Każdy potrzebuje Mistrza

1. Każdy potrzebuje Mistrza o znaczeniu autorytetu w zawodzie nauczyciela Ewa Reimschussel

2. Plan gry • Autorytet , rangi i siła • definicje i rodzaje rang • właściwości rang – świadomość rangi • sygnały wysokiej i niskiej rangi • Ranga w roli nauczyciela • Funkcje rangi – zadania nauczyciela - obszar relacji - obszar zadań - obszar systemu • Przydatne umiejętności • Metody podnoszenia i zwiększania świadomości rangi

3. Rangi i siła • Rangą nazywamy dowolną siłę lub władzę (niezależnie czy z niej korzystamy czy nie), którą posiadamy wobec innych osób lub grup. • Im wyższa jest nasza ranga tym więcej mamy przywilejów i większy jest nasz autorytet postrzegany przez innych. • Ranga nie odnosi się do bycia lepszym lub gorszym a wyłącznie do tego w jaki sposób jednostka jest postrzegana i traktowana przez inne osoby lub grupy.

4. Ranga bardzo wpływa na to, kim się jest, jak myślisz, jak się czujesz i jak się zachowujesz

5. Rodzaje rang • Społeczna – to siła jaką dysponujesz z racji: rasy, płci, wieku, zdrowia, zamożności, urody, orientacji seksualnej, religii, wykształcenia, znajomości języków, stylu komunikacji. • Psychologiczna – jest to siła osobista, którą zdobywa się w trakcie życia. Jej źródłem może być: poczucie bezpieczeństwa, troska, bycie kochanym, samowiedza i praca nad sobą, przepracowanie kryzysów, cierpienie jeżeli w jego wyniku zwiększa się współczucie dla innych • Ranga strukturalna – wynika ze struktury organizacji • Ranga funkcji w grupie • Ranga duchowa

6. Ranga społeczna – bycie w centrum kultury • Rasa • Wiek • Zamożność • Płeć • Miejsce zamieszkania • Orientacja seksualna • Wykształcenie, możliwość uczenia się • Zdrowie • Uroda • Znajomość języków obcych

7. Ranga psychologiczna • Niezależność • Możliwość bycia w związku • Możliwość proszenia o pomoc • Umiejętności psychologiczne np. komunikacyjne, negocjacyjne • Odwaga, doświadczenie poradzenia sobie w krytycznej sytuacji • Kontakt z ciałem • Akceptowanie siebie, lubienie siebie • Dawanie sobie prawa do różnych rzeczy np. przyjemności • Budzenie się rano z ciekawością i radością życia Rangę psychologiczną można rozwijać

8. Ranga duchowa • Ranga duchowa – siła, która bierze się z poczucia kontaktu z czymś wyższym, boskim, transcendentnym. • Ranga duchowa jest niezależna od kultury, struktury rodziny czy społeczności. • Poczucie, że Bóg Cię prowadzi i wspiera daje ogromną siłę, nawet w obiektywnie trudnych warunkach.

9. Właściwości rang • Wszechobecność – rangi to fakt niezależnie od tego czy się zgadzamy czy nie, wiemy czy nie. • Nieświadomość swojej wysokiej rangi (np. trudno dostrzec problem głodu jak się jest najedzonym). • Cudza nieświadomość rangi jest irytująca dla innych osób. • Sytuacyjność i relacyjność – poczucie własnej siły zależy od kontekstu, który bierzemy pod uwagę • Każdy ma jakieś rangi.

10. Nieświadomość rangi • Rangi nie widać w lustrze - widzimy dobrze wyższą rangę u innych, nie widzimy swojej, - możesz ją poznać, jeżeli siedzisz zrelaksowana, a partner jest spięty. • Kompleksy (niezałatwione, trudne historie) powodują, że mamy „zeza rangowego” w obszarze kompleksu a uwaga jest przykuta do tego aspektu sytuacji. • Częstą przyczyną konfliktów jest nieświadomość rangi.

11. Nieświadoma ranga pojawia się w podwójnych sygnałach (najczęściej niewerbalnych) I wywołuje konflikty - reagujemy na niespójność przekazu

12. Sygnały wyższej rangi • Osoba siedzi oparta, zrelaksowana, na luzie, wygodnie • Ma łatwość wypowiadania się i zabierania głosu • Równowaga, spokój i ześrodkowanie • Czucie się uprawnionym • Dystans do rzeczywistości • Wiara we własne uczucia i wewnętrzna prawda • Skłonność do marginalizowania odczuć partnera „ nie bierz tego tak do siebie” itp. • Decydowanie o swojej dostępności pod względem czasu, miejsca itp. • Decydowanie o nastroju spotkania • Decydowanie o stylu komunikacji • Identyfikacja problemów po stronie partnera • Pewność siebie, wysoka samoocena • Postawa wyprostowana, gesty celowania, patrzenie w oczy

13. Sygnały i doznania w pozycji niższej rangi • Dostosowywanie się, potakiwanie, wodzenie za kimś wzrokiem, mówienie „tak’ („nie” w podwójnych sygnałach – siedzenie bokiem, skurcze, bóle, kaszel, uciekający wzrok) • Bycie zmieszanym • Wątpliwości, brak wiary w siebie, poczucie winy i zagrożenia, niska samoocena • Komplementowanie, przymilanie się • Sygnały leku – drżenie, pocenie się, niemożność spojrzenia komuś w oczy • Tendencja do bycia emocjonalnym • Trudności w obronie swojego stanowiska • Czucie, że Twoje przeżycia są nieważne

14. Funkcje rangi nauczyciela • Relacje • modelowanie relacji z różnicą rang • potwierdzanie wartości, talentów, potencjału i możliwości osoby • dbanie – dawanie uwagi, zaangażowanie • bycie wzorem do naśladowania • Zarządzanie procesem nauki (przekazywania wiedzy i umiejętności) • trening umiejętności, monitorowanie i kontrola poziomu wiedzy • Zarządzanie grupą • nauczyciel liderem klasy – decyzje organizacyjne, odpowiedzialność • świadomość ról i procesów grupowych • ustanawianie zasad grupowych, co jest właściwe a co nie w naszej kulturze

15. Zadania w obszarze relacji • zobaczyć w dziecku potencjał i pokazać mu go tak, żeby ono też uwierzyło w siebie („on we mnie uwierzył i to zmieniło moje życie”) • dawać uwagę i doglądać, angażować się osobiście • widzieć osobę a nie swoje wyobrażenie – eksperyment z inteligentnymi dziećmi • widzieć grę (maski gniewu) i nie tracić z oczu osoby • przekazywać dziecku poczucie, że jest się cennym i ważnym dla grupy, społeczności, świata • modelować komunikację w relacjach o dużej różnicy rang

16. Maski gniewu • Dzieci jak nie chcą pracować to zaczynają grać w relacyjne gry, których celem jest przejęcie kontroli nad sytuacją • Siłowe - agresja werbalna lub niewerbalna - banie się , reakcje lękowe • Uwodzące - zakochiwanie się w nauczycielu - podlizywanie - przekupywanie - okazywanie posłuszeństwa , oddania i uległości

17. Jak można nie reagować a działać • Widzieć przynajmniej dwa sprzeczne sygnały w zachowaniu • Widzieć lub czuć własne reakcje (inne niż lęk) • Nie reagować – być w miejscu świadomości i działać z niego nie tracąc z oczu całej osoby

18. Widzieć potencjał – coachowanie • To czasami bardzo trudne • Kim to dziecko jest, kim może być - zainteresowania - marzenia - idole, ważne osoby (widziane w pozytywnej wersji) - przeczucia • Pomyśl o świecie, w którym to dziecko rozwinęłoby się w pełni – naprawdę zobacz w wyobraźni • Jak uobecnić ten świat, jakie elementy można już teraz wprowadzić

19. Obszar zarządzania procesem uczenia– nauczyciel liderem klasy • Szef decyduje co trzeba zrobić żeby osiągnąć cel i bierze odpowiedzialność za całość • Cel - wyrobienie umiejętności i przyzwyczajeń związanych z realizacją zadań: tzn. wyznaczanie celu, dążenie do realizacji, wytrwałość i dyscyplina • Można mieć różne style zarządzania – który jest lepszy zależy od okoliczności: • Wojna, kryzys – zarządzanie dyrektywne, autorytarne • Pokój, zabawa – zarządzanie nastawione na współpracę , relacje i atmosferę

20. Trening • Ćwiczymy, ćwiczymy, ćwiczymy • Cel - wykonanie konkretnego zadania i osiągnięcie rezultatu końcowego (rezultaty podnoszą rangę i nastrój) można dbać o atmosferę, ale ostatecznie liczy się ilość powtórzeń

21. Sfera systemowa – poziom ról • Klasa jest grupą, w której pojawiają się role • Nauczyciel jest w roli lidera (najwyższa ranga) • W polu grupy występują: krytyk, błazen, kreatywny pomysłodawca, buntownik, gwiazda, rozjemca, umilacz itp. • Pole grupy wyraża się poprzez role. • Rola może się wyrażać przez różne osoby, jak usuniemy osobę ktoś inny podejmie rolę • Jedna osoba może być w wielu rolach (osoby rozwijają się poznając różne role) • System klasy można traktować jak pole sił gdzie działają prawa fizyki, np. każda akcja wywoła reakcję

22. Autorytet • Różnica miedzy poddaniem się autorytetowi, a nadużyciem polega na możliwości wyboru – w nadużyciu nie istniejesz, jak się poddajesz autorytetowi, istniejesz. • Autorytet uczy ucznia być silnym, bycia autorytetem dla innych. • Nadużywacz potrzebuje słabych, żeby samemu czuć się silnym i uczy słabości.

23. Jak zwiększać autorytet, podnosić i uświadamiać sobie rangę • Wizja roli nauczyciela • Świadoma decyzja o byciu w tej roli (zyski, koszty) • Intencja i wizja siebie w roli nauczyciela • Kontakt z własną niezbywalną mocą • Podnoszenie umiejętności: komunikacyjnych, dydaktycznych, merytorycznych • Metaumiejętności – zmiana nastawienia do ludzi i problemów • Rezultaty działań, osadzenie w życiu

24. Wizja uczenia • Jakie było Twoje najpiękniejsze doświadczenie jako nauczyciela? Przypomnij sobie ten moment. • Co było tak atrakcyjnego w tym doświadczeniu? • Co myslałeś/łaś wtedy o życiu, ludziach i świecie? • Jakie ideały wiązałaś/łeś wtedy z tym zawodem? • Jaką miałaś/eś wtedy energię? Jakie pojawiają się obrazy i uczucia? • Pozostań przez chwilę pod ich wpływem, zapisz jednym słowem esencję tego doświadczenia.

25. Mój nauczyciel – co on we mnie zobaczył • Kto był Twoim najlepszym nauczycielem? • W jaki sposób uczył? Jakie miał ideały, podejście, metody? • Co sprawiało, że uczył Cię tak łatwo? • Jak Cię traktował? • Zapisz jednym słowem to, co robiło z tej osoby kogoś specjalnego.

26. Definiowanie roli nauczyciela Powiedz do partnera wyobrażając sobie, że tłumaczysz gościowi z księżyca, który nigdy nie słyszał o szkole • Czym jest szkoła? • Po co mamy szkoły? • Co robisz w szkole? • Jaka jest rola nauczyciela ? • Jaka jest rola ucznia? • Jaka jest rola rodziców? • Jakie wartości są ważne dla Ciebie? • Jak i czego chcesz uczyć? – jakiego sposobu życia, bycia z ludźmi, myślenia i odczuwania chcesz uczyć dzieci.

27. Ćwiczenie • Wybierz sytuację, w której ktoś wymógł coś, czego nie chciałaś, zgodziłaś się ale masz poczucie przegranej. • Zastanów się komu uległaś, jakiego rodzaju sile? jakiego rodzaju siłą dysponowała ta osoba, jak ona to zrobiła? • Jaka wartość pozwalała tej osobie używać tego rodzaju siły? – wartość poza tą sytuacją (np. prawo do zaspokajania pragnień) • Na chwilę zapomnij o sytuacji. • Wyobraź sobie ducha tej wartości (personifikację), trochę o nim opowiedz, jaki jest? • Stań się tym duchem – na chwilę, żeby go poznać poprzez bycie nim • Naucz partnera tego zachowania. • Podziękuj duchowi za naukę.