INFORMATIEVAARDIGHEDEN 2011 – 2012

1. INFORMATIEVAARDIGHEDEN2011 – 2012 Els Martens & Carl Demeyere

2. Wetenschappelijke informatie • Bronnen van wetenschappelijke informatie • ENCYCLOPEDIE • Basisinformatie over uiteenlopende onderwerpen • Bevat doorgaans een referentielijst naar verdere literatuur • De lemma’s worden opgemaakt door vakspecialisten • Ideaal instrument voor een eerste oriëntatie over het onderwerp • VAKWOORDENBOEK • Verklarend woordenboek voor vakterminologie • Systematisch aangepakt • Handig instrument bij een eerste oriëntatie over het onderwerp • HANDBOEK • Behandelt systematisch een bepaalde tak van de wetenschap • Gebruik: uitgebreide informatie over een bepaald onderwerp. • DOCTORAAT • Academische eindverhandeling • Wordt openbaar verdedigd en besproken met vakspecialisten

3. Wetenschappelijke informatie • Bronnen van wetenschappelijke informatie • ELEKTRONISCHE DATABANK • Bevat de bibliografische referenties van artikelen die gepubliceerd zijn in verschillende wetenschappelijke tijdschriften. • Kan naast de referenties (bibliografische databank) ook de full text van de artikelen bevatten (full text databank) • Bepaalde databanken bevatten ook citatiegegevens. • WETENSCHAPPELIJKE TIJDSCHRIFTEN • Publiceert op systematische basis en periodiek de meest recente evoluties in het vakgebied. De wetenschappers communiceren via deze tijdschriften over de evoluties in het vakgebied. • Kenmerken: systematische aanpak, duiding van de gebruikte methodologie en de resultaten en een referentielijst • Gebruik: de meest recente publicaties in een vakgebied. • INTERNET • De meest recente informatie • Opgelet! De informatie op het internet is niet “peer reviewed” en dus niet gecontroleerd op zijn wetenschappelijke waarde.

4. Wetenschappelijke informatiebronnen Wanneer gebruik je welke informatiebron? Eerste oriëntatie over een onderwerp woordenboeken en encyclopedieën : voordeel correctie definitie snel zicht op essentiële aspecten synoniemen, vertalingen Uitgebreide informatie over een onderwerp Handboeken beste informatiebron, veel informatie meestal minder geschikt voor zeer recente informatie

5. Wetenschappelijke informatiebronnen Specifieke informatie over een onderwerp doctoraat specifieke en gedetailleerde wet. info wet. artikel specifieke en gedetailleerde wet. info minder geschikt voor zeer recente info Recente informatie over een onderwerp wet. artikel preprints : actueel en betrouwbaar internet up to date niet altijd even betrouwbaar

6. Wetenschappelijke informatiebronnen Wetenschappelijke, populariserende of beroepsgerichte tijdschriften? Wetenschappelijke* systematische opbouw * gedetailleerde beschrijving * referentielijst Populair * breed publiek; weinig of geen voorkennis * algemene uitleg * weinig tot geen bronvermeldingen Professioneel * vaktijdschriften * praktische benadering van het onderw

7. Algemeen zoeken • Probleemstelling formuleren en sleutelwoorden bepalen (tijd, omvang, welke literatuur) • Bepalen van sleutelwoorden • Sleutelwoorden vertalen naar zoektermen (synoniemen, enkel- of meervoud, samenstellingen, vertalingen,…) • Zoektermen combineren (AND, OR, NOT) • In welke systemen ga je zoeken? (bibliotheekcatalogus, elektronische database) • Referenties ontcijferen

8. Wetenschappelijke informatie Bruikbare tijdschriften: Harvard Business Review MIT Sloan Management Review Organisation Dynamics Academy of Management Perspectives Journal of DevelopmentEconomics Journal of EconomicLiterature World development ……

9. WETENSCHAPPELIJKE INFORMATIE Bruikbare websites : http://statbel.fgov.be/nl/statistieken/cijfers/ http://www.worldbank.org/ http://www.un.org/ http://www.wto.org/ ………………..

10. Interessante zoekmachines http://unicat.be/ http://www.econbiz.de/en/ http://www.economistsonline.org/home http://ideas.repec.org/

11. Wanneer gebruik ik welke soort informatiebron? Edities (teksten, afbeeldingen, enz.) VAN auteur Wat gebruiken ? Bronnen : voor het raadplegen van een online edities van teksten, afbeeldingen, composities, objecten, inscripties, enz LIMO : voor het lokaliseren van gedrukte edities in de bibliotheken K.U.Leuven Catalogi : voor het lokaliseren van gedrukte edities buiten de bibliotheken K.U.Leuven Waarom gebruiken? - Om je onderwerp zelf te leren kennen en te begrijpen - Om je onderwerp voor de eerste keer in detail te bestuderen. De kritische inleiding van een editie is hiervoor vaak heel geschikt

12. Wanneer gebruik ik welke soort informatiebron? Wetenschappelijke publicaties OVER mijn onderwerp Wat gebruiken ? LIMO voor het opsporen van wetenschappelijke publicaties over je onderwerp Catalogi : voor het opsporen van boeken en tijdschriften Databanken : voor het opsporen van artikels en recensies Waarom gebruiken ? Om te weten wat onderzoekers denken over je onderwerp Om de verschillende theorieën en hypotheses te kennen over aspecten van je onderwerp Om de verschillende theorieën en hypotheses te toetsen aan de bronnen

13. Hoe betrouwbaar is de gevonden informatie? Interne criteria • Opbouw van de publicatie: Een betrouwbare wetenschappelijke publicatie heeft de meeste van deze kenmerken: bibliografie, voetnoten, inleiding, abstract, conclusie, enz. • Inhoud van de publicatie: Doen de argumenten ter zake? Zijn de gebruikte data controleerbaar? Is het taalgebruik objectief en niet te persoonlijk?

14. Hoe betrouwbaar is de gevonden informatie? • Ouderdom van de publicatie: Recente publicaties zijn vaak up-to-date en dus betrouwbaar. De betrouwbaarheid van een oudere publicatie is afhankelijk van de intensiteit waarmee het onderwerp bestudeerd wordt en eventueel van het tijdsgebonden karakter van het onderwerp • Profiel van de auteur: Een auteur ontleent zijn betrouwbaarheid aan een gekwalificeerde opleiding, een leidinggevende functie en/of zijn relatie met een wetenschappelijke instelling.

15. Hoe betrouwbaar is de gevonden informatie? Externe criteria • Beoordelingen vooraf: redactiecommissies of collega-onderzoekers die vertrouwd zijn met het onderwerp (peer reviewers) beoordelen de aangeboden publicatie vooraleer deze mag verschijnen bij een wetenschappelijke uitgever. • Beoordelingen nadien: recensies in wetenschappelijke tijdschriften en citaties in andere wetenschappelijke publicaties helpen je om de betrouwbaarheid van een publicatie te beoordelen.

16. LIMO • Wat is LIMO ? Vanaf academiejaar 2011-2012 is LIMO de centrale zoekinterface waarmee onderzoekers en studenten K.U.Leuven in één zoekactie diverse wetenschappelijke informatiebronnen kunnen bevragen. De belangrijkste zijn:

17. LIMO LIBISnet: bevat de catalogi van de bibliotheken K.U.Leuven en andere wetenschappelijke instellingen (5 miljoen records) LIRIAS: bevat de publicaties van de eigen onderzoekers van K.U.Leuven Primo Central: bevat miljoenen publicaties van wetenschappelijke uitgevers. Primo Central is nog in volle ontwikkeling en zal de komende maanden stelselmatig aangevuld worden met nieuwe databestanden van wetenschappelijke uitgevers.

18. LIMO Om zo optimaal mogelijk te werken : aanmelden bij K.U.Leuven en LIMO Je moet “on campus zijn”, anders krijg je niet alle zoekresultaten van LIMO te zien! • Om over de volledige inhoud van LIMO te kunnen beschikken, moeten we eerst weten dat je verbonden bent aan de K.U.Leuven. Daarom moet je je indien nodig eerst aanmelden bij K.U.Leuven via de link 'Geton Campus' rechts bovenaan zodat de mededeling 'You are on campus' verschijnt. Er zijn meerdere situaties mogelijk: In de bibliotheek: Je bent reeds on campus. Je kan je als student aanmelden via KULeuvenNet (vaste computer) of via Campusnet (laptop).

19. LIMO • Op kot: als je aangemeld bent via KotNet (regio Leuven), ben je automatisch ook on campus. Indien niet, dan moet je gebruik maken van de link Thuiswerk op onze bibliotheekwebsite. • Thuis: als je internetverbinding loopt via KotNet (regio Leuven), ben je automatisch ook on campus. Indien niet, dan moet je gebruik maken van de link Thuiswerk op onze bibliotheekwebsite. Je krijgt dan de mededeling 'You are Off Campus'. Klik op 'Members K.U.Leuven' om je aan te melden bij K.U.Leuven. • Kotnet : https://netlogin.kuleuven.be/ • Thuiswerk : https://admin.kuleuven.be/icts/services/stuiterproxy

20. LIMO • Tip : Het is een goede gewoonte om jezelf altijd aan te melden bij LIMO via de link “Sign in”; rechts bovenaan het scherm. Zo kan je ook meteen reserveren, IBL-aanvragen plaatsen enz.

21. LIMO Simple search Advanced search • Startscherm doet denken aan Google - Uitgebreid zoekscherm • Eenvoudige zoekbalk voor zoektermen - Zoekactie beperken tot bepaalde zoekvelden • Miljoenen records, zelfs full-text artikels - Vooraf resultatenlijst beperken (naar eigen keuze)

22. LIMO Formuleren van een zoekopdracht • Taal: NL, ENG • Wetenschappelijke bronnen zijn gericht aan andere wetenschappers uit de hele wereld. De gangbare taal in wetenschappelijke publicaties is het Engels, ook als die geschreven zijn door onderzoekers uit België of Nederland. • Het is dus belangrijk dat je een Engelstalige zoekterm gebruikt voor het zoeken naar actuele wetenschappelijke literatuur. • Begripsmatige verbanden tussen sleutelwoorden en zoektermen • Probeer diverse kernwoorden en synoniemen te zoeken die relevant zijn voor je thema • Let op met spelfouten: efect in plaats van effect. • Je kunt kiezen om een term in het enkelvoud of in het meervoud te formuleren: effect of effects. • Je kunt zoeken op onderwerp, auteur, titel, ...; bij een eerste verkennende zoektocht zoek je doorgaans op onderwerp. Van zodra je meerdere wetenschappelijke bronnen hebt bestudeerd en je de belangrijke of interessante auteurs/onderzoeken/theorieën hebt onderscheiden, kan je meer gericht zoeken op basis van andere onderwerpen, auteur en titel. • Je kunt je zoekterm vernauwen of verbreden • Booleaanse operatoren: AND, OR, NOT

23. LIMO Maak gebruik van de zoekfilters in het linkermenu De belangrijkste filters staan bovenaan Print Copies: beperkt de zoekresultaten tot de voormalige LIBISnet-catalogus, i.e. voornamelijk boeken en tijdschriften uit de gedrukte collecties in de wetenschappelijke bibliotheken van de K.U.Leuven en van andere LIBIS-partners Peer-reviewed: beperkt de zoekresultaten tot publicaties uit tijdschriften die werken met collegiale toetsing Full Text Online: beperkt de zoekresultaten tot publicaties waarvan een elektonische versie beschikbaar is voor K.U.Leuven-gebruikers. In sommige gevallen moet je dus eerst aangemeld zijn via Geton Campus Cited in WoS: beperkt de zoekresultaten tot publicaties die volgens de citatiedatabank Web of Science door andere wetenschappelijke publicaties geciteerd werden in voetnoot. Een vaak geciteerde publicatie is vaak gezaghebbend en dus betrouwbaar

24. LIMO Zoekfilters : per filter kan je maximaal 1 keuze maken • Resource Type: filter op materiaalsoort • Creation Date: filter op publicatiedatum • Creator: filter op auteur van de publicatie • Topic: filter op trefwoord (Let op: nietieder record heefttrefwoorden en duskan je hiermeeonbewustrelevante records wegfilteren) • Language: filter op taalwaarin de publicatiegeschreven is • Source: filter op de informatiebron die het record aan LIMO doorgegevenheeft • Journal Title: filter op de tijdschrifttitel • Library (K.U.Leuven): filter op de K.U.Leuven-bibliotheek waar de publicatiezichbevindt.

25. Zoekresultaat lokaliseren • Full textAvailable / Online access:LIMO weet dat je via de tab 'View Online' kan doorklikken naar een elektronische versie van deze publicatie. • Available in K.U.Leuven:LIMO weet dat je via de tab 'Locations' een gedrukte versie kan lokaliseren in een bibliotheek K.U.Leuven. Het is mogelijk dat het boek niet in open rek staat, maar in een gesloten magazijn. In dat geval moet je (indien nodig eerst aanmelden in LIMO en dan) een magazijnaanvraag plaatsen via de link 'Request'. • Available in otherinstitution:LIMO weet dat je via de tab 'Locations' géén gedrukte versie kan lokaliseren in een bibliotheek K.U.Leuven, maar wel in een andere bibliotheek buiten K.U.Leuven. Je kan dan ofwel zelf naar deze andere bibliotheek gaan ofwel een IBL-aanvraag plaatsen via de tab 'Details' en de link 'Request in anotherlibrary'.

26. Zoekresultaten lokaliseren Check Details:LIMO heeft geen onmiddellijke informatie gevonden over de eventuele beschikbaarheid van een elektronische of gedrukte versie. Via de tab 'Details' kan je in sommige gevallen een gedrukte versie lokaliseren door te klikken op de link 'Find print copy'. Anders moet je een IBL-aanvraag plaatsen door te klikken op de link 'Request in anotherlibrary'. Currentlynotonshelf :Er is geen elektronische versie beschikbaar. LIMO heeft wel een gedrukte versie gevonden, maar die is momenteel niet in de bibliotheek wegens uitgeleend, in bestelling, vermist, naar de boekbinder, enz. Meer informatie over de precieze reden vind je in de tab 'Locations'. In sommige gevallen kan je een reservering plaatsen via de link 'Request' (indien nodig eerst aanmelden in LIMO). No full textavailable:Er is geen elektronische versie beschikbaar en LIMO heeft geen onmiddellijke informatie gevonden over de beschikbaarheid van een gedrukte versie. Via de tab 'Details' kan je in sommige gevallen een gedrukte versie lokaliseren door te klikken op de link 'Find print copy'. Anders moet je een IBL-aanvraag plaatsen door te klikken op de link 'Request in anotherlibrary'.

27. Publicaties terugvinden • Een elektronische versie kan je terugvinden via “view Online”

28. Publicaties terugvinden • Een gedrukte versie kan je terugvinden via “Locations”

29. Publicaties terugvinden Bibliotheek waar je gevonden item kan terugvinden; klik op lib info en je ziet adresgegevens en openingsuren Verwijst naar de collectie Plaatsingsnummer : nodig om een werk te kunnen lokaliseren

30. Reservatie plaatsen Via tab “locations” en link “request” kan je een reservering plaatsen. Let wel op : je moet je eerst aanmelden in LIMO Publicatie moet effectief ontleend zijn

31. IBL plaatsen • Via tab “detail” en de link “request in anotherlibary” kan je een IBL plaatsen • Dit voor publicaties niet beschikbaar via K.U.Leuven, tegen betaling

32. Vrije IBL plaatsen Een vrije IBL-aanvraag heeft enkel zin als de titel van het boek of van het tijdschrift niet via LIMO opzoekbaar is. In geval van een artikel kijk je dus best eerst of de tijdschrifttitel in LIMO aanwezig is • In sommige gevallen kan je publicaties terugvinden waarvan K.U.Leuven geen elektronische of gedrukte versie ter beschikking heeft. Als je deze referentie niet terugvindt in LIMO, kan je een vrije IBL-aanvraag plaatsen. • Deze vrije IBL-aanvraag gebeurt via je persoonlijke omgeving in LIMO (My Account). Bij 'Requests' vind je een link 'MakeanILL-request'. Vervolgens kan je de verschillende velden in het aanvraagformulier invullen. Er zijn twee mogelijkheden/tabs

33. Vrije IBL plaatsen • Request a journal/serial (standaard): aanvragen van artikels in tijdschriften (ISSN) • Request a book: aanvragen van boeken (ISBN)

34. Databanken • Zoeken in de databanken rond bepaalde onderwerpen blijft mogelijk

35. E-journals Snel een e-journal zoeken via “finde-journal”

36. E-journals Bekijk best alle resultaten

38. Plagiaat

39. Plagiaat Plagiaat is het overnemen van stukkentekst, ideeën, ontwerpen en theorieën van anderen op identiekewijzezonderbronvermelding. Voorbeelden van plagiaat : • Eenwerk van iemandandersinleveren en doenalsof je het zelfgeschrevenhebt • Korte of langestukkentekstuiteenbronkopiërenzonderbronvermelding • Andermanswoorden of ideeën ‘lenen’ zonderbronvermelding • ‘Vergeten’ omaanhalingstekensteplaatsenbijeenletterlijkcitaat • Zoveelwoorden of ideeënovernemenuiteenbrondatdit het grootstedeel van je werkuitmaakt, geldtalsplagiaat, zelfsals je welnaar de bronverwijst • Onvolledig of incorrectebronverwijzinggeven, zodat de bronniettetraceren is

40. Plagiaat WWW.kuleuven.be/plagiaat/index.html

41. Wat is citeren / parafraseren Citeren, het letterlijkovernemen van eentekst. Dit is toegestaanmits : • De tekstniettelang is • Het citaattussenaanhalingstekensstaat • De bron, ookalsditeeninternetbron is, op de juistemanierwordtvermeld Parafraseren Parafraseren is het op eigenwijzeweergeven van ideeën van anderen Dit is toegestaan, mits : • Aangegevenwordtwat van wieovergenomenwordt • De bron, ookalsditeeninternetbron is, op de juistemanierwordtvermeld • Erwordteenduidelijkescheidingaangegeventussen de eigenideeën en die van de ander

42. DENK ERAAN VOOR JE ER MEE BEGINT PLAGIAAT IS STRAFBAARBron : Inter Bron : Internet : www.google.be / Zoekterm plagiarism / selectieafbeeldingen.

43. Handig om je kennis te testen van zowel : • Catalogus • Plagiaat • Zoeken op het web • Refereren http://wbib.kuleuven.be/tutorial/ http://bib.arts.kuleuven.be/bibliotheek/tutorial/index.cfm http://tilt.ihol.nl

44. APA • De APA-stijl is een format voor het schrijven van wetenschappelijkeartikelen, masterproeven en papers op academischniveau, opgesteld door de American Psychological Association. • De APA-stijlsteltduidelijkerichtlijnen op voorcitaten, referenties, eenbronvermelding, bibliografie of literatuurlijst en dergelijke.

45. APA Basisregels : • Auteursnamen worden omgezet naar het formaat familienaam, initialen van de voornamen van alle auteurs tot en met zes auteurs • Als er meer dan zes auteurs zijn, worden de eerste zes vermeld en wordt “et all.” toegevoegd • De referenties worden alfabetisch op de familienaam van de eerste auteur geordend • Als er meerdere bronnen met dezelfde eerste auteur zijn, worden de bronnen met één auteur of bronnen met exact dezelfde meerdere auteurs geordend volgens het jaar van publicatie beginnend met de oudste bronnen • Titels van boeken en tijdschriften worden cursief weergegeven

46. APA Enkele voorbeelden Boeken : Kenneth, E. & Kurtz, D. (1998). Services marketing. New York: John Wiley & Sons. Boeken met editor(s) : Kochan, T.A., Lansbury, R. & MacDuffie, JP. (Eds). (1997). Afterleanproduction: evolvingemploymentpractices in the world auto industry. Ithaca (NY): ILR press

47. APA Artikel met 1 auteur : Steiner, R.L. (2008). Verticalcompetition, horizontal competition, and market power. The antitrust bulletin: the journal of American and foreign antitrust and traderegulation, 53(2), 251-270. Artikel met 2 auteurs : Eriksson, T. & Villeval, M.C. (2008). Performance-pay, sorting and socialmotivation. Journal of economicbehavior & organization, 68(2), 412-421

48. APA Nuttige links : http://drcwww.uvt.nl/its/voorlichting/handleidingen/bibliotheek/apa.pdf http://www.stenden.com/nl/mystenden/studielandschapvhchn/Documents/APA-handleiding.pdf http://www.cws.illinois.edu/workshop/writers/citation/apa/ www.apastyle.org http://owl.english.purdue.edu/owl/resource/560/01/

49. Met dank aan collega Peter Verbist voor het mogen gebruiken van materiaal uit : http://bib.arts.kuleuven.be/bibliotheek/tutorial/index.cfm Meer info ? els.martens@econ.kuleuven.be carl.demeyere@econ.kuleuven.be