PRZEMOC W SZKOLE

1. PRZEMOC W SZKOLE

2. Nie tylko siniaki Według danych Stowarzyszenia Bliżej Dziecka 3% dzieci w polskich podstawówkach doświadcza przemocy ze strony rówieśników bardzo często, a 9% często.

4. Jaka to przemoc? Wielu dorosłym się wydaje, że skoro dziecko nie ma podbitego oka czy rozbitej głowy, to co to za przemoc?Jednak najbardziej dotkliwym i wyniszczającym rodzajem przemocy ze strony rówieśnika jest przemoc psychiczna.

5. Jaką formę przybiera przemoc psychiczna? • Wyśmiewanie, obrażanie, izolowanie, plotkowanie, intrygowanie. • Przemoc ma zwykle charakter grupowy. Sprawca (lider) narzuca swoje pomysły podporządkowanym dzieciom, np. że od tej chwili do Ani nikt się nie odzywa, nikt nie siada z nią w ławce, nie staje w parze.

6. Co jeszcze? • Kiedy Ania odpowiada przy tablicy, dzieci wybuchają śmiechem lub pokazują obraźliwe gesty. • Jeśli Ania nie dosłyszy, co pani dyktuje i chce zapytać kolegów- wszyscy odwracają się od niej. • W czasie lekcji krążą na jej temat prześmiewcze teksty lub rysunki. • Rzuca się w nią papierowymi kulkami lub resztką śniadania. • Nikt nie chce z nią ćwiczyć, nikt nie podaje jej piłki.

8. Lekcje są łatwiejsze do zniesienia... Najgorsze są przerwy oraz moment wejścia do szkoły lub wyjścia z niej i powrót do domu.

9. Inwencja dzieci, które zmawiają się przeciwko koledze/koleżance jest nieograniczona Najczęściej klasa milcząco przyzwala na agresję. Rzadko które dziecko jest na tyle silne, by, nawet jeśli nie ma ochoty uczestniczyć w zmowie klasowej, odważyło się głośno zaprotestować.

10. A na przerwie... • Uczniowie podchodzą do Ani i zatykają nos, sugerując, że śmierdzi. • Rzucają jej plecakiem jak piłką. • Obrzydzają jej jedzenie w stołówce. • W szatni przewieszają jej rzeczy daleko od reszty.

11. A w gimnazjum... • W gimnazjum do takich zachowań dochodzi jeszcze przemoc dotycząca sfery seksualnej oraz w coraz większym natężeniu cyberprzemoc. • Powszechne są wyzwiska, wulgarne komentowanie dojrzewającego ciała chłopca czy dziewczyny.

12. Dziecko doświadczające przemocy to nie „ofiara” Są oczywiście cechy, które powodują, że dziecko łatwo staje się obiektem agresji- to zazwyczaj dzieci wrażliwe, lękowe, nieśmiałe, z niedużym poczuciem własnej wartości, wycofane, mające pewne trudności w budowaniu relacji z rówieśnikami. Takie, które nie potrafią wypalić koledze ekspresowej riposty na idiotyczną zaczepkę.

13. Czego możemy nauczyć dzieci w domu • Ważna jest postawa ciała, sposób w jaki wchodzi do szkoły- by miało proste plecy, pewnie stało na nogach, mówiło pewnym głosem, patrząc ludziom w oczy. • Uczymy asertywnych sposobów reagowania na agresję, wymyślamy własne twórcze metody obrony („nie mów tak do mnie”). • Jeśli doświadczą agresji, przemocy, niech nie boją się prosić o pomoc, to nie jest „donoszenie”, ani wstyd.

14. Ważne jest wsparcie Bardzo ważna jest postawa bliskich dziecku osób- rodziców, starszego rodzeństwa, wychowawcy- jeśli czuje, że ktoś wierzy w jego urok, dowcip, urodę, inteligencję, jest mu przetrwać ten trudny czas znacznie łatwiej.

16. Przemoc jest wszędzie Dzieci doświadczają przemocy w szkołach prywatnych, społecznych, publicznych, sportowych, muzycznych, katolickich- bez wyjątku. Nie jest istotne, ile jest dzieci w klasie-10 czy 30 osób. Ważny jest zespół klasowy, zespół nauczycieli, współpraca rodziców ze szkołą.

17. Szkoła im bardziej demokratyczna, tym bezpieczniejsza To nie znaczy, że nauczyciel nie ma mieć autorytetu- ma mieć. Chodzi o to, by dzieci z nauczycielami dyskutowały, by miały możliwość wypowiadania swoich uczuć i myśli. By czuły, że szkoła należy do nich a one do niej.

18. Po czym poznać, że nasze dziecko może być ofiarą rówieśniczej przemocy? • nie chce jechać na klasową wycieczkę ani na żadne spotkanie pozaszkolne • nikt do niego nie dzwoni • nie ma od kogo odpisać lekcji po chorobie • coraz więcej czasu spędza przed komputerem • nie lubi chodzić do szkoły • czasami choruje fizycznie i jak najbardziej prawdziwie- wymiotuje, ma gorączkę, bóle brzucha

19. O czym musimy pamiętać • dzieci przygotowują się do świata, jaki one same stworzą w przyszłości • określamy reguły i stawiamy granice • uznajemy podstawowe prawo każdej osoby do szacunku, nawet tych osób, których nie lubimy • osoba z pozoru zamknięta, wycofana, może okazać się wspaniałym przyjacielem i ciekawym człowiekiem, jeśli tylko okażemy jej zainteresowanie

20. „Już dziś bądź taki, jakim chcesz być w przyszłości” Korzystałam z wywiadu „Wysokich obcasów” z psychologiem dziecięcym Joanną Węgrzynowską. IWONA GIERNATOWSKA