Aktualne problemy eksploatacyjne dotyczące stacji Łazy.

1. Aktualne problemy eksploatacyjne dotyczące stacji Łazy. mgr inż. W.Wojtala Zawiercie 2011r ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

2. Cel referatu: 1. Omówienie infrastruktury stacji Łazy z podziałem na: • branżę srk • branżę drogową 2. opis technologii pracy stacji 3. omówienie problemów eksploatacyjnych stacji 4. przedstawienie oceny eksploatacyjnej systemu TDJ 5. omówienie modernizacji hamulców punktowych 6. przedstawienie propozycji rewitalizacji górki rozrządowej 7. omówienie planowanych efektów rewitalizacji 8. wnioski ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

3. Wstęp: obecnie stacja Łazy jest stacją manewrową pracującą na potrzeby stacji rozrządowych jako stacja uzupełniająca układ podstawowy stacji rozrządowych. ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

4. Historia: W roku 1898 powstaje fabryka cementu TA Portland - Cement „ Łazy „ oraz duża kolejowa stacja towarowa z dwukierunkową stacją rozrządową. Była to pierwsza na świecie stacja z torami ułożonymi na równi pochyłej w dwóch kierunkach, czego dokonano dzięki wykorzystaniu dwóch stoków wododziału Czarnej i Białej Przemszy oraz Mitręgi. ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

5. Stacja posiadała dwa kierunki rozrządu w układzie podłużnym "do Warszawy" dla wagonów ładownych i "z Warszawy" dla wagonów pustych. W końcu XIX w. stacja dysponowała 8 parowozami manewrowymi i 400 osobowym personelem na każdym kierunku rozrządu. Na stacji rozrządzano wówczas 1700 wagonów dziennie.   W latach 80-tych podczas modernizacji stacji rozrządowych w Polsce stacja została zmodernizowana jako pierwsza na terenie Śl DOKP. Jako rozwiązanie techniczne zastosowano wówczas alternatywne rozwiązanie dla hamulców pomostowych czyli hamulce punktowe. ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

6. INFRASTRUKTURA: stan obecny i i rewitalizacja asr ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

7. Technologia pracy stacji • stacja Łazy jest stacją jednokierunkową o układzie podłużnym, układ rozrządowy jest rozmieszczony po stronie parzystej w stosunku do torów głównych • przez stację Łazy przebiegają następujące linie: - nr 1 Warszawa – Katowice, - nr 154 Łazy – Dąbrowa Górnicza Towarowa, - nr 160 Zawiercie – Dąbrowa Górnicza Ząbkowice, - nr 186 Zawiercie – Dąbrowa Górnicza Ząbkowice, ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

8. widok na grupę „B” górka rozrządowa ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

9. widok na grupę „C” przybycie ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

10. zdolność przeróbcza stacji • w roku 2010 na górce rozrządzono 3450 pociągów na 78. 484 wagonów, (średnio pociąg posiadał 23 wagony), • pierwsza połowa roku 2011 rozrządzono 1576 pociągów na 32.776 wagonów, ( średnio pociąg posiadał 21 wagonów), • średni czas od przybycia pociągu do rozrządu wynosił 193 min, • średnio w dobie 250 wagonów, max w dobie ok. 350 wagonów • średni czas rozrządu pociągu wynosił 24 min ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

11. Branża drogowa • Stacja Łazy parametry górki rozrządowej pochylenie 50‰ na długości 40m, 13,7‰ na długości 94m, 4‰ na długości 132m, tory kierunkowe średnia długość ok. 520m cecha charakterystyczna torów kierunkowych-profil 4-5,2 ‰ w kierunku stacji Zawiercie - powoduje to rozpędzanie się odprzęgów na torach kierunkowych. Stacja posiada rozjazdy: • 12 na grupie „C” przybycie, rozjazdy nr 272-286 rok zabudowy 1982-1992, w tym: 3 szt Rz S49 1:9 190 prawy, 4 szt Rz S49 1:9 190 lewy, 4 szt Rkpd S49 1:9 190, 1 szt Sk S49 1:4,44 • 30 na grupie „B” rozrząd, rozjazdy nr 221-263 rok zabudowy 1982-1991, w tym: 15 szt Rz S49 1:9 190 prawy, 11 szt Rz S49 1:9 190 lewy, 1 szt Rkpd S49 1:9 190, 3 szt RLS S49 1:4,8 215. ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

12. Branża drogowa Torygrupa „B” typ nawierzchni S49 bezstyk podkłady sosnowe typu IIb z roku 1983, ogólna długość 16,2km. Łuki w torach omałych promieniach R 160-300m, Tory 306 do 322grupa „C” tor 306 S49 bezstyk z roku 1983 podkłady sosnowe dł 662m tor 308 S49 bezstyk z roku 1972 podkłady sosnowe dł 535m tor 310 S60 bezstyk1998r podkłady PS83 sosnowe dł 772m tor 312 S49 k z roku 1981 podkłady sosnowe długość 850m tor 314 S49 k z roku 1982 podkłady sosnowe długość 823m tor 316 S49 k z roku 1976 podkłady bukowe długość 770m tor 318 S60 k z roku 1986 podkłady bukowe długość 804m tor 320 S60 k z roku 1973 podkłady bukowe długość 805m tor 322 S49 bezstyk 1971r podkłady sosnowe długość 807m ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

13. Branża drogowa – problemy eksploatacyjne 1.     Zamknięty tor kierunkowy nr 257 – zły stan nawierzchni 2.     Zamknięty tor objazdowy 258 – zły stan nawierzchni Tory kierunkowe są torami bezstykowymi, brak tłucznia w miejscu montażu hamulców TDJ powoduje kłopoty z zachowaniem stabilności takiego toru. Powstają deformacje w planie i profilu, regulacja w planie i w profilu sprzętem mechanicznym jest kłopotliwa z uwagi na konieczność demontażu hamulców. Zastosowanie łuków o małych promieniach R 160-300 m powoduje problemy z zachowaniem prawidłowej szerokości toru (boczne zużycie szyn oraz degradacja podkładów). Wymiana elementów stalowych nawierzchni (części rozjazdowych, szyn) wiąże się z koniecznością wiercenia dużej ilości otworów dla montażu hamulców. Zastosowanie napędów z zamknięciami wewnętrznymi wymaga w celu utrzymania prawidłowego dolegania iglicy do opornicy stosowania dodatkowo ściągów między opornicami na wysokości początku iglicy rozjazdu. Problemy eksploatacyjne to głównie brak możliwości bezpośredniego podbijania rozjazdów bez demontażu hamulców a zimą brak możliwości mechanicznego odśnieżania torów i rozjazdów. ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

14. Branża srk System asr składa się z: • systemu nastawiania zwrotnic SNZ-1 • systemu regulacji prędkości odprzęgów TDJ-302 • systemu identyfikacyjno-pomiarowego SCTO • stanowiska operatorskiego 2 x pulpit AC ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

15. System prowadzenia do celu na stacji Łazy (stan obecny) ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

16. Branża srk SNZ-1 uruchomiono w 1987r w chwili obecnej automatyka wyłączona zwrotnice nastawiane są indywidualnie • system współpracuje z szybkobieżnymi napędami zwrotnicowymi EEA 42 103 szt 31 z wewnętrznymi zamknięciami nastawczymi, • obwody niezajętości rozjazdów oparte są na obwodach otwartych typuOTG-15/1 szt 61, • do wyświetlania sygnałów manewrowych i rozrządowych służy 11 Tm oraz 1 Tr i powtarzacz Tr ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

17. Branża srk • quasi-ciągłe regulowanie prędkości za pomocą lekkich, gęsto umieszczonych hamulców punktowych TDJ-302 • w roku 1987 ówczesny Zarząd Automatyki Śl DOKP dokonuje zakupu hamulców w celu zabudowy i dokonania badań skuteczności hamowania odprzęgów. • po pozytywnych testach zapada decyzja o zabudowie całego systemu hamulców • do roku 1990 TDJ Harbin Center w 3 etapach zabudowuje hamulce punktowe typu TDJ-302 • likwidacji ulegają wszystkie hamulce THS. ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

18. Etapy budowy I etap zabudowa hamulców na 4 torach: 254-257, zabudowa 2510 szt II etap 8 torów :244-253, zabudowa 4601 szt III etap zabudowa w 7 torach 235-243 i w strefie podziałowej, zabudowa szt 6035 i podniesienie rozjazdów 263,262,261 – pierwszych w strefie podziałowej. Razem zabudowano 13 113 szt hamulców na 19 torach. Pozostałych 12 torów kierunkowych niewyposażono w hamulce punktowe z powodu braku funduszy. ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

19. System TDJ-302 na górce rozrządowej w stacji Łazy ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

20. Hamulce typu TDJ 2 częściowa budowa • korpus • cylinder (wewnątrz 3 zawory : z. ciśnienia, z. prędkości, z. powrotny) całość przykręcona 2-ma śrubami M27 do szyny. medium robocze :olej Velol 19 a nad nim azot. ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

21. Budowa hamulca TDJ-302 parametry cylindra 43 elementy hamulca części składowe cylindra ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

22. stany pracy hamulca w stanie nie hamuj w stanie hamuj ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

23. Hamulec zmodernizowanyTDJ-302A zmiany • mocowanie • smarowanie ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

24. zmodernizowany TDJ-302A zalety • brak wiercenia • mniejsza ilość urwanych śrub • szybszy montaż zabudowane hamulce TDJ-302A różnica w zamocowaniu ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

25. stanowisko do utrzymania hamulców 2 stanowiska polskie i chińskie, obecnie obydwa po remoncie nadal brak przyrządu do sprawdzania charakterystyki cylindra po remoncie ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

26. SCTO zabudowa systemu w roku 2002 przez firmę TENS System służy do rejestracji prędkości napychania oraz identyfikacji odprzęgów. Na szczycie górki zainstalowane są urządzenia przytorowe, sterowniki obiektowe są w budynku SU a komputer systemu z rejestratorem bezpośrednio w budynku warsztatowym TDJ. System pozwala na analizę i wydruk zarchiwizowanych danych dotyczących odprzęgów. Obecnie system wyłączony. Branża srk ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

27. Branża srk Zasilanie urządzeń typowy układ dla górki rozrządowej, 2 sieci energetyczne, agregat PAD-16 moc 20 kVA (1983r) z samoczynnym rozruchem oraz dodatkowo maszyna bezprzerwowego zasilania ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

28. Branża srk Stanowisko operatorskie 2 pulpity kostkowe typu AC: 1 dla grupy „B” współpraca z systemem SNZ-1 1 dla grupy „C” współpraca z systemem „E” obydwa pulpity obecnie obsługuje 1 operator ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

29. Branża srk – problemy eksploatacyjne Główne problemy to stan techniczny hamulców TDJ-302 1. Zdemontowane hamulce z toru 257 szt 622 2. Zdemontowane hamulce z części toru nr 235 szt 279 3. Tory 238, 242, 243, 246, 248, 256 ze względu na obniżoną sprawność hamulców. przeznaczone wyłącznie dla staczania wagonów próżnych 4. Wyłączona automatyka systemu nastawiania zwrotnic, zwrotnice nastawiane są indywidualnie. 5. Przy wymianie szyn uciążliwe wiercenie otworów dla mocowania hamulców 6. Kłopotliwe wykręcanie śrub z korpusu przy urwaniu śrub mocujących 7. Wyłączony system SCTO ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

30. Branża srk – problemy eksploatacyjne Z 19 torów kierunkowych wyposażonych w hamulce zamknięte są dwa tory 257 i 235, dodatkowo na 5 torach możliwy jest tylko rozrząd wagonów próżnych,ogólnie licząc jest 8 torów z obostrzeniami. Stan ten jest odzwierciedleniem coraz gorszego stanu technicznego hamulców eksploatowanych od roku 1987 bez kompleksowego remontu. W dalszym ciągu brak jest odpowiedniej ilości części zamiennych. Stan techniczny hamulców byłby zapewne dużo lepszy gdyby zwiększyć nakłady na jego bieżące utrzymanie (zakup części zapasowych), wyremontować hamulce w najgorszym stanie technicznym oraz zwiększyć zatrudnienie personelu utrzymującego hamulce, w chwili obecnej jest to 6 osób wraz z kierownikiem działki. ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

31. Branża srk – problemy eksploatacyjne Dodatkowo nie ma pewności przy tak wyeksploatowanych hamulcach, że cylindry zregenerowane w warsztacie są sprawne w 100%. W dalszym ciągu sprawdzanie cylindrów opiera się jedynie na ocenie pracowników (organoleptycznie) - do tej pory brak odpowiedniego urządzenia do sprawdzenia charakterystyki hamulca. W związku ze znacznym wyeksploatowaniem hamulców wymagają one więcej czasu na naprawy bieżące a to z kolei odsuwa na dalszy plan konserwację. Brak odpowiedniej ilości części zapasowych oprócz niskiego zatrudnienia oraz postępującej degradacji systemu stanowi w tej główny problem jeśli chodzi o utrzymanie odpowiedniego stanu technicznego hamulców. ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

32. OCENA EKSPLOATACYJNA systemu TDJ-302 Wydajność systemu hamulców punktowych w chwili obecnej nie jest w pełni wykorzystywana, gdyż zmniejszona jest wielkość rozrządu. Zarówno hamulec punktowy TDJ-302 jak i system składający się z pojedynczych hamulców jest systemem w pełni bezpiecznym - nie zdarzały się sytuacje niebezpieczne/wykolejenia z powodu złego stanu technicznego lub uszkodzenia hamulców. Duża niezawodność systemu hamulców punktowych - nie istnieje tu sytuacja uszkodzenia i nie działania całego systemu a jedynie pojedynczych hamulców. Po uszkodzeniu pojedynczych hamulców (dekompresja), z uwagi na nadmiarowość hamulców w systemie nie ma potrzeby wstrzymania pracy całego systemu, nie ma również konieczności zatrudniania pracowników utrzymania w systemie turnusowym . ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

33. ocena eksploatacyjna systemu TDJ-302 Brak możliwości niestety podania precyzyjnie parametru MTBF dla konkretnego hamulca z uwagi na trudnośći w indywidualnej identyfikacji poszczególnych hamulców i dokumentowaniu takich uszkodzeń. Podatność obsługowa hamulca - konstrukcja umożliwia w sposób prosty wykonywanie wszystkich czynności obsługowych w krótkim nakładzie czasowym oraz nie powoduje postoju systemu spowodowanego realizacją obsługi. Części hamulca są zunifikowane a narzędzia jak również przyrządy do prac obsługowych są uniwersalne. Wszelkie prace są wykonywane bez wyłączania systemu w przerwach technologicznych lub w uzgodnieniu z Przewoźnikiem bez przerywania pracy górki rozrządowej. ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

34. MODERNIZACJA systemu TDJ-302 W naszej opinii wyrób jakim jest punktowy hamulec torowy TDJ-302 sprawdził się doskonale na górce rozrządowej w Łazach. Mimo jego 20–letniej eksploatacji system dalej pracuje poprawnie oczywiście z mniejszą sprawnością. W związku z tym, że hamulce powinny zostać po 2-2,5 mln cykli (2-10 lat w strefach podziałowych i po 12 latach w torach kierunkowych) wymienione na nowe lub powinien być przeprowadzony remont kapitalny niezbędna jest ich modernizacja. ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

35. propozycja modernizacji systemu TDJ-302 I etap – wymiana hamulców w strefie podziałowej rozjazdy 261,262 oraz 227,237,247,257 szt 1396 II etap – wymiana hamulców w strefie podziałowej, ostatnie rozjazdy szt 896 III etap – wymiana hamulców w strefie torów kierunkowych, IV strefa szt 2595 IV etap – wymiana hamulców na torach ograniczonych do rozrządu wagonów próżnych szt 1422 ewentualne uzupełnienie hamulców na torze 257 i 235, naprawa systemu SCTO, wskazane byłoby rozbudować go o część obejmującą pomiar prędkości odprzęgów w strefie podziałowej i torach kierunkowych. uzupełnienie stanowiska badawczego hamulców o mobilne stanowisko do sprawdzania charakterystyki hamulca w celu prowadzenia diagnostyki. ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

36. REWITALIZACJA górki rozrządowej w stacji ŁazyObecne rozwiązanie techniczne w Łazach w pełni zapewnia automatyczną regulację prędkości odprzęgów, nie doganianie się odprzęgów oraz dojazd do wybranego miejsca na torze kierunkowym lub stojącego już odprzęgu z bezpieczną prędkością wynoszącą 1,5 m/s. W celu zmniejszania prawdopodobieństwa zagrożeń ekologicznych, minimalizowania kosztów powstałych na skutek uszkodzeń taboru i ładunków, podnoszenia niezawodności urządzeń oraz obniżenia kosztów utrzymania infrastruktury technicznej (urządzeń asr) na stacji Łazy przeprowadzono dotychczas następujące działania remontowe: ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

37. Działania remontowe • ü     2004r remont pomp w polskim i chińskim stanowisku do kompleksowej obsługi hamulców. • ü     styczeń 2005r częściowy remont hamulców w torze nr 238 i otwarcie go dla rozrządu wagonów próżnych • ü     2008r remont tarczy rozrządowej Tr1 i powtarzacza Tr1a przez PKP Energetyka Zakład Górnośląski • ü     2010r „Hydex” Wadowice przeprowadził remont chińskiego stanowiska do obsługi hamulców. • ü     2008-2011 regeneracja szybkobieżnych napędów zwrotnicowych typu EEA4 przez Bombardier Transportation ZWUS w ilości 26 szt. • ü     08.2011r zakup350 hamulców nowego typu TDJ-302A które zastąpią wysłużone hamulce na szczycie oraz w pierwszym rozjeździe strefy podziałowej nr 263, montaż po otrzymaniu dostawy z Chin zaplanowano na miesiąc październik. ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

38. założenia rewitalizacji górki Z uwagi na obecną wydajność górki rozrządowej oraz jej status wśród stacji rozrządowych nie ma uzasadnionej potrzeby na zabudowę Zintegrowanego Systemu Sterowania i Kontroli oraz Systemu Sterowania Hamulcami. W przypadku decyzji o zwiększeniu potrzeby wydajności stacji Łazy i zmianie statusu na stację rozrządową należy oprócz modernizacji hamulców punktowych rozważyć następujące działania ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

39. System prowadzenia do celu na stacji Łazy (propozycja rewitalizacji) ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

40. założenia rewitalizacj górki ·zastąpić obecne pulpity rozrządowe innymi rozwiązaniami np. pulpitem komputerowym- ewentualnie jednym dającym możliwość kierowania i nadzoru całością pracy eksploatacyjnej górki rozrządowej w pełni przystosowanym do jednoosobowej obsługi. ·   zmienić system sterowania zwrotnic na nowsze rozwiązanie zapewniające automatyczne nastawianie zwrotnic ·   dla podniesienia bezpieczeństwa i pewności działania zastąpić obwody niezajętości torów i rozjazdów obwodami licznika osi ·   zastąpić istniejącą tarczę rozrządową i jej powtarzacz nowym rozwiązaniem umożliwiającym przekazywanie drogą radiową sygnału Rt1-Rt5 do kabiny maszynisty. ·   zabudować system diagnostyczny wspomagający obsługę techniczną wraz z rejestracją zdarzeń. ·   zabudować system pomiaru wolnej długości toru kierunkowego ·   zabudować Zintegrowany System Sterowania i Kontroli ·   zabudować system BAZKART ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

41. Efekty planowane z rewitalizacji górki ·podniesienie niezawodności urządzeń; ·  zminimalizowanie kosztów powstałych na skutek uszkodzeń taboru iładunków; ·   dopasowanie infrastruktury technicznej stacji do aktualnych i prognozowanych potrzeb wydajnościowych; ·    podniesienie jakości procesu rozrządzania poprzez optymalizację czasu rozrządzania składu; ·zmniejszenie prawdopodobieństwa zagrożeń ekologicznych; ·    zapewnienie zgodnej z planem dostępności do infrastruktury górki rozrządowej; ·    obniżenie jednostkowych kosztów utrzymania urządzeń asr; ·    wyeliminowanie niebezpiecznej pracy płozowych ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

42. WNIOSKI: zakres rewitalizacji górki rozrządowej zależy od: • funduszy • stanu istniejących urządzeń asr • docelowej koncepcji zautomatyzowania procesu rozrządu na stacji ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

43. Do utrzymania systemu hamulców punktowych niezbędne jest w dalszym ciągu utrzymywanie zapasu części zamiennych zarówno chińskich jak i polskich. • System oparty wyłącznie na hamulcach torowych biernych po wymianie na nowe jest konfiguracją końcową nie podlegającą dalszym modernizacjom • Mankamentem zastosowania hamulców biernych podczas remontu jest to, że nadal trzeba utrzymywać zaprojektowaną liczbę hamulców aby zapewnić pewną nadmiarowość systemu i zagwarantować jego wysoką niezawodność ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

44. Istniejący stan urządzeń hamulcowych na stacji Łazy pozwala na stwierdzenie, że najbardziej optymalnym rozwiązaniem w chwili obecnej jest wymiana/remont kapitalny hamulców TDJ-302 • Remont kapitalny hamulców punktowych w strefach podziałowych I, II, III, IV pozwoli uzyskać efektywne hamowanie hamulców w strefie docelowej. • uzyska się odpowiednią prędkość końcową odprzęgów i wyeliminuje się przypadki rozbitych wagonów czy uszkodzeń ładunku z powodu przekraczania przez odprzęgi bezpiecznej prędkości 1,5m/s. • Dodatkowo nowy hamulec TDJ-302A eliminuje kłopoty związane z wierceniem otworów w szynach oraz z dużą ilością urwanych śrub oraz posiada ulepszone smarowanie. • Wymiana na hamulce zmodernizowane typu TDJ-302A zagwarantuje właściwą pracę górki rozrzadowej na najbliższe min 15 lat. ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

45. specjalnym zastosowaniem które można dodatkowo rozważyć przy modernizacji hamulców w Łazach jest zatrzymywanie odprzęgów w strefie końca toru kierunkowego bez użycia człowieka w celu wyeliminowania błędu ludzkiego i zapewnienia bezpieczeństwa • zapewnia to tzw. hamulec zatrzymowy ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r

46. Dziękuję za uwagę ZLK Częstochowa stacja Łazy ŁB11r