Aan het Russische hof

1. Aan het Russische hof Les 2 Koning Keizer Tsaar

2. Een koning is volgens Van Dale: een vorst die over een koninkrijk regeert. Het woord koning stamt af van het Oudhoogduitse woord kuning van rond de 10de eeuw. Koningen zijn er uiteraard al veel langer. De oudste historische koning waarvan de naam bekend is heet Narmer. De eerste Egyptische farao uit de 31ste eeuw voor Christus. De eerste koning ter wereld is volgens de lijst van koningen van Sumer ene Alulim die rond het jaar 3000 voor Christus zou hebben geheerst in het huidige zuidoosten van Irak.

3. Een belangrijk kenmerk van een koning of koningin is dat hij of zij de positie van vorst erft en weer doorgeeft aan kinderen of andere verwanten. Het recht waaraan koningshuizen hun erfelijke macht ontlenen, komt oorspronkelijk van god. De Europese koningshuizen ontlenen hun macht oorspronkelijk aan het middeleeuwse idee dat het koningschap een goddelijke instelling is en dat een koning alleen aan God rekenschap hoeft af te leggen. De Egyptische farao's en de Romeinse keizers zagen zichzelf als goden. Farao Toetanchamon, 1333-1324 Keizer/god Nero, 37-68

4. Een keizer staat een stapje hoger op de vorstelijke ladder. Het woord keizer stamt van het Latijnse caesar dat door de Romeinen als kae-sarwordt uitgesproken. Een keizer staat boven alle andere vorsten. Er kan er dus steeds eigenlijk maar eentje zijn. In de Europese geschiedenis is het vaak de paus die iemand tot keizer kroont. De titel wordt ook gebruikt voor grote vorsten buiten Europa: China en Ethiopië hadden keizers. Alleen Japan is nu nog een keizerrijk. Karel de Grote Kangxi Frans Josef HaileSelassieAkihito Heilige Roomse Rijk China Oostenrijk Ethiopië Japan 800-814 1661-1722 1848-1916 1930-1974 1989-heden

5. ECHT WAAR! Koningin Victoria was koningin van Engeland maar werd in 1877 tot Keizerin van India gekroond. Jean-Bédel Bokassa, de militaire leider van de Centraal Afrikaanse Republiek, liet zich in 1976 tot Keizer van het Centraal Afrikaanse Keizerrijk kronen gedurende een ceremonie die een kwart van het bruto nationaal product van het land kostte. Met steun van Frankrijk!

6. Monaco België Denemarken Nederland Er zijn in Europa nog tien landen met een Koninklijke familie aan het hoofd. Groot Brittannië Noorwegen Liechtenstein Spanje Luxemburg Zweden

7. De eerste Koninklijke familie die het loodje legt is die van Frankrijk. Deze tien families hebben de revoluties van de 18de tot en met de 20ste eeuw overleefd. De meeste monarchieën hebben echter een ander lot ondergaan. Na de revolutie van 1789 wordt koning Louis XVI in 1793 onthoofd. Frankrijk wordt een republiek, een de staatsvorm waarbij geen regering door erfopvolging bestaat.

8. ECHT WAAR! Frankrijk kreeg in 1804 weer een keizer: Napoleon kroonde zich tot Napoleon I. Na de val van Napoleon in 1814 kwam er weer een koning: Louis XVIII, broer van de onthoofde Louis XVI. Van 1852 tot 1870 had Frankrijk weer een keizer: Napoleon III, neefje van de beroemde Bonaparte en de zoon van de eerste koning van Nederland, Louis Bonaparte oftewel Lodewijk Napoleon. De Franse troon wordt momenteel tevergeefs geclaimd door Louis de Bourbon.

9. Met de val van het Duitse Keizerrijk verdwijnen ook maar liefst 21 Duitse koninkrijken, hertogdommen en prinsdommen. Keizer Wilhelm II (tevens koning van Pruisen) vlucht in 1918 naar Nederland en tekent in Amerongen zijn abdicatie. Hij sterft in 1941 als banneling in het kasteel van Doorn in Utrecht. De grootste klappen vallen na de Eerste Wereldoorlog in 1918. Alleen in Portugal maakte een revolutie al in 1910 al een eind aan de monarchie. Verbannen burger in 1933 Keizer in 1905

10. Hij sterft in 1922 in ballingschap op het Portugese eiland Madeira. Met de val van Oostenrijk-Hongarije in 1918 spat het één na grootste land van Europa uit elkaar. De laatste keizer is Karel I (in Hongarije heet hij overigens Karel V). Karels kleinzoon Karl Thomas Robert Maria Franziskus Georg BahnamHabsburg-Lothringen (Karl voor vrienden) heeft een tijdje zitting in het Oostenrijkse parlement.

11. De Italiaanse koning Victor Emanuel III (vanaf de jaren dertig tevens koning van Albanië en Ethiopië) doet in 1946 afstand van de troon. Een aantal monarchieën houdt het uit tot na de Tweede Wereldoorlog. Zijn zoon Umberto II volgt hem op maar wordt slechts een maand later voorgoed uit Italië verbannen.

12. ECHT WAAR! Het enige islamitische koningshuis van Europa was dat van Albanië. Albanië werd in 1939 onder de voet gelopen door het Italiaanse leger. Koning Zog I vluchtte naar New York waar hij naar verluidt een huis kocht met een emmer diamanten en robijnen.

13. De Roemeense koning Michael wordt in 1948 door de communisten zijn land uitgezet maar keert in 1992 terug. Hij is momenteel van plan weer in zijn oude paleis te gaan wonen. Ook Simeon II van Bulgarije wordt door de communisten verbannen. Hij krijgt het in 2001 voor elkaar om gekozen te worden tot president Simeon Sakskoboerggotski! Het koninkrijk Joegoslavië heeft als laatste vorst Peter II. Hij ontvlucht in 1941 zijn land en wordt in 1945 officieel afgezet. Hij sterft in de VS in 1970. Zijn zoon – kroonprins Alexander – wil graag koning van Servië worden.

14. Het laatste Europese koningshuis dat omvalt is dat van Griekenland. In 1967 wordt Constantijn II verbannen na een tweetal staatsgrepen. In 1973 wordt in Griekenland de monarchie afgeschaft. Constantijn heeft nooit afstand gedaan van de troon. Zijn oudste zoon Pavlos (Paul) draagt daarom nu nog de titel kroonprins.

15. ECHT WAAR! Koningin Victoria wordt wel de grootmoeder van Europa genoemd. Alle Europese koningshuizen (inclusief de afgezette) met uitzondering van Nederland, België, Luxemburg, Monaco, Portugal en Bulgarije worden geleid door nazaten van Victoria.

16. De Russische keizerlijke familie heeft momenteel verschillende elkaar bestrijdende troonpretendenten: Prins Nicolaas Romanov en Grootvorstin Maria Vladimirovna. De val van de Romanovs is wellicht de meest bekende van alle gevallen monarchieën. De Romanovs worden uitgebreid behandeld in lessen drie en vier.

17. Filmtips: The Young Victoria, Jean-MarcVallée, 2009 Speelfilm over de eerste jaren van de regering van koning Victoria. Marie Antoinette, Sofia Coppola, 2006 Met een Oscar bekroonde film over de laatste koningin van Frankrijk. The Last Emperor, BernardoBertolucci, 1989. Met negen Oscar bekroonde film over de laatste keizer van China. in opdracht van: Roelof Jan Minneboo Kunst-Cultuur Educatie Advies