1 / 27

Warszawa, 17 lipca 2008 r.

Europejska polityka spójności jako czynnik wzrostu i wyrównywania różnic rozwojowych Panel II Fundusze europejskie na rozwój infrastruktury a bariery implementacji w Polsce Ryszard Zakrzewski, Ministerstwo Środowiska. Warszawa, 17 lipca 2008 r.

kezia
Download Presentation

Warszawa, 17 lipca 2008 r.

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Europejska polityka spójności jako czynnik wzrostu i wyrównywania różnic rozwojowychPanel IIFundusze europejskie na rozwój infrastruktury a bariery implementacji w PolsceRyszard Zakrzewski,Ministerstwo Środowiska Warszawa, 17 lipca 2008 r.

  2. Wymagania dyrektyw unijnych i konwencji międzynarodowych • Dyrektywa Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985r. w sprawie oceny skutków niektórych publicznych i prywatnych przedsięwzięć dla środowiska, znowelizowana Dyrektywą Rady 97/11/WE i Dyrektywą Rady 2003/35/WE • Dyrektywa 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001r. w sprawie oceny oddziaływania pewnych planów i programów na środowisko,

  3. Dyrektywa 2003/4/WE Parlamentu Europejskiego i Radyz dnia 28 stycznia 2003 r.w sprawie publicznego dostępu do informacji dotyczących środowiska i uchylająca dyrektywę Rady 90/313/EWG, • Dyrektywa Rady 2003/35/WE ustanawiająca udział społeczeństwa w przygotowaniu niektórych planów i programów dotyczących środowiska oraz zmieniająca Dyrektywy Rady: 85/337/EWG i 96/61/WE w odniesieniu do udziału społeczeństwa i dostępu do sprawiedliwości • Konwencja EKG ONZ o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska, podpisana w Aarhus w 1998r. i ratyfikowana przez Polskę w 2001r. • Konwencja EKG ONZ o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym, podpisana w 1991r. w Espoo i ratyfikowana przez Polskę w 1997r.,

  4. Dyrektywa Rady 92/43/EWG o ochronie siedlisk przyrodniczych oraz dziko żyjącej fauny i flory z dnia 21 maja 1992 r. (zmieniona dyrektywą 97/62/EWG) – tzw. Dyrektywa siedliskowa • Dyrektywa Rady 79/409/EWG o ochronie dziko żyjących ptaków z dnia 2 kwietnia 1979 r. (zmieniana późniejszymi dyrektywami) – tzw. dyrektywa ptasia

  5. Kluczowe krajowe akty prawne • Ustawa - Prawo ochrony środowiska (Poś) podstawa do przeprowadzania postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ) • Ustawa o ochronie przyrody • Ustawy - Prawo budowlane podstawa do wydania pozwolenia na budowę • Ustawa o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych • Ustawa - Prawo wodne • Ustawa - Prawo geologiczne i górnicze • Ustawa o lasach • Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych • Ustawa o odpadach • Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Oraz akty wykonawcze, w tym między innymi: • Rozporządzenie RM z 09.11.2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięć do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (zmienione 10.05.2005 i 21.08.2007)

  6. System ocen oddziaływania na środowisko System ocen oddziaływania na środowisko określa ustawa–Prawo ochrony środowiska z 27 kwietnia 2001 r. postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko procedura z obowiązującym udziałem społeczeństwa

  7. Przedmiot postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko: • projekty polityk, strategii, planów i programów wymienionych w art. 40 ustawy – Prawo ochrony środowiska (procedura OOŚ kończy się przyjęciem/uchwaleniem dokumentu) • projekty przedsięwzięć z I, II lub III grupy (procedura OOŚ kończy się wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia) Uwaga! „Każdy plan lub przedsięwzięcie, które nie jest bezpośrednio związane lub konieczne do zagospodarowania obszaru, ale które może na niego w istotny sposób oddziaływać, zarówno oddzielnie, jak i w połączeniu z innymi planami lub przedsięwzięciami, będzie podlegać odpowiedniej ocenie jego skutków dla danego obszaru z punktu widzenia założeń jego ochrony (...)”. (art. 6 ust. 3 i 4 dyrektywy Siedliskowej oraz odpowiednio art. 33 ust. 3 i art. 34 ustawy o ochronie przyrody)

  8. Projekty finansowane ze środków unijnych – wymagania „środowiskowe” • Realizacja projektów infrastrukturalnych – zgodna z wymaganiami ochrony środowiska stawianymi przez Unię Europejską • Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999. • w art. 52 wspomnianego rozporządzenia z 2006 r. określa się m.in., że: „Wkład funduszy może być kształtowany w świetle (…) ochrony i poprawy jakości środowiska naturalnego, przede wszystkim poprzez stosowanie zasady ostrożności, zasady działania zapobiegawczego oraz zasady „zanieczyszczający płaci”.

  9. Zasady powyższe realizowane są poprzez instrument oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ), której w cytowanym Rozporządzeniu nadaje się znaczący charakter, poprzez zapis w art.47:1.Oceny mają na celu poprawę jakości, skuteczności spójności pomocy funduszy oraz strategii i realizacjiprogramów operacyjnych w odniesieniu do konkretnych problemów strukturalnych dotykających dane państwa członkowskie i regiony z jednoczesnym uwzględnieniem celu w postaci trwałego rozwoju i właściwego prawodawstwa wspólnotowego dotyczącego oddziaływania na środowisko oraz strategicznej oceny oddziaływania na środowisko.

  10. Realizacja priorytetu ochrony środowiska przejawia się w nałożonym na każdego beneficjenta obowiązku przedkładania, wraz ze zgłaszanym projektem inwestycyjnym, dowodów na przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ), zgodnie z odpowiednimi regulacjami prawnymi dyrektyw unijnych oraz przepisami prawa krajowego - ustawy Prawo ochrony środowiska i ustawy o ochronie przyrody.Lista niezbędnych załączników do wniosku o dofinansowanie realizacji Projektu:1. Biznes plan/Studium wykonalności2. Ocena oddziaływania na środowisko3. Decyzja zawierająca pozwolenie na budowę (jeżeli została wydana)4. Decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz decyzja o ustaleniu lokalizacji5. ……..

  11. W związku z finansowaniem przedsięwzięć ze środków pochodzących z budżetu Wspólnoty Europejskiej i uprawnieniami kontrolnymi Komisji Europejskiej w zakresie realizacji projektów, należy zapewnić przeprowadzenie postępowania OOŚ uwzględniając zasadę pierwszeństwa prawa wspólnotowego oraz obowiązek prowspólnotowej wykładni przepisów prawa krajowego. W szczególności należy zapewnić, że zostały uwzględnione wszystkie elementy OOŚ wymagane przez dyrektywę 85/337/EWG, dyrektywę siedliskową i dyrektywę ptasią, zgodnie z wykładnią ustaloną przez właściwe orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich, w szczególności: • czy została przeprowadzona procedura tzw. screeningu dla przedsięwzięć wymienionych w Aneksie II dyrektywy 85/337/EWG przez właściwe organy administracji publicznej, • czy treść raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko odpowiada wymogom określonym w art. 5 ust. 3 dyrektyw 85/337/EWG oraz w jej Aneksie IV, o ile raport był wymagany, • czy planowane przedsięwzięcie zostało skonsultowane z właściwymi organami administracji publicznej – art. 6 ust. 1 dyrektywy 85/337/EWG, • czy konsultacje ze społeczeństwem zostały przeprowadzone zgodnie z art. 6 ust. 2-6 dyrektywy 85/337/EWG, o ile były one wymagane, • czy przeprowadzono postępowanie OOŚ w kontekście transgranicznym, o ile było ono wymagane – art. 7 dyrektywy 85/337/EWG • czy organ wydający decyzję w sprawie przedsięwzięcia wskazał, w jaki sposób uwagi i informacje, o których mowa powyżej, zgromadzone w toku postępowania, zostały uwzględnione przy wydawaniu tej decyzji, bądź poinformował o braku uwag lub wniosków – art. 8 i 9 dyrektywy 85/337/EWG, • czy wskazano, czy przedsięwzięcie może oddziaływać znacząco na gatunki i siedliska chronione w ramach sieci Natura 2000 i czy w związku z możliwością znaczącego oddziaływania zostało przeprowadzone stosowne postępowanie – zgodnie z art. 6 ust. 3 i 4 dyrektywy siedliskowej? Brak któregokolwiek z wyżej wymienionych elementów postępowania w sprawie OOŚ może spowodować odrzuceniem projektu.

  12. Dokumenty niezbędne do załączenia do wniosku o dofinansowanie, świadczące o przeprowadzonej OOŚ Dokumentacja OOŚ: • postanowienie organu o zakresie raportu o oddziaływaniu na środowisko - dla przedsięwzięć z grupy I - wraz z opiniami właściwych organów (głównie: dawniej - wojewody/od 01.01.2008 - marszałka i PWIS) • postanowienie o obowiązku sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko planowanego przedsięwzięcia oraz o jego zakresie - dla przedsięwzięć z II i III grupy - wraz z opiniami właściwych organów (głównie starosty/wojewody i PPIS), • streszczenie raportu o oddziaływaniu na środowisko w języku niespecjalistycznym, • uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia przez właściwe organy (głównie starosty/wojewody/MŚ i PPIS/PWIS) - wydane w drodze postanowienia, w trybie art. 106 § 5 Kpa • decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia wraz z uzasadnieniem (załącznikiem do decyzji jest charakterystyka całego przedsięwzięcia)

  13. Najważniejsze zarzuty Komisji Europejskiej dotyczące niezgodności prawa polskiego z przepisami dyrektywy 85/337/EWG: • nieprawidłowa transpozycja pojęcia development consent („zezwolenia na inwestycję”), • nieprawidłowa transpozycja przepisów dotyczących „zezwolenia na inwestycję” w odniesieniu do zgłoszenia (budowy lub wykonywania robót budowlanych oraz zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, dokonywanego na postawie ustawy Prawo budowlane), • zbyt wczesne w toku procesu inwestycyjnego przeprowadzanie postępowania w sprawie ooś dla dróg krajowych, • nieprawidłowa transpozycja pojęcia „zainteresowana społeczność”, • niepełna zgodność polskich przepisów w zakresie „informowania” społeczności z wymaganiami art. 6 ust. 2 dyrektywy 85/337/EWG, • nieprawidłowa wykładnia przepisów dyrektywy w zakresie stosowania procedury screeningu, której podlegają przedsięwzięcia wymienione w Aneksie II dyrektywy 85/337/EWG

  14. Okres przejściowy:Wytyczne w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych (MRR, 3 czerwca 2008): • Celem Wytycznych jest ograniczenie ryzyka błędów w postępowaniu w sprawie OOŚ, mogących skutkować zagrożeniem dla przygotowania lub realizacji projektów współfinansowanych w ramach właściwych Programów Operacyjnych. • Wytyczne zawierają zalecenia odnośnie postępowań OOŚ, które pozwolą w okresie przejściowym (tj. do czasu wejścia w życie nowych przepisów) w sposób maksymalny wykorzystać istniejące regulacje prawne w ramach szeroko rozumianego procesu inwestycyjnego w celu zapewnienia zgodności z wymaganiami dyrektyw: 2001/42/WE, 85/337/EWG, Siedliskowej i Ptasiej.

  15. Wytyczne w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych (MRR, 3 czerwca 2008): • zalecenia dotyczące uwzględnienia oceny oddziaływania na środowisko w ramach wieloetapowego procesu inwestycyjnego – zgodnie z oczekiwaniami KE - do czasu wejścia w życie nowych przepisów (np. dotyczące kolejności uzyskiwanych decyzji administracyjnych); • ocena oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 - w tym kwestia analiz wariantowych (m.in. problem wariantowania wobec już uzyskanych decyzji lokalizacyjnych; stosowanie art. 6.4 dyrektywy siedliskowej); • pozwolenia na budowę uzyskane przed 28.07.2005 – mogą być traktowane jako kończące proces uzyskiwania zezwolenia na inwestycję w rozumieniu dyrektywy 85/337/EWG – pod warunkiem zachowania i udokumentowania wszystkich kluczowych wymogów dyrektywy: 85/337/EWG, ptasiej i siedliskowej • problem zgłoszeń – m.in. zalecenie wstrzymania ich dokonywania do czasu wejścia w życie nowych przepisów (wyjątkowa zgoda KE: możliwe ubieganie się o dofinansowanie przedsięwzięć zrealizowanych „na zgłoszenie” do 3 czerwca 2008 i posiadających zgodną z dyrektywami dokumentację OOŚ ); • zalecenia dotyczące informowania społeczeństwa i udziału społeczeństwa w toku OOŚ • problem progów w rozporządzeniu RM z 9.11.2004 – screening • zalecenie nie stosowania art. 52. ust. 1d Poś

  16. Kierunki zmian przepisów krajowych: projekt Ustawy o uprawnieniach społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko i organach administracji w tym zakresie: • oceny strategiczne • dwukrotne postępowanie w sprawie ooś • udział społeczeństwa - rozszerzenie • oceny na obszarach Natura 2000 – rozszerzenie • realizacja przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000 – wyłącznie na podstawie pozwolenia na budowę (odejście od zgłoszeń) • nowy centralny organ administracji rządowej – Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska – powołany do realizacji zadań w zakresie ocen oddziaływania na środowisko i ochrony sieci Natura 2000 oraz innych zadań w dziedzinie ochrony środowiska • 16 regionalnych oddziałów GDOŚ • w perspektywie – konieczność gruntownej zmiany Rozporządzenia RM z 9 listopada 2004 r.

  17. Pytania

  18. 1. Jakie działania należałoby podjąć, aby skrócić obecnie wydłużony okres przygotowania, jak również realizacji inwestycji w zakresie infrastruktury transportowej?

  19. Zwiększenie świadomości wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego: • organów odpowiedzialnych za realizację programów – strategiczna ocena oddziaływania na środowisko • inwestorów • zespołów przygotowujących dokumentację (prognozy, raporty) • urzędników weryfikujących prognozy i raporty, przygotowujących decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, decyzje lokalizacyjne, pozwolenia na budowę oraz inne decyzje

  20. Konkluzja: Podniesienie standardów jakości strategicznej oceny oddziaływania na środowisko i oceny oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć

  21. 2. Jak w przyszłości uniknąć konfliktów w kontekście sieci Natura 2000, aby osiągnąć kompromis na linii nowe inwestycje infrastrukturalne a ochrona przyrody?

  22. zwiększenie świadomości wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego • dążenie do precyzyjnego wyznaczenia obszarów podlegających dyrektywie siedliskowej i dyrektywie ptasiej • szczegółowa i fachowa analiza i ocena wpływu planowanych przedsięwzięć na siedliska i gatunki, dla ochrony których wyznaczono obszar Natura 2000 – w raporcie o oddziaływaniu na środowisko • zapewnienie zgodności z wymaganiami art. 6.3 i 6.4 dyrektywy siedliskowej (33.3 i 34 ustawy o ochronie przyrody)

  23. 3. Jak nowelizacja ustawy o ochronie przyrody oraz nowa ustawa o udziale społeczeństwa i ocenach oddziaływania na środowisko wpłynie na zwiększenie absorpcji funduszy unijnych?

  24. zmiana ustawy o ochronie przyrody oraz nowa ustawa o udziale społeczeństwa oraz ocenach oddziaływania na środowisko doprecyzują przepisy unijne w zakresie gospodarowania i ochrony obszarów Natura 2000 oraz w zakresie ocen oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć • eliminacja zarzutów KE odnośnie niedostosowania polskich przepisów do wymogów dyrektywy 2001/42/WE, 85/337/EWG, siedliskowej i ptasiej • zapewnienie wysokiej jakości procedur poprzez przypisanie zadań z zakresu OOŚ i obszarów Natura 2000 jednemu organowi, dysponującemu wysoko wykwalifikowaną kadrą • polepszenie warunków do absorpcji funduszy unijnych

  25. 4. Jak można zdefiniować bariery w absorpcji funduszy strukturalnych?

  26. nie w pełni dostosowane prawo w zakresie dyrektywy 85/337/EWG i dyrektywy siedliskowej • niezrozumienie wymogów prawa polskiego opartego o przepisy unijne przez inwestorów, wykonawców raportów, urzędników uczestniczących w postępowaniu administracyjnym • złe stosowanie prawa

  27. Dziękuję za uwagę

More Related