De inhoud van dit thema:

1. De inhoud van dit thema: 1.2 Beginsituatie vaststellen 1.3 Probleem formuleren 1.4 Doel formuleren 1.5 Een plan maken en uitvoeren 1.6 Begeleiding evalueren en bijstellen 1-1

2. Beginsituatie vaststellen: • factoren die de beginsituatie bepalen • het intakegesprek • gespreksvaardigheden bij het intakegesprek • observatie • waarnemen en interpreteren • informatiebronnen bij de intake 1-2

3. Factoren die de beginsituatie bepalen: • soort instelling • financiële kaders • bestaande cliënt • nieuwe cliënt 1-3

4. Het intakegesprek: • doelen • inhoud • structuur 1-4

5. Structuur van het intakegesprek: • aanloopfase: - begroeten en socialtalk • planningsfase: - rollen, doel en werkwijze bepalen • themafase: - informatie verstrekken - informatie vragen • slotfase: - vragen naar duidelijkheid - afronden en afsluiten 1-5

6. Gespreksvaardigheden bij het intakegesprek: • actief luisteren • non-verbale houding • vragen stellen • samenvatten • concretiseren • reflectie van gevoel • reguleren 1-6

7. Vragen stellen: • open vragen • gesloten vragen • brede vragen • dieptevragen • doorvragen • waarom-vragen • nieuwe vragen • suggestieve vragen 1-7

8. Reguleren: • openen • gespreksdoelen vaststellen • gesprekspunten vaststellen • beschikbare tijd noemen • terugkoppelen naar begindoelen • samenvatten • vragen stellen die sturing geven • hardop denken • afsluiten 1-8

9. Observatie: • observatie met en zonder meetinstrument • observatiemethoden • observatietechnieken 1-9

10. Observatiemethoden: • continue observatie • protocollaire observatie • contextuele observatie • intervalobservatie 1-10

11. Observatietechnieken: • tijdgericht: time-sampling • gericht op gebeurtenissen: event-sampling • interne observatie: participerend observeren • externe observatie: niet-participerend observeren 1-11

12. Waarnemen en interpreteren: • objectieve gegevens • subjectieve gegevens 1-12

13. Informatiebronnen bij de intake: • de cliënt • informatie van contactpersoon of wettelijk vertegenwoordiger • informatie uit een overdacht • informatie van collega’s en multidisciplinair team • de sociale kaart • instellingsdocumenten • vakbladen en bibliotheek • internet • persoonlijk netwerk 1-13

14. Probleem formuleren: • informatie ordenen • probleemanalyse • probleemformulering 1-14

15. Informatie ordenen: • het ordeningsprincipe van Marjory Gordon • zelf een ordeningsprincipe samenstellen 1-15

16. Probleemanalyse: • wie heeft het probleem? • is het probleem oplosbaar? • gaat het om een echt probleem of om een ervaren probleem? 1-16

17. Probleem vaststellen op basis van: • conditie van de cliënt • behoefte aan begeleiding • visie van cliënt en hulpverlener op hulpvraag en probleem • objectieve gegevens • onderhandeling met de cliënt 1-17

18. Probleemformulering: • de PES-formule voor probleemformulering • een probleem is niet altijd wat het lijkt • criteria voor efficiënte probleemformulering • signalen vertalen in een hulpvraag • prioriteiten stellen 1-18

19. De PES-formule voor probleemformulering: • Probleem • Etiologie • Symptomen 1-19

20. Doel formuleren: • verschillende soorten doelstellingen • formuleringscriteria • onderhandelen en overtuigen 1-20

21. Verschillende soorten doelstellingen: • statische doelen • dynamische doelen • hoofddoelen • subdoelen 1-21

22. RUMBA-formule: R relevant: van belang voor de cliënt U understandable: begrijpelijk M measurable: meetbaar, toetsbaar B behavioral: concreet waarneembaar gedrag A attainable: haalbaar voor de zorgvrager 1-22

23. SMART-formule: S specifiek M meetbaar A acceptabel R realistisch T tijdgebonden 1-23

24. Onderhandelen en overtuigen: • doelen van onderhandelen • distributief en integratief onderhandelen • onderhandelen als methodische vaardigheid • overtuigen 1-24

25. Een plan maken en uitvoeren: • het begeleidingsplan voorbereiden • het kiezen van interventies • het begeleidingsplan uitvoeren 1-25

26. Uitgangspunt keuze interventies: • intuïtie • ervaring • vakkennis • resultaten wetenschappelijk onderzoek 1-26

27. De PDCA-cyclus: • Plan • Do • Check • Act 1-27

28. Begeleiding evalueren en bijstellen: • informele evaluatie • formele evaluatie • informatiebronnen voor de evaluatie • methodisch evalueren 1-28

29. De inhoud van dit thema: 2.2 Achterliggende visies 2.3 Soorten begeleiding 2.4 Nieuwe visies en methodieken 2-1

30. Visies bij begeleiden: • mensvisie • visie op zorg en begeleiding 2-2

31. Ontwikkeling in visies op zorg en begeleiding: • van aanbodgericht naar cliëntgericht • vraaggestuurd begeleiden • vasthouden wat goed gaat 2-3

32. Soorten begeleiding: • activerende begeleiding • ondersteunende begeleiding • ontwikkelingsgerichte begeleiding • basis- en specialistische begeleiding 2-4

33. Nieuwe visies en methodieken: • rehabilitatie • herstelvisie • nieuwe methodieken 2-5

34. Cliënten van de langdurende ggz zijn: mensen met een ernstige psychische aandoening en daarmee samenhangende beperkingen, die voortvloeien uit een wisselwerking tussen de verhoogde kwetsbaarheid en maatschappelijke en situationele factoren, waardoor zij zich zonder hulp niet in redelijke mate staande kunnen houden 2-6

35. Nieuwe methodieken: • bemoeizorg • FACT-teams • oplossingsgericht werken 2-7

36. Kern van oplossingsgericht werken: • niet gericht op problemen en knelpunten • wel gericht op sterktes en oplossingen 2-8

37. De inhoud van dit thema: 3.2 Coördineren en leiding geven 3.3 Teamgerichte coördinatie 3.4 Cliëntgerichte coördinatie 3.5 Coachen 3-1

38. Coördineren en leiding geven: • niveaus van coördineren • taken als coördinator 3-2

39. Drie niveaus van coördineren en leiding geven: • hiërarchisch • operationeel • functioneel 3-3

40. Vier soorten taken bij coördineren: • coördinerende taken • sturende taken • voorwaardescheppende taken • initiërende taken 3-4

41. Stijlen van leiding geven/begeleiden: • traditionele indeling • indeling Ohio State University • flexibel begeleiden • managerial grid van Blake en Mouton • Roos van Leary • situationeel begeleiden volgens Hersey en Blanchard • coaching 3-5

42. Managerial grid van Blake en Mouton: 1.9 country club 9.9 team hoog = 9 5.5 middle of the road aandacht mens 1.1 impoverished 9.1 task laag = 1 aandacht taken hoog = 9 3-6

43. Het model van Hersey en Blanchard: Cliënt M3 bekwaam/ongemotiveerd Begeleider S3 overleggen Cliënt M2 onbekwaam/gemotiveerd Begeleider S2 overtuigen veel Cliënt M4 bekwaam/gemotiveerd Begeleider S4 delegeren Cliënt M3 onbekwaam/ongemotiveerd Begeleider S3 instrueren ondersteuning veel weinig sturing 3-7

44. Aandachtspunten cliëntgerichte coördinatie: • contactpersoon voor cliënt • contactpersoon voor familie • verantwoordelijk voor begeleidingsplan • bewaken draaglast/draagkracht cliënt • afstemming activiteiten andere disciplines 3-8

45. Coachingsvaardigheden: • demonstreren en instrueren • omgaan met verschillen • groepscoaching • coaching van individuen • coördineren • effectieve feedback geven 3-9

46. Geleide instructie: • procesverloop laten vertellen • lacunes signaleren: - direct vragen stellen - bij de uitvoering vragen stellen - bij de uitvoering de ander zelf de lacune laten ontdekken 3-10

47. Omgaan met verschillen: • andere motivatie • andere cultuur • respect en waardering 3-11

48. Belemmeringen voor open communicatie: • niveauverschillen • denkluiheid • groepsdruk • polarisatie 3-12

49. Wanneer één-op-ééngesprekken? • als er punten zijn die alleen een individu aangaan • als iemand persoonlijke motivatie nodig heeft • als iemand persoonlijke problemen heeft 3-13

50. De inhoud van dit thema: 4.2 Kwaliteitszorg 4.3 Innovatie van zorg 4.4 Begeleiden van collega’s in opleiding 4.5 Profileren van je beroep 4-1