آشنایی با مفاهیم بازرسی و بازرسی بهداشتی مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی

1. آشنایی با مفاهیم بازرسی وبازرسی بهداشتی مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی مهندس حسین فارسی کارشناس گروه مهندسی بهداشت محیط استان اصفهان

2. مقام معظم رهبري مسئوليت خطير بازرسي: بازرسييكي از دشوارترين مسئوليت‌ها را در نظام اسلامي است. اين بار سنگين را و مسئوليت خطير را مهم بشماريد و خدا را شكر كنيد و با دقت و وسواس اين وظيفه را انجام دهيد.

3. حضرت علی (ع) احبّ اخواني من اهدي الي عيوبي. نشان دادن عيوب، هديه كردن است. كانه يك لطفي است در حق او. منظور از عيوب فقط عيوب شخصي نيست بلكه عيوب مجموعه نيز هست. مدير، وظيفه‌اش مي‌داند كه در مقابل عيوب از مجموعه‌اش دفاع كند.

4. بازرسی • تعریف بازرسی • اهداف بازرسی • اخلاق بازرسی • مهارت های بازرسی • دانشی • ارتباطی

5. تعریف بازرسی بررسی طراحی،محصول،خدمات،فرایند ویا کارخانه و تعیین انطباق آنها با الزامات معین یا بر پایه اظهار نظر تخصصی با الزامات عمومی است.- بازرسی ابزار اولیه سازمان نظارتی برای تشخیص روش ها و عملیاتی است که ممکن است برای جامعه خطرناک بوده و با اقدامات اصلاحی قابل تصحیح باشد

6. هدف • - تامین امنیت • - اجرای قوانین • - پیشگیری از عرضه موارد غیر مجاز • شاسایی و معرفی متخلف • - تعطیل نمودن موارد غیر بهداشتی

7. مهارت دانشی بازرس بهداشت محیط • مهارت:انجام ماهرانه و فنی یک یا چند وظیفه • شرایط احراز مهارت: • آموزش • تجربه • دانش • الزامات • توانایی اظهار نظر

8. الزامات مهارت دانشی بازرس بهداشت محیط • آگاهی از از مسائل بهداشتی و زیست محیطی • آگاهی از مقررات و استانداردهای مرتبط • آگاهی از قوانین • آگاهی از تکنیک ها و روش های بازرسی • آگاهی از عملیات بهسازی

9. الزامات مهارت دانشی بازرس بهداشت محیط • دانش کافی از کاربرد عملی میکروبیولوژی • دانش کافی از فرایندهای تولید مواد غذایی • مهارت فنی استفاده از امکانات • مهارت تحقیق و تحلیل برای مطالعه • مهارت تجزیه و تحلیل اطلاعات • مهارت حل مشکل • مهارت های خوب ارتباطی و نوشتاری

10. مهارت ارتباطی

11. مهارت ارتباطی • ارتباط: فرایند تحت تاثیر قرار دادن انسان ها نسبت به یکدیگر • شرایط احراز مهارت: • جستجو ،تفحص و پرسش • توانایی گوش دادن • مشاهده کردن دقیق • توانایی نطق

12. ویژگی های شخصی بازرس • مدیر و مدبر • وقت شناس • انظباط و جدیت در امور • خوش رفتار و خوش برخورد • نکته سنج • مستقل،بی طرف و درستکار • عدم انعطاف پذیری یاتند خویی بیش از حد • عدم استبداد رای

13. اخلاق بازرسی و ملاحظات آن • اخلاق مقدم بر دانش و عملکرد • منابع اخلاق : قران – سیره نبوی – احادیث • رهبری موثر • اخلاص در ارائه خدمت • عشق به کار • عدم پذیرش هدیه • سعه صدر و انتقاد پذیری • عدم تبعیض

14. اخلاق بازرسی و ملاحظات آن • مهارت و بصیرت • جلب اعتماد مردم • خیر خواهی و آموزش ناصحانه • حسن خلق • پرهز از غرور و رازداری

15. عواملی بر سلامتی افراد دخالت دارد مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی - اماکن عمومی - بهسازی و بهداشتی بودن نظارت بر مرکز و اماکن عمومی به منظور حفظ سلامت استفاده کنندگان از اینگونه اماکن هم برعهده وزارت بهداشت بالاخص بهداشت محیط میباشد.

16. گزارش سازمان جهانی بهداشت • مرگ حدود 2درصد از 2/ 2 میلیون کودک زیر 2 سال بر اثر بیماری های اسهالی • کشورهای صنعتی حدود 30 درصد افراد از بیماریهای منتقله از آب و غذا رنج می برند - در کشور های جهان سوم حدود 80 درصد کل بیماری ها و 33 درصد مرگ ومیرها ناشی از مصرف آب و غذای آلوده می باشد.

17. گزارش سازمان جهانی بهداشت • طبق بررسی مرکز کنترل بیماری ها آمر یکا، حدود 77 درصد مسمومیت های غذایی ناشی از مواد غذایی عرضه شده در اماکن عمومی و رستوران ها، 20درصد از مواد غذایی منازل و 3 درصد ناشی از مواد غذایی تجاری می باشد.

18. بازرسی بهداشتی مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی

19. اصطلاحات و تعاریف • بازرس بهداشت محيط EHO : • شخص مسئول یا متصدی • اماکن عمومی • مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی • کنترل بهداشتی • آلودگی متقاطع • مواد غذایی بالقوه خطرناک

20. بازرس بهداشت محيط • شخصی که مسئول توسعه، پیاده سازی و اجرای سیاست های بهداشتی از جمله بهداشت محیط مي باشد. • خطرات بهداشتی بالقوه پیرامون محیط زندگی را شناسایی نموده و روش یا روش های اصلح آن را توصیه می نماید • بايد داراي مدرک دانشگاهي در مقطع کاردانی، کارشناسی یا کارشناسی ارشد در رشته مهندسی بهداشت محیط باشند.

21. شخص مسئول یا متصدی • شخصی که در مرکز یا امکنه عمومی سرمایه گذاری کرده ومسئولیت دارد

22. اماکن عمومی • بر اساس تعریف آئین نامه بهداشت محیط مصوب هیئت وزیران اماکن عمومی

23. مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی • بر اساس تعریف آئین نامه بهداشت محیط مصوب هیئت وزیران مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی

24. مواد غذایی بالقوه خطرناک • مواد غذایی طبیعی و یا مصنوعی که به دلیل توانایی رشد سریع میکروب ها بر روی آنها نیاز به کنترل درجه حرارت دارند

25. کنترل بهداشتی • بازدید و بررسی وضعیت بهداشتی مراکز و اماکن مشمول آئین نامه به منظور اعمال ضوابط بهداشت محیطی می باشد

26. آلودگی متقاطع • آلودگی که از طریق تماس یک ماده غذایی با سطوح آلوده اطلاق می گردد

27. وظایف و مسئولیت های بازرس بهداشت محیط • پایش و کنترل خطرات بالقوه برای مردم • بررسی عوامل مضر سلامت • نظارت بر ایمنی مواد غذایی • نمونه برداری • بازرسی های روتین • بازرسی های مکان ها برای انطباق • اقدام قانونی جهت نقض قوانین

28. وظایف و مسئولیت های بازرس بهداشت محیط • آموزش مردم • همکاری با رسانه های عمومی جهت آموزش • همکاری بین بخشی جهت توسعه سیاسی در منطقه

29. مراحل انجام بازرسی • طراحی برنامه • آموزش بازرسان و کارکنان • انجام بازرسی • مستند سازی بازرسی • تنظیم گزارش بازرسی • اختتام بازرسی

30. طراحی برنامه • منابع • تجهیزات بازرسی • تقسیم بندی واحدهای صنفی • میزان ساعات اختصاص بازرسی • انواع بازرسی

31. آموزش بازرسان و کارکنان • آموزش پایه • آموزش میدانی • استاندارد سازی و گواهینامه • آموزش ضمن خدمت یا مداوم

32. تجهیزات بازرسی • لیست تجهیزات ضروری • فرم ها و آئین نامه ها • شماره تلفن های مهم • لباس کار و پوشش سر • پنبه الکل،ترمومتر،رطوبت سنج،کلر سنج،فشارسنج،نورسنج • چراغ قوه،عینک،محافظ گوش • تجهیزات نمونه برداری(چراغ الکلی،قیچی،پنس،کارد،ظرف نمونه برداری و..) • ماشین حساب،دوربین عکاسی،سرد کننده

33. انجام بازرسی • مشخص شدن حدود منطقه بازرسی • فراهم نمدن چک لیست و فرم های مربوط به بازرسی • تعیین منطقه بازرسی • آمادگی جهت بازرسی • ورود به محل بازرسی • مقدمات و شروع بازرسی

34. انجام بازرسی • بررسی فهرست فعالیت • آموزش کارکنان با مثال و مشاهدات اولیه • تمرکز در بازرسی • پرسش در رابطه با شیوه بهره برداری واحد صنفی • اندازه گیری پارامتر های مهم

35. مستند سازی بازرسی • ضبط و نگهداری مدارک • یاد داشت های دقیق پیش نویس • دفتر ثبت روزانه

36. تنظیم گزارش بازرسی • هدف - لزوم اطلاع متصدی - مکمل پرونده باشد • آماده سازی و تکمیل گزارش - مطابقت با آئین نامه - تقسیم بندی نواقص - ارزیابی محل بازرسی شده

37. Good Writing: Good communication Good Listening

38. اختتام بازرسی • اطلاع رسانی مدیر یا مسئول • زمان • مهارت کلامی • صریح و روراست بودن • اقدامات جایگزین و تعیین مهلت

39. خود بازرسی یا خود ارزیابی • تعریف: - استفاده ازابزارمناسب برای ترغیب متصدیان به رعایت بهداشت • هدف: • شناسایی و رفع مشکلات احتمالی • شناسایی نقاط آسیب پذیر و میزان آسیب پذیری آنها • پاکیزه نگهداری محل کسب،عرضه مواد غذایی سالمتر،جذب مشتری و ارتقاء سطح سلامت • راهکار: • استفاده از چک لیست استاندارد • تکمیل دوره ای آن در بازه زمانی مناسب(ایده ای روزانه)

40. پارامترهای مهم درچک لیست خود ارزیابی • دیافت اجناس • بهداشت کارکنان • انبار و ذخیره مواد غذایی • نمایش و عرضه • تاسیسات فیزیکی و بهداشت محیط • تمییزکردن و گندزدایی

41. چند توصيه • هنگام نوشتن به خواننده خود فکر کنيد. • هنگام نوشتن • دقيق بنويسيد. • واضح بنويسيد. • کامل بنويسيد. • سادگی و اختصار نشان دهنده اعتماد به نفس شماست. • هر جمله حداکثر 15 کلمه باشد. • از کلمات چند سيلابی و ثقيل استفاده نكنيد. • خوب نوشتن نياز به وقت دارد.

42. چند توصيه • گزارش و معرفی متهم به دادگاه دلیل بر محکومیت وی نمی باشد فلذا دقت شود به همراه گزارش سوابق ،معاینه محلی،گزارش بازرسی و موارد تخلف در صورت نیاز ارسال شود • هنگام نوشتن گزارش: • دقيق بنويسيد. • واضح بنويسيد. • کامل بنويسيد. • سادگی و اختصار • هر جمله حداکثر 15 کلمه باشد. • از کلمات چند سيلابی و ثقيل استفاده نكنيد. • خوب نوشتن نياز به وقت دارد.

43. روش صحيح شستن دست 1-فاصله فرد تا دستشوئي رعايت شودتا در هنگام شستشوي دست لباس كار خيس وآلوده نشود 2-حلقه وساعت را بيرون آورده وسپس آستين هارا بالا زده وآب بافشار ودماي مناسب تنظيم گردد. 3-درحاليكه دست ها سرازير هستند آنهارا خيس نمائيد تاآب به طرف نوك انگشتان جاري گردد. 4-مقدار10-5سي سي صابون مايع دركف دست ها بريزيد دستها را بهم بماليد تاكاملا ًكف ايجاد گردد 5-شستن دستها را با حركت مالشي و دورا ني آغاز نمائيد و كف دست راست را به پشت دست چپ و بالعكس كشيده شود

44. روش صحيح شستن دست 6-كف دستها به هم كشيده شود به طوری كه انگشتان بين هم قرارگيرند و كاملا به هم ساييده شود 7-پشت انگشتان دست راست را در كف دست چپ به طوريكه انگشتان به حالت قفل شدن در كنار هم قرار گيرند وبا فشار شسته شود 8-نوك انگشتان يك دست را در كف دست ديگر قرار داده و با حركت چر خشي كاملا شستشو دهيد 9-دستها و مچ را كاملا آبكشي نمائيد 10-دستها را با جوله كاغذي خشك نموده وبا همان حوله كاغذي شير را ببنديد و از دست زدن به شير خودارينمائيد

45. دستها را بايد شست

46. پيشگيري بهتر از درمان است مطالعات نشان داده است كه يك سوم افراد جامعه دست خود را بخوبي نمي شويند .

47. مايع هاي ضدعفوني كننده بدون نياز به آب براي مصارف در جلسات يا ادارات قبل از انجام پذيرايي هاي مختصر نيز توصيه شده است

48. استفاده از صابون جامد يا مايع الزامی باشد

49. توجه نماييد كه فقط كف صابون است كه ميكروب را از دست جدا می کند نه ريختن حجم زياد صابون روي دست و هدر دادن آنهم با حجم زياد آب

50. 8 مرحله هر مرحله 10 تا 15 ثانيه چهار نقطه كور دست شستن : • بين انگشتان - زير ناخن ها مچ ها -پشت دست • -گودي كف دست