PRVA PRIMJENA MEĐUNARODNOG STANDARDA FINANSIJSKOG IZVJEŠTAVANJA ZA MALE I SREDNJE ENTITETE U REPUBLICI SRPSKOJ

1. PRVA PRIMJENA MEĐUNARODNOG STANDARDA FINANSIJSKOG IZVJEŠTAVANJA ZA MALE I SREDNJE ENTITETE U REPUBLICI SRPSKOJ Doc.dr Jelena Poljašević

2. Prednosti međunarodnih standarda • Formiranje jedinstvenog tržišta kapitala • Smanjenje cijene kapitala • Efikasnija alokacija resursa • Olakšana konsolidacija • Olakšano revidiranje • Sticanje međunarodno priznatih vještina

3. Potreba za standardima za mala i srednja preduzeća • 2000.godine identifikovana potreba • Formirana grupa i pokrenut projekat • 2004. godine Odbor je objavio preliminarni pregled standarda • MSFI za MSE objavljen 09.06.2009. godine.

4. Potreba za standardima za mala i srednja preduzeća • Odobrenje kredita od nerezidentnih banaka • Poslovanje sa ino dobavljačima i kupcima • Postojanje stranih investitora

5. Zašto postojeći MSFI nisu primjenjivi za mala i srednja preduzeća? • Korisnici izvještaja MSP se razlikuju od korisnika izvještaja velikih preduzeća; • Postoje razlike i u načinu upotrebe finansijskih izveštaja, širine i dubine potrebne računovodstvene ekspertize u ovim entitetima kao i sposobnosti da ovi entiteti podnesu troškove primjene MSFI/MRS.

6. Koji entiteti primjenjuju MSFI za MSE? • MSFI za MSE trebaju primjenjivati entiteti koji nemaju javnu odgovornost. Entiteti imaju javnu odgovornost ukoliko: • se njihovim dužničkim i vlasničkim instrumentima trguje na berzi ili su u procesu izdavanja takvih instrumenata na javnim tržištima (domaće ili strane berze ili OTC tržište, uključujući lokalna i regionalna tržišta); ili • drže imovinu na povjereničkoj osnovni široke grupe eksternih korisnika kao primarnu aktivnost.

7. Koji entiteti primjenjuju MSFI za MSE? • Zakonodavac može da odredi da li ovaj standard treba da koriste entiteti koji pružaju javne usluge i entiteti koji se smatraju značajnim za privredu te zemlje. • Ovaj standard se ne koristi za izradu izvještaja koji nisu izvještji opšte svrhe kao što su poreski izvještaji.

8. Odnos punih MSFI i MSFI za MSE • Osnova za izradu MSFI za MSE bio je Okvir MSFI. • MSFI za MSE je poseban dokument • MSFI za MSE povezan je sa punim MSFI kroz mogućnost primjene MRS 39 umjesto odjeljaka o finansijskim instrumentima u MSFI za MSE. • U drugim slučajevima primjena standarda za male i srednje entitete ne zahtijeva konsultovanje punih standarda.

9. Pojednostavljenje punih standarda • MSFI su na nekoliko načina pojednostavljeni. Ova pojednostavljivanja su slijedeća: • - teme koje nisu od važnosti za male i srednje entitete su izostavljene; • - u slučaju više opcija u punim MSFI uzeta je u obzir samo jednostavnija opcija; • - pojednostavljeno je priznavanje i mjerenje; • - objelodanjivanja su smanjena (puna verzija MSFI zahtijeva više od 3000 objelodanjivanja a MSFI za MSE oko 300); • - izrada nacrta standarda je jednostavnija.

10. Prihvatanje MSFI za MSE u Republici Srpskoj • Republika Srpska je još 1999. godine počela primijenjivati MRS, • Pored MRS/MSFI kao normativna osnova finansijskog izvještavanja koriste se i prateća uputstva, objašnjenja i smjernice koje donosi Odbor, • Sva prvna lica u Srpskoj su obavezna da primjenjuju MSFI/MRS.

11. Prihvatanje MSFI za MSE u Republici Srpskoj • Neracionalna upotreba MSFi/MRS od strane svih pravnih lica; • Nepostojanje nacionalnih standarda za mala i srednja preduzeća.

12. Poteškoće u primjeni punih standarda kod MSE u RS • Primjena fer vrijednosti naročito kod vrednovanja finansijskih instrumenata; • Troškovi angažovanja procjenitelja; • Neracionalna i nepotrebna obimna objelodanjivanja; • Preduzetnici koji se opredijele za dvojno knjigovodstvo takođe moraju da primjenjuju MSFI.

13. Poteškoće u primjeni punih standarda • Teškoće u prevođenju i visoki troškovi prevoda • Vremanski gap između prevedenih i zvanično objavljenih MSFI; • Stalne izmjene MSFI /MRS.

14. Prihvatanje MSFI za MSE u RS • Savez računovođa i revizora Republike Srpske kao profesionalna asocijacija kontinuirano je pratila projekata razvijanja MSFI za MSE i njihovim objavljivanjem krenula u prevod navedenog stanarda.

15. Prihvatanje MSFI za MSE u RS • Početkom 2011. godine Savez se obratio MInistarstvu finansija u kome traži mišljenje o mogućnosti primjene prevoda MSFI za MSE u Republici Srpskoj.

16. Odgovor Ministarstva finansija RS • MSFI za MSE zvanično odobren od strane Fondacije IASB, • po ovlašćenju Fondacije IASB, Savez računovođa i revizora Srbije (SRRS), SRR RS i Institut ovlašćenih računovođa Crne Gore (IORCG), na osnovu Sporazuma o profesionalnoj saradnji preveli i objavili MSFI za MSE, • pomenuti prevod je od strane Fondacije IASB odobren kao zvaničan prevod za Srbiju, Bosnu i Hercegovinu (Republiku Srpsku) i Crnu Goru, • Upravni odbor SRR RS donio Odluku o primjeni prevoda MSFI za MSE od 01. januara 2011. godine, • Komisija za računovodstvo i reviziju BiH usvojila Zaključak kojim je SRR RS dobio saglasnost za primjenu prevoda MSFI za MSE u Republici Srpskoj od 01.01.2011. godine, • Savjet za računovodstvo i reviziju Republike Srpske podržao inicijativu da se stvore neophodne pretpostavke za primjenu MSFI za MSE u Republici Srpskoj.

17. Odgovor Ministarstva finansija RS • ovaj standard mogu dobrovoljno da primjenju mala i srednja pravna lica, te da ovaj standard nije primjenjiv od strane subjekata koji imaju javnu odgovornost kao ni za pripremu i prezentaciju konsolidovanih finansijskih izvještaja. • Svi subjekti koji se ne opredijele za primjenu MSFI za MSE i dalje su obavezni da primjenjuju „pune“ MSFI.

18. Entiteti koji u Republici Srpskoj mogu da primjenjuju MSFI za MSE

19. Entiteti koji u Republici Srpskoj mogu da primjenjuju MSFI za MSE • Subjekti od javnog interesa su: • a) pravna lica čijim se hartijama od vrijednosti trguje ili se vrši priprema za njihovo emitovanje na organizovanom tržištu hartija od vrijednosti, • b) banke, mikrokreditna društva, društva za osiguranje, lizing društva, berze, brokersko-dilerska društva i druge finansijske organizacije, • c) javna preduzeća, definisana u skladu sa propisima kojima se uređuje poslovanje i upravljanje javnim preduzećima; i • d) sva pravna lica od posebnog značaja za Republiku, nezavisno od njihove pravne forme i oblika organizovanja. • Na prijedlog nadležnog ministarstva, odluku o utvrđivanju statusa pravnog lica od posebnog značaja za Republiku donosi Vlada Republike Srpske.

20. Entiteti koji u Republici Srpskoj mogu da primjenjuju MSFI za MSE • Akcionarska društva: zatvorena i otvorena; • Javna preduzeća obavljajuju javne usluge; • Preduzeća od posebnog značaja.

21. Prelazak sa punih na MSFI za MSE • Saopštenje o primjeni MSFI za MSE odrazumijeva poštovanje svih zahtjeva ovog standarda; • Prezentacija uporednih podataka u 2011. godine u skladu sa ovim standardom.

22. Prelazak sa punih na MSFI za MSE • U početnim podacima za godinu za koju se vrši objavljivanje u skladu sa ovim standardom entitet treba da: • prizna sva sredstva i obaveze čije priznavanje zahtijeva ovaj standard; • ne vrši priznavanje sredstava ili obaveza koja ovaj standar ne dozvoljava; • izvrši reklasifikaciju sredstava, obaveza ili komponenti kapitala ukoliko se to zahtijeva ovim standardom; • primjeni ovaj standard za vrednovanje svih priznatih stavki sredstava i obaveza.

23. MSFI za MSE u RS • Do kraja godine nećebiti poznato koja preduzeća su prešla na MSFI za MSE. • U RS mala i srednja preduzeća čine 99 odsto svih privrednih subjekata • Ova preduzeća zapošljavaju 78 odsto ukupnih zaposlenih lica dok su u 2009. godini ostvarila 78 odsto ukupnih prihoda i 75 odsto ukupne dobiti svih preduzeća. • 14.266 subjekata su potencijalni korisnici ovih standarda

24. MSFI za MSE u RS • Od navedenog broja malih i srednjih entiteta treba oduzeti zavisne, pridružene i zajednički kontrolisane entitete koji će vjerovatno koristiti pune MSFI ukoliko to od njih budu zahtijevali matični entiteti koji predstavljaju javne entitete. • Jedan mali broj malih i srednjih entiteta može da bude proglašen i entitetima od javnog interesa za Republiku.

25. Promovisanje MSFI za MSE • Vodič za primjenu • Osnova za zaključivanje • Trodnevni trening za predavače • Seminari • Materijali dostupni na sajtu Fondacije za MSFI • Preveden na deset jezika (u toku prevod na još osam) • Bilten o najnovijim aktivnostima • Pitanja i odgovori

26. Usaglašenost MSFI za MSE sa Direktivama Evropske Unije • Osnova izvještavanja Četvrta i Sedma direktiva • Od 2005. kotirajuće kompanije prezentuju izvještaje u skladu sa MSFI/MRS • Direktivom 2006/46pojednostavljeno izvještavanje malih i srednjih preduzeća • Da li će EU prihvatiti MSFI za MSE?

27. Potreba prihvatanja MSFI za MSE • 95% izvještajnih entiteta na svijetu su MSE • Na 52 najveće svjetske berze kotira se oko 45.000 kompanija koje primjenjuju MSFI. • Suprotno tome, Evropa broji 28 miliona privatnih nekotirajućih entiteta dok je taj broj u Americi oko 20 miliona. • U Ujedinjenom Kraljevstvu registrovano je 4,7 miliona privatnih preduzetnika koji imaju manje od 100 zaposlenih radnika.

28. Usaglašenost MSFI za MSE sa Direktivama Evropske Unije • Evropska komisija obratila se EFRAGu za mišljenje; • Mali broj nekompatibilnosti koje nisu nepremostive; • Za sada su prezentovana samo moguća rješenja kao što su promjena EU direktiva, izričita dozvola MSFI za MSE kao opcije, ili zabrana njihovog korištenja.

29. Zaključak • Primjena MSFI za MSE trebala bi da osigura ispunjenje nekoliko bitnih principa, prije svega principa: • ekonomičnosti, • kontinuiteta, • uporedivosti, • usklađenosti.