DONANIMA GİRİŞ ve GİRİŞ ÇIKIŞ BİRİMLERİ

1. DONANIMA GİRİŞ ve GİRİŞ ÇIKIŞ BİRİMLERİ HAZIRLAYANLAR Nuray KALÇIK Zekayi ÇALIŞKAN Gizem ÇEVİK Yavuz SEYHAN

2. BİLGİSAYAR KASASI Bilgisayarı oluşturan kartları, işlemci, ram'ler ve diğer genişletme kartlarını içinde barındıran ve fiziksel zararlara karşı koruyan metal ya da plastik kutudur. Kasanın içinde çeşitli donanım bileşenlerine elektrik veren güç kaynağı, kablolar, anakart montaj pimleri ve plastik ayaklar bulunur.

3. Bilgisayarı açıp kapatmaya yarayan POWER düğmesi de kasa üzerinde bulunur. • Kasalar tiplerine göre tower veya slim (yatay)dır.

4. ANAKART • Bilgisayarın tüm iç donanımlarının bağlandığı elektronik karttır. • Üzerinde İşlemci, RAM bellek, chipset , kart yuvaları (Slot) vb. gibi birimler bulunmaktadır. • Anakart seçiminde, iç donanım birimlerinden işlemci, bellek, harddisk gibi parçalar ile uyumluluk esası aranır.

5. Kasanın arkasına açılan kısmında fare,klavye,monitör vs. bağlama noktaları bulunur. • Anakartlar çoğu zaman markası yada modeli yerine üzerlerindeki chipset'in adı ile anılırlar.

6. ISA(Industry Standart Architecture) Genelde anakartların güç kaynağına en uzak noktalarında bulunan siyah, uzun kart yuvalarıdır.

7. PCI(PeripheralComponentInterconnet) • ISA gibi standart bir kart yuvasıdır. • ISA slotların hemen yanında ve beyaz renklidirler. • PCI yuvaları da ISA gibi plug&play (tak ve çalıştır özelliği) desteğine sahiptir. AGP(AdvantageGraphics Port) Sadece ekran kartları için tasarlanmış özel bir veri yoludur.

8. Portlar • Kasanın arkasında bulunan fare, klavye, yazıcı, tarayıcı gibi bileşenlerin bağlandığı girişlerdir. Bunları seri ve paralel portlar, PS/2 klavye ve fare portları ile USB portu olarak sıralayabiliriz.

9. Seri port,harici modemlerin bağlanmasında kullanıldığı gibi fare girişinin yapılmasında da görev alabilir.

10. Paralel port yazıcı ya da tarayıcı gibi bileşenlerin bağlanmasında görev alırken, PS/2 klavye ve fare portları da klavye ve fare bağlantıları için kullanılır. • Bir paralel bağlantının veri aktarma hızı seri bağlantı noktasının hızından on kat daha fazladır.

11. Son yıllarda geliştirilen USB ise hemen hemen tüm harici bileşenlerin bağlanmasında kullanılabilir. • USB portunun seri ve paralel portlardan üstün sayılmasının nedeni daha hızlı olmaları ve cihazların üzerinde bulunan USB yuvaları sayesinde birden çok cihazın aynı anda kullanımına izin vermesidir.

12. KONNEKTÖRLER • IDE Konnektör • UDMA Konnektör • FloppyKonnektör • PowerKonnektör • Fan Güç Konnektörü • LedKonnektörleri

15. YONGA SETİ • Tüm emir ve veri transferleri bütününün oluşturduğu trafiği denetleyen çiplerdir. • Anakartın iyi ya da kötü seçilmiş olması halinde performansı çok ciddi şekilde etkileyecektir.

17. BİOS • Bilgisayarın içindeki tüm veri akışını düzenleyenve bileşenler arasındaki koordinasyonu sağlayan anakartların en önemliparçalarından birisi BIOS'tur. • BIOS sadece anakartlarda değil ekran kartı gibi bileşenlerde de kullanılır. Üzerindeki donanımın teknik özelliklerine ait bilgileri barındırır.

18. BIOS, genelolarakbilgisayarınaçılabilmesiiçingerekliküçükbiryazılımdır. Bu yazılım BIOS Chipiiçindetutulur. Sonuçtabiryazılımolduğuiçinistenirsesilinebilir ve tekraryüklenebilir. • BIOS ilgili donanımın beynidir. BIOS'uzarargörenanakartişeyaramaz. BIOS Chip'inindeğiştirilmesiveyatekraryazılımınınyüklenmesigerekir.

19. BIOS görevini yerine getirebilmek için, bazı donanım bilgilerine ihtiyaç duyar. Bu bilgiler, bilgisayar kapalı da olsa silinmezler. • BIOS verilerini tutan yarı iletkene CMOS denir. 64 byte' lık kapasitesi içinde BIOS için gerekli bilgileri saklayabilmek için küçük bir pil kullanır.

20. İŞLEMCİ • Merkezi işlem birimidir. • Aritmetiksel ve mantıksalişlemlerinhepsiburadagerçekleşir. • Bütünbirimlerburadanyönetilir. • Bütününitelerbubirimdençıkacaksonucagörehareketederler.

21. İşlemci, bilgisayarın hızını belirleyen en temel parçadır. • İşlemcinin hız birimi olarak Mhz veya Ghz kullanılır.

23. BELLİ BAŞLI İSLEMCİ MODELLERİ • INTEL PENTIUM IV • INTEL PENTIUM III • INTEL PENTIUM II • INTEL CELERON • AMD K6-2 • AMD K6-3

24. HARD DİSK (HDD) NEDİR? Sabit disk veya daha çok popüler olan ingilizceadıyla hard-disk ;işletim sisteminin saklandığı, programların kaydedildiği, verilerin depolandığı bir donanım birimidir.

25. HARD DİSKİN GELİŞİMİ Sabit diskler diğer bilgisayar donanımlarında olduğu gibi büyük gelişme ve değişim geçirerek günümüzdeki halini almıştır. Bilgisayarların en eski biçimlerinin veri depolama sistemlerine sahip olmadığını hatırladığımızda, sabit disklerin o dönemin bilgisayarları için başlı başına büyük bir gelişme olduğunu görüyoruz.

26. IBM 1956’da ilk sabit diski üretti ve bu disk hemen hemen 5MB kapasitesinde veri depolayabiliyordu. Saniyede 8.800 byte veri aktarımı yapabilen ve 61 santimlik 50 adet diskten oluşan bu dev, zamanının en yüksek teknolojiye sahip veri depolama sistemiydi. • 1980’de ilk 5.25’ lik sabit disk PC’ lerde kullanılmaya başlamıştır. • Şu an en yaygın sabit disk biçimi olan 3.5’ lik sabit disk Rodime firması tarafından 1983 yılında kullanıma sunuldu.

27. HARD DİSKİ İNCELERSEK; Bir hard disk en basit haliyle şu parçalardan oluşur: Bilgilerin manyetik olarak depolandığı bir veya daha fazla sayıda plaka (platter), okuma yazma kafaları, plakalarla okuma yazma kafalarının hareketini sağlayan motorlar ve diskin kontrolünden sorumlu devreleri üzerinde barındıran kontrol kartı.

29. BELLEK NEDİR? Bellekler, işlemcinin istediği bilgi ve komutları maksimum hızda işlemciye ulaştıran ve üzerindeki bilgileri geçici olarak tutan depolama birimleridir.

30. BELLEK ÇEŞİTLERİ Bilgisayarda bellek tipleri ROM, RAM, PROM, EPROM, EEPROM, FlashMemory, Önbellek olarak sayılabilir.

31. RAM (Random Access Memory) Rastgele erişilebilir bellek; nerede olduğuna bakılmaksızın, bütün hafıza kutularına eşit zamanda ulaşılabilen bir bellek türüdür. Çalışma şekli açısından oku/yaz belleği olarak da adlandırılır. RAM’desaklanan bilgiler değiştirilebilir.

32. Bellek sığası (kapasitesi) byte cinsinden ölçülür. RAM bellekler DRAM (Dynamic RAM) ve SRAM (Statik RAM) olmak üzere iki çeşittir. • Dynamic Ram;Günümüz kişisel bilgisayarlarında kullanılan en popüler bellektir. Bu tür belleklerde bilgileri saklamak için elektrik  yükleri kullanılır.

33. SRAM (Static RAM) ;Statik RAM elektrik olduğu sürece içinde veri bitlerini saklayan bir RAM’dir.

34. ROM (ReadOnlyMemory) Fabrika imalatıdır, sadece ilk üretildiğinde bir kere programlanabilir. Standart ROM üzerindeki bilgiler hiçbir yol ile değiştirilemez veya silinemez. ROM birimine bilgi kalıcı olarak yerleştirilmiştir ve içerik kesinlikle değiştirilemez.

35. BİLGİSAYAR BAŞLATILDIĞINDA ROM NELER YAPAR?? • Bütün komutları test eder. • Set up komutlarını işletir. • Bilgisayarı hazır hâle getirir.

36. ROM BELLEK ÇEŞİTLERİ

37. ÖN BELLEK • Günümüz bilgisayarlarında hızı belirleyen en önemli faktörlerden bir tanesi de Ön bellek kullanımıdır. • Ön belleğin kullanım amacı işlenecek olan bilgi işlemeden önce buraya getirilerek bilgilerin işlenmeye hazır hale getirilmesidir.

38. FLASH BELLEK • Flash Bellek(disk)’ler veri depolama aracıdır. • Diğer belleklerden ayıran ne önemli özelliği taşınabilir olmasıdır. • Günümüzde maliyeti azdır. • İşlerinizi kolayca taşımanıza yardımcı olur.

39. EKRAN KARTI ETHERNET KARTI SES KARTI TV KARTI FAKS-MODEM KARTI

40. EKRAN KARTI Ekran kartı, mikroişlemcide (CPU) işlenen verileri monitörde görüntülenmesini sağlayan sinyallere dönüştüren bir genişleme kartıdır. Ekran kartları bilgisayar sistemine anakart üzerinde bulunan slotlar (genişleme yuvaları) ile bağlanırlar. Geleneksel ekran kartları bilgileri sisteme belleğinden kendi belleğine alıp monitöre göndermekteydi. Günümüzdeki ekran kartları ise görüntülenecek bilgileri işleyebilecek hızlandırıcılar bulundurduğundan mikroişlemcinin yükünü önemli bir ölçüde hafifletmektedir.

41. Tv-Out ekran kartı

42. EKRAN KARTI ÇIKIŞ BAĞLANTILARI vga-out: crt monitörlerin ve projeksiyon aygıtlarının bağlandığı ve bu aygıtlara görüntü aktarıldığı çıkış portudur. dvı-out: dijital cihazlara ve lcd ekranlara görüntü aktaran çıkış portudur. video-ın/out: televizyon, video, vcdplayer, dcd gibi aygıtlardan görüntü alan veya aktaran porttur.

43. VGA-OUT: Monitör, projeksiyon DVI-OUT: LCD Plazma, HDTV VIDEO IN: Televizyon, video, VCD Player, DVD Ekran kartının port bağlantıları

44. SOĞUTUCU Ekran kartlarında da bilgisayar işlemcisi üzerinde bulanan soğutma sistemi gibi ekran kartının görüntü işlemcisi üzerinde soğutma sistemi vardır. Görüntü işlemcisinin ısınmasını engeller Fan Ekran kartındaki fan

45. Ekran Kartının Özellikleri 1.Çözünürlük 2. Renk Derinliği 3. Ekran Kartı Tazelenme Hızı 4. Görüntü Arayüzü

46. Ekran Kartının Çalışması Bilgisayarın işlemcisi tarafından işlenen veriler anakart ile ekran kartının görüntü belleğine aktarılır. Görüntü işlemcisi görüntü belleğindeki verileri işler ve görüntü hesaplamalarını yaptıktan sonra görüntü belleğine gönderir. Bu veriler buradan RAMDAC birimine gider. Görüntü belleğindeki bilgiler RAMDAC’e aktarıldıktan sonra bu bellek boşalır. Boşalan belleğe görüntü işlemci tekrar veri iletir. RAMDAC bu dijital verileri monitörde görüntülenecek analog sinyallere dönüştürüp ekran kartının çıkışına gönderir.

47. Ekran kartının çalışması

48. Ekran Kartı Çeşitleri Veri yolu Standardına Göre 1.ISA 2.PCI 3.AGP 4.PCI Express Fizik Yapısına Göre Onboard (tümleşik) ekran kartı Tümleşik (onboard) ekran kartı PCI veriyoluna takılan ekran kartı

49. EKRAN KARTI ALIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER. 1. Video bellek miktarı görüntü performansı doğrudan etkiler. Yapılacak işe göre belleğin miktarı uygun miktarda olmalıdır. Bellek miktarının fazla olması görüntü performansını artırır. 2. Yüksek hızlı grafik işlemcisi verilerin ekranda daha kaliteli görüntülenmesini sağlar. 3. Ekran kartının tazeleme hızının büyüklüğü görüntü kalitesi ile doğru orantılıdır. 4. Ekran kartındaki grafik işlemcisinin üzerindeki soğutucunun iyi çalışması ve soğutması ekran kartının performansını artırır. 5. Anakartın desteklediği yüksek bant genişliğine sahip ekran kartı seçilmesi performansı artırır. Örneğin AGP ekran kartlarından daha fazla hız sağlayan PCI-E ekran kartını kullanabilmeniz için anakartınızda PCI-E genişleme yuvası olması gerekir.

50. ETHERNET KARTI Ethernet kartı, bilgisayar ağlarında bilgisayarla ağ arasında iletişimi sağlar. Anakartıngenişleme yuvalarına takılır. Diz üstü bilgisayarlarda PC Card (PMCIA) soketine veya paralel porta bağlanır. Ethernet kartlarına network kartı, ağ arabirim kartı gibi isimler de verilmektedir. Ethernet kartı aracılığıyla bilgisayar ağlarındaki bilgisayarlar arasında veri iletimi olur ve cihazlar diğer bilgisayarların kullanımı için paylaşıma açılabilir. Ethernet kartlarının çıkışındaki bağlantı noktasına kablo bağlanarak, bilgiler kablo aracılığı ile diğer bilgisayarlara veya paylaşıma açık olan cihazlara iletilir ETHERNET KARTININ YAPISI Ethernet kartları tak-çalıştır özelliğine sahiptirler. Anakartakislota katıldıktan sonra hiçbir yazılıma gerek duymadan çalışır. Ethernet kartlarının bu özelliğine tak çalıştır denir.