บทที่ 2 ข้อมูลและการจัดการข้อมูล ( Data And Data Management)

บทที่ 2 ข้อมูลและการจัดการข้อมูล(Data And Data Management) 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

ความหมายของข้อมูล • ข้อมูล (Data)คือ ข้อเท็จจริงหรือเหตุการณ์ที่เกี่ยวข้องกับสิ่งต่าง ๆ เช่น คน สถานที่ สิ่งของ ซึ่งเกิดจากการสังเกต การจดบันทึก การสัมภาษณ์ การออกแบบสอบถามและมีการเก็บรวบรวมไว้ สามารถเรียกข้อมูลเหล่านั้นมาใช้ให้เกิดประโยชน์ได้ในภายหลัง • ที่สำคัญจะต้องมีความเป็นจริงและต่อเนื่องตัวอย่างของข้อมูล เช่น คะแนนสอบ ชื่อนักเรียน เพศ อายุ เป็นต้น 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

ความหมายของข้อมูล • สารสนเทศ (Information) คือ ข้อมูลที่ได้ผ่านกระบวนการประมวลผลแล้ว อาจใช้วิธีง่าย ๆ เช่น หาค่าเฉลี่ยหรือใช้เทคนิคขั้นสูง เช่น การวิจัยดำเนินงาน เป็นต้น • เพื่อเปลี่ยนแปลงสภาพข้อมูลทั่วไปให้อยู่ในรูปแบบที่มีความสัมพันธ์หรือมีความเกี่ยวข้องกัน เพื่อนำไปใช้ประโยชน์ในการตัดสินใจหรือตอบปัญหาต่าง ๆ ได้ 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

ความรู้ (Knowledge) • เป็นคำที่มีความหมายกว้าง และใช้กันโดยทั่วไป ในด้านวิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์ หรือวิศวกรรมคอมพิวเตอร์กล่าวถึงความรู้ไว้ในหลายแง่มุม แต่ความหมายในแง่มุมหนึ่งที่สอดคล้องกับข้อมูลและสารสนเทศ ความรู้ คือ สิ่งที่ประกอบด้วยข้อมูลและสารสนเทศที่ถูกจัดรูปแบบและประมวลผลเพื่อนำไปประยุกต์ใช้ในปัญหาที่ต้องการนำเข้าข้อมูลและสารสนเทศเหล่านี้ไปแก้ไข 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

ความรู้ (Knowledge) • ความรู้ที่แฝงอยู่ในข้อมูล เป็นสิ่งที่สกัดจากสารสนเทศที่มีรูปแบบน่าสนใจ เป็นจริงสำหรับข้อมูลใหม่หรือข้อมูลที่ไม่เคยเห็นมาก่อนเป็นรูปแบบใหม่ที่มนุษย์ไม่เคยเห็นมาก่อน ซึ่งผลลัพธ์สุดท้ายจากการวิเคราะห์สารสนเทศจะได้เป็นความรู้ที่เป็นประโยชน์ต่อผู้ใช้ได้ 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

ตัวอย่าง การทำ Data mining 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

การจัดการข้อมูล ข. ก. • ข้อมูลถูกจัดเรียงใหม่ 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

แหล่งข้อมูล • สถานที่หรือแหล่งที่เกิดข้อมูล สามารถแบ่งประเภทตามแหล่งที่มาได้ 2 ประเภทคือ • แหล่งข้อมูลภายใน • แหล่งข้อมูลภายนอก 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

แหล่งข้อมูลภายใน • แหล่งกำเนิดข้อมูลอยู่ภายในองค์กรทั่วไป เช่น ยอดขายประจำปี ข้อมูลผู้ถือหุ้น รายงานกำไรขาดทุน รายชื่อพนักงาน ฯลฯ • อาจเป็นข้อมูลที่เปิดเผยได้หรือข้อมูลที่เป็นความลับ เช่น ข้อมูลผลิตภัณฑ์ใหม่ ข้อมูลการทดลอง เป็นต้น 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

แหล่งข้อมูลภายนอก • แหล่งกำเนิดที่อยู่ภายนอกองค์กร • เช่น ข้อมูลลูกค้า เจ้าหนี้ อัตราดอกเบี้ยสถาบันการเงิน กฎหมายและอัตราภาษีของรัฐบาล หรือข้อมูลบริษัทคู่แข่ง • อาจหาได้จากบริษัทผู้ให้บริการข้อมูลหรือ จากหนังสือพิมพ์ วิทยุ โทรทัศน์หรือสื่ออื่นๆ 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

คุณสมบัติของข้อมูล • คุณสมบัติพื้นฐานที่ควรมีดังนี้ • ความถูกต้อง (Accuracy) • มีความเป็นปัจจุบัน (Update) • ตรงตามความต้องการ (Relevance) • ความสมบูรณ์ (Complete) • สามารถตรวจสอบได้ (Verifiable) 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

ความถูกต้อง (Accuracy) • ข้อมูลที่ไม่เป็นจริงอาจก่อให้เกิดความเสียหายได้ • ต้องคัดเลือกข้อมูลที่ถูกต้อง • คอมพิวเตอร์ประมวลผลตามข้อมูลที่ได้รับ เมื่อป้อนข้อมูลผิดผลลัพธ์ก็ย่อมผิดตามไปด้วย (Garbage In Garbage Out) 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

มีความเป็นปัจจุบัน (Update) • ข้อมูลที่ดีต้องมีการปรับปรุงแก้ไขให้มีความเป็นปัจจุบันอยู่เสมอ • เหตุการณ์ต่างๆ มักเกิดขึ้นใหม่อยู่ตลอด เช่น จำนวนผู้มีสิทธิเลือกตั้งในสมัยก่อนกับปัจจุบันย่อมไม่เท่ากัน • ข้อมูลที่ล้าสมัยหากนำไปใช้ประโยชน์อาจให้ผลลัพธ์ที่คลาดเคลื่อนหรือผิดพลาดได้ 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

ตรงตามความต้องการ (Relevance) • ข้อมูลที่จะนำมาใช้ต้องสอดคล้องตรงกับความต้องการมากที่สุด • หากไม่สอดคล้องกับความต้องการก็ไม่สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้อย่างเต็มที่ • อาจได้จากการสำรวจหรือออกแบบสอบถาม 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

ความสมบูรณ์ (Complete) • บางครั้งอาจเก็บรวบรวมข้อมูลมากกว่าหนึ่งครั้งเพื่อให้ได้ข้อมูลที่สมบูรณ์ • เช่น การเก็บข้อมูลเชิงสถิติ หรือวัดค่าเฉลี่ย อาจต้องเก็บทั้งข้อมูลปฐมภูมิ (primary data) และข้อมูลทุติยภูมิ (secondary data) • ข้อมูลที่สมบูรณ์อาจต้องคำนึงถึงความครบถ้วนของข้อมูลด้วย เช่น อายุ เพศ การศึกษา ศาสนา เชื้อชาติ ของบุคลากรในบริษัท เป็นต้น 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

สามารถตรวจสอบได้ (Verifiable) • ข้อมูลที่ได้จากหลายแหล่งต่างๆ อาจมีทั้งเชื่อถือได้และเชื่อถือไม่ได้ • จำเป็นต้องตรวจสอบแหล่งที่มาหรือหลักฐานอ้างอิงก่อน • ป้องกันข้อมูลที่ไม่เกิดประโยชน์และอาจทำให้เสียหายได้ 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

การแบ่งลำดับชั้นของการจัดการข้อมูล(Hierarchy of Data) • บิต (Bit - Binary Digit) • ไบต์ (Byte) • ฟีลด์หรือเขตของข้อมูล (Field) • เรคอร์ด (Record) • ไฟล์หรือแฟ้มตารางข้อมูล (File) • ฐานข้อมูล (Database) 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

บิต (Bit - Binary Digit) • ลำดับชั้นของหน่วยข้อมูลที่เล็กที่สุด • ข้อมูลที่จะทำงานร่วมกับคอมพิวเตอร์ได้ ต้องแปลงให้อยู่ในรูของเลขฐานสอง • เมื่อแปลงแล้วจะได้ตัวเลขแทนสถานะ เปิด และ ปิด ของสัญญาณไฟฟ้าที่เรียกว่าบิต คือ บิต 0 และบิต 1 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

ไบต์ (Byte) • นำบิตมารวมกันหลายๆ บิต จะได้หน่วยข้อมูลกลุ่มใหม่ที่เรียกว่า ไบต์ (byte) • จำนวนของบิตที่ได้ในแต่ละกลุ่มอาจมีมากบ้างหรือน้อยตามแต่ชนิดของรหัสที่ใช้เก็บ • รหัสแอสกี 1 ตัวอักษรหรือ 1 ไบต์ = 8 บิต • 10100001 หมายถึง ก 10100010 หมายถึง ข 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

ฟีลด์หรือเขตของข้อมูล (Field) • ประกอบด้วยกลุ่มของตัวอักษรหรือไบต์ตั้งแต่ 1 ตัวขึ้นไปมาประกอบกันเป็นหน่วยข้อมูลที่ใหญ่ขึ้นเพื่อแสดงลักษณะหรือความหมายอย่างใดอย่างหนึ่ง • ยกตัวอย่างเขตข้อมูลเกี่ยวกับพนักงาน เช่น รหัสพนักงาน ชื่อ นามสกุล เงินเดือน ตำแหน่ง เป็นต้น 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

เรคอร์ด (Record) • กลุ่มของเขตข้อมูลหรือฟีลด์ที่มีความสัมพันธ์กัน และนำมาจัดเก็บรวมกันเป็นหน่วยใหม่ที่ใหญ่ขึ้นเพียงหน่วยเดียว • ข้อมูลที่จัดเก็บอาจมีหลายเรคอร์ดได้ • เช่น รายการข้อมูลของพนักงานแต่ละคน รายการของสินค้าแต่ละชิ้น รายการของนักศึกษาแต่ละคน เป็นต้น 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

ไฟล์หรือแฟ้มตารางข้อมูล (File) • เป็นการนำเอาข้อมูลทั้งหมดหลายๆ เรคอร์ดที่ต้องการจัดเก็บมาเรียงอยู่ในรูปแบบของแฟ้มตารางข้อมูลเดียวกัน • เช่น แฟ้มตารางข้อมูลเกี่ยวกับคะแนนนักศึกษาวิชาคอมพิวเตอร์ อาจประกอบด้วย • เรคอร์ดของนักศึกษาหลายๆ คนที่เก็บข้อมูลเกี่ยวกับ รหัสนักศึกษา ชื่อ นามสกุล และคะแนนที่ได้ เป็นต้น 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

แฟ้มตารางข้อมูลคะแนนนักศึกษาวิชาคอมพิวเตอร์แฟ้มตารางข้อมูลคะแนนนักศึกษาวิชาคอมพิวเตอร์ 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

ฐานข้อมูล (Database) • การรวมเอาแฟ้มตารางข้อมูลหลายๆ แฟ้มที่มีความสัมพันธ์กันมาเก็บรวมไว้ที่เดียว • มีการเก็บคำอธิบายโครงสร้างฐานข้อมูลหรือเรียกว่า พจนานุกรมข้อมูล (datadictionary) ไว้ เพื่อช่วยในการประมวลผล 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

แบบฝึกหัดที่ 2 • คุณสมบัติที่ดีของข้อมูลมีอะไรบ้าง จงอธิบาย • ข้อมูลภายในสถาบันการศึกษาที่นักศึกษาสังกัดอยู่ มีอะไรบ้าง จงยกตัวอย่างประกอบ • ไฟล์หรือแฟ้มตารางข้อมูลคืออะไร • ในแง่ของการจัดการข้อมูล ข้อมูลมีโอกาสซ้ำกันได้หรือไม่ จะมีวิธีแก้ไขได้อย่างไร • การจัดโครงสร้างแฟ้มข้อมูลที่ง่ายที่สุด คือแบบใด มีหลักการทำงานอย่างไรบ้าง 04000102 คอมพิวเตอร์สารสนเทศขั้นพื้นฐาน

บทที่ 2 ข้อมูลและการจัดการข้อมูล ( Data And Data Management)