1 / 13

Sögur, ljóð og líf Borgarmenning í vöggu Bls. 32-40

Sögur, ljóð og líf Borgarmenning í vöggu Bls. 32-40. Framhaldsskólinn á Húsavík Ísl 503 Herdís Þ. Sigurðardóttir. Mál og stíll. Rómantísk skáld höfðu að hafið ljóðmál til meiri einfaldleika en áður tíðkaðist með því að draga úr notkun heita og kenninga.

kayo
Download Presentation

Sögur, ljóð og líf Borgarmenning í vöggu Bls. 32-40

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Sögur, ljóð og lífBorgarmenning í vögguBls. 32-40 Framhaldsskólinn á Húsavík Ísl 503 Herdís Þ. Sigurðardóttir

  2. Mál og stíll • Rómantísk skáld höfðu að hafið ljóðmál til meiri einfaldleika en áður tíðkaðist með því að draga úr notkun heita og kenninga. • Nýrómantísk skáld gengu ennþá lengra í kröfu sinni um ljósa og lýtalausa framsetningu ljóðsins: Skáldaleyfinu útrýmt; formið átti að vera óaðfinnanlegt. • Ath. orð Hannesar Hafsteins á bls. 33.

  3. Mál og stíll • Nýrómantísk skáld juku mörgum nýjum bragarháttum,misjafnlega formföstum, við íslenska ljóðagerð. • Ýmist voru það erlendir hættir sem voru íslenskaðir eða gamlir hættir sem voru endurnýjaðir (t.d. þulur). • Ath. kvæði Einars Ben. (bls.34): Heimspekilegur boðskapur og meitlaðar ljóðlínur (orðtök).

  4. Laust mál á ungri öld • Nýrómantísku skáldin sem heima sátu sinntu fyrst og fremst ljóðagerð en þó var töluvert líf í skáldsagnaritun sbr. t.d. • Jón Trausta • Einar H. Kvaran • Guðmund Friðjónsson • Gunnar Gunnarsson • Gunnar Gunnarsson var fyrsti heimspekilegi skáldsagnahöfundur Íslendinga; fulltrúi tilvistarstefnu (existensíalisma; sjá skilgreiningu á bls. 35).

  5. Laust mál á ungri öld • Konur létu lítið til sín taka á nýrómantíska tímabilinu. • Torfhildur Hólm (1845-1818) var fyrsta íslenska konan til að gerast atvinnuhöfundur. • Skrifaði sögulegar skáldsögur og smærri sögur um samtíðina auk þess að gefa út tímarit fyrir börn og fullorðna og safna þjóðsögum (sjá bls. 35).

  6. Torfhildur Hólm (1845-1918)

  7. Laust mál á ungri öld • Fáar konur fylgdu í kjölfar hennar fyrst um sinn (sjá skýringar Huldu á bls. 35-36). • Konur einbeittu sér meira að ljóðagerð en ritun lausamálsbókmennta, væntanlega sökum skorts á tíma og næði. • Fyrsta skáldverk sem kom út eftir íslenska konu var ljóðabókin Stúlka e. Júlíönu Jónsdóttur. Bókin kom út 1876. Síðari bók Júlíönu, Hagalagðar kom út 1916. • Ólöf Sigurðardóttir frá Hlöðum og Hulda (Unnur Benediktsdóttir Bjarklind) sendu einnig frá sér ljóðabækur á tímabilinu.

  8. Ólöf Sigurðardóttir frá Hlöðum (1857-1933)

  9. Laust mál á ungri öld • Leikfélag Reykjavíkur var stofnað 1897 og í kjölfar þess fór að lifna yfir íslenskri leikritun. • Indriði Einarsson: Skipið sekkur 1902. Fyrsta raunsæislega samtíðarleikrit á Íslensku. • Guðmundur Kamban • Jóhann Sigurjónsson: Fjalla-Eyvindur 1912, Galdra-Loftur 1915. • Einar H. Kvaran.

  10. Nýtt þjóðfélag í fæðingu • Halldór Guðjónsson frá Laxnesi skrifaði Barn náttúrunnar undir merkjum nýrómantíkur. • Árið 1925 birti hann greinaflokk í blaði Íhaldsflokksins, Verði, undir heitinu „Af íslensku menningarástandi“. • Í greinaflokknum talar Halldór um þær miklu breytingar sem orðið höfðu á íslensku þjóðfélagi í upphafi 20. aldar (sjá bls. 37-38)

  11. Nýtt þjóðfélag í fæðingu • Í upphafi 20. aldar fjölgaði mjög fólki í Reykjavík, atvinnuhættir breyttust og með þeim mannlífið allt. • Nýir stjórnmálaflokkar (Framsóknarflokkur og Alþýðuflokkur) litu dagsins ljós árið 1916 þegar sigur var að hafast í þjóðfrelsismálinu. • Þessir flokkar tóku mið af hagsmunum tiltekinna stétta, þ.e. bænda og verkafólks. • Með stofnun nýrra stjórnmálaflokka er greinilegt að þjóðmálaumræðan fær á sig nýjan blæ (sjá bls. 38).

  12. Nýtt þjóðfélag í fæðingu • Vísindahyggja 19. aldar hafði kippt grundvelli trúar undan mönnum. • Í upphafi 20. aldar fer áhugi á spíritisma (andatrú), guðspeki og kaþólsku mjög vaxandi hér á landi. • Rithöfundar blandast mikið inn í þessi mál. • Einar H. Kvaran talsmaður spíritisma • Halldór Laxness og Stefán frá Hvítadal gerast kaþólskir. • Þórbergur Þórðarson skrifar langar ræður um guðspeki í Bréfi til Láru og boðar sósíalisma.

  13. Nýtt þjóðfélag í fæðingu • Sveinn Skorri Höskuldsson bókmenntafræðingur talar í riti sínu Perlan og blómið um hið undarlega samband á milli sósíalisma/kommúnisma annars vegar og hughyggju og dulspeki hins vegar (sjá bls. 39). • Ný sýn á manninn og guðdóminn kemur samhliða því að samfélagið umbyltist.

More Related