Bezpieczeństwo dzieci i młodzieży online .

1. Bezpieczeństwo dzieci i młodzieży online. Agnieszka Kostyra

2. WPROWADZENIE Jeżeli jesteś rodzicem nastolatka, to na pewno Twoje dziecko rozpoczęło swoją przygodę z internetem już kilka dobrych lat temu, ma konto w serwisie społecznościowym, albo i w kilku serwisach – publikuje, komentuje, lajkuje, udostępnia zaprasza…, ogląda w sieci filmy, słucha muzyki, szuka wiadomości, itd. Czasem wszystko naraz, ma internet w telefonie, albo pragnie go mieć… Od czego zacząć? Nawet jeśli nie czujesz się internetowym ekspertem, to jesteś rodzicem, czyli osobą odpowiedzialną za bezpieczeństwo swojego dziecka. Poznaj zagrożenia i sposoby na zapobieganie im!

3. ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z INTERNETEM • CYBERPRZEMOC (Cyberbullying) • UWODZENIE (Grooming) • NIEBEZPIECZNE TREŚCI • ZAGROŻENIE PRYWATNOŚCI • NADMIERNE KORZYSTANIE • SEKSTING • STALKING

4. CYBERPRZEMOC • To przemoc rówieśnicza • Straszenie, poniżanie, używanie obraźliwych określeń czy wyzywanie kogoś w Internecie, przy użyciu komputera, telefonu komórkowego, smartphona lub innych urządzeń medialnych; • Pisanie obraźliwych e-maili, komentarzy, pomówień na forach, blogach czy portalach społecznościowych (np. Nasza Klasa, Facebook, Twitter); • Zamieszczanie w Internecie, na blogach, portalach społecznościowych, forach lub rozsyłanie telefonem komórkowym obraźliwych lub ośmieszających zdjęć bądź teksów, • Włamanie się na czyjeś konto na portalu społecznościowym, podszywanie się pod kogoś w sieci (kradzież tożsamości), ujawnienie intymnych treści, rozsyłanie fałszywych informacji w celu ośmieszenia; • Robienie komuś zdjęć lub filmowanie bez jego zgody i zamieszczanie tych treści w Internecie bądź rozsyłanie; • Celowe blokowanie komuś dostępu do konta na portalu, wykluczenie; • Rozsyłanie spamu, wszelkiego rodzaju wirusów zakodowanych w wiadomościach e-mailowych.

5. GROOMING • To niebezpieczne kontakty, uwodzenie • To sytuacje, w których osoba pełnoletnia nawiązuje w Internecie kontakt z dzieckiem w celu pozyskania materiałów o charakterze erotycznym lub nawiązania kontaktów seksualnych. • Młodzież i dzieci często ulegają manipulacji, są szantażowane i oszukiwane. • 69% dzieci kontaktuje się w Internecie z osobami, których wcześniej nie spotkało twarzą w twarz. • Każdy użytkownik ma prawo do zamieszczania na swoim profilu zdjęć, filmów, informacji o życiu zawodowym i prywatnym. Problem w tym, że jeśli nie ustawimy odpowiednich ograniczeń, do tych treści będą mieli dostęp wszyscy użytkownicy portalu (profil „tylko znajomi”). • Według prawa kontakty seksualne z osobą poniżej 15 roku życia są przestępstwem. Ścigane jest już nawiązywanie kontaktu z osobą małoletnią w celu wykorzystania jej seksualnie lub produkcji pornografii.

6. NIEBEZPIECZNE (SZKODLIWE) TREŚCI • To takie treści, które mogą mieć negatywny wpływ na psychikę i rozwój dziecka. • Zalicza się do nich przede wszystkim materiały pornograficzne oraz sceny przemocy, jak również materiały promujące samookaleczenia, samobójstwa, skrajne odchudzanie, rozpowszechniające nienawiść, promujące zażywanie narkotyków. • 67% gimnazjalistów trafiło w sieci na pornografię, 51% na brutalne sceny przemocy. • Rozmawiaj z dzieckiem o niebezpiecznych treściach. Wskaz mu pozytywne i bezpieczne serwisy internetowe. • Pozwalając dziecku na granie lub kupując grę zwróć uwagę, czy nie zawiera niebezpiecznych treści i jest dostosowana do wieku dziecka. • Należy zgłosić ten fakt na Dyżurnet.pl – punktu kontaktowego, którego celem jest reagowanie na treści wymierzone w bezpieczeństwo dzieci i młodzieży.

7. ZAGROŻENIA PRYWATNOŚCI • 90% gimnazjalistów ma profil w jednym lub kilku serwisach społecznościowych, tj. twitter, facebook, nk.. To przestrzeń, w której budują swoją tożsamość, nawiązują i utrzymują kontakty, prezentują siebie, dzielą się swoimi zdjęciami, filmami, swoimi przemyśleniami czy planami ze znajomymi i rodziną. Często robią to z narażeniem swojej prywatności! • Poznaj serwisy społecznościowe, z których korzysta Twoje dziecko. • Uświadom mu, że materiały publikowane online są powszechnie dostępne i mogą narazić je na nieprzyjemności teraz lub za jakiś czas – nawet za kilka lat. • Zadbaj, by Twoje dziecko odpowiednio skonfigurowało parametry prywatności w serwisach społecznościowych, z których korzysta, tak żeby ograniczyć dostęp do publikowanych materiałów osobom spoza kręgu znajomych. • www.dziecko w sieci.fdn.pl/poradniki (np. „Dbaj o fejs”)

8. NADMIERNE KORZYSTANIE • Uzależnienie to sytuacja, w której dziecko spędza w Internecie zbyt dużo czasu, zaniedbując przez to relacje z rodziną, rówieśnikami oraz zaniedbując obowiązki szkolne. Dziecko odczuwa silną potrzebę lub przymus korzystania z Internetu. Na próby ograniczenia dostępu reaguje rozdrażnieniem, a nawet agresją. • Ustal z dzieckiem zasady korzystania z Internetu. Określ czas, który może spędzać w sieci oraz aktywności, jakie tam podejmuje! • Reaguj na symptomy nadmiernego korzystania z Internetu – ogranicz czas spędzany przez dziecko w sieci, przekieruj jego aktywność. W razie potrzeby szukaj pomocy u specjalisty.

9. SEKSTING • Popularne stało się rozpowszechnianie, szczególnie przez nastolatki nagich lub półnagich zdjęć części lub całego ciała za pomocą telefonów komórkowych lub portali ze zdjęciami najczęściej w zamian za korzyści finansowe, zdobycie popularności w Internecie. dla żartu lub w kontekście relacji miłosnej • Konsekwencje tego zjawiska mogą być bardzo poważne: wysłane prywatnie zdjęcie lub film mogą być wykorzystane w nieuprawniony sposób i trafić do publicznego obiegu w celu żartu, ośmieszenia czy zemsty po rozstaniu z dziewczyna czy chłopakiem. Powszechne są również przypadki szantażu, w których odbiorca tego typu zdjęć grozi ich ujawnieniem i opublikowaniem w Internecie, próbując skłonić w ten sposób ofiarę do określonego zachowania.

10. STALKING • To złośliwe, powtarzające się nagabywanie, naprzykrzanie się czy prześladowanie, zagrażające czyjemuś bezpieczeństwu np. przez smsy. • Wyjściem z sytuacji jest zablokowanie kontaktów z nieznanych sobie kont oraz zgłoszenie sprawy na policję. • Za uporczywe nękanie grozi kara do 3 lat pozbawienia wolności!

11. ZAGROŻENIA- PODSUMOWANIE • Uwodzenie w sieci przez dorosłych sprawców • Przemoc rówieśnicza z wykorzystaniem mediów elektronicznych • Nadużywanie komputera i/lub Internetu • Kontakt młodych użytkowników ze szkodliwymi treściami w sieci • Przestępstwa internetowe: kradzież danych, kradzież tożsamości • Seksting

12. KONSEKWENCJE PRAWNE • Dowodami mogą być: • Wiadomości e-mail • Wiadomości sms lub mms • Komentarze do zdjęć na blogach, portalach społecznościowych, • Treści rozmów prowadzonych na czatach, komunikatorach internetowych, np. Gadu Gadu, Tlen.pl, Skype, Facebook, Messenger • Zrzut ekranu, czyli zapis aktualnego zapisu na ekranie monitora (klawisz PrintScreen+Control, a następnie wykonaj operację „Wklej” w dokumencie Word) • Z pozoru niewinne żarty mogą wyrządzić bardzo dużo krzywd i wpędzić sprawców zdarzenia w poważne kłopoty! • Za prześladowanie i uporczywe nękanie grozi kara do 3 lat pozbawienia wolności (art. 190a kk) • Za zniesławienie w mowie lub na piśmie grozi kara grzywny lub ograniczenia wolności(art.216 kk) • Za groźby karalne grozi kara grzywny, ograniczenia lub pozbawienia wolności (art.190 kk)

13. KTO MOŻE POMÓC • HELPLINE.ORG.PL (800 100 100 – BEZPŁATNY TEL.) • WWW.POLICJA.PL • WWW.SAFERINTERNET.PL • WWW.DZIECKOWSIECI.FDN.PL • WWW.DZIECKOWSIECI.FDN.PL/PORADNIKI • FUNDACJA „Dzieci Niczyje” • WWW. FACEBOOK.COM/SAFETY • WWW.116111.PL Anonimowość w Internecie nie istnieje. Każda aktywność pozostawia ślad.

14. POPULARNE PRZEGLĄDARKI:www.google.pl, www.yahoo.com, www.live.com, www.szukacz.pl, www.alltheweb.com, www.altavista.com, www.netsprint.pl, http://szukaj.onet.plMetawyszukiwarki (szukają i segregują wyniki w kilku wyszukiwarkach jednocześnie):www.clusty.com, www.ixquick.com

15. DARMOWE PROGRAMY ANTYWIRUSOWE: 1. AVG Anti-Virus Free http://free.grisoft.com 2. Avast! Antivirus www.avast.com 3. AviraAntiVir® PersonalEdition Classic www.free-av.com 4. http://virusscan.jotti.org – darmowy skaner antywirusowy on-line dla pojedynczych plików, korzystający z wielu programów antywirusowych jednocześnie; Darmowe i cenione za skuteczność programy wykrywające i usuwające złośliwe oprogramowanie: Ad-Aware SE Personal: www.lavasoft.de Spybot-Search & Destroy: www.safer-networking.org/pl/spybotsd/index.html WindowsDefender: www.microsoft.com/poland/athome/security/spyware/software/default.mspx SpywareBlaster (zapobiega instalacji złośliwego oprogramowania): www.javacoolsoftware.com/spywareblaster.html