Sorular

1. Sorular Phlebotomuslar soktukları yerde yerel ateşli dermatite neden olurlar. Bu dermatite ne ad verilir? • Harara • Miyaz • Köstebek hastalığı • Ramona belirtisi • Papatasi humması Sinek larvalarının dokularda ve doğal boşluklarda parazitlenmesine ne ad verilir? • Larva migrans • Miyaz • Gale • Melanodermi • Uyuz

2. AMAÇ Phlebotomus ve miyaz hakkında genel bilgi sahibi olmak, tıbbi önemleri konusunda yeterli düzeye gelmek ve mücadele yöntemlerine hakim olmak HEDEFLER Phlebotomusların ve miyaz etkeni sineklerin epidemiyolojisini, morfolojilerini ve evrimlerini bilmek Tıbbi önemleri hakkında bilgi sahibi olmak Mücadele yöntemlerini bilmek

3. Sandfly, Kum Sineği, Tatarcık, Yakarca, Çeti Sineği

14. Tıbbi Önemleri • Harara-Tatarcık Epizoonozu Soktukları yere hortumundan bıraktıkları tükrük salgısı çok yakıcı ve kaşındırıcı etki yaparak yerel ateşli, alerjili dermatit oluşur

15. Vektörlük • Leishmania enfeksiyonları Kala-Azar (iç organlar Leishmaniosisi) Şark çıbanı (Deri Leishmaniosisi) • Papatasi (Tatarcık) humması (Virus yumurtaları aracılığı ile nesilden nesile aktarılır) • Oroya ateşi (Corrion hastalığı)→Bartonella baciliformis (Amerika’da And dağı ) bölgesinde

18. MYİASİS (MİYAZ) • “Myia” Yunanca sinek • Myiasis “sinek hastalığı” • Sinek larvaları ile oluşan infestasyonlara miyaz denir. • Sinek türleri biyolojik özelliklerine göre insanda değişik miyazlar oluştururlar • Yerleştikleri organlara göre adlandırırlar

19. Myiasise neden olan diptera türleri tropik ve subtropik iklimlerde yaşamakta ve bu bölgelerde sporadik olgular halinde bu hastalık görülmektedir • Miyazlar insanlarda genellikle yaz aylarında kırsal, kesimde görülmekte ve insanların yaşam koşullarına göre sıklıkları değişmektedir

20. Ülkemizde myiasis en fazla yaz ve sonbahar aylarında görülmektedir. • Kırsal kesimde ve hayvan populasyonun fazla olduğu yerlerde myiasis etkeni sineklerin daha fazla görüldüğü bilinmektedir. • Kent içinde uzun süre toplanmayan çöpler ile çöp toplama merkezleri ve hijyen şartlarından yoksun çevreler, bazı Myiasis etkenleri için uygun ortam yaratmaktadırlar.

21. Sinekler, insan ve hayvanların organlarına, doğal boşluklarına (burun, kulak, anüs, ürogenital v.s.) ve her çeşit yaraya yumurtalarını bırakabilmektedirler

23. I.Cutaneous (Deri) Myiasisi • Furuncular (Yangılı Deri) Myiasis • Travmatic (Yaralı Deri) Myiasis • Linearis (Sağlam Deri) Myiasis II.Vücut boşlukları Myiasisi • Nasomyiasis (Burun-boğaz Myiasisi) • İntestinal (Barsak) Myiasisi • Otomyiasis (Kulak Myiasisi) • Oral (Ağız) Myiasisi • Ürogenital Myiasis III.0phthalmomyiasis (Göz Myiasisi)

24. Furuncular (Yangılı deri ) Myiasis • Sinek larvaları deri altına geçip yangısal, irinli ve çok ağrılı furunculuslar (çıban) meydana getirirler. • Lezyonlu bölgede kızarıklık ve ısı artışı vardır ve deride yara izi görülmez

28. Travmatic (Yaralı Deri ) Myiasis • Bakımsız ve açık olan yaralı bölgeye düşen birinci evre larvaları dokunun akıntılı kısmına hızla girerek daha derine inebilirler ve histolitik salgı ile sağlam dokuyu eritip patojen etki ile büyük yaralar oluşturabilirler.

30. Linearis (Sağlam Deri ve Derialtı ) Myiasis(deri köstebeği) • Kıl foliküllerine bırakılan yumurtalardan çıkan birinci evre larvaları kıl folikülünün dibine sokulur ve deriyi delerek içine girer • Larvanın deri içerisindeki hareketleri kıvrımlıdır. Bu kıvrımlı yolda 1-2 mm eninde ve biraz kabarık, kırmızı bir iz biçiminde görülür

33. 0tomyiasis (Kulak miyazı)

34. 0ral Myiasis

35. 0phthalmomyiasis (Göz miyazı)

36. Ürogenital Myiasis

37. 2010- TÖTM 5 Yaşında kız çocuğu Dışkıda hareketli larva OLGU Fannia sp.

38. Tedavi-1 ● Ophthalmomyiasis’de göze %3 kokain solüsyonu damlatılıp bir pens yardımıyla larvalar toplanırsa konjutivit belirtileri birkaç günde kendiliğinden iyileşir. ● Linearis myiasis’de lavra bir bistüri yardımıyla dışarı çıkartılır ve bakteri enfeksiyonlarına karşı antibiyotik, allerjiye karşı antihistaminik tedavi yapılır. ● Travmatic Cutaneous Myiasis’de larvalar çıkarıldıktan sonra enfeksiyonlu kısım iyice temizlenir ve antiseptik merhemlerle yara bakımı yapıldıktan sonra %5 kloroformlu zeytinyağı ile pansuman yapılarak yaranın dibindeki larvaların yüzeye çıkmaları sağlanır.

40. Tedavi-2 • Nasomyiasis’de kloroform koklatılarak larvanın bayılması sağlanır ve dışarı çıkartılır. ● İntestinal myiasis’de müshiller ve helmint ilaçları verilebilir. ● Ürogenital myiasis’de larvalar canlı veya ölü olarak kendiliğinden atılır. ● Kulak myiasis’inde larvalar iç kısımda ise operasyonla çıkartılır. Yara oluşmuşsa larvalar çıkarıldıktan sonra tedavisi yapılır

41. Larvaların Tıpta Kullanılması

42. Maggot DebridementTherapy (MDT) Larva Debridman Tedavisi (LDT) • Deri Myiasislerinde özellikle Sarcophagidae, Calliphoridae ve Muscaidae ailesine ait sineklerin larvaları bazen yalnızca ölü dokulara saldırarak yaranın temizlenmesine yardım ederler. • Özellikle Lucilia sericata sinek türüne ait larvalar sadece ölü dokulara saldırarak yaranın temizlenmesine yardımcı olurlar • Larvaların canlı dokuya zarar vermeden ölü dokuları ve iltihabı temizleme yeteneklerinden dolayı enfekte deri yaraların, kronik yaraların tedavisinde kullanılmasıgündeme gelmiştir

44. 1930-1940 • 1989 dan sonra dünyada Türkiye’de 2002 de İstanbul ve Ankara GATA %90 iyi sonuç 2008 Cerrahpaşa Dünyada 30 un üzerinde ülkede uygulanıyor

45. Mumcuoğlu KY,Taylan Özkan A, Türkiye Parazitoloji Dergisi 2009

46. B 48 saat, C 10 hafta sonra B bir gün sonra)

47. Avantajları • Yaranın debride ve dezenfekte olması • Altından yeni sağlıklı bir dokunun gelişmesi ve doku oksijenlenmesinde artış • Nekrotik doku kaynaklı kötü kokunun azalması

48. Dezavantajları • Tedavi sırasında ağrıda artış • Steril olmayan larvaların sepsise neden olması

49. Adli Tıp Calliphora, Phaenicia ve Cochliomyia türlerinin larvalarının cesetlerde yerleşip, gelişmesi ve bu gelişme dönemlerinin saptanması sonucu ölüm zamanının bulunması