Vergrijzing en zorg, de uitdaging anders op het platteland?

Vergrijzing en zorg, de uitdaging anders op het platteland? Bert Meulemans Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland

Veroudering en zorg? • Veroudering lange termijn %65+ • 1840-1920 7% - 2008 17% • 2040 25% - 2060 26% • Ritme wijzigt – versnelling • 2015 pensioenen  2030 zorg • Beschikbaarheid-betaalbaarheid van zorg? • Economische component: moeilijk voorspelbaar • Activiteitsgraad : laag 55-64j • Overheidsfinancieën • Economische conjunctuur • Institutionele : formele – informele zorg • Inkomenspositie van ouderen • Regionale spreiding behoeften – voorzieningen – draagkracht • Uitdaging anders stad – platteland ? Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland

Veroudering – zorgbehoefte Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland

80+ % totale bevolking Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland

Vergrijzing regionaal • Aantal 80-plus : • Hoog: kust, landelijke regio’s en agglomeratiesteden • Laag: Antwerpse Kempen, noord en midden Limburg • Aantal 0-4j hoog: • Vlaams-Brabant (Leuven), Antwerpen noorden – aanzuigeffect als tewerkstellingspool • Kernsteden Gent, Antwerpen, Mechelen – migranten • Verwachte veroudering: • Het scherpst: Antwerpse Kempen, Noord-Midden Limburg • Migratie-effecten belangrijker • Veroudering op dorps- en wijkniveau Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland

Beschikbaarheid van zorg Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland

Institutionele dimensie • Zorgmodellen in EU • Scandinavisch model  hoge formele zorg • vb. Denemarken, Nederland, Frankrijk • Zuiderse landen  hoge informele zorg • België • Hoge graad van zorg (formeel en informeel) • Combinatie formele (matig) + informele • Zweden middenpositie • Mantelzorg • Partner – kinderen (trekker) • Buren niet-intieme, huishoudelijke dagelijkse zorg Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland

Rusthuisbedden % 80+ Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland

Uren poets- en gezinshulp 70+ Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland

Centra voor dagverzorging en kortverblijf als ‰ 80+ Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland

Beschikbaarheid van zorg • Rusthuisbedden en serviceflats  regionaal • Provinciaal: Limburg 21%, Vl.-Brabant (Leuven)  Antwerpen, West-Vl., Oost-Vl. 29% • Stad-platteland beperkt: agglomeratie+banlieu  kleinstedelijk+landelijk • Poetshulp- en gezinszorg  regionaal • Provinciaal: W-Vl. 37u/70+  Vl-Br 27u • Stad-platteland: aggl. 23u (Bra & Antw)  landelijk 36u • Nieuw aanbod: dienstencentra, dag- of kortverblijf  stedelijk • Vnl. stedelijk (agglomeraties en kleinere steden) • Provinciale verschillen niet eenduidig Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland

Lokale draagkracht voor zorg Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland

Inkomenspositie ouderen • Leefomstandigheden • Armoede: 65+ 30%  24-65 10% • Levensstijl aanzienlijk beter • eigenaars, consumptie, rondkomen… • Verklaring • Lage wettelijke minimumpensioenen en lage vervangingsratio • Hoog privaat vermogen Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland

Voorkeursregeling in de ziekteverzekering Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland

Gemeentelijk belastingsvermogen Gemeentelijk belastingsvermogen berekend als de (ingecohierde) belastingsopbrengst per hoofd van de bevolking aan een gelijke (mediaan) belastingsvoet: AVP aanvullende personenbelasting 7% en OPC onroerende voorheffing 1250. Nis 2003, verwerking studiedienst Boerenbond.

Financiële draagkracht voor zorg • Armoede niet uitsluitend stedelijk • Stedelijk: laag inkomen – hoge huur – bejaard / migrant • Platteland: laag inkomen – slecht huisvesting – (hoog)bejaard • Lokaal belastingsvermogen • Belastingsopbrengst per hoofd • aanvullende personenbelasting (AVP) 7% • onroerende voorheffing (OPC) 1250 • Landelijke regio’s  residentiële rand Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland

Veroudering anders op het platteland? Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland

Uitdaging anders? • Veroudering = regionaal • Scherpst in Antwerpse Kempen, Limburg • Aanzuigeffect tewerkstelling • Naar de toekomst platteland belangrijker • Aanbod bejaardenvoorzieningen • Regionaal: residentieel en thuiszorg • Stedelijk: vernieuwend zorgaanbod • Lokaal financieel draagvlak – solidariteit • Eigenheid armoede platteland: bejaarden • Beperkt belastingsvermogen landelijke gemeenten Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland

Vergrijzing en zorg, de uitdaging anders op het platteland?