1766-IPPC

1. تاثیر حشره کش فنوکسی کارب بر پارامترهای تولید مثلی بید کلم Plutellaxylostella(L.) (Lep.: Plutellidae) محمد محمودوند1، سعید محرمی پور1 و مهرداد ایرانشاهی 2 1- گروه حشره شناسی کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران msco_1381@yahoo.com 2-مرکز تحقیقات بیوتکنولوژی و دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران 1766-IPPC آماره های اکولوژیکی/سمشناسی Abstract The diamondback moth (DBM), Plutellaxylostella(Lep.: Plutellidae), is the most important pests of crucifers in Iran. Fenoxycarb, one of the Insect Growth Regulators (IGRs) that is juvenile hormone mimic. Pesticides can affect on physiology and ecology of insects at sublethal concentrations. In this study, sublethal effects of fenoxycarb on reproduction parameters of DBM were studied. The results indicated that fenoxycarb at LC25 concentration, increased the oviposition of DBM. Fenoxycarb decreased the oviposition parameters such as intrinsic rate of increase (rm), and net reproduction rate (R0), finite rate of increas (λ) and birth rate (b), significantly. The Growth reproductive rate (GRR) and the death rate (d) not affected by fenoxycarb. Although the doubling time (Dt) was increased by the insecticide in LC25, LC10 concentration cannot change it. In conclusion, fenoxycarb can decreased the reproduction parameters of DBM in lower doses. But increasing the concentration can be in effective and may have inverse impact. چکیده بید کلم با نام علمی Plutellaxylostella(L.) (Lep.: Plutellidae) از مهمترین آفات خانواده چلیپاییان در ایران است. فنوکسی کارب یکی از آفت کش های تنظیم کننده رشد حشرات (IGRs) که شبیه به هورمون جوانی حشرات عمل می کند. آفت کش ها در غلظت های زیر کشنده (sub lethal) می توانند روی فیزیولوژی و اکولوژی حشرات اثر بگذارند. در این تحقیق، اثر غلظت های زیرکشنده حشره کش فنوکسی کارب روی پارامترهای تولید مثلی بید کلم مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج نشان داد که حشره کش فنوکسی کارب در غلظت LC25، برخلاف غلظت LC10، باعث افزایش میزان تخم ریزی بید کلم شد.همچنین، فنوکسی کارب در هر دو غلظت باعث کاهش معنی دار پارامترهای تولید مثلی مثل نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) و نرخ خالص تولید مثل (R0)، نرخ نامتناهی افزایش جمعیت (λ) و نرخ رشد (b) نسبت به شاهد شد. اما نرخ ناخالص تولید مثل (GRR) و نرخ مرگ (d) در اثر فنوکسی کارب تغییر نکرد. در غلظت LC25 زمان دو برابر شدن یک نسل (Dt) نیز در مقایسه با شاهد افزایش پیدا کرد، در حالیکه این اتفاق در مورد غلظت LC10نیفتاد. در مجموع، نتایج این تحقیق نشان داد، علی رغم اینکه پارامترهای تولید مثلی بید کلم در اثر فنوکسی کارب کاهش می یابد، افزایش غلظت موجب افزایش این پارامترها می گردد. بنابراین در به کار بردن این حشره کش باید به میزان مصرف دقت گردد تا نتیجه عکس حاصل نشود. مقدمه بید کلم با نام علمی Plutellaxylostella (L.) (Lepidoptera: Plutellidae) یکی از مهمترین آفات خانواده کروسیفر در ایران و جهان است. حشره کش فنوکسی کارب، یکی از آنالوگ های هورمون جوانی است که روی تخم و لارو حشرات راسته های مختلف اثر می گذارد (Masner, 1987). در این پژوهش اثرات زیر کشنده حشره کش فنوکسی کارب روی پارامترهای تولید مثلی بید کلم در دو نسل متوالی مورد بررسی قرار گرفت. شکل 4- ظرف اندازه گیری تخم ریزی روزانه نتایج و بحث نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که غلظتهای زیر کشنده فنوکسی کارب اثری روی GRR نداشت. اما در مورد نرخ خالص تولید مثل (R0)، اختلاف معنی داری بین شاهد و تیمارها مشاهده شد. علاوه بر این، نتایج نشان داد که اگرچه نرخ ذاتی تولید مثل در غلظت LC10 به صورت معنی داری کاهش یافت، این پارامتر در غلظت LC25 اختلاف معنی داری با شاهد با آزمون توکی در سطح 0/05 نداشت. این در حالی بود که هر دو غلظت نرخ نامتناهی افزایش جمعیت را در مقایسه با شاهد کاهش دادند. (جدول 1). Yin et al. 2008 نشان دادند که غلظت های زیرکشنده اسپینوزاد روی شب پره پشت الماسی باعث کاهش پارامترهای تولید مثلی آن از جمله نرخ ذاتی افزایش جمعیت و نرخ نامتناهی افزایش جمعیت شد. همچنین Mahmoudvand et al.2011گزارش کرد که غلظتهای زیر کشنده حشره کش هگزافلومورون باعث افت پارامترهای تولدی مثلی بید کلم می شود. شکل 1- مراحل مختلف زیستی بید کلم جدول 1- اثر فنوکسی کارب روی پارامترهای تولید مثلی بید کلم شکل 2- حشره کش فنوکسی کارب مواد و روشها آزمایش ها به روش فرو بردن برگ انجام شد. برگ های کلم به قطر 4/5 سانتی متر بریده شد و در محلول های مختلف حشره کش فرو برده شد. روی هر برگ، 10 لارو سن سوم قرار داده شد (4 تکرار) و نتایج بعد از 96 ساعت ثبت شد. برای آزمایش های زیر کشنده، غلظت های LC10 و LC25 انتخاب شد. برای هر غلظت 200 عدد لارو سن سوم تیمار شد و پارامترهای مختلف، در دو نسل متوالی بررسی شد. برای بررسی پارامترهای تولید مثلی از روش جک نایف استفاده شد. شکل 3- ظرفهای آزمایشهای زیست سنجی گزیده منابع Masner P, Angst M, Dorn S (1987) Fenoxycarb, an insect growth regulator with juvenile hormone activity: A candidate for Heliothisvirescens (F.) control on cotton. PesticSci 18:89-94. Yin XH, Wu QJ, Li XF, Zhang YJ, Xu BY (2008) Sublethal effects of spinosad on Plutellaxylostella (Lepidoptera: Yponomeutidae). Crop Prot 27:1385–1391.