VKM Nr.453, date 23.06.2005 Per miratimin e listes se pajisjeve qe perdorin lende ozonholluese, te cilat ndalohen te pr

1. VKM Nr.453, date 23.06.2005 �Per miratimin e listes se pajisjeve qe perdorin lende ozonholluese, te cilat ndalohen te prodhohen e te importohen, si dhe rregullat e procedurat e zevendesimit te lendeve ozonholluese ne pajisjet ekzistuese� M. Sc. Mirela KAMBERI Ministria e Mjedisit, Pyjeve dhe Administrimit te Ujrave Tirane, Dhjetor 2005

2. VKM-ja mbeshtetet ne nenin 100 te Kushtetutes dhe ne piken 2 te nenit 17 te ligjit Nr.8934, date 05.09.2002 �Per mbrojtjen e mjedisit� sipas te cilit �Importimi dhe prodhimi i pajisjeve qe perdorin lende ozonholluese eshte i ndaluar�; Ne VKM sqarohen termat e meposhtem: �Lende ozonholluese� te cilat ndahen ne: -substanca dhe perzierje te tyre qe hollojne shtresen e ozonit; -produkte qe permbajne substanca ozonholluese ose jane prodhuar me to: produktet aerosole, fikse zjarri, veshje ftohese, panele dhe tubacione. �Pajisje qe perdorin lende ozonholluese�: kondicionere ajri ne automobila, kamiona e ne mjete te tjera, ftohes shtepiake dhe tregtare dhe kondicionere e pompa nxehtesie. Substancat, produktet dhe pajisjet jane listuar ne shtojcat 1,2,3 te VKM ne perputhje me anekset e protokollit te Montrealit.

3. �Sasia e lendeve ozonholluese qe do te importohet�- sasia qe percaktohet duke zbritur nga sasia e importuar nje vit me pare sasine e mbetur stok nga ai vit dhe perqindjen me te cilen ulet sasia e pergjithshme e ketyre lendeve ne vitin per te cilin miratohet leja, ne perputhje me kuotat vjetore, te dhena ne shtojcen 4 te VKM-se; �Perdorues te lendeve ozonholluese� � personat fizike e juridike te licensuar per t�i perdorur keto lende ne proceset e prodhimit, te mirembajtjes e sherbimit;

4. Qendra te perpunimit te lendeve ozonholluese- njesite e licensuara per te kryer riciklimin, rafinimin dhe rirafinimin e lendeve ozonholluese, ne kuader te procesit te nxjerrjes se tyre nga perdorimi; Me perdorim te lendeve ozonholluese � kuptohet perdorimi i tyre ne proceset e prodhimit, te mirembajtjes e te sherbimit, ose ne procese te tjera cfaredo, ku ato nuk duhet te sherbejne si lende e pare; Me riciklim te lendeve ozonholluese � kuptohet pastrimi me ane te filtrimit dhe heqja e lageshtise se substancave ozonholluese te grumbulluara nepermjet tharjes, me qellim riperdorimin e tyre;

5. Me rafinim dhe rirafinim te lendeve ozonholluese � kuptohet perpunimi dhe pastrimi i substancave ozonholluese te grumbulluara nepermjet filtrimit, tharjes, distilimit dhe patrimit kimik, deri ne sigurimin e cilesise se nevojshme per perdorim te rregullt. Me zevendesim te lendeve ozonholluese kuptohet�procesi qe permbledh veprimet per�: zvogelimin e sasise se tyre ne perdorim, duke respektuar kuotat vjetore te importit te caktuara per vendin tone�; importimin e lendeve qe kryejne te njejtat funksione, por qe sillen miqesore me mjedisin; fillimin e mbushjes se pajisjeve ozonholluese, para vitit 2010,�me lende qe sillen miqesore me mjedisin; fillimin e importimit, para vitit 2010, te pajisjeve qe nuk punojne me lende ozonholluese.

6. Ne Republiken e Shqiperise jane te ndaluara: Prodhimi i substancave ozonholluese dhe i produkteve q� i permbajne t� listuara ne Aneksin A, B, C (Grupi II), D dhe Aneksin E, t� Protokollit t� Montrealit; Importimi dhe hedhja ne treg e produkteve qe permbajne substanca ozonholluese dhe i pajisjeve qe i perdorin te listuara ne Anekset e Protokollit te Montrealit; Shkarkimi n� aj�r i substancave ozonholluese te listuara ne Anekset e Protokollit te Montrealit; Importimi i substancave ozonholluese, produkteve qe i permbajne ato dhe pajisjeve qe i perdorin, nga nje vend qe nuk eshte pale ne Protokollin e Montrealit; Perdorimi i substancave ozonholluese dhe i produkteve qe i permbajne ato, ne fushen e bujqesise, me qellim mbrojtjen e bimeve; Eksportimi i substancave ozonholluese, i produkteve qe i permbajne ato dhe i pajisjeve qe i perdorin, drejt nje vendi qe nuk eshte pale ne Protokollin e Montrealit; Importimi i substancave ozonholluese te riclikluara apo te rafinuara;

7. Importimi Importimi i substancave ozonholluese t� p�rfshira n� Shtojcen 1 te ketij vendimi, lejohet vet�m mbi baz�n e kuotave vjetore t� p�rcaktuara ne perputhje me diagramen e nxjerrjes se tyre nga perdorimi deri ne vitin 2010, te aprovuar per Shqiperine, sipas diagrames se dhene ne Shtojcen 4 te ketij vendimi. P�rjashtim nga kuotat e dh�na n� Shtojcen 4 b�het vet�m p�r raste t� ve�anta kur duhet mbrojtur jeta e njer�zve, larmia biologjike, siguria komb�tare, k�rkimet shkencore dhe per te perballuar fatkeq�sit� natyrore. Ky p�rjashtim lejohet kur nuk ka zgjidhje t� tjera nga pikpamja mjedisore, ose zgjidhjet e tjera jan� ekonomikisht t� pap�rballueshme; Cdo tejkalim, si me lart, behet me urdher te Ministrit t� Mjedisit, mbi bazen e kerkeses se argumentuar te organit perkates shteteror, ku sqarohen lloji dhe sasia e lendes qe duhet importuar, vendi nga do importohet dhe koha e levrimit, pasi eshte siguruar paraprakisht miratimi nga Sekretariati i Protokollit.

8. Importuesi i lendeve ozonholluese siguron etiketimin e tyre n� gjuh�n shqipe. Etiketa p�rmban em�rtimin tregtar, p�rb�rjen kimike, kodin e nomenklatures se kombinuar (Kodin e NC), simbolin e rrezikut me shenj�n n� p�rputhje me klasifikimin nd�rkombetar ISO, njoftime mbi rrezikun p�r sh�ndetin dhe mjedisin, k�rkesat p�r sigurin� dhe kushtet e depozitimit. N� etiket� jepet gjithashtu sasia e p�rgjithshme e lendes s� amballazhuar, data e prodhimit dhe e skadimit. Importimi i substancave ozonholluese lejohet vet�m n� deget doganore q� kan� personel te certifikuar dhe pajisje speciale p�r zbulimin dhe identifikimin e tyre, te siguruara nga Njesia Kombetare e Ozonit (te cilat percaktohen dhe publikohen nga Drejtoria e P�rgjithshme e Doganave).

9. Perdorimi eshte procesi qe perfshin: zevendesimin, sipas nevojave dhe mundesive, te substancave ozonholluese ne pajisjet ekzistuese, duke perdorur substancat e importuara sipas kuotave dhe/ose te tjera substanca te rekomanduara si miqesore me mjedisin; grumbullimin dhe ruajtjen e substancave ozonholluese te perdorura, qe dalin gjate mir�mbajtjes dhe riparimit qe u behet pajisjeve ekzistuese; riciklimin, rafinimin dhe rirafinimin, rip�rdorimin ose asgj�simin e sasive te grumbulluara ne qendrat e perpunimit, me teknika dhe teknologji te miratuara; perdorimin e produkteve qe permbajne substanca ozonholluese apo jane prodhuar me to�; eksportimin e substancave ozonholluese te grumbulluara per qellime riciklimi ose asgjesimi ne rastet kur keto nuk mundesohen brenda vendit�; trainimin, certifikimin e perdoruesve dhe te personelit te qendrave te perpunimit; kompletimin e perdoruesve dhe te qendrave te perpunimit me pajisjet perkatese permes Njesise Kombetare te Ozonit. - Perdorimi i lendeve ozonholluese realizohet vetem nga persona fizike dhe juridike te licensuar dhe te pajisur me leje mjedisore. - Sasia e grumbulluar e substancave ozonholluese, q� nuk mund t� riciklohet, trajtohet sipas dispozitave t� parashikuara nga ligji nr. 9108, dt. 17.07.2003 �P�r substancat dhe preparatet kimike�.

10. LEJA MJEDISORE Me leje mjedisore, sipas kerkesave te ketij vendimi, pajisen personat fizike dhe juridike: a. qe kerkojne te importojne lende ozonholluese�; b. qe kerkojne te perdorin lende ozonholluese, duke specifikuar veprimtarite konkrete qe do te kryejne. Kerkimi i lejes mjedisore per importim dhe miratimi i saj nga Ministri i Mjedisit, behet per cdo vit, pasi te jete hartuar nga Njesia Kombetare e Ozonit raporti vjetor. Kopje e lejes se miratuar i percillet Drejtorise se Pergjithshme te Doganave. Formulari i kerkeses dhe formati i lejes mjedisore per importim jane te parapergatitura dhe jepen ne Shtojcen 5 te ketij vendimi. Ne lejen mjedisore saktesohet sasia e substancave ozonholluese qe do te importohet.

11. Kur kerkesa per leje mjedisore behet per importim dhe per qendra perpunimi te lendeve ozonholluese, agjensia rajonale e mjedisit, ne konsultim me Njesine Kombetare te Ozonit, harton me shkrim mendimin e vet dhe praktiken ja percjell Ministrise se Mjedisit. Kur kerkesa eshte per perdorim te lendeve ozonholluese, agjensia rajonale e mjedisit, akordon vete lejen mjedisore, ne formen e autorizimit, pas konsultimit me Njesine Kombetare te Ozonit. Kerkesat per te vene ne perdorim lendet ozonholluese ose pajisjet qe i perdorin ato, te depozituara ne Rezerven e Shtetit nga organet doganore, nuk shqyrtohen dhe per to nuk akordohet leje mjedisore. Kerkimi dhe miratimi i lejes mjedisore per importim apo perdorim, kryhet sipas procedurave te percaktuara ne Ligjin Nr. 8990, date 23.01.2003 �P�r vleresimin e ndikimit ne mjedis� dhe ne aktet nenligjore ne zbatim te tij. Leja mjedisore jepet kundrejt tarifes se sherbimit, e cila percaktohet me udhezimin te Ministrit te Mjedisit.

12. MONITORIMI Monitorimi i procesit te nxjerrjes nga perdorimi deri ne vitin 2010 i lendeve ozonholluese dhe i pajisjeve qe perdorin keto lende, eshte pjese e Programit Kombetar te Monitorimit te Mjedisit dhe synon te vleresoje ne vazhdimesi, shkallen e zbatimit te kerkesave te Protokollit te Montrealit. Ne monitorim perfshihen te dhena per: importimin dhe perdorimin e lendeve ozonholluese; stokun e krijuar ne Rezervat e Shtetit te pajisjeve qe perdorin lende ozonholluese te ndaluara nga organet doganore; stokun e krijuar ne Rezervat e Shtetit te substancave dhe lendeve ozonholluese te ndaluara nga organet doganore; Te dhenat per importimin dhe perdorimin e lendeve ozonholluese dhe pajisjeve qe i perdorin ato, sigurohen nepermjet rregjistrave perkates. Njesia Kombetare e Ozonit krijon dhe mban Rregjistrin Shtet�ror te lendeve ozonholluese.Formatimi i rregjistrit dhe menyra e komunikimit dhe e keshillimit te te dhenave te tij miratohen me udhezim te Ministrit te Mjedisit.

13. Rregjistra mbajne edhe: a. personat fizike ose juridike q� importojne, eksportojne, perdorin ose perpunojne lendet ozonholluese; b. Drejtoria e P�rgjithshme e Doganave per sasite e importuara te lendeve ozonholluese. Te dhenat e rregjistrave raportohen ne Njesine Kombetare te Ozonit brenda dates 25 Dhjetor te cdo viti. Personat e permendur me lart i formatojne raportimet sipas kerkesave me shkrim te Njesise Kombetare te Ozonit. Mbi bazen e t� dh�nave t� Rregjistrave, brenda dat�s 30 Mars t� �do viti, Njesia Kombetare e Ozonit harton raportin vjetor, i cili p�rmban: -T� dh�nat p�r personat fizik� dhe juridik� importues, eksportues dhe perdorues te lendeve ozonholluese; -Sasin� dhe tipin e lendeve ozonholluese t� p�rcaktuara n� Shtojcat 1 dhe 2 te ketij vendimi, q� kan� hyr� n� territorin e Republik�s s� Shqip�ris�; -Sasin� dhe tipin e lendeve ozonholluese t� p�rfshira n� Shtojcat 1 dhe 2 te ketij vendimi, q� jan� ricikluar dhe rafinuruar brenda vendit; -Sasin� dhe tipin e l�nd�ve ozonholluese q� jan� gjendje ne magazina, deri m� kete date; -Sasin� dhe tipin e l�nd�ve ozonholluese dhe pajisjeve qe i perdorin, te cilat jan� gjendje ne Rezervat e Shtetit deri m� 30 Mars, te bllokuara nga organet doganore; -Sasin� dhe llojin e lendeve ozonholluese te p�rfshira n� Shtojcat 1 dhe 2 te ketij vendimi, q� kerkohen te importohen ne vitin aktual.

14. ZBATIMI Veprimtarite e pajisura me leje mjedisore sipas ketij vendimi, jane objekt kontrolli nga Inspektorati Mjedisor. Per zbatimin e ketij vendimi ngarkohet Ministria e Mjedisit dhe Drejtoria e Pergjithshme e Doganave. Ky vendim hyn n� fuqi pas botimit n� Fletoren Zyrtare dhe i fillon efektet 60 dite pas botimit.