กลยุทธ์การสอน

กลยุทธ์การสอน ผศ.พงษ์สวัสดิ์ อำนาจกิติกร

ความหมายของการสอน กระบวนการที่ช่วยให้ผู้เรียนนำความรู้ ไปใช้แก้ปัญหาได้อย่างเหมาะสม การถ่ายทอดความรู้ การจัดสถานการณ์ เพื่อให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ การจัดให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ จุดมุ่งหมาย การสอน การแนะแนวทางแก่ผู้เรียน เพื่อให้ศึกษาหาความรู้ การฝึกให้ผู้เรียนคิดแก้ปัญหา

ระบบ & การสอน ประเมินผลปรับปรุง แก้ไข

TQF & ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง

หลักการ/ทฤษฎีของวิชาที่ทำการสอน (Approach) 1 วิธีการสอน (Teaching Method ) 2 กลยุทธ์การสอน (Teaching Stratigy) 3 บทบาทของผู้สอนและผู้เรียน (Roles of Teachers and Students) การวัดผลและประเมินผล (Measurement and evaluation) สิ่งสนับสนุนการเรียนรู้ ( Learning Facility) 4 5 6 องค์ประกอบที่สำคัญต่อผลสำเร็จของการสอน

ข้อควรพิจารณาในการสอนข้อควรพิจารณาในการสอน Brain Rule. John Medina,1961

ข้อควรพิจารณาในการสอนข้อควรพิจารณาในการสอน (Harvard Business Review, 2554: ออนไลน์)

การกระตุ้นการเรียนรู้การกระตุ้นการเรียนรู้ Peer Cooperative ข้อควรพิจารณาในการสอน Peer Pleasure

Remember To Repeat Successes learning cycle learning Short Term memory Successes learning cycle Long Term memory Repeat To remember

วิธีสอนแบบบรรยาย (Lecture Method) • ผู้เรียนได้เรียนรู้เนื้อหาจำนวนมากพร้อมๆ กันได้ในเวลาที่จำกัด • เป็นวิธีที่ดีที่สุดเมื่อต้องการที่จะให้เนื้อหาจำนวนมาก • เนื้อหา เป็นหลักการทฤษฎี กฎเกณฑ์ ขั้นตอน ขบวนการ • เนื้อหาเป็นเรื่องราวใหม่ ๆ ยังไม่เป็นที่ แพร่หลาย • ผู้เรียนที่ประสบการณ์ พื้นฐานความรู้ไม่มากนัก • ใช้ร่วมกับเทคนิคการสอนอื่น ๆ เช่น การสาธิต และอภิปราย • ไม่สามารถสนองตอบความต้องการ และความแตกต่างระหว่างบุคคล

ข้อควรคำนึงของวิธีสอนแบบบรรยายข้อควรคำนึงของวิธีสอนแบบบรรยาย • ต้องศึกษาเนื้อหาสาระที่จะบรรยายให้เข้าใจถ่องแท้ • คำนำของการบรรยาย ต้องเป็นที่สนใจของผู้เรียน • เนื้อหาต้องรวบรวม จัดลำดับ และมีการเชื่อมโยงอย่างเหมาะสม • ต้องมีทักษะในการพูด ใช้เสียงแสดงความรู้สึก การใช้อารมณ์ขัน • พยายามบรรยายสั้นๆ ในเนื้อหาสาระที่มีมีประโยชน์ต่อผู้เรียน • ก่อนยุติการบรรยาย ควรสรุปสาระสำคัญของการบรรยาย • เปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้ซักถาม

การเร้าความสนใจ & การให้ผู้เรียนมีส่วนร่วม การบรรยาย • การใช้สื่อประสม ที่เหมาะสมประกอบ การบรรยาย • Formative quizzes หรือ การทดสอบย่อย • Think-Pair-Share 2-3 นาที • Lecture summaries แบบกลุ่มย่อย 5 นาทีหลังบรรยาย • การใช้เทคนิค CAT (Classroom Assessment Techniques) • One-minute paper • Focus listing : ระบุรายการแนวคิดสำคัญๆ จากคำบรรยาย • Direct paraphrasing : สรุปเนื้อความจาก lecture ด้วยสำนวนของตนเอง

วิธีสอนแบบระดมพลังสมอง ( Brainstorming ) • กลุ่มผู้เรียนอภิปรายโดยทันที เพื่อหาคำตอบหรือทางเลือกสำหรับปัญหาที่กำหนดให้มากที่สุดในระยะเวลาสั้น ๆ • ไม่มีการตัดสินว่า คำตอบหรือทางเลือกใดดีหรือไม่อย่างไร • กลุ่มร่วมพิจารณา ทางเลือก ที่ดีที่สุด ซึ่งอาจมีมากกว่าหนึ่งทาง • ส่งเสริมกระบวนการแก้ปัญหาการร่วมมือกันและฝึกการยอมรับความเห็นที่แตกต่างกัน • อาจมีผู้เรียนส่วนน้อย ครอบครองการอภิปรายส่วนใหญ่ • ประเมินผลผู้เรียนแต่ละคนได้ยาก

ขั้นตอนวิธีสอนแบบระดมพลังสมอง ( Brainstorming ) • กำหนดปัญหา • แบ่งกลุ่มผู้เรียน เลือกประธาน และเลขาเพื่อช่วยในการอภิปรายและ บันทึกผล • ทุกคนในกลุ่มช่วยกันคิดคำตอบหรือทางเลือกสำหรับปัญหาที่กำหนดให้มากที่สุด ภายในเวลาที่กำหนด • ปัญหาของแต่ละกลุ่มอาจเป็นปัญหาเดียวกันหรือต่างกันก็ได้ • คัดเลือกเฉพาะทางเลือกที่น่าจะเป็นไปได้ หรือเหมาะสมที่สุด • แต่ละกลุ่มนำเสนอผลงานของตน • อภิปรายและสรุปผล

วิธีสอนแบบอภิปราย (Discussion Method) • ผู้เรียนแลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกันเพื่อช่วยแก้ไขปัญหาอย่างใดอย่างหนึ่ง • เนื้อหาซับซ้อน นามธรรม ตีความหมายได้หลากหลาย • ส่งเสริมการทำงานร่วมกันแบบประชาธิปไตย • ฝึกทักษะในการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกัน • ฝึกทักษะในการพูด และการแสดงความคิดสร้างสรรค์ • การอภิปรายกระทำระหว่างครูกับนักเรียน หรือนักเรียนด้วยกัน โดยมีผู้สอนเป็นผู้ประสาน ให้ความช่วยเหลือ

วิธีสอนแบบอภิปราย (Discussion Method) ขั้นตอนของวิธีสอนแบบอภิปราย • กำหนดหัวข้อหรือปัญหาให้สอดคล้องกับจุดประสงค์ของบทเรียน • จัดเตรียมเอกสารประกอบการอภิปรายที่อาจต้องใช้ของแต่ละกลุ่ม • จัดเตรียมสถานที่ให้เหมาะสมกับการอภิปราย • ระบุจุดประสงค์และเงื่อนไขหลักเกณฑ์ในการอภิปรายให้ชัดเจน เช่น ระยะเวลา รูปแบบวิธีการ • ผู้สอนสรุปผลการอภิปรายเป็นช่วงที่ ผู้แทนกลุ่มนำเสนอผลการอภิปราย • ผู้สอนสรุปสาระสำคัญที่ได้ เสริมข้อคิดและแนวทางความรู้ไปใช้เกิดประโยชน์

วิธีสอนแบบอภิปราย (Discussion Method) การเรียนรู้แบบร่วมมือ (Co-Operative Learning) • มุ่งให้ผู้เรียนร่วมมือกันทำงาน ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน • ทุกคนต้องมีส่วนร่วมรับผิดชอบ ในการทำงาน เพื่อบรรลุเป้าหมายของการเรียนรู้ร่วมกัน • เป็นกลุ่ม (Team) ขนาดเล็ก 2-6 คน มีความสามารถแตกต่างกัน • แข่งขันเป็นทีม (Team competition) ได้รับประโยชน์จากความสำเร็จของกลุ่มร่วมกัน • ผู้เรียนได้รับประสบการณ์ที่สัมพันธ์กับชีวิตจริง • ได้ฝึกฝนทักษะกระบวนการแสวงหาความรู้ ทักษะการบันทึกความรู้ ทักษะการคิด ทักษะการจัดการกับความรู้ ทักษะการแสดงออก

ตัวอย่างเทคนิคที่ใช้ในการเรียนแบบร่วมมือตัวอย่างเทคนิคที่ใช้ในการเรียนแบบร่วมมือ • เทคนิคคู่ตรวจสอบ (Pairs check) • สมาชิกกลุ่มจับคู่กันทำงาน ตามที่ได้รับคำถามหรือปัญหาจากผู้สอน • ผู้เรียนคนหนึ่งเป็นผู้ทำ และอีกคนหนึ่งทำหน้าที่เสนอแนะ • หลังจากที่ทำข้อที่ 1 เสร็จ ผู้เรียนคู่นี้จะสลับหน้าที่กัน • เมื่อทำเสร็จครบแต่ละ 2 ข้อ แต่ละคู่จะนำคำตอบมาแลกเปลี่ยนและตรวจสอบคำตอบของคู่อื่น (Kagan. 1995 : 32-33)

ตัวอย่างเทคนิคที่ใช้ในการเรียนแบบร่วมมือตัวอย่างเทคนิคที่ใช้ในการเรียนแบบร่วมมือ • . เทคนิควงกลมซ้อน (Inside–outside circle) • ผู้เรียนนั่งหรือยืนเป็นวงกลมซ้อนกัน 2 วง จำนวนเท่ากัน • วงในหันหน้าออก วงนอกหันหน้าเข้า • นักเรียนที่อยู่ตรงกับจับคู่กันเพื่อสัมภาษณ์ หรืออภิปรายปัญหาร่วมกัน • หมุนเวียนเพื่อเปลี่ยนคู่ใหม่ไปเรื่อยๆ ไม่ซ้ำคู่กัน • นักเรียนวงนอกและวงในเคลื่อนไปในทิศทางตรงข้ามกัน ( Kagan. 1995 : 10 )

ตัวอย่างเทคนิคที่ใช้ในการเรียนแบบร่วมมือตัวอย่างเทคนิคที่ใช้ในการเรียนแบบร่วมมือ • . . เทคนิคการอภิปรายเป็นคู่ (Pair discussion) • ผู้สอนกำหนดหัวข้อหรือคำถาม ให้ผู้เรียนทีนั่งใกล้กันร่วมกันคิดและอภิปรายเป็นคู่ (Kagan. 1995 : 35 อ้างถึงใน พิมพันธ์ เดชะคุปต์. 2541 : 45) • เทคนิคการคิดเดี่ยว คิดคู่ ร่วมกันคิด (Think - pair - share) • ผู้สอนกำหนดปัญหา ผู้เรียนแต่ละคนคิดหาคำตอบด้วยตนเอง • นำคำตอบไปอภิปรายกับเพื่อนที่เป็นคู่ • นำคำตอบของแต่ละคู่มาอภิปรายพร้อมกัน 4 คน • เมื่อมั่นใจว่าคำตอบของตนถูกต้องหรือดีทีสุด จึงนำคำตอบเล่าให้เพื่อนทั้งชั้นฟัง (Kagan. 1995 : 46-47 อ้างถึงใน พิมพันธ์ เดชะคุปต์. 2541 : 41-44)

ตัวอย่างเทคนิคที่ใช้ในการเรียนแบบร่วมมือตัวอย่างเทคนิคที่ใช้ในการเรียนแบบร่วมมือ • เทคนิคเพื่อนเรียน (Partners) • ผู้เรียนในกลุ่มจับคู่เพื่อช่วยเหลือกัน • ผู้เรียนในคู่หนึ่งอาจไปขอคำแนะนำ คำอธิบายจากคู่อื่นๆ ที่คาดว่าจะมีความเข้าใจเกี่ยวกับเรื่องดังกล่าวดีกว่า • เมื่อนผู้เรียนคู่นั้นเกิดความเข้าใจที่แจ่มชัดแล้ว ก็จะเป็นผู้ถ่ายทอดความรู้ให้นักเรียนคู่อื่นๆ ต่อไป (อรพรรณ พรสีมา. 2540 : 17) • เทคนิคการทำเป็นกลุ่ม ทำเป็นคู่ และทำคนเดียว (Team - pair - solo) • ผู้รียนทำงานร่วมกันทั้งกลุ่มจนสำเร็จ จากนั้นจะแยกทำงานเป็นคู่จนสำเร็จ • สุดท้ายผู้เรียนแต่ละคนแยกมาทำเองจนสำเร็จได้ด้วยตนเอง (Kagan. 1995 : 10 อ้างถึงใน พิมพันธ์ เดชะคุปต์. 2541 : 41-45)

ตัวอย่างเทคนิคที่ใช้ในการเรียนแบบร่วมมือตัวอย่างเทคนิคที่ใช้ในการเรียนแบบร่วมมือ • เทคนิค Jigsaw • จัดกลุ่มผู้เรียนเป็นกลุ่ม กลุ่มละประมาณ 4-5 คน • ผู้สอนแบ่งเนื้อหาที่จะเรียนเท่ากับจำนวนสมาชิกในกลุ่มของผู้เรียน • ผู้เรียนแต่ละกลุ่มรับผิดชอบในการศึกษาหัวข้อย่อยๆของเนื้อหา • ผู้เรียนที่ศึกษาหัวข้อย่อยเดียวกันมารวมกันเป็นกลุ่มใหม่เพื่อร่วมอภิปราย ซักถามให้มีความรู้ความเข้าใจชัดเจนยิ่งขึ้น • ผู้เรียนกลุ่มใหม่แยกย้ายกลับไปกลุ่มเดิมของตน แล้วผลัดกันอธิบายความรู้ที่ได้รับให้เพื่อนในกลุ่มฟัง • ผู้เรียนในกลุ่มทำแบบทดสอบย่อยเพื่อวัดความรู้ความเข้าใจ นำคะแนนของสมาชิกกลุ่มแต่ละคนมารวมกันเป็นคะแนนของกลุ่ม

ตัวอย่างเทคนิคที่ใช้ในการเรียนแบบร่วมมือตัวอย่างเทคนิคที่ใช้ในการเรียนแบบร่วมมือ • . เทคนิค Buzzing • จัดกลุ่มผู้เรียนเป็นกลุ่ม กลุ่มละประมาณ 6-8 คน • ผู้สอนแจกใบความรู้ ให้ผู้เรียนศึกษา • ผู้เรียนแต่ละกลุ่มช่วยกันระดมความคิด ร่วมกันอภิปราย ในเวลาสั้น ๆ • ผู้เรียนสรุปความคิดที่เป็นเอกฉันท์ เพื่อนำเสนอ • เทคนิคการอภิปรายเป็นทีม (Team discussion) • ผู้สอนกำหนดหัวข้อหรือคำถาม • ผู้เรียนทุกคนในกลุ่มร่วมกันระดมความคิด และพูดอภิปรายพร้อมกัน

ตัวอย่างการสอน & ทักษะ/พฤติกรรม/บทบาทผู้เรียน

แนวทางการเลือกวิธีสอนแนวทางการเลือกวิธีสอน

Thank You ! Add your company slogan

กลยุทธ์การสอน

กลยุทธ์การสอน

Presentation Transcript