

  19. Grb Oksforda (od 1167.god.) • Moto univerziteta: “Gospod je moje svetlo” • Sukob sa lokalnim stanovništvom doveo je do odlaska grupe profesora, koji su 1209.god. osnovali Kembridž, od tada su ta dva univerziteta konkurenti

  20. Grb Kembridža • Moto: • “Odavde svetlost i dragoceno znanje • Najviše nobelovaca od svih univerziteta(81 do 2008.god.)

  21. Najstariji slovenski univerzitet osnovao je češki kralj i nemački car Karlo IV u Pragu 1348.god. • Prirodne nauke su se sporije razvijale jer je crkva odbacivala proučavanje prirodnih pojava • Najznačajniji predstavnik naučne misli i pristalica proučavanja prirode bio je engleski filozof i sveštenik Rodžer Bejkon (13.vek)

  22. U 13.veku sholastika je dostigla vrhunac u delu Tome Akvinskog (delo Suma teologije) • On je povezao Aristotelovu filozofiju sa teologijom i detaljno argumentovao učenje katoličke crkve

  23. Umetnost • U arhitekturi se izdvajaju dva stila gradnje: • Romanika • Razvila se u 11.veku u severnoj Francuskoj • Nastala je po uzoru na gradjevine Karla Velikog, koje su gradjene po uzoru na rimsku i vizantijsku arhitekturu • Trajala je do sredine 13.veka

  24. Gotika • Nastala je u 12.veku i do kraja tog veka uglavnom potisnula romaniku • Stanovništvu na Apeninskom poluostrvu, naviknutom na rimske gradjevine taj stil nije se dopao pa su ga nazvali “varvarskim” ili gotičkim

More Related