1 / 50

Tütünün Sağlık Etkisi

Tütünün Sağlık Etkisi. Prof. Dr. Hilal Özcebe Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı hozcebe @ hacettepe .edu.tr. Tütün Ürünleri Kullanımı. Sigara Puro Kıyılmış tütün Nargile Tütün cikleti Bidi (Asya ve Hindistan) Pipo

lucie
Download Presentation

Tütünün Sağlık Etkisi

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. TütününSağlık Etkisi Prof. Dr. Hilal Özcebe Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı hozcebe@hacettepe.edu.tr

  2. Tütün Ürünleri Kullanımı Sigara Puro Kıyılmış tütün Nargile Tütün cikleti Bidi (Asya ve Hindistan) Pipo Kuru ince kıyılmış tütün (Tütün Enfiyesi) Kreteks Maraş otu

  3. NİKOTİN: Bağımlılık yapar KARBONMONOKSİT: Kanda oksijenin yerini alır KANSER YAPICI MADDELER (bazıları) Arsenik Kurşun Polonium 210 Benzen Nitrozamin Formaldehit Krom Nikel Vinil klorür Asetaldehit Benzopiren DDT İRRİTANLAR VE ZEHİRLER Siyanür Laktik asit Formik asit Azotoksit Amonyak Aseton Akrolein Bizmut Uçucu aminler

  4. Tütün Salgını… • Günümüzde tütün dünyada tek başına en önemli ölüm nedenidir. • Bu yıl tütün 5 milyondan fazla kişinin ölümüne yol açacaktır.

  5. Tütün Salgını… • 6 saniyede 1 ölüm… • Kullanıcıların 1/2-1/3’ünün ölümüne neden olma… • Beklenen yaşamdan 15 yıl erken ölme… • 10 ölümden birinin nedeni… • Ölümler: • 20. Yüzyılda - 100 milyon ölüm Önlemler alınmazsa; • 21. Yüzyılda - 1 milyar ölüm

  6. 20 milyon

  7. Grup A Karsinojenler: • Arsenik • Asbest • Benzen • Radon • Vinyl Chloride

  8. Kanserler • Akciğer • Ağız • Gırtlak • Yutak • Yemek Borusu • Mesane • Böbrek • Pankreas • Mide • Rahim Ağzı • Lösemi

  9. Kanserler ve Sigara • Tüm kanserlerin %30’uyla ilişkili • Sigara içenlerde; • Akciğer kanseri 10 kat daha fazla • Doz-cevap ilişkisi: 1 paket/gün – 20 kat fazla • Erkeklerde %90 ve kadınlarda %80 • Ağız boşluğu ve özefagus kanseri 5 kat fazla • Gırtlak kanseri sigara içenlerde 5-6 kat fazla • Doz-cevap ilişkisi: 25 adet/gün – 20-30 kat fazla

  10. 2500 7000 30000 Fark: 400 400

  11. Akciğer Hastalıkları • Kronik bronşit • Amfizem • Astım • Zatüreeye karşı duyarlılık • Viral solunum enfeksiyonlarında artış

  12. Akciğer Hastalıkları • Tüm kronik bronşit ve amfizem hastalıklarının %80-90’ı sigaraya bağlıdır. • Günde 2 paket ve üzerinde sigara içenlerde akciğer hastalıklarından ölüm oranı içmeyenlere göre 10-40 kat yüksektir.

  13. SİGARA İÇENİN AKCİĞERİ SAĞLAM AKCİĞER

  14. Sigara Öncesi Sigara Sonrası

  15. Kronik Bronşit Nedeniyle Hastaneye Yatanlar, Türkiye, 1964-2001

  16. Dolaşım Sistemi Hastalıkları • Ani ölüm • Akut myokard infaktüsü • Stabil olmayan angina • Periferik arter tıkanma hastalıkları • Aort anevrizması

  17. Kalp ve Damar Hastalıkları • Sigara içenlerde, içmeyenlere göre ölümle sonuçlanan kalp hastalıkları ve beyin damar hastalıkları %77 daha fazla görülmektedir. • OKS kullananlarda sigara kalp krizi riskini 23 kat artırmaktadır.

  18. Kalp Hastalığı Nedeniyle Hastaneye Yatanlar, Türkiye, 1964-2001

  19. Arteriosklerotik damar hastalarının %90’ı sigara kullanmaktadırlar. Periferik damar hastalıklarında hastalığın olduğu ektremitenin amputasyonu gerekir.

  20. Sigaraya Sindirim Sistemi Hastalıkları • Reflü • Peptik ülser • Dispepsi • Pankreatit • Crohn hastalığı • Kanserler

  21. Sigaraya Bağlı Üreme Sistemi Sorunları • Erken Menopoz • Dış Gebelik • Maternal, Natal ve Postnatal Etkiler • Düşük Doğum Ağırlığı • Ani Bebek Ölümü • Kanserler • İktidarsızlık

  22. Sigaraya Bağlı Diğer Sağlık Sorunları • Kemik Erimesi • İlaç Etkileşimleri

  23. Sigara ve Sinir Sistemi Hastalıkları • İskemik İnme • Framingham çalışmasında (26 yıllık izleme) kadınlarda 3,1 ve erkeklerde 2,3 kat fazla • Honululu Heart Study (10 yıl izleme) yaş ve hipertansiyondan bağımsız bir risk faktörü • Nurses Health Study (8 yıl izleme-120.000) subaraknoid kanama 4-9,8 kat, tromboembolik emboli 2 kat fazla

  24. Sigara ve Sinir Sistemi Hastalıkları • İskemik İnme • Framingham çalışmasında (26 yıllık izleme) kadınlarda 3,1 ve erkeklerde 2,3 kat fazla • Honululu Heart Study (10 yıl izleme) yaş ve hipertansiyondan bağımsız bir risk faktörü • Nurses Health Study (8 yıl izleme-120.000) subaraknoid kanama 4-9,8 kat, tromboembolik emboli 2 kat fazla

  25. Sigara ve Sinir Sistemi Hastalıkları • Alzheimer Hastalığı • Zihinsel sorun • 65 yaş üzerinde %5 ve her beş yılda ikiye katlanma • Ülkemizde 70 yaş üzerinde %8,9

  26. Artıran faktörler Yaş Eğitim düşüklüğü Apolipoprotein E4 allel Azaltan faktörler NSAID kullanımı Şarap kullanımı Kahve kullanımı Düzenli fizik egzersiz İlişkisiz faktörler Aile hikayesi Cinsiyet Depresyon öyküsü Estrojen replasman ted. Kafa trauması Antiasit kullanımı Sigara içilmesi Hipertansiyon Kalp hastalığı Stroke Risk factors for Alzheimer’s disease: A prospective analysis from Canadian study of Health and AgingAmer. J. Epid., (2002) 156: 445-453

  27. Cigarette Smoking and Cognitive Decline in Midlife: Evidence from a Prospective Birth Cohort Study Marcus Richards ve ark.Amer. J. Publ. Health; (2003) 93: 994-998 • 1946 doğum kohordu; 43-53 yaşlar arası-(İngiltere) • Çoklu regresyon analizi • sigara kullanımı ile kognitif test skorları • Sigara içenlerde • Verbal hafızada daha hızlı düşme • “visual search speed”de azalma • Etkiler günde 20+ sigara içende daha fazla

  28. Sigara ve Sinir Sistemi Hastalıkları • EURODEM Çalışmasında (2004); 17.160 mini mental durum muayenesinde sigara içmeyenlerde puan kaybı 0,03 iken sigara içenlerde 0,13 • Parkinson- olgu-kontrol çalışmalarda 1,5 kat • Migren ???

  29. Beden Algısı İle İlgili Sorunlar • Nefeste koku • Ciltte bozulma • Parmaklarda sararma • Saçlarda bozulma • .…… • ……. • ..........

  30. Sigara Dumanındaki Kimyasallar • Polisiklik aromatik hidrokarbonlar • Hidrojen siyanür • Arsenik • Metil alkol • Kadmiyum • Bütan • Aseton • Naftalin • Toluen … Tam olarak bilinmeyen, kontrolü yapılamayan ikincil kirleticiler...

  31. Pasif Etkilenim Açısından Risk Grupları; ÇocuklarKadınlar/gebelerYaşlılarHaklarını korumama olasılığı olan gruplar (örneğin, engelliler…)

  32. Çevresel Sigara Dumanı (ÇSD) • 8 saatlik ÇSD maruziyeti = 20 sigara • Ana akıma göre daha fazla nikotin içeriyor. • Dünya genelinde her yıl, 600.000 masum insan, başkasının dumanından • duman altı olmaktan • ölmektedir. • Her 32 dakikada bir kişi !

  33. Tütün Endüstrisinin öldürdüğü her 8 sigara içicisi,sigara içmeyen 1 kişiyi de beraberinde götürür. American Non-smokers’ Right Foundation, 2006

  34. EN ÖNEMLİ KONTROL EDİLEBİLİR İÇ ORTAM HAVA KİRLETİCİSİ !

  35. Sigarayı bıraktığınızda neler olur ? 20. dakika : Kan basıncı ve kalp hızı normale döner 8. saat : Kanda oksijen düzeyi normale döner 24. saat : Karbonmonoksit vücuttan atılır Akciğerler temizlenmeye başlar 48. saat : Nikotin vücutta saptanamaz 72. saat : Nefes almak kolaylaşır 2-12 hafta : Dolaşım düzelir 3-9 ay : Nefes darlığı ve öksürük azalır 5. Yıl : Kalp krizi riski yarıya iner 10. Yıl : Kalp krizi riski sigara içmeyenlerle eşitleşir. Akciğer kanseri riski yarıya iner

  36. Sonuç olarak; sigara, sağlığı tehdit eden en zararlı alışkanlıklardan biridir....

More Related