Türkiye’deki Yoksullukla Mücadele ve Sosyal İçerme Politikaları

1. Türkiye’deki Yoksullukla Mücadele ve Sosyal İçerme Politikaları Aralık, 2006

2. İÇERİK • Büyümeye İlişkin Göstergeler • Gelir Dağılımına İlişkin Göstergeler • Yoksulluğa İlişkin Göstergeler • İşgücü Piyasasına İlişkin Göstergeler • Yoksulluk ve Sosyal İçermeye İlişkin Politikalar • Resmi Dökümanlarda Yoksulluk ve Sosyal İçerme

3. Büyümeye İlişkin Göstergeler

4. Gelir Dağılımına İlişkin Göstergeler

5. Yüzde 20’lik Hanehalkı Dilimlerine Göre Yıllık Kullanılabilir Gelirlerin Dağılımı (%)

6. AB-25 ve Türkiye’de Gelir Dağılımı • AB: En zengin %20’lik dilimin aldığı pay en fakir %20’lik dilimin payının 4,6 katı. AB-25 Gini katsayısı= 0.29 (2003) • Türkiye: 2003’de aynı oran 8,1 kat, 2004’de 7,7 kat. Gini Katsayısı=0.42 (2003), 0.40 (2004).

7. Yoksulluğa İlişkin Göstergeler

8. Yoksulluk Oranları (%)

9. Çeşitli Kriterlere Göre Gıda ve Gıda-Dışı Yoksulluk Bakımından En Yoksul Kesimler (%)

10. Sosyal Dışlanma ve Sosyal İçerme • Sosyal dışlanma; • işsizlik, yoksulluk, eğitimsizlik, özürlülük gibi nedenler • eğitim, sağlık ve kültürel olanaklardan yararlanamamak, üretim etkinlikleri içinde yer alamamak ve karar alma süreçlerinekatılamamak • Sosyal içerme; • Sosyal dışlanmaya maruz kalan birey veya grupların • ekonomik ve sosyal hayatta yer almalarına engel olan faktörlerin ortadan kaldırılarak yaşam seviyesinin toplumda kabul edilebilir bir düzeye getirilerek, toplumla bütünleşmenin sağlanması

11. İşgücü Piyasasına İlişkin Göstergeler

12. İstihdama İlişkin Temel Göstergeler (Bin Kişi)

13. İşgücüne Katılma, İstihdam ve İşsizlik Oranları (%)

14. İstihdamın Sektörel Dağılımı (Bin Kişi)

15. Sektörler İtibariyle İstihdam, GSYİH ve Kişi Başı Katma Değer

16. Tarım Sektörünün Toplam İstihdam ve GSYİH İçindeki Payları

17. Kadın-Erkek ve Kent-Kır Ayrımında İstihdam ve İşgücüne Katılma Oranları (2005) (15+yaş)

18. Yoksulluğu Etkileyen Faktörler

19. Tarım ve Yoksulluk • Tarım kesiminde yoksulluk oranı: 2002 yılında %36,4, 2003 yılında %39,9 ve 2004 yılında %40 • Tarım sektörünün toplam istihdam içerisindeki payı 2005 yılında %29,5 iken AB-15 ortalamasında %3-4’ler seviyesindedir.

20. İşteki Durum ve Yoksulluk Çalışanlar içinde en yoksul kesimler: • Ücretsiz aile işçileri: %38,73 • Yevmiyeliler: %37,52

21. Eğitim Durumu ve Yoksulluk • 2005-2006 öğretim yılında ilköğretimde okullaşma oranı; • erkek çocuklar % 98,8, • kız çocuklar % 92,2 • Kırsal alanda yaşayan kadınların % 31’i kentte yaşayan kadınların % 18,7’si okuma yazma bilmemektedir.

22. Yoksulluk ve Sosyal İçermeye İlişkin Politikalar • Makro Ekonomik Politikalar • Sektörel Politikalar • Doğrudan Yapılan Sosyal Yardımlar

23. Yoksullukla Mücadelede Sosyal Yardım Programları • SYDGM • SHÇEK • T.C. Emekli Sandığı 2022 sayılı 65 Yaş Aylığı Uygulaması (SGK) • Sağlık Bakanlığı Yeşil Kart uygulaması (SGK) • Vakıflar Genel Müdürlüğü • Mahalli İdareler ve Sivil Toplum Kuruluşları

24. Resmi Dökümanlarda Yoksulluk ve Sosyal İçerme

25. Resmi Dökümanlarda Yoksulluk ve Sosyal İçerme-1 • IX. Kalkınma Planı • Orta Vadeli Program • Yıllık Programlar • Ortak Değerlendirme Belgesi (JIM) • Stratejik Çerçeve Belgesi

26. IX.Kalkınma Planı Resmi Dökümanlarda Yoksulluk ve Sosyal İçerme-2 • Rekabet • İstihdam • Beşeri Gelişme • Eğitim Sisteminin Geliştirilmesi • Sağlık Sisteminin Etkinleştirilmesi • Gelir Dağılımının İyileştirilmesi, Sosyal İçerme ve Yoksullukla Mücadele • Sosyal Güvenlik Sisteminin Etkinliğinin Artırılması • Kültürün Korunması, Geliştirilmesi ve Toplumsal Diyaloğun Artırılması • Bölgesel Gelişme • Kamuda Etkinlik

27. Orta Vadeli Program Resmi Dökümanlarda Yoksulluk ve Sosyal İçerme-3 • İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi ve İstihdam Edilebilirliğin Artırılması • Sosyal İçerme ve Yoksullukla Mücadele • İşletmelerin Rekabet Gücünün Geliştirilmesi • Bölgesel Gelişme ve Bölgesel Gelişmişlik Farklılıklarının Azaltılması • Kamuda İyi Yönetişim

28. 2007 Yılı Programı Resmi Dökümanlarda Yoksulluk ve Sosyal İçerme-4 Yoksulluğa ve sosyal dışlanmaya maruz veya bu risk altında olan birey ve grupların ekonomik ve sosyal hayata aktif katılımlarının artırılması ve yaşam kalitelerinin yükseltilerek toplumsal dayanışma ve bütünleşmenin sağlanmasıtemel amaçtır.

29. AB’de Sosyal İçerme • Ekim 1997 Amsterdam Antlaşması (136 ve 137. Maddeler) • Mart 2000 Lizbon Zirvesi • Haziran 2000 Feira Zirvesi • Aralık 2000 Nice Zirvesi • Aralık 2001 “Sosyal Dışlanma İle Mücadele Topluluk Eylem Programı”

30. AB Sosyal Dışlanma ile Mücadele Topluluk Programına Katılım Türkiye, Sosyal Dışlanmayla Mücadele Topluluk Eylem Programına Avrupa Topluluğu ve Türkiye arasındaki 26 Şubat 2002 tarihli Çerçeve Anlaşması ve 3 Şubat 2003 tarihli Mutabakat Zaptının 2-4. maddeleri uyarınca katılmıştır.

31. Ortak İçerme Belgesi-JIM • Yoksulluk ve sosyal dışlanma ile ilgili başlıca engellerin belirlendiği • Sosyal dışlanma ve yoksulluk konusunda mevcut veya öngörülen politikaların yer aldığı

32. Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) • 2007-2013 döneminde tüm katılım öncesi AB mali yardım programlarını birleştiren mali araçtır. • IPA, 5 bileşenden oluşmaktadır: • Kurumsal Yapılanma • Bölgesel ve Sınır Ötesi İşbirliği • Bölgesel Kalkınma • İnsan Kaynaklarını Geliştirme • Kırsal Kalkınma • IPA’nın 3. ve 4. Bileşenlerine ilişkin Stratejik Çerçeve Belgesi hazırlanmaktadır.

33. Stratejik Çerçeve Belgesi’nin Kapsadığı Alanlar • Bölgesel Kalkınma • Ulaştırma • Çevre • Bölgesel Rekabet Edebilirlik • KOBİ • Teknoloji ve inovasyon • Bilgi Toplumu • Turizm • İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi • Eğitim • İstihdam • Sosyal İçerme

34. Teşekkürler...