PSYCHOMETRY

1. PSYCHOMETRY Dr.M.Saber MD Ms

2. هدف از تجزیه و تحلیل نتایج آزمون • کشف قوت و ضعف فراگیران • کشف نارسائیهای احتمالی در آموزش (محتوا ، ...) • ارزشیابی کارایی فرایند آموزش مدرس

4. تعریف تجزیه و تحلیل يا روانسنجي آزمون • وارسي تك تك سؤال ها و تعيين ميزان دقت نارسائيهاي آنهاست. در طي فرآيند تحليل سؤال هاي آزمون نقاط قوت و ضعف يك آزمون و كيفيت همه سؤال هاي آن تعيين مي شود. • فقط در مورد آزمونهايي است که : • آزمودنيها بايد به همه پرسش هاي امتحان پاسخ بدهند • آزمون هاي توانايي كه همه يا بيشتر آزمودنيها فرصت كافي براي پاسخ دادن به همه پرسش ها را داشته اند

5. نمرات معيار يا نمرات استاندارد نمرات خام را با استفاده از معادله خط منتقل مي كنيم تا به نمرات معيار برسيم. انتقال يا تغيير تغييري در وضعيت نمره خطي است نمره نخواهيم داشت.

6. نمرات را به صورتي منظم مي كنيم كه ميانگين صفر وانحراف معيار 1 باشد. نمره خام X ميانگين نمرات X انحراف معيار SD نمره Z

7. مشكلات • دامنه محدودي دارد (3/75- تا 3/75+) خصوصاً در شرايطي كه تعداد دانشجو زياد باشد. • فراگيران به راحتي با اين نوع نمرات ارتباط برقرار نمي كنند • نمرات منفي تاثير بدي بر دانشجو دارد.

8. فايده : • يك نمره خام به اندازه چه تعداد از واحدهاي انحراف معيار بالاتر تا پايين تر از ميانگين است. • به راحتي قابل محاسبه هستند • با يك نگاه اطلا عات مناسبي را به ما مي دهند

9. نمره T 50+ (Z) 10 = T براي رفع مشكلات نمرات Z طراحي شدند. بنابراين نمرات به نمرات معيار تبديل مي شوند كه ميانگين 50 و انحراف معيار 10 دارند.

10. رتبه درصدي يا نمره درصدي(Percentile Score) • وضعيت نسبي فرد در گروه را بر حسب كساني كه نمره پايين تر از او گرفته اند مشخص مي كند. هر نمره خام داراي يك رتبه درصدي است. • رتبه درصد و صدك در اصطلاح مكمل يكديگر هستند. رتبه در صدي وضعيت نمره فراگيران در گروه را نشان مي دهد درحاليكه صدك ها به نقاطي بررسي توزيع نمرات اشاره مي كند. • صدك نوعي رتبه در يك گروه 100 نفري است.

11. نشانگرها در تحلیل آزمون • آزمون هنجار مدار • ضریب دشواری • ضریب تمیز • آزمون معیار مدار • ضریب تمیز • ضریب همبستگی نقطه ای رشته ای • منحنی ویژگی آزمون • تحلیل آزمون های عملکردی

12. گام نخستین : پاسخ هاي فراگیران به تمامی سوالات آزمون « بايد تعيين شود كه به هر سوال چطور پاسخ داده شده است»

13. ضريب دشواري ضريب دشواري درصد آزمون شوندگاني است كه به يك سوال پاسخ صحيح مي دهند 100* گروه پايين كه پاسخ صحيح داده اند + گروه بالا كه پاسخ صحيح داده اند= ضريب دشواري تعداد گروه بالا + تعداد گروه پايين

14. 7+4 =0.5 20 گروه بالا • A 1 19 • B 1 18 • C 0 17 • D 1 17 • E 0 16 • F 1 16 • G 1 16 • H 1 15 • I 0 15 • J 1 15 • K 0 14 • L 1 14 • M 1 14 • N 0 13 • O 0 12 • P 0 12 • Q 1 11 • R 1 10 • S 0 9 • T 0 9 7 صحیح 3 غلط . گروه پایین 4 صحیح 7 غلط

15. تفسیر شاخص دشواری • ” درصد کسانی که به سوال پاسخ صحیح داده اند “ 0 1 سوال مشکل تعداد کمی پاسخ داده اند سوال ساده تعداد بیشتری پاسخ داده اند

16. بطور كلي : ضريب دشواري بين0.3 تا 0.7 بيشترين اطلاعات را به ما مي دهد . در شرایط ویژه ضریب دشواری فرق می کند سطح بهينه دشواري : اندكي كمتر از وسط فاصله بين 1 و سطح موفقيت با حدس زدن است.

17. مثال: • براي يك سؤال 4 گزينه اي 0/625= 0/25+1 2 • يك سؤال صحيح غلط 0/75= 0/5+1 2 • براي يك سؤال كوته پاسخ 0/5= 0+1 2 برای یک سوال 5 گزینه ای ؟

18. قدرت سوال را در تفكيك و تشخيص بين فراگير قوي و ضعيف گروه پايين با پاسخ صحیح - گروه با پاسخ صحیح =ضریب تمیز سوال=d تعداد افراد يك گروه ضريب تميز:

19. 7-4 =0.3 10 گروه بالا • A 1 19 • B 1 18 • C 0 17 • D 1 17 • E 0 16 • F 1 16 • G 1 16 • H 1 15 • I 0 15 • J 1 15 • K 0 14 • L 1 14 • M 1 14 • N 0 13 • O 0 12 • P 0 12 • Q 1 11 • R 1 10 • S 0 9 • T 0 9 7 صحیح 3 غلط . گروه پایین 4 صحیح 7 غلط

20. تفسیر شاخص تمیز Good student Good student Good student 1 0 -1 bad student bad student bad student سوال بدون توان تميز فراگیر قوی وضعیف قوه تميز سوال مناسب است قوه تمیز سوال نامناسب است فراگير قوي از فراگير ضعيف بدتر عمل كرده است آزمون شخصيت، نگرش، علاقه ضريب تميز منفي متفاوت است

22. همبستگی نقطه ای دو رشته ای • ضريب همبستگي دو رشته اي نقطه اي : محاسبه همبستگي بين نمره آزمون فراگيران و نمره يك سوال rix=

23. تفسیر همبستگی نقطه ای دو رشته ای • اولین شاخص در تحلیل آزمون • محدوده آن از 1- تا 1+ • فراز و فرود آن مشابه ضریب تمیز است

24. تحليل آزمون هاي وابسته به ملاك • استفاده از شاخص تميز و ضريب دشواري با روش هنجار مدار در آزمون هاي وابسته به ملاك كمتر مورد استفاده دارند. چون دراین آزمون ها اكثر آزمون شوندگان به اكثر سؤالات پاسخ صحيح مي دهند و ضريب دشواري بسيار بزرگ و ضريب تميز بسيار كوچك خواهد بود

25. مسلط 6 صحیح 1 غلط (در کل 7 نفر ) • A 1 19 • B 1 18 • C 1 17 • D 1 17 • E 0 16 • F 1 16 • G 1 16 • H 1 15 • I 0 15 • J 1 15 • K 0 14 • L 1 14 • M 1 14 • N 0 13 • O 0 12 • P 0 12 • Q 1 11 • R 1 10 • S 0 9 • T 0 9 غیر حد مسلط 6صحیح 7 غلط (در کل 12 نفر )

26. 6 6+1 6+7 = تميزبين حدتسلط وغيرحدتسلط 6 - =0.395

27. منحني ويژگي سؤال

28. منحني ويژگي سؤال نمايشي ترسيمي از رابطه بين احتمال پاسخ گويي به يك سؤال معين و وضعيت آزمودني در رفتار مورد اندازه گيري آزمون است. • منحني ويژگي سؤال براي هر يك از سؤالات آزمون رسم مي شود • براي تهيه منحني ويژگي سؤال نسبت يا درصد آزمون شدگاني كه آن سؤال را درست جواب داده اند در رابطه با نمره كل آزمون آنها رسم مي شود.

35. تحليل سؤال هاي آزمون هاي تشريحي و عملكردي • هر چند كه تحليل سؤال بيشتر براي آزمون هاي عيني متداول است با اين حال سؤال هاي تشريحي و عملكردي را نيز بايد مورد تجزيه و تحليل قرار داد و اشكال هاي آن را برطرف نمود.

36. ويتني و سيبرز (1970) • ابتدا گروه بالا و پايين از فراگيران تعيين كنيد (25 تا 33%) و سپس براي هر سؤال مجموع نمرات گروه بالا و پايين را محاسبه كنيد.

37. =ضريب دشواري =ضريب تمیز

38. H∑: مجموع نمره هاي افراد يا برگه هاي گروه بالا L∑: مجموع نمره هاي افراد يا برگه هاي گروه پائين N: تعداد افراد يا برگه هاي 25 درصدي گروه مورد نظر Score max: بالاترين نمره ممكن در سؤال Score min: پائين ترين نمره ممكن در سؤال

39. نيتكو (2001) • در اين روش ضريب دشواري يك سؤال تشريحي يا عملكردي به صورت نمره ميانگين گروه آزمون شوندگان براي آن سؤال تعريف شده است. مثال :سؤال شماره يك در آزموني داراي ارزش 1 تا 6 نمره است اگر نمره ميانگين اين سؤال 2/4 باشد آنگاه ضريب دشواري اين سؤال نيز برابر با 2/4 است. • براي اينكه ضريب دشواري به دست آمده از روش بالا را به مقياس ضريب دشواري سؤال هاي داراي ارزش 0 و 1 يعني p تبديل كنيم بايد ضريب به دست آمده را به دامنه ي ممكن نمرات آن سؤال تقسيم كنيم. حاصل اين عمليات رقمي بين 0 و 1 است كه داراي دامنه ي ضريب هاي دشواري هاي قبل خواهد بود.

40. از توجه شما متشکرم !