Điều hành chính sách tiền tệ trong bối cảnh hội nhập: Vai trò của công nghệ thông tin

1. Điều hành chính sách tiền tệ trong bối cảnh hội nhập: Vai trò của công nghệ thông tin T.S Nguyễn Ngọc Bảo Vụ trưởng Vụ CSTT-NHNN

2. Nội dung • Khó khăn, thách thức đối với CSTT trong bối cảnh hội nhập • Tình hình thu thập, xử lý, chia sẻ thông tin phục vụ điều hành CSTT • Vai trò của CNTT trong một số công việc cụ thể của CSTT • Tóm tắt một số đánh giá

3. Khó khăn, thách thức đối với CSTT trong bối cảnh hội nhập • Nền kinh tế ngày càng mở hơn  chịu tác động bởi các yếu tố từ bên ngoài như giá cả thế giới và luồng vốn chảy vào trong nước. • Khó khăn trong việc duy trì các cân đối vĩ mô của nền kinh tế: Giá cả, lãi suất, tỉ giá, cán cân thanh toán

4. Khó khăn, thách thức … • Giá cả thế giới có tác động trực tiếp và gián tiếp đến diễn biến giá cả thị trường trong nước: • Tác động trực tiếp: Giá hàng tiêu dùng xuất nhập khẩu tăng  các hàng hoá này ở trong nước cũng chịu sức ép tăng giá • Tác động gián tiếp: Giá nguyên nhiên liệu đầu vào nhập khẩu tăng  chi phí sản xuất tăng  thành phẩm chịu sức ép tăng giá

5. Khó khăn, thách thức … • Luồng vốn vào (capital inflows), bên cạnh những tác động tích cực, gây ra những khó khăn trong điều hành CSTT: • Luồng vốn vào có xu hướng gia tăng do các hoạt động đầu tư trực tiếp và đặc biệt là đầu tưgián tiếp ngày càng phát triển • Xu hướng tăng giá đồng nội tệ ảnh hưởng bất lợi đến xuất khẩu, khuyến khích nhập khẩu • Tiềm ẩn rủi ro tài chính tiền tệ xuất phát từ các hoạt động đầu cơ và việc rút vốn bất ngờ.

6. Khó khăn, thách thức … • Nhiệm vụ đặt ra đối với công tác điều hành CSTT: • Can thiệp trên thị trường ngoại hối để tỉ giá không có những biến động lớn, bất lợi • Can thiệp vô hiệu (sterilization) để kiểm soát giá cả trong nước • Do vậy, cần theo dõi sát để có được thông tin phù hợp, đầy đủ, chính xác và kịp thời phục vụ điều hành CSTT: • Thông tin, số liệu về luồng vốn đầu tư chảy vào trong nước • Diễn biến kinh tế, tài chính, giá cả thế giới • Các thông tin, số liệu về kinh tế, tài chính và tiền tệ trong nước. • Yêu cầu cao về thông tin đòi hỏi việc tăng cường ứng dụng công nghệ trong công tác này.

7. Tình hình thu thập, xử lý, chia sẻ thông tin để điều hành CSTT • Các kênh thu thập, xử lý và chia sẻ thông tin: • Thông tin nội ngành: Thu thập từ các TCTD; • Thông tin ngoài ngành: Thu thập từ các Bộ Ngành liên quan (Bộ tài chính, Bộ KH&ĐT, Bộ LĐTB&XH) và các tổ chức khác có hoạt động ngân hàng (công ty bảo hiểm, quỹ đầu tư, công ty chứng khoán…) • Vấn đề chia sẻ thông tin giữa các đơn vị thuộc NHNN

8. Tình hình thu thập, xử lý, chia sẻ thông tin… • Kênh thông tin nội ngành: • Có những bước tiến đáng kể, ứng dụng CNTT ở mức khá cao: đã kết nối mạng giữa NHNN với các TCTD • Còn có những hạn chế trong truyền, nhận thông tin: có lúc thông tin chậm, bị thất thoát do phải thông qua nhiều trung gian (bộ phận tin học của chi nhánh NHNN, Chi cục Công nghệ tại TP. HCM) • Hướng thực hiện trong thời gian tới: Tập trung và truyền trực tiếp từ trụ sở chính của TCTD cho Cục Công nghệ Tin học Ngân hàng

9. Tình hình thu thập, xử lý, chia sẻ thông tin… • Kênh thông tin ngoài ngành: • Thông tin một phần được thu thập từ kênh nội ngành • Đối với phần còn thiếu, chủ yếu khai thác thông qua các ấn phẩm, website hoặc trao đổi công văn với các Bộ Ngành và đơn vị liên quan • Vì vậy thông tin chưa được thu thập và xử lý một cách có hệ thống, gây khó khăn cho điều hành CSTT • Hiện NHNN đang trình Chính phủ dự thảo Nghị định quy định trách nhiệm cung cấp thông tin phục vụ điều hành CSTT quốc gia. Đây là cơ sở quan trọng để NHNN thu thập thông tin và ứng dụng CNTT trong công tác này.

10. Tình hình thu thập, xử lý, chia sẻ thông tin… • Chia sẻ thông tin giữa các đơn vị thuộc NHNN: • Thông tin phục vụ điều hành CSTT được tập trung ở một số đơn vị như: Vụ CSTT, Vụ QLNH, Sở giao dịch NHNN • Việc việc áp dụng CNTT trong công tác này còn hạn chế, chủ yếu thông qua điện thoại, fax, làm việc trực tiếp  ảnh hướng đến khả năng xử lý thông tin, tính chính xác, kịp thời. • Hiện NHNN đang triển khai dự án (dự án AFD) thiết lập kết nối nội bộ trực tuyến giữa các đơn vị liên quan thuộc NHNN phục vụ điều hành CSTT.

11. Vai trò của CNTT trong một số công việc cụ thể của CSTT • Nắm bắt tình hình thu chi ngân sách và diễn biến tiền gửi của Chính phủ: • Đây là những thông tin rất cần thiết cho điều hành CSTT • Hiện được thu thập qua kênh nội ngành và thông tin từ Sở giao dịch NHNN • Vẫn còn một số khó khăn do thông tin từ kênh nội ngành có lúc chưa kịp thời, trong khi thông tin từ Sở giao dịch vẫn bị hạn chế do chưa kết nối trực tuyến với Vụ CSTT • Do vậy, cần tăng cường hoàn thiện kênh nội ngành và dự án AFD

12. Vai trò của CNTT trong một số công việc cụ thể… • Theo dõi, dự báo tình hình vốn khả dụng của các TCTD: • Đây là khâu công việc rất quan trọng, nhưng rất khó khăn, cần có nhiều thông tin liên quan như: thu chi ngân sách, tiền gửi của Chính phủ, hoạt động của NHNN, luồng tiền của các TCTD… • Đòi hỏi phải tăng cường khả năng thu thập thông tin từ các TCTD. TCTD (trụ sở chính) cần nắm bắt được tình hình vốn khả dụng trong toàn hệ thống để phục vụ cho điều hành và báo cáo NHNN • Cần tổ chức tốt việc chia sẻ thông tin giữa các đơn vị thuộc NHNN và khả năng tổng hợp, dự báo trên cơ sở thông tin thu được (Dự án AFD)

13. Vai trò của CNTT trong một số công việc cụ thể… • Phục vụ công tác xây dựng mô hình phân tích, dự báo: • Việc xây dựng mô hình đòi hỏi rất nhiều thông tin liên quan, kể cả các thông tin từ kênh ngoài ngành như tài khoản quốc gia, thu chi ngân sách, vốn đầu tư xã hội. Vì vậy, việc thiết lập mạng truyền tin ngoài ngành là rất cần thiết. • Quá trình xây dựng mô hình được thực hiện trên các phần mềm CNTT (hiện NHNN đang dùng Eviews) và phải có các kỹ năng chuyên sâu. Điều này đặt ra yêu cầu về việc tăng cường đào tạo cán bộ về CNTT và cần tiếp tục có sự trợ giúp của các tổ chức nước ngoài trong lĩnh vực này.

14. Tóm tắt một số đánh giá • Hội nhập quốc tế mang lại những lợi ích, nhưng cũng đặt chúng ta trước những thách thức lớn. Trong bối cảnh này, CNTT có vai trò đặc biệt quan để góp phần giúp chúng ta vượt qua các thách thức đó • Việc ứng dụng CNTT trong điều hành CSTT bao gồm từ khâu thu thập, xư lý thông tin nội ngành và ngoài ngành, chia sẻ thông tin giữa các đơn vị thuộc NHNN • Các ứng dụng cụ thể của CNTT trong xử lý thông tin phục vụ điều hành CSTT mang tính chuyên sâu (chẳng hạn như xây dựng mô hình phân tích, dự báo). Vì vậy, cần có sự đầu tư thích đáng và cần tranh thủ sự trợ giúp của các tổ chức quốc tế về vấn đề này • Làm tốt công tác ứng dụng CNTT sẽ góp phần góp phần giúp chúng ta đưa ra những quyết định CSTT phù hợp, kịp thời, đúng liều lượng

15. Chân thành cảm ơn!