W prezentacji zostały wykorzystane zdjęcia autorstwa

1. Konferencja pn. „ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ NA OBSZARACH NATURA 2000” GMINA CZAPLINEK, 27 SIERPNIA 2008 R. W prezentacji zostały wykorzystane zdjęcia autorstwa Waldemara Wiśniewskiego i Ryszarda Gruszkiewicza

2. KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA CZAPLINKA

3. Położenie Czaplinka Czaplinek

4. GMINA CZAPLINEK W LICZBACH 12,3 TYS. MIESZKAŃCÓW W tym miasto: 7,4 tys. mieszk. Obszar Gminy: 365 km2użytki rolne: 40 %lasy: 38 %wody: 10 % 29 sołectw, 48 miejscowości Ponad 40 jezior Dochód na jednego mieszk. = 952,44 zł Wskaźnik bezrobocia = 9,4% MSP = 631 Gosp. rolne = 750 Ponad 4000 miejsc noclegowych

5. Formy ochrony przyrody na terenie gminy Czaplinek

6. Drawski Park Krajobrazowy • (16 100 ha na terenie gminy, 44% powierzchni gminy) • Obszar Chronionego Krajobrazu Pojezierze Drawskie • Rezerwaty Przyrody „Jezioro Prosino” i „Brunatna Gleba” • Pomniki przyrody i użytki ekologiczne • SpecjalnyObszar Ochrony Ptaków NATURA 2000 • „Ostoja Drawska” PLB 320019 • (21 395,2 ha na terenie gminy, 60% powierzchni gminy) • Obszar Specjalnej Ochrony Siedlisk NATURA 2000 • „Jeziora Czaplineckie” PLH 320039 • Specjalny Obszar Ochrony Ptaków NATURA 2000 • „Puszcza nad Gwdą” PLB 300012 • (9,1 ha na terenie gminy, 0,03% powierzchni gminy)

7. Ważniejsze działania Gminy Czaplinek w zakresie ochrony środowiska

8. Gospodarka wodno-ściekowa Lata 1998-2000 – Modernizacja oczyszczalni ścieków i przepompowni głównej w Czaplinku Koszt: 10,5 mln zł (w tym środki Phare CBC 1996, Ekofunduszu, NFOŚiGW i budżetu państwa) Zgodność z wymogami dyrektyw unijnych Przepustowość oczyszczalni pozwala na skanalizowanie całego terenu Gminy Czaplinek Lata 1999-2000 – Likwidacja zrzutu nieczystości płynnych do wód jeziora Drawsko i poprawa zaopatrzenia w wodę na obszarze rozwoju usług turystycznych Czaplinek – Stare Drawsko Koszt: 500 tys. zł (w tym środki Phare Struder II i budżetu państwa) Budowa 1,4 km sieci kanalizacji sanitarnej; 1,7 km sieci wodociągowej z przyłączami.

9. Gospodarka wodno-ściekowa Rok 2004 – Budowa kanalizacji w miejscowości Stare Drawsko z przesyłem ścieków do Czaplinka Koszt: 816 tys. zł (w tym środki Phare SSG 2002 i NFOŚiGW) Budowa 6,5 km sieci kanalizacji sanitarnej Skanalizowanie m. Stare Drawsko Lata 2005-2007 – Budowa sieci wodno-kanalizacyjnej i deszczowej osiedla mieszkaniowego „Wiejska” w Czaplinku Koszt: 1.2 mln zł (w tym środki WFOŚiGW - pożyczka) Budowa 2,1 km sieci kanalizacji sanitarnej; 2,1 km sieci kanalizacji deszczowej; 2,4 km wodociągu. Lata 2007-2008 – Budowa sieci wodno-kanalizacyjnej na trasie Stare Drawsko-Drahimek i Czaplinek-Łąka Koszt: 1.2 mln zł (w tym środki WFOŚiGW - pożyczka) Budowa 4,7 km sieci kanalizacji sanitarnej; 4,4 km wodociągu. Skanalizowanie miejscowości Drahimek i Łąka.

10. Gospodarka wodno-ściekowa AGLOMERACJA CZAPLINEK Aglomeracja oznacza teren, na którym zaludnienie lub działalność gospodarcza są wystarczająco skoncentrowane, aby ścieki były zbierane i przekazywane do oczyszczalni ścieków komunalnych. Aglomeracja Czaplinek ujęta jest w Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych w grupie aglomeracji powyżej 15.000 RLM. Istniejąca sieć kanalizacji sanitarnej (30 km) obejmuje 67% mieszkańców aglomeracji. Skanalizowanie pozostałej części aglomeracji wymaga budowy 60 km sieci. Część aglomeracji na obszarach objętych formami ochrony przyrody Część aglomeracji poza obszarami objętymi formami ochrony przyrody

11. Gospodarka wodno-ściekowa Aktualizacja koncepcji rozwiązania gospodarki wodno-ściekowej W 2008 roku Gmina zleciła wykonanie koncepcji techniczno-ekonomicznej rozwiązania gospodarki wodno-ściekowej, która przedstawi najbardziej optymalny system zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków na terenie gminy Czaplinek. Koncepcja jest w trakcie opracowywania. Dotacje z budżetu Gminy Czaplinek na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków Zasady udzielania dotacji zostały przyjęte UCHWAŁĄ Nr XXVI/219/08 Rady Miejskiej w Czaplinku z dnia 23 czerwca 2008 roku w sprawie dofinansowania budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy Czaplinek ze środków Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Wniosek o dofinansowanie w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Gmina Czaplinek wspólnie z gminami zrzeszonymi w Stowarzyszeniu Gmin i Powiatów Pojezierza Drawskiego oraz gminami sąsiadującymi przystąpiła do opracowania projektu wodno-ściekowego pn. „Ochrona wód zlewni rzeki Drawy i jezior polodowcowych Pojezierza Drawskiego”. Projekt będzie składany o dofinansowanie ze środków unijnych w ramach PO IiŚ.

12. Gospodarka odpadami Międzygminne Przedsiębiorstwo Gospodarki Odpadami Sp. z o.o., którego Gmina Czaplinek jest udziałowcem, wybudowało Zakład Gospodarki Odpadami w Wardyniu Górnym przy znaczącym udziale środków pochodzących ze źródeł zewnętrznych. W 2005 roku pozyskana została dotacja unijna w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego w wysokości 11 mln zł (projekt nr Z/2.32/I/1.2/501/05). Ponadto Królestwo Danii przyznało na realizację tego przedsięwzięcia dotację w wysokości 8,6 mln zł ze środków Duńskiej Agencji Ochrony Środowiska DANCEE. Pozostały koszt realizacji przedsięwzięcia został sfinansowany z pożyczki udzielonej przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie. Inwestycja została zakończona w maju 2007 r.

13. Gospodarka odpadami System selektywnej zbiórki odpadów Od momentu oddania do użytku Zakładu Gospodarki Odpadami w Wardyniu Górnym, czyli od czerwca 2007 roku cały teren gminy Czaplinek został objęty selektywną zbiórką odpadów. Surowce wtórne i odpady organiczne są odbierane przez podmioty uprawnione do odbierania i transportu odpadów nieodpłatnie. Właściciele nieruchomości płacą tylko za „resztę śmieciową”.

14. Gospodarka odpadami Monitoring gminnego składowiska odpadów Od 2006 r. wokół składowiska odpadów komunalnych w m. Niwka prowadzony jest monitoring środowiska gruntowo-wodnego. W celu prowadzenia monitoringu Gmina Czaplinek zainstalowała wokół składowiska 5 piezometrów i 2 repery geodezyjne i prowadzi w oparciu o te urządzenia pomiary stężenia zanieczyszczeń. Zamknięcie gminnego składowiska odpadów 30 czerwca 2007 roku gminne składowisko odpadów zostało zamknięte. Odpady z terenu gminy są od tego momentu transportowane do Zakładu Gospodarki Odpadami w Wardyniu Górnym. Gmina posiada także dokumentację techniczną rekultywacji składowiska.

15. Gospodarka odpadami Dotacje z budżetu Gminy Czaplinek na zadania związane z utylizacją azbestu W 2007 r. Rada Miejska w Czaplinku uchwaliła zasady przyznawania osobom fizycznym środków z Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznaczonych na dofinansowanie zadań w zakresie demontażu, odbioru i unieszkodliwiania pokryć dachowych i elewacji zawierających azbest pochodzących z budynków mieszkalnych i gospodarczych położonych na terenie miasta i gminy Czaplinek. Program usuwania azbestu W dniu 23 czerwca 2008 roku Rada Miejska w Czaplinku Uchwałą Nr XXVI/217/08 przyjęła „Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu miasta i gminy Czaplinek na lata 2008-2032".

16. Ochrona powietrza Modernizacje kotłowni węglowych na gazowe i prace termomodernizacyjne Gmina Czaplinek zmodernizowała następujące większe kotłownie z węglowych na gazowe: - w 1994 roku kotłownię przy ul. Sikorskiego 43 (koszt ok. 400 tys. zł), - w 1998 roku kotłownię przy Szkole Podstawowej w Czaplinku przy ul. Wałeckiej 49 (koszt ok. 500 tys. zł), - w 2001 roku kotłownię w budynku Urzędu Miasta i Gminy w Czaplinku (koszt ok. 100 tys. zł). W latach 2000-2002 zmodernizowane zostały również kotłownie spółdzielni mieszkaniowych zlokalizowanych na terenie Czaplinka oraz ich sieci ciepłownicze. Obie Spółdzielnie, poza modernizacją kotłowni, przeprowadziły na swoich budynkach wielorodzinnych prace termomodernizacyjne, polegające na ociepleniu ścian budynków i wymianie drzwi wejściowych na klatki schodowe. Gmina Czaplinek zadeklarowała udział w projekcie termomodernizacji obiektów użyteczności publicznej na terenie Związku Miast i Gmin Dorzecza Parsęty. Projekt przygotowywany jest do złożenia o dofinansowanie do Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Gmina Czaplinek będzie realizowała w ramach tego projektu termomodernizację budynków Szkoły Podstawowej w Czaplinku.

17. Edukacja ekologiczna ŚCIEŻKI PRZYRODNICZE „WYSPA BIELAWA” I „SPYCZYNA GÓRA – JEZIORO PROSINO” WIOSENNE I JESIENNE PORZĄDKOWANIE RZEKI DRAWY I WYSPY BIELAWY oraz akcje SPRZĄTANIE ŚWIATA

18. Edukacja ekologiczna PROJEKT „EPOKA POLODOWCOWA” W styczniu 2008 roku Gmina Czaplinek razem z Gminą Barwice i Gminą Połczyn Zdrój, przy udziale lokalnych gestorów branży turystycznej rozpoczęła działania nad utworzeniem nowego produktu turystycznego wykorzystującego istniejący potencjał przyrodniczo-krajobrazowy regionu. FESTIWAL NAUKI W dniach 24-26 kwietnia w Połczynie Zdroju, Czaplinku i Barwicach odbył się VIII Zachodniopomorski Festiwal Nauki. Była to wspólna akcja Uczelni Wyższych Szczecina i jednostek samorządu terytorialnego, organizowana pod auspicjami Szczecińskiego Towarzystwa Naukowego.

19. Obszary NATURA 2000 na terenie gminy Czaplinek

21. SpecjalnyObszar Ochrony Ptaków NATURA 2000 Ostoja Drawska PLB 320019 powołany Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 5 września 2007 roku (Dz. U. Nr 179, poz. 1275) Obszar obejmuje 21 395,2 ha na terenie gminy Czaplinek co stanowi 60% jej powierzchni.

22. SpecjalnyObszar Ochrony Ptaków NATURA 2000 Ostoja Drawska PLB 320019 powołany Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 5 września 2007 roku (Dz. U. Nr 179, poz. 1275) Drawski Park Krajobrazowy Drawski Park Krajobrazowy obejmuje 16 100 ha na terenie gminy Czaplinek, co stanowi 44% jej powierzchni. Obszar Natura 2000 obejmuje 21 395,2 ha na terenie gminy Czaplinek, co stanowi 60% jej powierzchni.

23. Obszar Specjalnej Ochrony Siedlisk NATURA 2000 Jeziora Czaplineckie PLH 320039 Shadow List

24. Dobrzany, powiat stargardzki

25. Skórka PIŁA Śmiłowo

26. WAŁCZ

27. Działania Gminy związane z powoływaniem obszarów NATURA 2000 Październik 2005 r. - Negatywna opinia Gminy na temat wyznaczenia na terenie gminy Czaplinek obszaru Natura 2000 „Jeziora Czaplineckie”. Maj 2006 r. - Wystąpienia Gminy do posłów i senatorów w celu poparcia negatywnego stanowiska Gminy na seminarium biogeograficznym. Lipiec 2006 r. – W wyniku wystąpień do posłów i senatorów w sali narad w UMiG w Czaplinku odbyło się posiedzenie senackiej Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska z udziałem Ministra Środowiska, senatorów, samorządowców, organizacji ekologicznych oraz przedsiębiorców. Na posiedzeniu samorządowy oraz przedsiębiorcy opowiadali o trudnościach związanych z obszarami Natura 2000. Listopad 2006 r. – Minister Środowiska przedstawił Radzie Miejskiej w Czaplinku do zaopiniowania kolejne obszary Natura 2000 „Ostoja Drawska” i „Puszcza nad Gwdą”. Grudzień 2006 r. – Negatywna opinia Gminy na temat wyznaczenia ww. obszarów Natura 2000. Styczeń 2007 r. – Wystąpienia Gminy do posłów, senatorów, eurodeputowanych z prośbą o podjęcie działań zmierzających do ograniczenia granic obszarów Natura 2000 i zrekompensowania utrudnień związanych z funkcjonowaniem tych obszarów.

28. Odpowiedzi posłów i senatorów na apel Gminy Czaplinek Styczeń 2007 r. – Senator Piotr Zientarski wygłosił oświadczenie senatorskie skierowane do Ministra Środowiska podczas 26 posiedzenia Senatu RP – w oświadczeniu wyraził swój stanowczy sprzeciw przeciwko wyznaczaniu obszarów Natura 2000 z pominięciem stanowisk społeczności lokalnych oraz zredukowanie projektowanych obszarów Natura 2000 do minimum. Styczeń 2007 r. – Poseł Jacek Piechota wystąpił do Ministra Środowiska o wnikliwe przeanalizowanie projektowanych obszarów Natura 2000 przez właściwe służby resortu oraz o udzielenie z tego tytułu dodatkowego wsparcia finansowego z budżetu państwa. Luty 2007 r. – Poseł Arkadiusz Litwiński skierował interpelację do Ministra Środowiska, zapewnił swój udział we wszystkich posiedzeniach wszelkich ciał kolegialnych, jakie będą uczestniczyły w postępowaniu dot. Natury 2000. Marzec 2007 r. – Poseł Jan Łączny wystąpił w sprawie Czaplinka do Ministra Środowiska, który odpowiedział, że znane jest mu stanowisko RM w Czaplinku, jednak swoją decyzję o utworzeniu na terenie Czaplinka obszaru Natura 2000 uzasadnił położeniem na tym obszarze ważnych ostoi siedlisk wyjątkowo rzadkich gatunków ptaków i wskazał na fakt, że tereny te nie będą obwarowane obostrzeniami środowiskowymi jak parki narodowe czy krajobrazowe. Wrzesień 2007 r. – Poseł Joachim Brudziński wystąpił do Ministra Środowiska w sprawie Natury 2000 na terenie gminy Czaplinek.

29. Minister Środowiska na wystąpienia w sprawie Natury 2000 odpowiada, że: • obowiązek wyznaczenia obszarów Natura 2000 wynika z przystąpienia Polski do UE („Dyrektywa Ptasia” o ochronie dziko żyjących ptaków - 79/409/EWG z 1979 r.; „Dyrektywa Siedliskowa” w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory - 92/43/EWG z 1992 r.) • dla obszarów Natura 2000 nie ustanawia się zakazów jak dla innych form ochrony przyrody • istnieją możliwości finansowania ochrony obszarów Natura 2000 z funduszy unijnych (m.in. LIFE+, Fundusze Strukturalne, Fundusz Spójności) i krajowych (budżet państwa, NFOŚiGW, WFOŚiGW).

31. PRZY PODZIALE FUNDUSZY UNIJNYCH PREFERENCJE DLA PROJEKTÓW GMIN ZLOKALIZOWANYCH W OBSZARACH NATURA 2000 SĄ TYLKO POZORNE Projekt pn. „Budowa sieci wodno-kanalizacyjnej na trasie Stare Drawsko-Drahimek” Wniosek został oceniony pozytywnie pod kątem formalnym i zgodności z celami ZPORR, w związku z czym został przekazany do oceny merytoryczno-technicznej prowadzonej przez Panel Ekspertów (uzyskał 60,71% punktów), a następnie pod obrady Regionalnego Komitetu Sterującego. Wniosek został umieszczony na liście rekomendacyjnej projektów z działania 3.1 „Obszary wiejskie” Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego pod pozycją nr 59. Z powodu wyczerpania środków wniosek Gminy Czaplinek nie uzyskał dofinansowania. Projekt pn. „Rozbudowa systemu sieci wodno-kanalizacyjnej na terenie Gmin Pojezierza Drawskiego” Do projektu przystąpiło 8 Gmin (w tym Gmina Czaplinek). Wniosek pozytywnie przeszedł ocenę formalną i został przekazany do oceny merytoryczno-technicznej dokonywanej przez Panel Ekspertów. W wyniku oceny merytoryczno-technicznej projekt otrzymał 48,81% punktów. Liczba punktów nie przekroczyła 60% maksymalnej ilości punktów, tak więc projekt został oceniony negatywnie pod względem merytoryczno-technicznym i nie został przekazany do kolejnego etapu oceny. Stowarzyszenie odwołało się od wyników oceny Panelu Ekspertów. Instytucja Zarządzająca ZPORR oddaliła wniesione odwołanie.

32. PROBLEMY związane z funkcjonowaniem Obszarów NATURA 2000: • wydłużający się proces inwestycyjny związany z dłuższą procedurą oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć zlokalizowanych na obszarach NATURA 2000 • większe koszty realizacji przedsięwzięć inwestycyjnych (konieczność opracowywania raportów o oddziaływaniu na środowisko, wariantowania inwestycji, zapewnienia kompensacji przyrodniczej) • ograniczone możliwości rozwojowe gminy: brak możliwości lokalizowania niektórych inwestycji, odstraszanie potencjalnych inwestorów.

33. Ocena o oddziaływaniu na środowisko w obszarze Natura 2000 na przykładzie przystani żeglarskiej w Starym Drawsku nad jeziorem Drawsko Miejsce planowanej inwestycji

34. Projektowana przystań będzie składała się z modułów pływających o wym. 12mx2,4mx0,5m zmontowanych w kształcie litery „T” Maksymalna odległość od linii brzegowej wyniesie 40m. Łączna długość pomostu wyniesie 90m. Przystań będzie zakotwiczona za pomocą 8 kotwic i 8 pali. Przystań będzie mogła zapewnić 20 miejsc do cumowania. Zadanie było zaplanowane do realizacji w 2008 roku

35. Budowa przystani żeglarskiej w Starym Drawsku została zakwalifikowana jako przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000 (art. 51 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo ochrony środowiska) 03.03.2008 - złożenie wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. 05.03.2008 - wystąpienie Inwestora do Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w sprawie wyrażenia opinii odnośnie konieczności sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (OOŚ). 19.03.2008 - Postanowienie Wojewody Zachodniopomorskiego nakładające obowiązek sporządzenia raportu OOŚ i w ślad za tym Postanowienie Burmistrza Miasta i Gminy Czaplinek nakładające ten obowiązek. Kwiecień-maj 2008 – poszukiwania wykonawcy raportu OOŚ – na pierwsze zaproszenie do składania ofert nikt nie odpowiedział. Po drugim wykonanie raportu zostało zlecone za 11,5 tys. zł. Maj – lipiec 2008 – opracowywanie raportu OOŚ. 15.07.2008 – wyłożenie raportu OOŚ do publicznego wglądu (na 21 dni) i przesłanie raportu OOŚ do uzgodnienia do Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego. Sierpień 2008 – składanie do ZUW wyjaśnień odnośnie wykonanego raportu OOŚ. MIJA SZÓSTY MIESIĄC – PROCEDURA OOŚ WCIĄŻ TRWA REALIZACJAZADANIA ZOSTAŁA PRZESUNIĘTA NA ROK 2009

36. Przykład indywidualnego inwestora podejmującego się w 2008 r. zadania budowy domków mieszkalno-pensjonatowych w Kołomącie 08.04.2008 r. – wniosek o wydanie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu 16.04.2008 r. –  prośba o uzupełnienie wniosku 29.04.2008 r. – wszczęte postępowanie administracyjne 28.05.2008 r. – wniosek do Starosty i Zarządu Drawskiego i Ińskiego Parku Krajobrazowego o uzgodnienie decyzji w sprawie ustalenia warunków zabudowy 05.06.2008 r. – pozytywna decyzja Starosty dot. uzgodnienia warunków zabudowy 23.07.2008 r.-  ZDiIPK ujawnia występowanie na działkach inwestora KOCANKI PIASKOWEJ i wstrzymuje uzgodnienie decyzji do czasu uzyskania od Wojewody zezwolenia na zniszczenie siedliska kocanek piaskowych 11.08.2008 r. – Burmistrz postanowieniem zawiesza postępowanie w sprawie wydania decyzji o ustaleniu warunków zabudowy Inwestor zaskoczony. Mija 5 miesięcy od złożenia wniosku.

37. Inne problemy występujące na obszarach chronionych: • „Strefa ciszy” ustanowiona na wszystkich jeziorach w Gminie Czaplinek,  uniemożliwia prowadzenie działań gospodarczych, turystycznych właścicielowi kilkunastohektarowego gospodarstwa rolnego na Wyspie Bielawie. Zakaz używania silników do 5 KW utrudnia w bezpiecznym poruszaniu się w razie częstych zmian pogodowych wędkarzom, żeglarzom, osobom starszym głównie na Jeziorze Drawsko, którego powierzchnia wynosi 1 956 ha. • Kormorany, które bez przeszkód powiększają liczebność koloni, ostatnio szacowanej do 2000 sztuk, permanentnie niszczą zasoby ryb we wszystkich jeziorach gminy Czaplinek i w gminach ościennych. Niszczą drzewostan wysepek na Jeziorze Drawsko z Wyspą Bielawą włącznie. • Bobryprzywiezione na teren gminy kilkanaście lat temu dla zachowania równowagi w naturze powodują olbrzymie straty w gospodarce leśnej, niszczą urządzenia melioracyjne. Wylewiska powodują zniszczenia przyrody.

38. Wnioski, postulaty do parlamentarzystów, rządu, władz województwa zachodniopomorskiego • Wyłączenie miasta Czaplinek z obszaru Natura 2000. • Zapewnienie środków na obligatoryjne tworzenie i realizację planów ochronnych dla obszaru Natura 2000. • Uporządkowanie kompetencji organów odpowiedzialnych za zarządzanie obszarami Natura 2000. Uwzględnienie udziału przedstawicieli Gmin, na których te obszary się znajdują zgodnie z zasadą „nic o nas bez nas” • Wprowadzenie ustawowej rekompensaty (subwencji) finansowej dla Gmin objętych obszarami Natura 2000. • Zagwarantowanie Gminom objętym obszarami Natura 2000 preferencji przy ubieganiu się o środki finansowe z funduszy unijnych, szczególnie na zadania związane z ochroną środowiska (kanalizacja sanitarna, odbudowa i renowacja urządzeń melioracyjnych, modernizacja dróg). • Zapewnienie specjalistów-ekspertów odpowiedzialnych za prawidłowe sporządzenie raportów (ocen) oddziaływania na środowisko. • Wsparcie finansowe rozwoju gospodarstw agroturystycznych i gospodarstw produkujących żywność ekologiczną (nie modyfikowaną). • Podjęcie działań wyjaśniających cele, zadania tworzenia obszarów chronionych oraz wskazania konkretnych korzyści z tego tytułu dla różnych grup społecznych, szczególnie przedsiębiorców i potencjalnych inwestorów.

39. Przyszłość Gmin to zrównoważone korzystanie z bogactw naturalnych objętych obszarami Natura 2000 i co do tego nie ma wątpliwości, ale przyszłość Gmin to również wzrost poziomu zatrudnienia, wzrost poziomu dochodów poszczególnych mieszkańców, rodzin, firm, co jest tożsame ze wzrostem poziomu dochodów budżetów Gmin. Motto dzisiejszej KONFERENCJI brzmi : „Turystyka to ważna gałąź przemysłu gospodarczego, żeby się rozwijała musi być uzbrajana.” Szanowni Parlamentarzyści, Szanowni przedstawiciele Rządu i Władz Województwa,  samorządy objęte obszarami Natura 2000 liczą właśnie teraz, na starcie, na poważne, instytucjonalne, finansowe wsparcie, które powróci do budżetu Państwa za kilka lat w podwójnej, a może i większej wysokości. Decyzja należy do Was Drodzy Parlamentarzyści, przedstawiciele Rządu i przedstawiciele Władz Województwa. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ