“Horizon 2020: Η προετοιμασία μιας επιτυχημένης πρότασης ” Πάτρα 8 Μαΐου 2014

1. “Ο ΕθνικόςΣχεδιασμός για μια Έξυπνη Στρατηγική Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτομίας2014 – 2020 και οι συνέργειες με το Πρόγραμμα Ορίζοντας 2020” “Horizon 2020: Η προετοιμασία μιας επιτυχημένης πρότασης” Πάτρα 8 Μαΐου 2014

2. Όραμα - Κεντρικός στόχος του τομέα «Έρευνα ,Τεχνολογία και Καινοτομία» για το 2020 2

3. Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σήμερα και αποτελούν και τους στόχους του σχεδιασμού μας για την νέα προγραμματική περίοδο 2014-2020 • Εστίαση της έρευνας και της καινοτομίας σε συγκεκριμένους τομείς εθνικής προτεραιότητας, ώστε να καθοριστούν και να ενισχυθούν τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας. • Ελαχιστοποίηση των περιφερειακών ανισοτήτων στο εσωτερικό της χώρας • Υποστήριξη της επιχειρηματικής καινοτομίας, ενισχύοντας τις δαπάνες των επιχειρήσεων για έρευνα και καινοτομία • Δημιουργία επιχειρήσεων που βασίζονται στην έρευνα και τεχνολογία • Υποστήριξη της προστασίας των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας ως κινητήριας δύναμης για την καινοτομία • Αντιστροφή του φαινόμενου του “brain drain” • Προσανατολισμός του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος ώστε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις αλλαγές στην αγορά εργασίας • Κίνητρα στις ελληνικές επιχειρήσεις να εκπαιδεύσουν το στελεχιακό δυναμικό τους ώστε να είναι σε θέση να υποστηρίξει την τεχνολογική καινοτομία • Αύξηση της ζήτησης του δημόσιου τομέα και του κοινού για καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες 3

4. Προτεραιότητες Έξυπνης Εξειδίκευσης Περιβάλλον & Βιώσιμη Ανάπτυξη Τεχνολογίες υγείας -φαρμάκων Τεχνολογίες Υλικών & Κατασκευών Τεχνολογίες Πληροφορικής & Επικοινωνιών Αγρο-Επιστήμες & Τεχνολογίες Τροφίμων Ενεργειακές τεχνολογίες Οικονομία και Τεχνολογίες που σχετίζονται με την Θάλασσα Τουρισμός και Βιομηχανία της Εμπειρίας Μεταφορές και logistics Τεχνολογίες Γενικής Εφαρμογής: Νανο-τεχνολογία, Βιοτεχνολογία, Φωτονική, Προηγμένα Υλικά Κοινωνικές και Ανθρωπιστικές Επιστήμες Ερευνητικές Υποδομές 4

5. Θεματικές Συνέργειες Έξυπνης εξειδίκευσης με Ορίζοντα 2020 Μεταφορές και logistics Μπλε οικ/μία Αγρο-διατροφή Τουρισμός-πολιτισμός Υπ/σίες υγείας –φάρ/κα Ενέργεια ΤΠΕ καιάλλες KET Ασφάλεια τροφ., βιώσιμη γεωργία, βιο-οικ/μία Υγεία Ασφαλής, καθαρή και αποδοτική ενέργεια Έξυπνες, πράσινες και ολοκληρωμένες μεταφορές Horizon Societal challenges Αποδοτικότητα πόρων και πρώτων υλών Θαλ/σια έρευνα Leadership in enabling and industrial technologies Horizon Industrial leadership Innovation in SMEs Access to risk finance Horizon Excellence in science ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ESFRI 5

6. Οι περισσότερο υποσχόμενες οικονομικές δραστηριότητες μπορούν να υποστηριχθούν από την «Αριστεία» στην Επιστήμη και Τεχνολογία Ελληνική Συμμετοχή σε 5 ΠΠ της ΕΕ (1984-2009) 6

7. Ελληνική συμμετοχή στο 7ο ΠΠ της Ε.Ε. Συνολική ελληνική χρηματοδότηση: 974 εκ. € (Μάρτιος 2014) Χρηματοδότηση ΜΜΕ : 15% Συμμετέχοντες ελληνικοί φορείς: 3587 7

8. Ελληνική συμμετοχή στο 7ο ΠΠ της Ε.Ε. Πηγή: ΕΚΤ 8

9. Διαμόρφωση προτεραιοτήτων μέσω Πλατφορμών Καινοτομίας • ΝΕΑ ΥΛΙΚΑ • ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ LOGISTICS • ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ 9

10. Αγρο-βιο-διατροφή • Αύξηση της παραγωγικότητας της γεωργίας, της παραγωγής, και της αποτελεσματικότητας των πόρων • Καινοτομίες για τη στήριξη της βιο-οικονομίας • Βιοποικιλότητα, υπηρεσίες οικοσυστήματος και λειτουργικότητα του εδάφους • Καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες για την ολοκληρωμένη αλυσίδα εφοδιασμού • Επάρκεια τροφίμων, ποιότητα τροφίμων, ασφάλεια τροφίμων και υγιεινά τρόφιμα συνδυασμένα με παραδοσιακά προϊόντα και προϊόντα πολιτισμού 10

11. Ενέργεια • Αύξηση της ανταγωνιστικότητας στην ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών ενεργειακής εξοικονόμησης • Αύξηση της ανταγωνιστικότητας στην ανάπτυξη προϊόντων σχετικών με τις ΑΠΕ • Αύξηση ανταγωνιστικότητας σε αναδυόμενους τομείς και τεχνολογίες 11

12. Περιβάλλον και Βιώσιμη Ανάπτυξη • Ανάπτυξη καινοτόμων εφαρμογών και τεχνολογιών αιχμής για τη διαχείριση βιομηχανικών αποβλήτων μεγάλης οικονομικής σημασίας • Αντιρρύπανση-απορρύπανση για επιχειρήσεις και ανάπτυξη τεχνολογιών αιχμής • Έρευνα και ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών που σχετίζονται με την προστασία της βιοποικιλότητας • Έρευνα και ανάπτυξη για την πρόβλεψη και αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών 12

13. Υγεία και Φάρμακα • Στήριξη σε όλο τον κύκλο της έρευνας και της καινοτομίας, με τη Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων και της ανάπτυξης νέων ευκαιριών στην αγορά • Βελτίωση της κατανόησης της υγείας, των ασθενειών, της ανάπτυξης (του οργανισμού) και της γήρανσης και μετάφραση αυτής της γνώσης σε καινοτόμα και αποτελεσματικά προϊόντα, στρατηγικές, παρεμβάσεις και υπηρεσίες προς όφελος των ασθενών και όλων των πολιτών 13

14. Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών • Ανάπτυξη τομέων με ισχυρή «διεθνή» ζήτηση στους οποίους η χώρα μπορεί να αποκτήσει εξειδίκευση με βάση υφιστάμενες ελληνικές «επιτυχίες» από δυναμικές επιχειρήσεις με ικανότητα παρουσίας και στις διεθνείς αγορές • Ανάπτυξη στρατηγικών διακλαδικών συνεργασιών με επιχειρήσεις άλλων κλάδων της οικονομίας με ιδιαίτερο ειδικό βάρος για τον καθορισμό του ΑΕΠ (τουρισμός, ναυτιλία κλπ.), αλλά και με κλάδους που αναμένεται να αναπτυχθούν σημαντικά μέσα στα επόμενα χρόνια (π.χ. Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) • Συμμετοχή στην αναδυόμενες τεχνολογίες αιχμής 14

15. Νέα Υλικά και κατασκευές • Ανάπτυξη και παραγωγή επικαλύψεων (π.χ. χρώματα, βερνίκια) για χρήση στον κατασκευαστικό κλάδο και την ναυπηγική • Ανάπτυξη και παραγωγή μονωτικών υλικών και επιχρισμάτων για οικοδομικές κατασκευές • Ανάπτυξη και παραγωγή υλικών και μεθόδων, φιλικών προς το περιβάλλον, για την προστασία και την αποκατάσταση μνημείων και ιστορικών κατασκευών καθώς και για τη σύγχρονη δόμηση 15

16. Μεταφορές και logistics ( Εφοδιαστική Αλυσίδα) • Ανάπτυξη ευφυών συστημάτων μεταφορών • Ελαχιστοποίηση αέριων εκπομπών • Ασφαλείς Οδικές μεταφορές • Ασφαλείς και λειτουργικές Θαλάσσιες μεταφορές 16

17. Συνέργειες μεταξύ τομέων και τεχνολογιών ΤΠΕ Αγρο- επιστήμες Ιατρική Τεχνολογία Τεχνολογίες Υλικών Νανοτεχνο-λογία,Φωτονική Ενεργειακές Τεχνολογίες Περιβαλλοντικές Τεχνολογίες Αγροβιοδατροφή Περιβάλλον/ οικοκαινοτομία Ενέργεια Toυρισμός και Βιομηχανία της Εμπειρίας Υγεία και Φαρμακευτικά Κοινωνία της Πληροφορίας Υλικά και Κατασκευές Μεταφορές και Logistics 17

18. ΓιατοΑνθρώπινοΔυναμικό (Ι) • Ενίσχυση της Αριστείας μέσω μηχανισμών επιβράβευσης των καταξιωμένων, αλλά και των νέων ερευνητών (startinggrants) - Δράσεις ανάλογες με τα τρέχοντα Προγράμματα της Αριστείας (Υποστήριξη στοχευμένων ερευνητικών έργων, που θα οδηγήσουν στη διασφάλιση της αριστείας του Ερευνητικού Κέντρου / Ινστιτούτου στο πεδίο της ερευνητικής του δραστηριότητας), της Ενίσχυσης Μεταδιδακτόρων Ερευνητών/τριών, της χρηματοδότησης προτάσεων που αξιολογήθηκαν θετικά στις προκηρύξεις των ERC GrantSchemes (Starting & Advanced)  • Εξασφάλιση συνθηκών που θα επιτρέψουν την καλύτερη κινητικότητα των επιστημόνων & ερευνητών στον ενιαίο χώρο έρευνας και την προσέλκυση ερευνητών από το εξωτερικό στη χώρα μας • Εξειδίκευση του ανθρώπινου δυναμικού έτσι ώστε να ανταποκρίνεται περισσότερο στις ανάγκες του ιδιωτικού τομέα (ενίσχυση προγραμμάτων πρακτικής εξάσκησης μεταπτυχιακών φοιτητών στις επιχειρήσεις, κ.ά.) με στόχο την αύξηση της απασχόλησης ερευνητών στον ιδιωτικό τομέα και προσέλκυση ερευνητικού δυναμικού της διασποράς με κατάλληλα κίνητρα 18

19. ΓιατοΑνθρώπινοΔυναμικό (ΙΙ) • Προώθηση δράσεων mentoring στα ΑΕΙ και ΤΕΙ με τη συνδρομή έμπειρων επιχειρηματιών με σκοπό την ωρίμανση καινοτομικών ιδεών υποψηφίων διδακτόρων, μεταπτυχιακών και προπτυχιακών φοιτητών. • Διεύρυνση δράσεων εκσυγχρονισμού της έρευνας και της άρρηκτης διασύνδεσης με τον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος, ώστε να γίνει η χώρα μας ελκυστικός «κόμβος» του ενιαίου χώρου έρευνας και να αναδειχθεί η σύνδεση με την καινοτομία • Διοργάνωση διαγωνισμών καινοτομίας ή workshops όπου θα παρουσιάζονται οι ερευνητικές εργασίες και τα επιτεύγματα των διδακτορικών και μεταπτυχιακών φοιτητών.

20. Γιατησύνδεσητηςέρευναςμετηνπαραγωγή (Ι) • Eνίσχυση των Συνεργασιών του Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα – ΣΔΙΤ (Public Private Partnerships - PPP) μεταξύ ερευνητικών φορέων, ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και επιχειρήσεων, ιδιαίτερα όσον αφορά στην ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών, τη μεταφορά τεχνολογίας, την κοινωνική καινοτομία, όπως με δράσεις τύπου Joint Technology Initiatives (JΤΙs) . • Υποστήριξη παραγωγής και διάδοσης και αξιοποίησης «βασικών τεχνολογιών γενικής εφαρμογής» (Κey Εnabling Τechnologies - KETs) για την αντιμετώπιση των κρίσιμων κοινωνικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει η χώρα μας • Προώθηση της δικτύωσης των επιχειρήσεων μεταξύ τους και με ερευνητικούς φορείς (μεταξύ άλλων και μέσω συνεργατικών σχηματισμών (clusters), ή δράσεων τύπου ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ) • Βελτίωση της εμπορικής εκμετάλλευσης των ερευνητικών αποτελεσμάτων μέσω της δημιουργίας spin off εταιρειών από ΑΕΙ και ερευνητικά κέντρα, ενώ παράλληλα προγραμματίζεται η ίδρυση spin-outs και επιστημονικών και τεχνολογικών πάρκων. 20

21. Γιατησύνδεσητηςέρευναςμετηνπαραγωγή (ΙΙ) • Δημιουργία competence centers (κέντρων επάρκειας) με συνεργασία επιχειρήσεων και φορέων που διεξάγουν έρευνα (ΕΚ/ΑΕΙ/ΤΕΙ). • Ενίσχυση της επενδυτικής στρατηγικής και συντονισμός με άλλους μηχανισμούς χρηματοδότησης της καινοτομίας, όπως είναι ο επενδυτικός νόμος και το σύστημα των φορολογικών απαλλαγών των επιχειρήσεων για επενδύσεις Ε.ΤΑ.Κ με στόχο την επίτευξη προστιθέμενης αξίας και την αποφυγή επικαλύψεων. • Προτείνεται σύνδεση με προωθητικές πρωτοβουλίες (όπως το InvestInGreece) για διεύρυνση του επενδυτικού πεδίου σε Ε.ΤΑ.Κ.

22. Για τησυμμετοχή της χώρας μας στονΕνιαίοΧώροΈρευνας και την εξασφάλισησυνεργιών με τοΠρόγραμμαΟρίζοντας 2020. • Ανάπτυξη της διασύνδεσης και των συνεργιών με το Πρόγραμμα Ορίζοντα 2020-Ευρωπαϊκός χώρος έρευνας, ιδιαίτερα σε τομείς όπου εντοπίζονται πυρήνες αριστείας για την Ελλάδα • Υποστήριξη ερευνητικών φορέων ή clusters αριστείας για τη συμμετοχή τους στα Knowledge Innovation Communities (KICs) του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Καινοτομία και Τεχνολογία (European Institute of Technology - EIT). • Υποστήριξη των ερευνητών για συμμετοχή σε διεθνή δίκτυα • Φιλοξενία υψηλού επιπέδου προγραμμάτων κινητικότητας ερευνητών με συγχρηματοδότηση από το Marie Curie Actions • Δημιουργία δεσμών με ευρωπαϊκά και διεθνή clusters • Ενίσχυση της συμμετοχής σε δραστηριότητες Διεθνών Ερευνητικών Οργανισμών και της πρόσβασης Ελλήνων ερευνητών στις Ευρωπαϊκές Υποδομές ESFRI • Αξιοποίηση των μηχανισμών του Ενιαίου Χώρου Έρευνας (ERA-net και ERA-net-plus, JTIs κτλ) για το συντονισμό των εθνικών πολιτικών και την από κοινού χρηματοδότηση προγραμμάτων σε επιλεγμένα πεδία • Πρωτοβουλίες Κοινού Προγραμματισμού • Δράσεις Διακρατικών και Πολυμερών Συνεργασιών 22

23. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Μετηνεφαρμογήαυτήςτηςστρατηγικής, η ΕλλάδαμπορείνααφήσειτηνθέσηπουκατέχεισήμεραόσοναφοράστιςδαπάνεςγιαΈρευνακαιΤεχνολογία η οποίατο 2012 ήταν 0,69% του ΑΕΠ καιθαμπορούσεναπροσεγγίσειτο1,2%του ΑΕΠ το 2020. Βασικήπροϋπόθεσηείναι η ενίσχυσητουΕρευνητικούΣυστήματοςώστενααποκτήσειτομέγεθοςπουθατουεπιτρέψειναπαίξειτορόλοτηςατμομηχανήςστηνανάπτυξη. 23

24. Η στρατηγική μας επικεντρώνεται στο τρίπτυχο ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

25. Συμμετοχή στις εργασίες της Διημερίδας “Horizon 2020: Η προετοιμασία μιας επιτυχημένης πρότασης” Ευχαριστώ για την Προσοχή σας