К ă нна Кушки ял ĕ

1. Юхма Михаил Николаевич –Чăваш халăх писателĕ, Чăваш, Тутар, Удмурт, Мари Эл Республикисен тава тивĕçĕлĕ ĕçченĕ. Вăл пурĕ 200 ытла кĕнеке кăларнă. Унăн хайлавĕсене çĕр ытла чĕлхене куçарнă, тĕрлĕ çĕршывсен вĕрентÿ кĕнекисене кĕртнĕ.

2. “Шарал” - чăн-чăн историлле роман. Вăл пĕтĕмпех историре пулнă ĕçсем çинче никĕсленнĕ. Автор И.Я.Яковлев пурнăçне, унăн ĕçне-хĕлне питĕ тимлĕн тĕпчени кашни страницăрах курăнать. Кĕнекере эпир И.Я.Яковлевпа пĕрле унăн вĕренекенĕсене те куратпăр.

3. “Шарал” романра пурĕ вуникĕ пай. Вĕсен ячĕсем те символла. Пĕрремĕш пайĕ - “Шкул çурчĕ - вилĕм çурчĕ”. Ку вăл ют чĕлхепе, ют йăла-йĕркепе тертлентерсе вĕрентекен шкул çинчен çырса кăтартни. Романти юлашки пай - “Яковлев хĕвелĕ”. Чăнласах та И.Я.Яковлевăн улăпла ĕçĕ - çĕнĕ хĕвел, пуласлăх хĕвелĕн тĕнчине илсе тухнине илемлĕн калани ку. Кашни пай пуçламăшĕнче Юхма Мишши çавăнти ĕçсене сăнарлама пултаракан чăваш халăх юррине çырса кăтартать. Унсăр пуçне тата кашни пай пуçламăшĕнчех И.Я.Яковлевăн каларăшĕсене те çырнă.

4. Кăнна Кушки ялĕ И.Я. Яковлев ача чухне

5. Пăрăнтăк чиркĕвĕçумнчи шкулта И.Яковлев 1856-1860 çулсенче вĕреннĕ.

6. Чĕмпĕрти классикăлла гимназинче И.Я.Яковлев 1867-1870 çулсенче вĕреннĕ.

7. И.Я. Яковлев гимназистсем хушшинче. 1870 çул.

8. Хусанти университет. Кунта И.Я. Яковлев 1870-1875 çулсенче вĕреннĕ.

9. И.Я. Яковлев – Хусанти университет студенчĕ 1871 ç.

10. И.Я. Яковлев çырнă пĕрремĕш букварь

11. И.Я. Яковлев ачасем валли çырнă кĕнекесем

12. 1868 çулта И.Я. Яковлев уçнă Чĕмпĕрти чăваш шкулĕ

13. Арçын ачасен классĕ Хĕр ачасен классĕ

14. Е.А. Бобровникова – И.Я. Яковлевăн арăмĕ. 1878-1922 çç. Чĕмпĕрти чăваш шкулĕнче ĕçленĕ

15. Е.А. Яковлева Чĕмпĕрти чăваш шкулĕ вĕренекенĕсем хушшинче

16. И.Я. Яковлев хăйĕн çемьйипе Чĕмпĕр, 1905 ç.

17. 1921 çулта Иван Яковлевич ырми-канми ĕçленипе пухнăăс-хакăл еткерне чăваш халăхне парса хăварать.

18. «Аннĕр сĕчĕпе йышăннă чĕлхене ан манăр, халăх чĕрине ăнланса илме тăван чĕлхерен ют-шăнмасан çеç пулать». И.Я. Яковлев