ZAKRES ZMIENNOŚCI WJW Jakość wody WJW Doskonała 90-100 Dobra 70-90 Średnia 50-70

1. Stan czystości wód na terenie Gminy Raba Wyżna na podstawie badań przeprowadzonych przez uczniów Gimnazjum nr 1 im Ojca Świętego Jana Pawła II w Rabie Wyżnej

2. Badania wód na terenie Gminy Raba Wyżna zostały przeprowadzone w ramach grantowego projektu „Równać Szanse 2007”. Pracowaliśmy w 4 grupach: metamatematyczna, biologiczna, fizyczna i chemiczna po 15 osób. Naszym głównym celem jest zebranie informacji na temat czystości wód w Gminie Raba Wyżna.

3. Grupa chemiczna pod opieką p. mgr Doroty Knap nosząca nazwę „Wodo jaka jesteś i co z tobą będzie?” zajęła się przeprowadzeniem badań laboratoryjnych właściwości chemicznych wód biegnących na terenie naszej Gminy.

4. W celu porównania jakości wody w różnych rzekach został opracowany w 1970r współczynnik jakości wody (WJW). Aby można było porównać jakość wody w różnych rzekach Narodowa Fundacja Sanitarna w USA zaproponowała ogólny wskaźnik WJW na podstawie którego ocenia się czy dany obszar wodny odpowiada wymogom zdrowotnym. W skład tego badania wchodzą badania takie jak: Rozpuszczony tlen, Bakterie coli, pH, temperatura, mętność substancje stałe, fosfor całkowity, azotany, biochemiczne zapotrzebowanie na tlen (BZT5). Na podstawie tych badań została określona klasa czystości wód w naszej Gminie. Wyniki naszych badań zostały pokazane w poniższych tabelkach. Oprócz badania współczynnika jakości wody, przeprowadzone zostały także badania twardości i zapachu wody. A oto nasze opracowane wyniki:

5. ZAKRES ZMIENNOŚCI WJW Jakość wody WJW Doskonała 90-100 Dobra 70-90 Średnia 50-70 Zła 25-50 Bardzo zła 0-25

6. Współczynnik jakości wody: WJW = 49,6 III klasa czystości wody

7. Współczynnik jakości wodyWJW = 54,5 III klasa czystości wody

8. Współczynnik jakości wody WJW = 62,6 III klasa czystości wody

9. Współczynnik jakości wody WJW = 55,5 III klasa czystości wody

10. Współczynnik jakości wody WJW = 62,8 III klasa czystości wody

11. Współczynnik jakości wody WJW = 61,9 III klasa czystości wody

12. Współczynnik jakości wodyWJW = 54,9 III klasa czystości wody

13. WNIOSKI: Analizy chemiczne wskazują, że Współczynnik Jakości Wody dla rzeki Raby płynącej w różnych miejscowościach naszej Gminy jest średni. Rzeka Raba na badanych odcinkach może być zaliczona do III klasy czystości wód. Natomiast jeśli chodzi o rzekę Skawę również zaliczamy ją do III klasy czystości i pośredniej jakości wody. Współczynnik Jakości wody dla rzeki Orawka jest także średni. Orawka jest więc zaliczana do III klasy czystości wody. Jak już wcześniej wspomniane zostało także to iż wykonane zostały i opracowane wyniki badań twardości wody, oraz zapachu wody, a oto wyniki.

14. Rozróżnia się trzy rodzaje zapachów wody: R – roślinny: siana, ziemi, torfu, mchu, kwiatów, traw G – gnilny: pleśni, siarkowodoru, fekaliów, stęchlizny S – specyficzny: chloru, fenolu, nafty, acetonu smoły

16. Wody naturalne dzieli się ze względu na rodzaj i intensywność zapachu na klasy czystości. Na podstawie tych wyników możemy wywnioskować iż Potok Żeleźnica na terenie Bielanki i rzeka Raba na terenie Rokicin i Sieniawy należy do pierwszej klasy czystości wody, pod względem zapachu wyczuwalny jest w niej jedynie słaby zapach roślinny. Jeżeli chodzi o rzekę Rabę płynącą na terenie Raba Wyżna to jest ona zaliczana do II klasy czystości pod względem zapachu, czuć w niej wyraźny zapach roślinny. Rzeka Orawka zaliczana jest do III Klasy czystości wody. Jest wyczuwalny w niej silny zapach gnilny.

17. TWARDOŚC WODY Twardość wody - jest to cecha wody, będąca funkcją stężenia soli wapnia, magnezu i innych metali, które są zdolne do tworzenia soli na wyższym niż pierwszy stopniu utlenienia. Twardość ocenialiśmy na podstawie poniższej tabelki uwzględniając ilość pól wskaźnikowych zabarwionych na różowo:

18. NASZE WYNIKI: Woda z rzeki Raby płynącej na terenie Bielanki Sieniawy i Rokicin jest średnio twarda. Miękka woda występuje jedynie na terenie Raby Wyżnej. Bardzo twarda woda znajduje się natomiast w Skawie-rzeka Skawa. I to wszystkie badania które zostały wykonane. Zbiorcze wyniki wszystkich badań przedstawimy w poniższej tabelce:

20. PODSUMOWANIE!!! Na podstawie wszystkich wykonanych badań możemy stwierdzić iż rzeka Raba, przepływająca przez różne miejscowości naszej Gminy, zaliczana jest do trzeciej klasy czystości wód na podstawie badań WJW, i możemy stwierdzić że współczynnik jakości wody jest średni do wody średnio twardej, a jeśli chodzi o zapach, to do I lub II klasy czystości gdyż występuje słabo wyczuwalny zapach roślinny. Rzeka Skawa, znajdująca się na terenie naszej Gminy jest wodą którą zalicza się do trzeciej klasy czystości wody na podstawie WJW jej współczynnik jakości wody jest średni, i jest ona wodą bardzo twardą. Rzeka Orawka płynąca na terenie Bukowiny Osiedle, oraz Podsarnia również jest wodą zaliczana do trzeciej klasy czystości wód na podstawie WJW, a jej współczynnik jakości wody jest średni jest ona wodą średnio twardą, i występuje w niej silny zapach gnilny. Pod względem zapachu możemy ja zaliczyć do trzeciej klasy czystości wód.

21. Badania które zostały opracowane przez uczniów Gimnazjum w Rabie Wyżnej, są bardzo przydatne dla wiedzy wielu ludzi, ponieważ takie badania jak pH, twardość wody, obecność fosforanów i azotanów mają ogromny wpływ na życie człowieka. Zmiany wartości pH w wodzie są ważne dla wielu organizmów. Większość organizmów przystosowała się do życia w wodzie o danej wartości pH i może zginąć nawet, jeżeli pH wody zmieni się nieznacznie. Przy skrajnie wysokich lub niskich wartościach pH(9,6 lub 4,5), woda staje się nieprzydatna dla większości organizmów w szczególności dla człowieka.

22. Twardość wody ma bardzo silny wpływ na jej napięcie powierzchniowe. Czym większe napięcie powierzchniowe wody, tym trudniej zwilża ona wszelkie powierzchnie, na skutek czego trudno jest przy jej pomocy prać i zmywać naczynia. Dodatek detergentów powoduje zmniejszenie twardości wody - im woda jest twardsza, tym więcej trzeba ich dodawać, aby uzyskać skuteczny efekt mycia. Twarda woda posiada intensywny, metaliczny posmak i trudniej zaspokaja pragnienie. Twarda woda wpływa na smak potraw i napojów, na częstość zakupów środków czystości, na czas poświęcany na utrzymanie porządku w domu i na niezawodność pralki czy zmywarki. Sprawia, że dłużej czeka się na zagotowanie wody i wydaje się więcej pieniędzy na ogrzewanie. Skóra jest szorstka, włosy trudno się układają, a mydło nie chce się pienić. Zmusza do sypania kopiatej łyżeczki kawy czy kakao aby móc poczuć prawdziwy aromat napoju. Używa się więcej środków piorących, a mimo to ubrania są szorstkie i nie tak czyste jak być powinny.

23. Twarda woda nie ułatwia gotowania. Na ściankach instalacji i urządzeń minerały niesione przez twardą wodę tworzą widoczny osad. Tamuje on przepływ przez rury i grzejniki oraz płynie do pralki, zmywarki czy czajnika. Miękka woda uniemożliwia tworzenie się kamienia, oczyszcza wodę, czyści naczynia bez użycia płynów i detergentów, powoduje miękkość pranych materiałów, ułatwia prawidłową pielęgnacje ciała. Podczas używania miękkiej wody oszczędza się do 60% proszków do prania. • Aby zmniejszyć twardość wody należy: • Stosować filtry • Dodawać do wody detergenty Fosfor jest głównym powodem pogorszenia jakości wody. Nawet minimalna jego zawartość ( kilka dziesiętnych mg/l) może spowodować groźne zanieczyszczenie. Zgodnie z Polską normą ścieki odprowadzane do wód stojących nie powinny zawierać więcej niż 1mg/l fosforu, natomiast ścieki odprowadzone do wód płynących więcej niż 5mg/l.

24. Dużą część fosforu w ściekach stanowią środki piorące, które stanowią największe zagrożenie dla życia rzeki. Rozwój rolnictwa i osiedli mieszkalnych zwiększa nawozy fosforowe stosowane w uprawach. Cześć tego fosforu wraz z odpadami również dostaje się do jezior i rzek duża zawartość fosforu w wodach może spowodować całkowite pokrycie wody roślinnością wodną. Gdyby człowiek wypił wodę z określoną ilością fosforanów, czy azotanów, mogłoby się skończyć to tragedią.

25. A więc postawmy sobie pytanie: Jak możemy poprawić stan czystości wody znajdującej się w naszych rzekach? • Poprzez uszczelnianie szamb w zabudowaniach leżących rzeki • Budowę dodatkowych oczyszczalni ścieków • Ograniczenie zużycia nawozów sztucznych i pestycydów w rolnictwie • Edukację ekologiczną mieszkańców • A przede wszystkim własnego kontrolowania się i osobistego dbania o nasze rzeki

26. Opracowanie multimedialne ogólnych wyników na podstawie opracowania, które wykonały Aneta i Agnieszka Konieczne wykonały: Monika Antolak Paulina Bochnak