Een sociale werkelijkheid creëren:

Hoofdstuk 5 (p 107): Een sociale werkelijkheid creëren: Organisaties als culturen

Inleidend: 1/4 Wat is cultuur?

Inleidend: 2/4 Wat is cultuur? • Ontwikkelingspatroon (chronologisch) - kennis, ideologie, waarden, wetten, dagelijkse rituelen • Graad van verfijning (thematisch) - overtuigingen? praktisch handelen? = evaluerend/subjectief/interpretatief

Inleidend: 3/4 Een eigen manier van leven = descriptief/objectief/zonder verdere interpretatie Wat is cultuur?

Inleidend: 4/4 Een eigen manier van leven ? Organisaties?

1. Cultuur en organisatie: • Organisatie als een cultureel fenomeen/stadium/product • Organisatie en culturele context • Bedrijfsculturen en subculturen

1.1. Organisatie als cultureel fenomeen: 1. Cultuur en organisatie: 1/25 Organisaties: - macro - micro

1.1. Organisatie als cultureel fenomeen: 1. Cultuur en organisatie: 2/25 Samenleving: structuur  organisatie(s) Organisatie = cultureel fenomeen vb. werk

1.1. Organisatie als cultureel fenomeen: 1. Cultuur en organisatie: 3/25 Organisatie = Leven vb. werk: - 5/6 dagen/week - 20 km van de woonst - 9u – 17u / shiftensysteem - uniform dragen - …

1.1. Organisatie als cultureel fenomeen: 1. Cultuur en organisatie: 4/25 middel en doel fragmentering en differentiatie, bv. arbeidsindeling integratie: overheid, kerken media, ander instellingen, individuen

1.1. Organisatie als cultureel fenomeen: 1. Cultuur en organisatie: 5/25 moderne samenleving: organisatie centraal traditionele samenleving: gezin centraal

1.1. Organisatie als cultureel fenomeen: 1. Cultuur en organisatie: 6/25 industriële samenleving vs. industriële samenlevingEN nationaliteit vs. beroep Belg - Fransman conciërge - landbouwer

1.2. Organisatie en culturele context: 1. Cultuur en organisatie: 7/25 organisaties cultuur

1.2. Organisatie en culturele context: 1. Cultuur en organisatie: 8/25 Nat. 1 Management 1 Nat. 2 Nat. 4 Management 2 Management 4 Nat. 3 Management 3

1.2. Organisatie en culturele context: 1. Cultuur en organisatie: 9/25 Japan = industriële mogendheid organisatie = collectief * afhankelijkheid * gemeensch. verantwoordelijkheid * wederzijdse hulp

1.2. Organisatie en culturele context: 1. Cultuur en organisatie: 10/25 Japan  gezag: - paternalistisch - traditioneel - respect Murray Sayle: - rijstbouw - samoerai

1.2. Organisatie en culturele context: 1. Cultuur en organisatie: 11/25 Rijstbouw: - schaarste land, korte groeiperiode - hele groep aan het werk Samoerai: - in ruil voor voedsel, bescherming verlenen Rijstboeren: werknemers Samoerai: management

1.2. Organisatie en culturele context: 1. Cultuur en organisatie: 12/25 Onderlinge dienstbaarheid, respect en afhankelijkheid, volgzaamheid, traditie bv. Bankiers: bereid grote risico’s te nemen

1.2. Organisatie en culturele context: 1. Cultuur en organisatie: 13/25 Japanse cultuur overname ideeën maar: - promotiemogelijkheden?  relatie ondergeschiktheid – zelfrespect  beantwoorden aan culturele voorwaarden schenkt op zich al genoegdoening

1.2. Organisatie en culturele context: 1. Cultuur en organisatie: 14/25 Westerse cultuur: - wedijver, individualisme - winnaar zijn - spel zo goed mogelijk spelen

1.2. Organisatie en culturele context: 1. Cultuur en organisatie: 15/25 Japans model van organisatie: - veeleisend werk onderdanig uitvoeren - leed met glimlach dragen  enkel succesverhalen gaan de ronde

1.2. Organisatie en culturele context: 1. Cultuur en organisatie: 16/25 Japans model van organisatie: - verdwijnen - overgaan in Westers model van organiseren?

1.2. Organisatie en culturele context: 1. Cultuur en organisatie: 17/25 ouder-kind Amerika: opschepperig en exhibitionistisch onafhankelijkheid en kracht zelfwaarde en zelfgenoegzaamheid  organisatie met doorgroeimogelijkheden

1.2. Organisatie en culturele context: 1. Cultuur en organisatie: 18/25 positieve bekrachtiging - in bloemetjes zetten, promotie, bonus - plechtige vorm

1.2. Organisatie en culturele context: 1. Cultuur en organisatie: 19/25 CULTUUR gevaar: blindstaren op eigen voortreffelijkheid opl: kijken naar andere gedragscodes

1.3. Organisaties en bedrijfs(sub)culturen : 1. Cultuur en organisatie: 20/25 Wanneer cultuur? patroon interactie individuen taal beelden en thema’s rituelen ….

1.3. Organisaties en bedrijfs(sub)culturen : 1. Cultuur en organisatie: 21/25 cultuur/filosofie: - familie/groep  samenwerking - ‘beste zijn’ - …

1.3. Organisaties en bedrijfs(sub)culturen : 1. Cultuur en organisatie: 22/25 bedrijf: - samenwerking, beleefdheid, attentie, hulpvaardigheid motto: wij maken vrienden - oppervlakkigheid bij sommige werknemers

1.3. Organisaties en bedrijfs(sub)culturen : 1. Cultuur en organisatie: 23/25 oorzaken: - gebeurtenis 10 j. geleden - gedrag president gevolgen: - schijn en werkelijkheid - onderafdeling terug onder moederbedrijf

1.3. Organisaties en bedrijfs(sub)culturen : 1. Cultuur en organisatie: 24/25 Aanwijzingen voor een bedrijfscultuur: rituelen machthebbers historische achtergrond

1.3. Organisaties en bedrijfs(sub)culturen : 1. Cultuur en organisatie: 25/25 Aanwijzingen voor een tegencultuur: sociale verkeer mozaïek: verschillende groepen in een bedrijf extern gevormde groepen mate van loyaliteit: bv. persoonlijk gewin? vakbonden

2. Een organisatorische werkelijkheid creëren (p 124) • Cultuur: regels volgen of ‘enactment’ • Organisatie: gemeenschappelijke werkelijkheidsbepaling

2. Organisatorische werkelijkheid creëren: 2.1. Gemeenschappelijke werkelijkheidsbepaling: Harold Garfinkel = enactment: - aangeleerde vanzelfsprekendheid - mbv. ongeschreven regels - regels met toegevoegde waarde - situaties gaan anticiperen = sociale werkelijkheid verinnerlijken

2. Organisatorische werkelijkheid creëren: 2.2. Gemeenschappelijke werkelijkheidsbepaling: organisatie = sociale werkelijkheid = samenleving/cultureel fenomeen [samenleving = hetgeen gemeenschappelijk is] organisatie = delen van gemeenschappelijke waarden [organisatie = bedrijfscultuur] bedrijfscultuur = sociale werkelijkheid

3. Sterke kanten en beperkingen van de cultuurmetafoor

3. Plus- en minpunten van de cultuurmetafoor: cultuurmetafoor = nuttig - symbolische betekenis aanwenden/accentueren - zingeving/normatieve lijm - ontwikkelen nieuwe opvattingen en processen - sociale werkelijkheid - management = enactment - organisatieverandering(en)

3. Plus- en minpunten van de cultuurmetafoor: cultuurmetafoor = minder nuttig - gevaar voor manipulatie en controle door management - metafoor niet altijd hetzelfde als de ervaring die men binnen de cultuur zelf heeft - cultuur is holografisch

Besluit:

Een sociale werkelijkheid creëren: