Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów klas I-III szkól podstawowych

2. Poddziałanie 9.1.2Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów klas I-III szkół podstawowych Założenia projektu systemowego na podstawie „Zasad przygotowania, realizacji i rozliczania projektów systemowych w zakresie indywidualizacji nauczania realizowanych przez organy prowadzące szkoły w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki”

3. Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów klas I-III szkól podstawowych Projekt „Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów klas I-III szkół podstawowych” wynika z realizacji nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego – Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. Działania projektu są spójne i wzajemnie uzupełniające się z działaniami realizowanymi przez MEN.

4. Podstawa prawna Zgodnie z art. 28 ust. 1, pkt. 2 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712) projekty systemowe polegają na realizacji zadań publicznych przez podmioty działające na podstawie odrębnych przepisów, w zakresie określonym przepisami prawa i dokumentami strategiczno-programowymi przyjętymi przez Radę Ministrów. Zasady przygotowania, realizacji i rozliczania projektów systemowych w zakresie indywidualizacji nauczania realizowanych przez organy prowadzące szkoły w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki należy stosować z uwzględnieniem aktów prawnych i dokumentów PO KL oraz w oparciu o odpowiednie przepisy ustawodawstwa krajowego i wspólnotowego, a w szczególności w oparciu o ustawę z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572, tekst jednolity).

5. Informacje ogólne o projekcie systemowym W ramach Poddziałania 9.1.2 „Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów z grup o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zmniejszanie różnic w jakości usług edukacyjnych” przewidziano realizację programów indywidualizacji procesu nauczania i wychowania uczniów klas I-III szkoły podstawowej w kontekście wdrażania nowej podstawy kształcenia ogólnego, które realizowane są w trybie systemowym.

6. Informacje ogólne o projekcie systemowym Wprowadzenie powyższego typu projektu do SzOP (Szczegółowy Opis Priorytetów) POKL wynika z konieczności włączenia wszystkich szkół podstawowych w realizację nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego, której charakter wymaga wdrożenia kompleksowego programu wspomagającego szkołę w procesie edukacji, uwzględniającego indywidualną pracę z dzieckiem w celu wspierania jego osobistego rozwoju.

7. Założenia merytoryczne projektów systemowych • Szkoły „małe” liczące w klasach I-III nie więcej niż 69 uczniów. • Szkoły „duże” liczące w klasach I-III 70 i więcej uczniów. • Uczennice i uczniowie klas I-III szkół podstawowych publicznych i niepublicznych

8. Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów klas I-III szkól podstawowych W Planie Działania na 2010 r. założono rozpoczęcie realizacji projektu systemowego dla wszystkich szkół podstawowych w województwie podlaskim, świętokrzyskim, dolnośląskim, opolskim, podkarpackim, lubelskim, lubuskim, kujawsko-pomorskim, wielkopolskim. W roku 2011 projekt realizowany jest we wszystkich województwach. KWOTA PRZEZNACZONA NA REALIZACJĘ DZIAŁAŃ (w rozłożeniu na 3 lata) 624 mln OKRES REALIZACJI 2010-2013 BENEFICJENCI SYSTEMOWI organy prowadzące szkoły podstawowe

9. Podział środków na projekty systemowe Podział środków został dokonany przez zastosowanie następującego algorytmu: 1. Według danych z SIO na wrzesień 2008 r. , w Polsce znajduje się 14 118 szkół podstawowych obejmujących nauczaniem 1 094 915 uczniów, z czego 9 168 szkół w klasach 1-3 liczy od 1 do 69 uczniów, a 4 950 szkół w klasach 1-3 liczy 70 uczniów i więcej. 2. Kwota 624 mln zł przeznaczona na realizacje projektu została podzielona na regiony, w taki sposób, aby umożliwić organom prowadzącym zapewnienie realizacji szkolnych programów indywidualizacji, zgodnie ze zdiagnozowanymi potrzebami. Algorytm podziału opiera się o liczbę uczniów w klasach 1-3 szkół podstawowych oraz uwzględnia wielkość szkół, zwiększając skalkulowaną wielkość środków dla organów prowadzących szkoły „małe” , liczące w klasach 1 – 3, nie więcej niż 69 uczniów.

10. Podział środków na projekty systemowe Podział alokacji został dokonany przez IP wg następujących założeń: Szkoła jak i organ prowadzący nie może otrzymać mniej niż 30.000 PLN; kwota skalkulowana dla organu prowadzącego to suma iloczynu kwoty 30.000,00 PLN i liczby szkół „małych” oraz iloczynu kwoty 453,30 PLN i liczby uczniów w pozostałych szkołach podstawowych. IP może wybrać strategię realizacji projektów systemowych dostosowaną do potrzeb regionu.

11. Plan działania w województwie śląskim Plan działania w województwie śląskim przygotowany na podstawie Zasad przygotowania, realizacji i rozliczania projektów systemowych przez Instytucję Pośredniczącą – Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego. Opis projektu systemowego ujęty w Planie działania na rok 2011 dla województwa śląskiego zawiera w szczególności: Beneficjentów systemowych: 247 organów prowadzących szkoły podstawowe, Okres realizacji projektu: 2011–2013, Kwotę planowanych wydatków w projekcie:61 932 935 PLN, Kryterium dostępu: liczba szkół objętych projektem wynosi co najmniej 70% wszystkich szkół podstawowych podlegających danemu organowi prowadzącemu.

12. Terminy naboru wniosków

13. Podział środków na projekty systemowe Alokacja dla regionu jest zatem sumą kwot skalkulowanych dla poszczególnych organów prowadzących z danego regionu i jest kwotą na cały okres realizacji projektów, tj. lata 2010 -2013. Województwo śląskie otrzymało kwotę 61 932 935 PLN. W roku 2011 na realizację projektu przeznaczono kwotę18 579 880,50 PLN Podział środków w województwie na poszczególne organy prowadzące należy do decyzji IP.

14. Warunki finansowania wniosków • szkoła mała - od 1 do 69 uczniów w klasach I-III →30 000 zł • szkoła duża - 70 uczniów i więcej w klasach I-III → iloczyn liczby uczniów i kwoty 453,30 zł. • Środki na realizację projektów systemowych przekazywane będą organom prowadzącym szkoły zgodnie z ustawą o finansach publicznych. • Jedna szkoła nie może otrzymać mniej niż 30 000 zł, a organ prowadzący nie mniej niż 50 000 zł.

15. Regionalna strategia realizacji projektów systemowych Nabór wniosków: luty/marzec 2011 Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego ustalił termin składania wniosków miedzy 10.02-15.03.11

16. Warunki składania wniosków • wnioskodawcami mogą być wyłącznie organy prowadzące, przy czym szkoły mogą być realizatorami projektów • organ prowadzący może składać wnioski w przedziale czasowym 2010-2013, w terminach wyznaczonych przez IP, nie częściej niż 1 raz w roku • dana szkoła może być objęta projektem tylko 1 raz w ciągu całego okresu 2010 – 2013 • projektem mogą być objęte szkoły spełniające standardy I, II, III, jednocześnie jeden wniosek powinien obejmować nie mniej niż 70 % szkół danego organu prowadzącego – kryterium dostępu w roku 2010

17. Skład zespołu: nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej oraz inni nauczyciele bezpośrednio pracujący z uczniami klas I -III (np. nauczyciel - wychowawca świetlicy szkolnej, pedagog, psycholog, nauczyciel bibliotekarz i in.) Warunki realizacji projektu • Zadania zespołu: • - Rozpoznanie potrzeb uczniów ; • Analiza wyników rozpoznania; • Opracowanie/modyfikacja istniejących programów nauczania dostosowanych do potrzeb uczniów danej klasy (uwzględniających indywidualizację pracy z dzieckiem na lekcji); • Monitorowanie realizacji programów; • Ocena skuteczności podejmowanych oddziaływań. Do projektu systemowego może przystąpić organ prowadzący, którego szkoła/szkoły wdrożyły następujące Standardy: Standard I W szkole działa zespół nauczycieli odpowiedzialny za opracowanie, wdrożenie i realizację działań ukierunkowanych na indywidualizację procesu nauczania i wychowania uczniów klas I-III w kontekście wdrażania nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego na I etapie edukacyjnym. Zespół przeprowadza w szkole analizę potrzeb i analizuje szczegółowo jej wyniki. Na tej podstawie opracowuje nowe, bądź modyfikuje istniejące programy nauczania dostosowane do potrzeb uczniów danej klasy. Zespół monitoruje realizację programów i ocenia skuteczność podejmowanych działań.

18. Warunki realizacji projektu • Programy nauczania: • Opisują wykorzystywane metody i formy pracy w odniesieniu do uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych, zarówno szczególnie uzdolnionych, jak i uczniów wykazujących specyficzne trudności w uczeniu się; • Zawierają propozycje indywidualizacji pracy z uczniami podczas obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w zależności od potrzeb i możliwości; • Opisują, np. prowadzone podczas lekcji ćwiczenia, propozycje zadań do rozwiązania, czynności do wykonania, prowadzone obserwacje, wykonywane doświadczenia, wykorzystywane pomoce dydaktyczne i środki audiowizualne. Standard II Nauczyciele prowadzący obowiązkowe zajęcia w danej klasie realizują zmodyfikowany dotychczasowy lub opracowany nowy program, w tym indywidualizują pracę z uczniem, dostosowującą do jego potrzeb i możliwości. Standard III Nauczyciele doskonalą swoje umiejętności zawodowe w zależności od potrzeb, wynikających z przeprowadzonego w szkole wstępnego rozpoznania i zaplanowanych do realizacji zajęć wspierających uczniów, m.in. poprzez samokształcenie, w ramach środków pochodzących z 1% odpisu na doskonalenie, wynikającego z art. 70 a Karty Nauczyciela oraz wykorzystując inne dostępne środki finansowe (np. Priorytet IX Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki).

19. Warunki realizacji projektu  W ramach projektu systemowego mogą być realizowane tylko i wyłącznie następujące Standardy: Standard IV Posiadane pomieszczenia dydaktyczne dla klas I-III, szkoła może doposażyć zgodnie z założeniami nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego na I etapie edukacyjnym oraz z zasadami indywidualizacji procesu nauczania i wychowania. Szkoła doposaża swoją bazę dydaktyczną w pomoce dydaktyczne wynikające z procesu Indywidualizacji oraz w sprzęt specjalistyczny (np.: specjalistyczne oprogramowanie, pakiety do diagnozowania i korygowania dysfunkcji i dysharmonii rozwojowych, takich jak: wady wymowy, dysleksja, wady postawy, zaburzenia koordynacji ruchowej). Planowane elementy doposażenia szkoły odpowiadają rozpoznanym potrzebom i zaplanowanym zajęciom dodatkowym.

20. Warunki realizacji projektu  W ramach projektu systemowego mogą być realizowane tylko i wyłącznie następujące Standardy: Standard V Szkoła realizuje ofertę zajęć dodatkowych, wspierających indywidualizację procesu dydaktycznego, opracowaną przez zespół nauczycieli.

21. Diagnoza potrzeb - przykład Cel główny: Wyrównanie szans edukacyjnych poprzez indywidualizację procesu kształcenia dzieci z klas I-III Cele szczegółowe: zapewnienie każdemu dziecku realizującemu I etap edukacyjny w szkole podstawowej oferty edukacyjno-wychowawczo-profilaktycznej, zgodnej z jego indywidualnymi potrzebami; zwiększenie stopnia i zakresu wykorzystania aktywizujących metod nauczania; zwiększenie dostępności i podniesienie jakości wsparcia i pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej dzieciom, w szczególności dzieciom o specjalnych potrzebach edukacyjnych. podniesienie jakości pomocy udzielanej przez szkołę rodzicom dzieci uczących się na I etapie edukacyjnym oraz zintensyfikowanie współpracy i zaangażowania rodziców w życie szkoły.

22. Rozpoznanie potrzeb - przykład W szkole podstawowej w klasach I-III kształci się 35 uczniów i 20 uczennic (łącznie 55 dzieci). W szkole wprowadzone zostały Standardy I, II i III określone w „Zasadach przygotowania, realizacji i rozliczania projektów systemowych w zakresie indywidualizacji nauczania…”. W szkole istnieje zatem zespół nauczycieli, który opracowuje i realizuje działania ukierunkowane na indywidualizację procesu nauczania i wychowania uczniów klas I-III w kontekście wdrażania nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego na I etapie edukacyjnym oraz opracowuje program nauczania dostosowany do potrzeb uczniów, uwzględniający indywidualizację pracy z dzieckiem, monitoruje realizację programu i ocenia skuteczność podejmowanych oddziaływań (Standard I).

23. Rozpoznanie potrzeb - przykład W szkole, w ramach obowiązkowych zajęć realizowany jest program nauczania, uwzględniający działania mające na celu indywidualizację procesu nauczania i wychowania uczniów, w tym ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (Standard II). W szkole nauczyciele doskonalą swoje umiejętności zawodowe (Standard III). W toku realizacji standardów oraz w wyniku przeprowadzonych badań, analiz i wywiadów zdiagnozowane zostały różne problemy.

24. Rozpoznanie potrzeb - przykład Do SP (klas I-III) uczęszcza 37 dzieci (20 chłopców i 17 dziewczynek) z zaburzeniami umiejętności szkolnych, tj. 67% uczniów.Główne zaburzenia w powyższym zakresie dotyczą umiejętności z zakresu edukacji matematycznej i przyrodniczej. u 20% uczniów tych klas stwierdzono zagrożenie dysleksją (u 5 dziewczynek i 6 chłopców) 69% dzieci z klas I-III w SP nr 1 ma problemy logopedyczne (20 dziewczynek i 18 chłopców) W szkole niezbędne jest wprowadzenie mechanizmów, które rozwiążą trzy główne problemy: trudności w przyswajaniu treści zagrożenie dysleksją problemy logopedyczne

25. Warunki przystąpienia do projektu • Projektem może być objęta szkoła podstawowa, która spełnia standardy I, II, III określone w Zasadach. • Projekt może dotyczyć realizacji standardu IV i V określonego w Zasadach.

26. zajęcia dla dzieci ze specyficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu, w tym także zagrożonych ryzykiem dysleksji ZAJĘCIA DODATKOWE BĘDĄCE KONSEKWENCJĄ INDYWIDUALNEJ PRACY Z UCZNIEM W RAMACH OBOWIĄZKOWYCH ZAJĘĆ EDUKACYJNYCH zajęcia dla dzieci z trudnościami w zdobywaniu umiejętności matematycznych; zajęcia logopedyczne dla dzieci z zaburzeniami rozwoju mowy; zajęcia socjoterapeutyczne i psychoedukacyjne dla dzieci z zaburzeniami komunikacji społecznej; W ramach projektu systemowego mogą być zatem finansowane: gimnastyka korekcyjna dla dzieci z wadami postawy specjalistyczne zajęcia terapeutyczne (np.: hipoterapia, muzykoterapia, dogoterapia) dla dzieci niepełnosprawnych; zajęcia rozwijające zainteresowania uczniów szczególnie uzdolnionych ze szczególnym uwzględnieniem nauk matematyczno-przyrodniczych, np. prowadzenie obserwacji przyrodniczych.

27. Zakres realizacji projektu Wskazane zajęcia powinny być realizowane z zastosowaniem następującej zasady: szkoła licząca w klasach I-III do 69 uczniów, powinna realizować przynajmniej 2 rodzaje zajęć szkoła licząca w klasach I-III 70 uczniów i więcej, powinna realizować przynajmniej 4 rodzaje zajęć Liczba godzin przeznaczonych na jeden rodzaj zajęć nie może być mniejsza niż 30 w ciągu jednego roku szkolnego.

28. MATERIAŁY DYDAKTYCZNE, WYNIKAJĄCE Z PROCESU INDYWIDUALIZACJI ORAZ SPECJALISTYCZNY SPRZĘT (zgodnie ze standardem IV) W ramach projektu systemowego mogą być zatem finansowane: DOPOSAŻENIE BAZY DYDAKTYCZNEJ SZKOŁY Doposażenie bazy dydaktycznej może spełniać przesłanki cross-financinguokreślone w Zasadach finansowania POKL, przy czym cross-financing nie może być wyższy niż 10% wartości projektu.

29. Zakres realizacji projektu Do kosztów cross-financinguzalicza się m.in. zakup: sprzętu komputerowego mebli i wyposażenia Do kosztów cross-financingunie zalicza się: zakupu środków dydaktycznych zakupu oprogramowania komputerowego amortyzacji sprzętu lub wyposażenia zakupionych ze środków własnych, poza projektem Każdy projekt dotyczący indywidualizacji nauczania w klasach I-III szkół podstawowych musi być sporządzony w oparciu o rzeczywiste i zdiagnozowane potrzeby uczniów i uczennic tych klas oraz musi wynikać z wcześniejszego wdrożenia Standardów I –III.

30. Wniosek

31. Obowiązki organu prowadzącego oszacowania łącznych potrzeb uczniów klas 1 – 3 szkół podstawowych - potrzeby wskazują szkoły poprzez uzupełnienie formularza zgłoszenia do projektu, informowania szkół o możliwości przystąpienia do projektu oraz przeprowadzenia naboru szkół do projektu, weryfikacji spełnienia przez szkoły Standardów I – III - pisemne oświadczenie dyrektora szkoły, przygotowanie wniosku o dofinansowanie projektu, zgodnie z ogólnymi zasadami obowiązującymi w PO KL oraz projektem modelowym a także do złożenia wniosku w IP w terminie określonym przez IP, rozliczenia projektu systemowego oraz jego monitowania, zapewnienia ,że te same wydatki nie będą finansowane podwójnie zarówno ze środków EFS, jak też z innych źródeł.

32. Budżet projektu konstruowany jest na zasadach ogólnych, zgodnie z Zasadami finansowania POKL oraz wytycznymi w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach POKL. jest budżetem zadaniowym i zawiera tylko koszty bezpośrednie (tj. koszty bezpośrednio związane z zadaniami): Budżet obejmuje finansowanie ZAJĘĆ DODATKOWYCH Budżet obejmuje DOPOSAŻENIE BAZY DYDAKTYCZNEJ

33. Budżet projektu Nie są kosztami kwalifikowanymi w projekcie: koszty pośrednie; koszty zarządzania (koszty związane z wdrożeniem projektu) koszty związane z wdrożeniem Standardów I –III koszty związane z realizacja szerszego programu rozwojowego w danej szkole (wykraczające poza Standard IV – V)

34. Zatwierdzanie projektów systemowych Instytucja Pośrednicząca prowadząca nabór wniosków dokonuje ich weryfikacji i zatwierdzenia zgodnie z trybem przewidzianym w Zasadach dokonywania wyboru projektu w ramach POKL. Ocena dokonywana jest w oparciu o kryteria ogólne oraz szczegółowe m.in. Kryterium dostępu dotyczące minimalnej liczby szkół spełniających Standardy I, II i III przez szkoły podlegające danemu organowi prowadzącemu. Weryfikacji kryterium dostępu instytucja oceniająca dokonuje na podstawie treści wniosku o dofinansowanie, w którym beneficjent oświadcza, że szkoły objęte projektem osiągnęły wymagane Standardy.

35. Ewaluacja realizacji projektów systemowych Efekty działań realizowanych w projekcie będą monitorowane w co najmniej dwojaki sposób: badaniadotyczące efektywności kształcenia prowadzone przez Instytut Badań Edukacyjnych, raporty z badań oraz ewaluację na wybranej próbie organów prowadzących realizujących projekty systemowe w ramach 9.1.2. Minister Edukacji Narodowej poprzez Kuratorów Oświaty w latach szkolnych 2011/2012 oraz 2012/2013 zamierza w ramach zakresu pedagogicznego przeprowadzić monitorowanie procesu indywidualizacji nauczania w szkołach. Projekty indywidualizacji będą wpisywały się w realizację wskaźnika „Liczba szkół , które zrealizowały projekt dotyczący indywidualizacji nauczania”.

36. Zatwierdzanie projektów systemowych Instytucja oceniająca projekt może nie zatwierdzić projektu, w szczególności gdy: beneficjent nie spełnił kryteriów dostępu, nie przedłożył skorygowanej wersji wniosku o dofinansowanie, gdy nie uwzględnił uwag instytucji oceniającej. Uwolnione w ten sposób środki mogą być przekazane na realokację. Organ prowadzący szkołę/szkoły, którego projekt został zatwierdzony do realizacji, zawiera z IP umowę o dofinansowanie projektu zgodnie z zasadami i terminami określonymi w Zasadach dokonywania wyboru projektów POKL.

37. Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów klas I-III szkół podstawowych Szanowni Państwo, Wszelkie niezbędne dokumenty są dostępne na stronie: http://efs.slaskie.pl/ oraz www.indywidualizacja.edu.pl Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach POKL Plan działania na rok 2010 dla Priorytetu IX Zasady finansowania PO KL Wniosek o dofinansowanie projektu POKL (Instrukcja)

38. www.indywidualizacja.edu.pl Dziękujemy za udział w prezentacji