Download
1 / 53
E N D
verbinding tussen stad en land Landgoed Grootstal is een sprekende casus waar de problematiek van verstedelijking de maatschappelijke rol van het landgoed indringend heeft veranderd. In minder dan een eeuw is de stad letterlijk tot aan de poort komen te liggen. Onder deze druk heeft Grootstal zijn positie en functioneren fundamenteel moeten herijken en een pioniersfunctie aangenomen in de verbinding tussen stad en land. Als katalysator in het publieke bewustzijn van de boeiende relatie tussen natuur en cultuur voorziet het landgoed de recreatiebehoefte van de stedeling van een bijzondere connotatie.
historische ontwikkeling 1915 1930 1960
Heumen Heumen Nijmegen Nijmegen
waarden natuur
waarden cultuur
waarden landschap
waarden kleinschalige agrarische bedrijvigheid
fauna CO2 HOUT productie Landschap Recreatie natuur MILIEU
Missie: Voortbestaan van het landgoed als scharnierpunt tussen stad en land, waarbij het zich op een authentieke en herkenbare wijze kan (blijven) ontplooien.
ontwikkelings- scenario stedelijke consumptie rurale renaissance agrarische exclusiviteit hoofdgroep ‘consumenten’ 10 miljoen stedelingen 6 miljoen plattelandsbewoners 100.000 boeren perspectief Stedelijke behoeften domineren beleving en gebruik van het landelijk gebied. Breuk tussen stad en land. Weggevallen samenhang tussen landelijk gebied, landbouw en voedsel accepteren als een irreversibel feit. Landbouw verplaatst zich naar andere gebieden waar grond en milieu meer ‘ruimte’ bieden. Nieuwe vormen van grondgebruik voor natuur en recreatie. Erkenning maatschappelijke veranderingen. Poging tot herstel samenhang tussen stad en land en tussen landelijk gebied, landbouw en voedsel. Verbreding, verdieping en herfundering van landbouwbedrijven + hun invlechting in nieuwe netwerken die stad en land verbinden. Revitalisering van het landelijk gebied in economisch en cultureel opzicht. Erkenning diepe culturele kloof tussen de samenleving als geheel en de landbouw. Trekken van nieuwe grenzen rond de notie van voedsel. Grootschalige, sterk geïndustrialiseerde landbouw met een eigen ‘cordon sanitaire’ tegen de vele bedreigingen. Raad voor het Landelijk Gebied (RLG) (2002)
Conclusie: erkenning belang landelijk gebied als contramal van de stad Strategie voor behoud én ontwikkeling • bedrijfsmatige landbouw is en blijft belangrijk • functionele relatie met de omgeving • ’the best entertainment is real life’ (geen ‘agromonumenten’) • behoud identiteit en diversiteit Vitalisering platteland als ruimtelijke, economische, sociale en culturele entiteit • multifunctionaliteit van de groene ruimte is van alle tijden Ontwikkeling verbindingsnetwerken tussen stad en land Groene ruimte is alleen te duiden vanuit een stedelijke context (Pim Kooij)
ontwikkeling scharnierpunt stad en land vitaal identiteit particulier relatie land relatie stad
& stad land S W & stad land showroom werkplaats scharnierpunt tussen stad en land Verbinding Cultuur / Natuur showroom werkplaats
De consument ziet het groen rond de stad voornamelijk als een voorziening: groene plekken waar je kunt wandelen, sporten, kamperen, actief bezig zijn bij de verzorging van planten, dieren en het landschap... Maar hoe vaak leggen wij écht contact met de plek waar wij recreëeren ? Aan het aantrekkelijke spectrum van de kinderboerderij, de camping, de volkstuin en het wandelgebied wil landgoed Grootstal iets toevoegen, waardoor de relatie tussen stad en land vanuit een ander perspectief wordt geprikkeld en een nieuwe verbinding met de samenleving tot stand wordt gebracht. Met de organisatie van uiteenlopende activiteiten voor jong en oud en de begeleiding daarvan door middel van educatie en beleving kan het landgoed een baken zijn in de niet aflatende zoektocht naar de culturele betekenis van de natuurlijke bronnen die ons ter beschikking staan. Het markeert een moment van reflectie over een onderwerp dat ons altijd mateloos heeft gefascineerd: het verbond tussen de mens en de natuur. We kennen allemaal de klassieke tegenstelling tussen stad en land: beelden van de 'compacte stad - met het centrum als hart van het sociale, culturele en economische leven - en van het 'open' platteland, waar de zwaluwen scheren over de velden en de boer het weer trotseert om zijn land te ploegen. Stedelijkheid wordt vaak geassocieerd met complexiteit, landelijkheid daarentegen met eenvoud. Die situatie is drastisch aan het veranderen. In de landbouw zijn inmiddels grote omschakelingen in de productie nodig geweest om een concurrentiepositie op Europese schaal te kunnen realiseren. En waar bestaande stedelijke gebieden worden geïntensiveerd, beschouwt de stedeling de nieuwe landbouw en natuur steeds vaker als een toevluchtsoord om te kunnen ontsnappen aan de hectiek van de stad. Met de verbredig van hun agrarische bedrijf hebben veel agrariërs overigens al ruimschoots op deze behoefte weten in te spelen. stad land
Het werken in de moestuin is een intensieve en directe manier om met de natuur bezig te zijn. In zo`n tuin begeleid je gewassen in hun ontwikkeling en streef je naar een gelukkig huwelijk tussen productiviteit en schoonheid. Met het ritme van verzorgende handelingen wordt de natuur letterlijk `in cultuur`gebracht. Uit deze interactie volgt een dankbaar resultaat. Bij moestuintuinieren speelt niet alleen de beleving een grote rol op alle zintuigelijke niveau´s; in het proces van zaaien, kiemen, verzorgen en oogsten weerspiegelt zich ook het leven. Tuinieren met betekenis kan overal waar grond is. bewerken zaaien oogsten... kiemkracht de familie-moestuin groene vingers in kleuren en geuren en gebruiken !
Het lijkt een modegril: de nostalgie naar het eenvoudige leven. Lekker primitief je eigen voedsel zoeken in de wei of in de moestuin. In werkelijkheid tekent het een veranderend bewustzijn van hetgeen de natuur te bieden heeft en van de waardering voor het vernuft van onze voorouders om dit een vanzelfsprekend onderdeel te laten zijn van het dagelijkse leven. Als we de smaak te pakken hebben kan het `herbronnen` beginnen! vergeten groenten onkruid op je bord de smaak te pakken de eetbare tuin kookworkshops smaaklessen lezingen zin in `n krekel ?
Landgoed Grootstal is de buitenkamer van Nijmegen; een bijzondere plek waar stad en land bij elkaar komen. Het decor van deze natuur- en cultuurrijke omgeving maakt Grootstal tot een inspirerende onderwijslocatie. Kinderen van de basisschool kunnen actief kennis maken met de functies en kwaliteiten van een landgoed. Met hoofd, hand en zintuigen, onder de grond en in de lucht ontdekken zij de rijkdom van het platteland, om dit inzicht vervolgens te gebruiken in het leven van alledag. Hun ontdekkingswereld beweegt zich letterlijk tussen hemel en aarde. zien ontdekken voelen doen tussen hemel en aarde Van Luchtkasteel tot Dassenburcht Landgoedspel dassenschouw
Op het gebied van kunst, design en zelf-expressie is de natuur een onbetwiste inspratiebron. Landgoed Grootstal helpt u de gave te ontplooien om `gewone` dingen uit de natuur tot iets opzienbarends te maken. Onderzoekend leert u de eenvoud van een natuurlijk voorwerp te transformeren tot het raffinement van de bedachte vorm of constructie. U wordt uitgedaagd om van de gebaande paden af te wijken, te bedenken wat nog niemand bedacht heeft, het nog ongeprobeerde te proberen. Re-creatie in letterlijke zin. kunst design ambacht re-creatie onderzoekend ontwerpen
W S producten & diensten bron informatie educatie workshops ontdekking beleving (cultuur)historie architectuur flora fauna bos moestuin boomgaard weiland akkerland producten - vormgeving - kunst natuur en cultuur
conclusie Innovatief ipv standaard oplossing Levert maatschappelijke meerwaarde Blik naar buiten: van gesloten naar open Ketenintegratie :projectoverstijgende samenwerking Macro-meso en microniveau
