GÜNEŞİN ZARARLI IŞINLARINDAN KORUNALIM

1. GÜNEŞİN ZARARLI IŞINLARINDAN KORUNALIM .

2. Ozon tabakası, bizleri atmosferde yeryüzüne ulaşan güneşin zararlı ışınlarına karşı koruyan kalın bir tabakadır. Son 50 yıl içerisinde bu tabakanın tahrip edilmesi sebebiyle güneşin zararlı ışınları filtre edilmeden bizlere ulaşabilmekte ve deri kanseri, katarakt (göz bozukluğu)gibi sağlık problemlerine sebep olmaktadır.

3. Ozon tabakası ozon (O3) gazından oluşan şeffaf ve yer yüzeyinden 10-50 km yüksekte bulunan bir tabakadır. Bu tabakanın temel rolü Ultraviyole (UV) ışınları olarak adlandırılan güneşin zararlı ışınlarına karşı bizleri korumaktır.

4. Ultraviyole (UV) Işınları Güneş radyasyonu veya ışınlardan bazıları Ultraviyole ışınları olarak adlandırılır. UV ışınları; UV-A, UV-B ve UV-C olmak üzere üç kategoriye ayrılmıştır; •UV-A: En yaygın ve sağlığımız için en az tehlikeli olan ışınlardır. Ozon tabakası bu ışınların geçmesine izin verir. •UV-B: Oldukça tehlikelidir. Bu ışınların büyük bir kısmı, bizlere ulaşmaması için ozon tabakası tarafından engellenir. •UV-C: Sağlık için en tehlikeli ışınlardır. Ozon tabakası bu ışınların bizlere ulaşmasını önler.

5. Ultraviyole (UV) Işınları Maruz kaldığımız UV ışınlarının miktarını etkileyen faktörler • Günün saatleri: 10.00-16.00 saatleri arasında güneş gökyüzünde yüksektedir. Bu saatler arasında büyük oranda UV-A ve UV-B ışınlarına maruz kalabiliriz. • Ekvatora olan uzaklık: Ekvatora yakın olan ülkeler ekvatordan uzak olan ülkelere göre daha fazla risk altındadır. • Yükseklik: Deniz seviyesinin yukarıya doğru çıkıldıkça her 1000m’de UV ışınları %8 oranında artış gösterir.

6. Ozon Deliği Nedir? Ozon deliği ozon tabakasındaki bir incelmedir. Bunun sebebi bizlerin havaya saldığı kimyasallardır. Bu kimyasalları günlük yaşamımızda kullandığımızda ozon tabakasına zarar verirler. Modern cihazlar ozon tabakasındaki incelmeyi belirleyebilmektedir. Ölçümler Güney Kutbundaki (Antarktika) incelmenin Kuzey Kutbuna göre daha büyük olduğunu göstermiştir.

7. Ozon Tabakasına Zarar Veren Kimyasallar • Kloroflorokarbonlar (CFC’ler), genel olarak klima sistemlerinde, buzdolaplarında köpük üretiminde (örneğin yataklar için) kullanılır. • Halonlar, yangın söndürme cihazlarında kullanılır. • Metil bromid, tarımda böcek ilacı olarak kullanılır.

8. Ozon Tabakasındaki İncelmenin Sonuçları Ozon deliğinin ana sonucu yeryüzüne daha fazla UV ışınının (özellikle çok tehlikeli olan UV-B) ulaşmasıdır. UV ışınları güneş yanıklarına, deri kanserine sebep olabilir, gözlere zarar verebilir (katarakt) ve insanlarda bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olabilir. UV ışınları sadece sağlığımızı etkilemekle kalmaz, tarımsal üretimi azaltabilir, ayrıca deniz besin zincirini bozarak balık nüfusunu etkiler.

9. DERİ KANSERİ Deri kanseri: derideki hücrelerin doğal olmayan anormal gelişimi ve çoğalmasıdır. Dışarıdan UV radyasyonu gelmesi durumunda hücreler bozularak gelişmeye ve çoğalmaya başlarlar. Deri kanseri temel olarak epidermisi etkiler, etkilenen tabakaya bağlı olarak, üç farklı tipte deri kanseri vardır. •Bazal hücreli kanser •Yassı hücreli kanser •Cilt kanseri

10. Cilde ve UV Endekse göre Güneşte Kalma Süreleri

11. Güneşin Zararlı Işınlarından Korunma Konusunda Tavsiyeler • Güneşte kalma sürenizi kısıtlayın özellikle yazın saat 11.00-16.00 arasında UV ışınları daha etkilidir. • Doğrudan güneş ışınları altında kalmayın. • Geniş çevreli bir şapka, göz, kulak, yüz ve boynun arkasını korumak için tercih edilmelidir. • Vücudunuzu korumak için uzun kollu gömlekler ve pantolon giyiniz. • Güneş gözlüğü gözleri koruyarak gözde katarakt olma riskini azaltır. • Güneşin zararlı ışınlarından korunmak için açıkta çalışırken, spor yaparken ve yüzerken derinize koruyucu krem sürünüz.

12. Hayat Kaynağımız Olan Güneşin Aynı Zamanda En Büyük Tehlike Kaynaklarından Biri Olduğunu Unutmayalım SAĞLIK EMNİYET ÇEVRE