I. Herkennen van psychische problemen bij studenten

1. Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

2. Studeren met steun voor studenten met psychische problemen I. Herkennen van psychische problemen bij studenten Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

3. Programma Workshop • Welkom en kennismaking • Doelstelling workshop • Omvang psychische problemen • Vroegtijdig reageren op signalen; waarom eigenlijk? • Reageren op studenten met psychische problemen • Pauze • Oefeningen • Evaluatie en afsluiting Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

4. Doelstelling Workshop Onderwijskundig personeel: • bekend maken met, en • herkennen van psychische problemen bij studenten, en • wat te doen? Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

5. Bespreek met uw buurman het volgende: • In de pauze komen een paar studenten naar u toe. Ze uiten hun zorgen naar u over een medestudente die steeds meer afvalt en ook tijdens de lunchpauze nauwelijks mee-eet. Ze ziet er steeds slechter uit. • Wat gaat u doen? • Wat denkt u dat er aan de hand is? Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

6. Wat kan er aan de hand zijn? • De studente heeft last van chronische gastritis (Een ontstekingsproces van het maagslijmvlies gekenmerkt door o.a. het volgende symptomen: een vol gevoel, geen eetlust) Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

7. Signaleren Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

8. Een ander voorbeeld: Student Jan • Is onrustiger dan eerder het geval was • Gaat al snel na de les weg • Zit regelmatig te staren • Heeft zijn hoofd er niet bij • Is energiek, maar ziet er moe uit • Heeft nu hele andere kleding aan dan zijn onverzorgde uiterlijk eerder Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

9. Jan Jan is verliefd !! Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

10. Carla • Zit er de laatste tijd stilletjes bij • Neemt minder initiatief dan ze eerder deed • Ziet er vermoeider uit • Heeft haar hoofd er niet bij • Gaat contact uit de weg • Heeft nu hele andere kleding aan dan haar verzorgde uiterlijk eerder Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

11. Carla is somber Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

12. Omvang studenten met psychische problemen • 6% van de studenten in het HBO en WO (18.000-22.000)* • 4% geeft aan extra ondersteuning nodig te hebben om de studie vol te houden * Verwey-Jonker instituut, 2001 Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

13. Waarom aandacht voor studenten met psychische problemen? • Jong volwassenheid heeft een hoger risico om psychische problemen te krijgen? • De meeste psychische aandoeningen ontstaan tussen 17 – 25 jaar Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

14. Factoren die de geestelijke gezondheid van studenten beïnvloeden • Ouderlijk huis verlaten • Voor zichzelf zorgen • Hoge verwachtingen / hoge eisen • Gebrek aan sturing / eigen verantwoordelijkheid • Sociale contacten / sociaal isolement • Seksuele relaties / identiteit • Financiële problemen • Drugs en alcohol • Gebrek aan slaap • Er met niemand over praten Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

15. Herkennen van signalen 1 • Slechte concentratie • Afname in de kwaliteit van het werk • Achterdocht - dat tot ongepast gedrag of tot agressie kan leiden • Depressiviteit • Angst, spanning, gebrek aan motivatie • Irritatie, agitatie of gebrek aan emotie Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

16. Herkennen van signalen 2 • Terugtrekken van of opvallende verandering in het contact met studiegenoten • Verminderde aanwezigheid of een veranderd patroon van aanwezigheid • Praten of schrijven over dingen die onbegrijpelijk zijn of ongewoon zijn • Wanen of hallucinaties – die zich kunnen voordoen als ongerichtheid, “afwezig zijn” of gebrek aan betrokkenheid Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

17. Herkennen van signalen 3 Bij het beoordelen van het gedrag moet de context van het gedrag in ogenschouw worden genomen. Algemene uitingen geven aan dat er “iets aan de hand is“, maar er zijn meerdere factoren naast psychische aspecten die de oorzaak kunnen zijn. Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

18. Herkennen van signalen 4 Ondanks dat er andere oorzaken kunnen zijn, kunnen de genoemde uitingen een teken zijn van een psychische ziekte; het is daarbij belangrijk om niet te lichtvaardig conclusies te trekken. Als je er onzeker over bent adviseer dan toch om hulp te zoeken. Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

19. Omgaan met de student met psychische problemen 1 • Vertrouwelijk gesprek aangaan over uw observaties • U kunt de eerste zijn die zich realiseert dat er iets niet in orde is • Niet in aanwezigheid van anderen => stigmatisering, achterdocht, afname zelfwaardering Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

20. Omgaan met de student met psychische problemen 2 • Uit uw bezorgdheid; laat de diagnose en behandeling over aan anderen • Achterhaal of de student kennis heeft van beschikbare hulpverlenings- en ondersteuningsmogelijkheden • Als het gedrag van de student onacceptabel is in de klas, bespreek dit dan privé met de student => • Het is uw verantwoordelijkheid dat andere studenten niet de dupe worden van ongepast gedrag Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

21. Verwijzen 1 Wanneer verwijs ik een student met psychische problemen? • Als de communicatie verstoord raakt • Wanneer je je bezorgd maakt over de veiligheid van de student • Als de problemen je deskundigheid en/of tijdsinvestering te boven gaan • Je je ongemakkelijk voelt met een bepaald onderwerp • Je over-betrokken raakt bij de problemen van de student • Je onzeker bent over wat te doen Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

22. Verwijzen 2 Naar wie verwijs ik een student met psychische problemen? • Decaan • Studentpsycholoog • Huisarts • GGz-instelling • Steunpunt “Studie & Handicap” Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

23. Stelling De stageplaats moet weten van de psychische problemen van de student Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

24. Pauze Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

25. Casus Hand out Oefening Nabespreking Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

26. Achtergrondinformatie Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

27. Publicaties 1 Brochures over: • Succesvol studeren met ADHD • Succesvol studeren met borderline • Succesvol studeren met een stemmingsstoornis • Succesvol studeren met een eetstoornis • Succesvol studeren met schizofrenie • Succesvol studeren met psychiatrische problematiek. Ervaringen van studenten Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

28. Publicaties 2 Brochures over: • Openheid geven • Omgaan met stress • Om ondersteuning vragen • Om aanpassingen vragen • Feedback geven Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

29. Publicaties 3 www.begeleidleren.nl www.handicap-studie.nl www.nfgv.nl www.ggzgroningen.nl Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

30. Evaluatie en afsluiting Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen

31. Tot Slot Stoplicht op rood, oranje of groen, er is op dit gebied van alles te doen! Hanzehogeschool Groningen & GGz Groningen