Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν

1. Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν A.E.Π.

2. Εισαγωγή • Μικροοικονομική θεωρία • Εξετάζει τη συμπεριφορά του αντιπροσωπευτικού καταναλωτή και παραγωγού, ώστε να προσδιορισθεί η τιμή ενός αγαθού. • Microeconomics • Μακροοικονομική θεωρία • Εξετάζει τα οικονομικά προβλήματα σαν σύνολο αλληλοεξαρτώμενων μεγεθών, χωρίς να δίνει έμφαση στη συμπεριφορά κάθε μονάδας χωριστά. • Π.χ. συνολική παραγωγή, συνολική κατανάλωση, συνολικό εισόδημα. • Macroeconomics Α.Γ.Λ.

3. Σφάλμα σύνθεσης • Η παραδοχή πως ότι ισχύει για τα άτομα ισχύει αναγκαστικά και για το σύνολο της οικονομίας. • Π.χ. • Μικροοικονομική: • Μισθοί δ Κέρδη γ(τιμές σταθερές) • Μακροοικονομική: • Μισθοίδ Συνολική Ζήτησηδ Τιμέςδ Κέρδηδ Α.Γ.Λ.

4. Ορισμός του ΑΕΠ • Είναι η συνολική αξία σε χρηματικές μονάδες των τελικών αγαθών και υπηρεσιών που παράγονται σε μια χώρα σ’ ένα συγκεκριμένο έτος. • GDP: Gross Domestic Product • Το ΑΕΠ είναι μέτρο αξίας και όχι μέτρο ποσότητας, γιατί τα παραγώμενα προϊόντα είναι ανομοιογενή ως προς τις μονάδες μέτρησης. Α.Γ.Λ.

5. Παράδειγμα Α.Γ.Λ.

6. Τελικά και Ενδιάμεσα Αγαθά • Τελικά αγαθά • Αγοράζονται για τελική χρήση και όχι για περαιτέρω μετασχηματισμό σε άλλα προϊόντα. • Ενδιάμεσα αγαθά • Αγοράζονται για περαιτέρω επεξεργασία και όχι για τελική χρήση. Α.Γ.Λ.

7. Διπλός υπολογισμός • Παράδειγμα • Ο κρεοπώλης πουλάει 100g κρέας στο σουβλατζίδικο προς €0,30. Το σουβλατζίδικο πουλάει το σάντουϊτς €1,00. • Το ΑΕΠ είναι €1 και όχι €1,30. • Αν δεχόμασταν το ΑΕΠ να είναι €1,30, θα είχαμε μετρήσει τα 100g κρέας δύο φορές. • Αυτό είναι σφάλμα διπλού υπολογισμού. • Γι’ αυτό μετράμε στην αξία του ΑΕΠ το τελικό προϊόν μόνο (το σάντουιτς), δηλαδή €1. Α.Γ.Λ.

8. Παράδειγμα (συνέχεια) • Θα μπορούσαμε όμως, να σκεφθούμε και διαφορετικά: • Ο σουβλατζής παίρνει το κρέας το οποίο το επεξεργάζεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορεί να το πουλήσει €1 αντί για €0,30 που το αγόρασε. • Άρα, του προσθέτει αξία €1,00 - €0,30 = €0,70. Α.Γ.Λ.

9. Παράδειγμα (συνέχεια) • Αυτή η προστιθέμενη αξία των €0,70 μπορεί να προστεθεί στην αξία του κρέατος των €0,30 και να μας δώσει το ΑΕΠ του €1, χωρίς σφάλμα διπλού υπολογισμού. Α.Γ.Λ.

10. Προστιθέμενη αξία • Η προστιθέμενη αξία μιάς επιχείρησης είναι ίση με την αξία του προϊόντος της επιχείρησης μείον την αξία των ενδιάμεσων αγαθών που αυτή αγοράζει. • value added • Παράδειγμα Α.Γ.Λ.

11. Εφαρμογή Α.Γ.Λ.

12. Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν Αποπληθωριστής του A.E.Π.

13. Μεταβολή των τιμών • Με το ΑΕΠ προσπαθούμε να μετρήσουμε την παραγωγή της οικονομίας σε χρηματικές μονάδες. • Δημιουργείται δυσκολία στη σύγκριση μεταξύ ετών, αν έχουν αλλάξει οι τιμές των προϊόντων. Α.Γ.Λ.

14. Ονομαστικό και Πραγματικό ΑΕΠ • Ονομαστικό ΑΕΠ • Η αξία των αγαθών και υπηρεσιών σε τρέχουσες (τωρινές) τιμές. • Nominal GDP • Πραγματικό ΑΕΠ • H αξία των αγαθών και υπηρεσιών σε σταθερές τιμές. • Δηλαδή, το τι θα είχε συμβεί στην αξία του ΑΕΠ, αν είχαν παραμείνει οι τιμές σταθερές, ενώ μεταβάλλονταν μόνο οι ποσότητες. • Real GDP Α.Γ.Λ.

15. Παράδειγμα Α.Γ.Λ.

16. Αποπληθωριστής του ΑΕΠ • Μπορούμε να διαιρέσουμε την τιμή του κάθε έτους, ΔΤΕ, με την τιμή του έτους βάσης, ΔΤΒ, ώστε να βρούμε έναν δείκτη τιμών, ΔΤ, που να μας δείχνει τις αυξομειώσεις των τιμών απο έτος σε έτος, πάντα σε σχέση με τις τιμές του έτους βάσης: • Αν τώρα διαιρέσουμε το ονομαστικό ΑΕΠΤ κάθε έτους με τον ΔΤ, βρίσκουμε το πραγματικό ΑΕΠΣ. Α.Γ.Λ.

17. Παράδειγμα 15:10=1,50 225:1,50=150 Έχουμε δηλαδή: Α.Γ.Λ.

18. Εξυπακουόμενοςαποπληθωριστής του ΑΕΠ • Αυτό σημαίνει πως ο αποπληθωριστής του ΑΕΠ ορίζεται και σαν (Εξυπακουόμενοςαποπληθωριστής του ΑΕΠ) • Implicit GDP deflator απ’ όπου προκύπτει και η σχέση: Α.Γ.Λ.

19. Βασική σχέση με την οποία μπορούν να γίνουν και όλοι οι υπολογισμοί που αφορούν το ΑΕΠ και τους δείκτες τιμών του. Παρατήρηση: Ανεξάρτητα απο το έτος βάσης, η ποσοστιαία μεταβολή του πραγματικού ΑΕΠ (= πραγματική ποσοστιαία μεταβολή) είναι η αυτή. Α.Γ.Λ.

20. Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν Κατά κεφαλήν πραγματικό ΑΕΠ

21. Κατά κεφαλήν πραγματικό ΑΕΠ • Για να μπορεί να γίνει σύγκριση μεταξύ οικονομιών, αλλά και της ίδιας οικονομίας διαχρονικά, το ΑΕΠ μπορεί να μετατραπεί απο απόλυτο μέγεθος σε σχετικό: • Το κατά κεφαλήν πραγματικό ΑΕΠ δείχνει το προϊόν που θα αντιστοιχούσε σε κάθε κάτοικο μιάς οικονομίας, αν η διανομή του ήταν ίση. • Per Capita GDP Α.Γ.Λ.

22. Έννοια και χρήση • Το κατά κεφαλήν πραγματικό ΑΕΠ δείχνει το προϊόν που θα αντιστοιχούσε σε κάθε κάτοικο μιάς οικονομίας, αν η διανομή του ήταν ίση. • Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να συγκρίνει • άνισες πληθυσμιακά οικονομίες μεταξύ τους και • την ίδια οικονομία με τον εαυτό της σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, όταν έχει αλλάξει ο πληθυσμός. Α.Γ.Λ.

23. Παράδειγμα (στοιχεία 2005) • Πηγή: http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/ Α.Γ.Λ.

24. Μειονεκτήματα του ΑΕΠ • Δεν περιλαμβάνει την αξία της παραγωγής για ιδιοκατανάλωση. • Είναι ποσοτικός και όχι ποιοτικός δείκτης. • Αγνοεί τη σύνθεση και κατανομή της παραγωγής. • Δεν συμπεριλαμβάνει την αξία των αγαθών και υπηρεσιών της παραοικονομίας. Α.Γ.Λ.

25. Σημείωση: Νόμος του Okun • Η αύξηση του ποσοστού ανεργίας συνδέεται με μείωση του πραγματικού ΑΕΠ. • Εξήγηση: Οι απασχολούμενοι βοηθούν να παραχθούν αγαθά και υπηρεσίες, ενώ οι άνεργοι όχι. Α.Γ.Λ.

26. Οι Σχέσεις των Ασκήσεων Α.Γ.Λ.

27. Εφαρμογή • Βρείτε την πραγματική ποσοστιαία μεταβολή του ΑΕΠ μεταξύ των ετών 1997 και 1998 σε σταθερές τιμές 1996 και 1997. Α.Γ.Λ.

28. Απάντηση 1 Εξετάζουμε δύο έτη βάσης, το1996 και το 1997 Α.Γ.Λ.

29. Απάντηση 2 Παρατήρηση: Ανεξάρτητα απο το έτος βάσης, η ποσοστιαία μεταβολή του πραγματικού ΑΕΠ (= πραγματική ποσοστιαία μεταβολή) είναι η αυτή. Α.Γ.Λ.