منابع مطالب درسي

1. منابع مطالب درسي • مفاهيم و موارد مديريت استراتژيك / فرد ديويد. ترجمه وفا غفاريان .- مؤسسه مديريت صنعتي. • برنامه ريزي استراتژيك براي سازمانهاي دولتي و غيرانتفاعي / جان ام برايسون. مترجم عباس منوريان.- مركز آموزش مديريت دولتي: تهران، 1372. • برنامه ريزي استراتژيك / دكتر محمد رضا حميدي زاده .- سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انساني دانشگاهها (سمت): تهران، 1380. • مديريت استراتژيك «فرايند استراتژي» / جميز براين كويين، هنري مينتس برگ، رابرت جيمز. ترجمه محمد صائبي.- مركز آموزش مديريت دولتي: تهران، 1376. • مباني مديريت / نوشته استيفن پي. رابينز و ديويد اي. دي سنزو. ترجمه دكترسيد محمد اعرابي، محمد علي حميد رفيعي و بهروز اسراري ارشاد.- دفتر پژوهشهاي فرهنگي: تهران، 1379. • گردآوري : دفتر طرح و برنامه • عليرضا قاسمي كارشناس برنامه ريزي • بهار 1386

2. استراتژي سنت نيست سنت شكني است استراتژي صرفا بهتر كار كردن نيست. استراتژي انجام كارهايي متفاوت از گذشته ويا انجام همان كارها به طريقي متفاوت است. -M. E. Porter-

3. مديريت استراتژيك عبارت است از: هنر و علم تدوين, اجرا و ارزيابي تصميمات همه جانبه به منظور توانمندسازي سازمان در دستيابي به اهداف مورد نظر.

4. اصطلاحات مديريت استراتژيك مديريت استراتژيك مترادف است با : برنامه ريزي استراتژيك  مديريت استراتژيك  بيشتر در محيطهاي دانشگاهی استفاده مي شود. •  برنامه ريزي ا ستراتژيك • بيشتر در طراحی سازمان استفاده مي شود.

5. تدوين استراتژي اجراي استراتژي ارزيابي استراتژي فرآيند برنامه ريزي استراتژيكشامل سه مرحله است

6. تدوين استراتژي افق سازمانی و ماموريت فرصتها و تهديدات نقاط قوت و ضعف اهداف بلند مدت استراتژيهاي ممكن انتخاب استراتژي مناسب

7. اجراي استراتژي اهداف ساليانه سياستها انگيزش كاركنان تخصيص منابع

8. ارزيابي استراتژي بررسي مجدد محيط خارجي و فضاي داخلي سنجش كيفيت عملكرد اقدامات اصلاحي

9. اصطلاحات مهم در برنامهريزي استراتژيك 1. استراتژيست 2. افق سازمانی / Vision 3. ماموريت سازمانی/ Mission 4. فرصتها و تهديدات محيطي 5. نقاط قوت و ضعف داخلي

10. اصطلاحات مهم در برنامه ريزي استراتژيك 6. اهداف بلند مدت 7. استراتژي 8. اهداف ساليانه 9. سياستها

11. اصطلاحات مهم در برنامه ريزي استراتژيك(ادامه) استراتژيست  معمولاً در سطوح بالاي سازماني هستند (مديرعامل) به گردآوري، تجزيه و تحليل و سازماندهي اطلاعات كمك مي‌كنند. روند صنعت و رقابت را دنبال مي كنند.  الگوهاي پيش‌بيني كننده را طراحي مي كنند. قدرت عملكرد بخش‌ها و كل سازمان را ارزيابي مي كنند.

12. اصطلاحات مهم در برنامه ريزي استراتژيك (ادامه) افق سازمانی Vision افق سازمانی پاسخ به اين سوال است كه : ”ما مي خواهيم به كجا برسيم؟“ افق سازمانی اولين گام در برنامه ريزي استراتژيك است. اغلب يك جمله بيش نيست. مثلاً: ”افق سازمانی ما رسيدن به يک جامعه مدنی فعال و شاداب است “ (مرکز توانمندسازی سازمانهای جامعه مدنی ايران)

13. اصطلاحات مهم در برنامه ريزي استراتژيك (ادامه) ماموريت سازمانی Mission ماموريت سازمانی پاسخ ”ماموريت سازمانی ما اطلاع رسانی و توانمندسازی سازمانهای جامعه مدنی ايران است “ (مرکز توانمندسازی سازمانهای جامعه مدنی)

14. اصطلاحات مهم در برنامه ريزي استراتژيك(ادامه) فرصتها و تهديدات محيطي  عوامل محيطي به ميزان زيادي در خارج از حيطه اختيارات سازمان است و سازمان شامل موارد زير مي باشد: عوامل اقتصادي عوامل اجتماعي عوامل فرهنگي عوامل جمعيتي .......

15. اصطلاحات مهم در برنامه ريزي استراتژيك(ادامه) فرصتها و تهديدات محيطي عوامل سياسي عوامل حكومتي عوامل تكنولوژيك روندها و وقايع رقابتي

16. اصطلاحات مهم در برنامه ريزي استراتژيك(ادامه) نقاط قوت و ضعف داخلي توانايی ها و ظرفيتهای درونی سازمان و آسيب پذيريها و ناتوانی های سازمانهای غيردولتی در مقابل ديگر بازيگران جامعه نقاط قوت و ضعف بر اساس تجزيه و تحليل فعاليتهاي سازمان در زمينه‌هاي زير مشخص مي شود: سازمان (منابع انسانی / مالی / فنی) مديريت  ارتباط با ذی نفعان / مخاطبان

17. اصطلاحات مهم در برنامه ريزي استراتژيك(ادامه) اهداف بلندمدت: • اهداف بلند مدت اهدافی است كه از اجرای يك برنامه استراتژيک انتظار داريم. • چهارچوب زماني: 2 تا 5 سال

18. اصطلاحات مهم در برنامه ريزي استراتژيك(ادامه) اهداف بلند مدت  اهداف بلند مدت نتايج حاصل از اجراي ماموريت سازمان در افق زماني بيش از يكسال است.  جهت‌گيريهاي اساسي  ارزيابي سازمان  ايجاد هم‌افزايي  مشخص كردن اولويتها  هماهنگي متمركز زيربناي مديريت اثر بخش را فراهم مي سازد.

19. اصطلاحات مهم در برنامه ريزي استراتژيك(ادامه) اهداف بلندمدت چه خصوصياتي دارد؟ • كمي و قابل سنجش است • واقع‌بينانه است • قابل فهم است • جسورانه است • سلسله مراتب دارد • قابل دسترسي است • تمامي واحدهاي سازمان را هماهنگ مي‌كند

20. اصطلاحات مهم در برنامه ريزي استراتژيك(ادامه) استراتژيها • استراتژيها اقدامات بالقوه‌اي هستند كه موفقيت آنها در گروي تصميم‌گيري مديران در سطوح بالا و صرف مقادير قابل توجهي از منابع سازمان است.

21. اصطلاحات مهم درمديريت استراتژيك (ادامه) استراتژيها(ادامه) • استراتژيها ساز و كاري است كه از طـــريق آن اهداف بـلنــدمدت محقق مي يابد.

22. اصطلاحات مهم درمديريت استراتژيك (ادامه) اهداف ساليانه • براي دستيابي به اهداف بلندمدت، تعيين اهداف كوتاه مدت امري ضروري است. اهداف ساليانه مبنايي براي تحصيص منابع است  اهداف ساليانه مي بايستي در سطح سازمان، بخشها و فعاليتها مشخص شود

23. اصطلاحات مهم درمديريت استراتژيك (ادامه) اهداف ساليانه(ادامه) • اهداف ساليانه مي بايستي دستيابي به نتايج مشخصي در زمينه هاي زير را در برداشته باشند: مديريت امور مالي و حسابداري ارائه خدمات تحقيق و توسعه  سيستمهاي اطلاعاتي

24. اصطلاحات مهم درمديريت استراتژيك (ادامه) سياستها • سياستها چگونگي دستيابي به اهداف ساليانه را نشان داده و يك عامل مهم در اجراي استراتژي به شمار مي آيند. سياستها يك خط راهنما براي تصميم گيري هستند  سياستها مي بايستي براي سطح كل سازمان ، بخشهاي سازمان و سطح عملياتي تدوين شوند. سياستها، هماهنگي و ساز گاري بين بخشهاي سازماني را امكان‌پذير مي سازند.

25. الگوي جامع مديريت استراتژيك ارزيابي داخلی اهداف بلندمدت تحليل و انتخاب استراتژيها اجراي استراتژي (مباحث مديريتي) اجراي استراتژي سنجش و ارزيابي كيفيت عملكرد افق سازمانی و ماموريت ارزيابي خارجي

26. چرا برخي از سازمانها از رويكرد برنامه‌ريزي استراتژيك استفاده نمي كنند  ساختار تشويقي ضعيف براي مديران  مديريت استراتژيك اتلاف وقت تلقي مي شود  مديريت استراتژيك پرهزينه تلقي مي شود  سازمان تنبل است و آمادگي حركت ندارد • مديران از وضع موجود راضي است • به ضرورت داشتن يک برنامه استراتژيک آگاه نيستند • توان طراحی برنامه ريزی استراتژيک را ندارند

27. چرا برخي از سازمانها از رويكرد برنامه‌ريزي استراتژيك استفاده نمي كنند(ادامه)  ترس از شكست  اطمينان به نفس بيش از اندازه  تجارب نامطلوب گذشته  فقدان محيط رقابتي  ترس از ناشناخته ها  بدگماني به رويكردهاي جديد مديريتي

28. موانع و نارسايی های برنامه ريزی استراتژيك  استفاده ازمديريت استراتژيك براي تسلط بيشتر بر منابع و مديريت سازمان  برنامه ريزي استراتژيك براي پاسخگويي به مقام مافوق  حركت شتابزده از ماموريت به تدوين استراتژي  عدم توفيق در برقراري ارتباط با كاركنان  تصميم گيريهاي بدون اساس متضاد با برنامه استراتژيك  فقدان حمايت مديران ارشد

29. دامهاي مديريت استراتژيك(ادامه)  عدم توفيق در ارزيابي استاندارد عملكرد  واگذاري كار به كارشناسان ستادي (به جاي مديران ارشد)  عدم مشاركت افراد كليدي سازمان  عدم توفيق در ايجاد جو مشاركت و همدلي  بوروكراسي شديد خلاقيت و انعطاف را از بين مي برد.

30. الگوي برنامه ريزی استراتژيک ارزيابي داخلی اهداف بلندمدت تحليل و انتخاب استراتژيها اجراي استراتژي (مباحث مديريتي) اجراي استراتژي سنجش و ارزيابي كيفيت عملكرد افق سازمانی و ماموريت ارزيابي خارجي

31. استراتژي در عمل ”يا نوآوري و يا هيچ. هيچ چيز به اندازه موفقيت زود از بين نمي‌رود.“ —Bill Saporito—

32. استراتژي در عمل يك استراتژيست مي‌بايستي از4 مورد زير اجتناب كند - مديريت بر مبناي وضع موجود: • ”اگر امروز مشكلي نيست، كاري هم نبايد كرد!“ - مديريت عکس العملی: • مديراني كه به جاي كنش، واكنش نشان مي‌دهند دائم در بحران قرار دارند - مديريت بر مبناي خوش‌بيني زياد: • نتايج ارزشمند هيچگاه راحت به دست نمي‌آيد - مديريت بر مبناي قضاوت هاي ذهني: • تصميم گيري نمي‌بايستي بر مبناي كلي‌گويي مبهم باشد

33. استراتژي در عمل استراتژيهاي يكپارچه‌ساز Integration Strategies • يكپارچه‌سازي رو به جلو Forwardintegration • يكپارچه‌سازي رو به عقب Backward integration • يكپارچه‌سازي افقيHorizontal integration

34. استراتژي در عمل استراتژيهاي متمركز Intensive Strategies • رسوخ در جامعه مدنی (Market penetration) • افزايش سهم جامعه مدنی در • توسعه جامعه مدنی (Market development) • گسترش خدمات (Product development)

35. استراتژي در عمل استراتژيهاي تنوع Diversification Strategies • تنوع گرايي همگون (diversification Concentric) • تنوع گرايي ناهمگون (Conglomerate diversification) • تنوع گرايي افقي (Horizontal diversification)

36. استراتژي در عمل استراتژيهاي تدافعي Defensive Strategies • مشاركت (Joint venture) • كاهش (Retrenchment) • واگذاري (Divestiture) • انحلال (Liquidation)