1 / 94

Ölçme ve Değerlendirme

Başarının kanıtı olarak neyi alacağınızı bile bilmiyorsanız, birisine “başarılıdır” damgasını vurmak oldukça şüpheli bir davranıştır... “ R. F. Mager. Ölçme ve Değerlendirme. 1. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME. Eğitimci : Hamide KARAMAN Halk Eğitimi Merkezi 19 Mayıs/SAMSUN. Ders İçeriği.

esben
Download Presentation

Ölçme ve Değerlendirme

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Başarının kanıtı olarak neyi alacağınızı bile bilmiyorsanız, birisine “başarılıdır” damgasını vurmak oldukça şüpheli bir davranıştır... “ R. F. Mager Ölçme ve Değerlendirme 1

  2. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Eğitimci : Hamide KARAMAN Halk Eğitimi Merkezi 19 Mayıs/SAMSUN

  3. Ders İçeriği Bu dersin amacı MTSK kurslarında vereceğimiz ölçme ve değerlendirme konularını kapsamaktadır. Bilindiği gibi ölçme ve değerlendirme bir bilim dalı olmakla beraber sadece MTSK için uyarlanmış bir dalı bulunmamaktadır. Derslerimizde eğitimde ölçme ve değerlendirme konularını işleyecek özelde ise bu bilimi MTSK için uyarlayacağız.

  4. Ölçme değerlendirme konusunda kurs katılımcılarımızla birlikte; değerlendirmelerde bulunacak, “Direksiyon Eğitimi Değerlendirmelerinde” uygulayacağımız ya da uygulayabileceğimiz araçların geliştirilmesi, alternatif ölçme değerlendirme yöntemleri konularında söyleşiler yapacağız.

  5. Temel Kavramlar Eğitim Ölçme Ölçme Süreci Değişken Ölçüt Ölçüm Ölçek • Değerlendirme • Hata • Geçerlilik • Güvenirlik

  6. Temel Kavramlar Eğitim:Bireyin davranışında, kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak değişme meydana getirme sürecidir. Eğitim, insanlarda var olan bazı davranışları belli amaçlar doğrultusunda değiştiren ve yine bu amaçlar doğrultusunda bireylerin bazı yeni davranışlar kazanmalarını sağlayan bir sistemdir.

  7. Temel Kavramlar Sistem:En az bir hedefi gerçekleştirmek üzere uygun ve değişik ögelerden oluşan dirik bir örüntüdür. ‘dirik’:”canlılığını sürdüren, sürekli kendisini yenileyen ve gelişen” anlamında, ‘örüntü’:”ögelerden oluşan ve aralarında ilişki olan bir bütün” anlamında kullanılmaktadır.

  8. Sistem Şeması Hedefler/ Amaçlar Girdi Çıktı Süreç Tutarlı Tutarlı değil Değerlendirme (Kontrol) 8

  9. Eğitim bir sistem midir?

  10. Eğitim bir sistem midir? Evet eğitim bir sistemdir. Çünkü, 1. Gerçekleştirmek istediği hedefleri vardır: a) Uzak hedefler: b) Genel hedefler: c) Özel hedefler:

  11. Eğitim Sisteminin Hedefleri a) Uzak hedefler:Devletin siyasi hedefleridir; çerçevesi anayasa ile belirlenmiştir. En genel hali “Çağdaş gelişmiş ülkeler seviyesine çıkarmak”

  12. Eğitim Sisteminin Hedefleri b) Genel hedefler:Okulun hedefleridir; farklı okul türlerinin ortak hedefleri dışında kendilerine özgü hedefleri vardır. İlköğretim okulu, genel liseler, meslek liseleri, fakülte ve bölümleri gibi.

  13. Eğitim Sisteminin Hedefleri c) Özel hedefler:Dersin hedefleridir; bir dersin kazanımlarını kapsar. Bir okuldan başarı ile mezun olunabilmesi, okulun bütün derslerinden başarılı olunmasını gerektirir. Dersten başarılı olunabilmesi için ise derste asgari düzeyde başarı sağlanması ile mümkündür.

  14. Eğitim bir sistem midir? Evet eğitim bir sistemdir. Çünkü, 2. Bu hedefleri gerçekleştirebilmek için değişik ögelerden oluşmuştur: a) Girdi: b) Süreç: c) Çıktı: d) Kontrol:

  15. Eğitim Sisteminin Ögeleri a) Girdi:Eğitim-öğretim için gerekli her şey eğitim sisteminin girdisini oluşturur. Örneğin, öğrenci, öğretmen, okul, kitap, defter, çalışanlar, yönetim, ders programları, yardımcı materyaller, sınıf, sıra, servis gibi her şey girdi olarak görülebilir.

  16. Eğitim Sisteminin Ögeleri b) Süreç:Girdilerin hedefler doğrultusunda bir araya getirildiği; dersin hedeflerinin öğrenciye kazandırıldığı eğitim durumlarını kapsamaktadır. Süreç kısmı, dar anlamda, öğretmenin farklı öğretim yöntemlerini kullanarak ders işlediği bölümü oluşturur. Geniş anlamda ise, öğrencinin okula başladığı ve okuldan mezun olduğu süreyi içerir.

  17. Eğitim Sisteminin Ögeleri c) Çıktı:Girdilerin işlemler bölümünden hedefler doğrultusunda biçimlendirilip oluşturulmasının sonunda ortaya çıkan ürünlerin tümüdür. Bir okulun mezun ettiği bireyler eğitim sisteminin çıktısını oluşturur. Çıktılar sistemin hedefleriyle nicelik ve nitelik açısından uyuşuyorsa sistem tam işliyor demektir.

  18. Eğitim Sisteminin Ögeleri d) Kontrol:Mikro anlamda kontrol, eğitim sürecindeki sınavlar ile yapılmaktadır. Aynı zamanda diplomalı insanların çeşitli meslek gruplarına başvurduklarında yapılan sınavlar da kontrol olarak algılanabilir. Makro anlamda ise mezun bireylerin iş hayatında gösterdikleri başarı performansları ve piyasadaki albeni durumlarıdır.

  19. Temel Kavramlar • Ölçme:Bireylerin davranışlarını gözleyip gözlem sonuçlarını sayılarla ya da sembollerle ifade etmedir. • Herhangi bir nesnenin ne kadar büyük, küçük veya çok olduğunu belirtme sorunudur. • Ölçme, bilinmeyen bir değer veya bir ölçünün, bilinen bir değer veya bir ölçü ile mukayese edilmesidir. • Başka bir deyişle herhangi bir nesneyi kanunla belirlenmiş bir birimle karşılaştırmaktır

  20. Değerlendirme • Değerlendirme:Ölçme sonuçlarını bir ölçütle karşılaştırıp, ölçülecek nitelik hakkında karar verme sürecidir. • Öğretme ve öğrenmenin etkililiğini belirlemek amacı ile yapılan, eğitimle ilgili verilerin toplanmasını ve yorumlanmasını içeren çok adımlı, sistematik bir süreçtir. .

  21. Temel Kavramlar Değerlendirmenin basamakları: I.Ölçme II.Ölçüt (Değerlendirmeye dayanak sağlayan ölçme sonuçları) III. Karar

  22. Varlıkların, olayların özellikleri GÖZLEM Sayı veya sembol ile ifade ediş. ÖLÇME Ölçme Ölçme Süreci Ölçme : Herhangi bir niteliği gözlemlemek ve sonucunu sayılarla ya da başka sembollerle ifade etme işidir.

  23. Örnekler: • 􀀹 Okul bahçesinin sıcaklığı 29°C’dir. • 􀀹 Ali’nin kütlesi 79 kg’dir. • 􀀹 Park yerinde 25 araba var. • 􀀹 Masanın boyu 185 cm’dir.

  24. Ölçme işleminin yapılabilmesi için; 1. Ölçülecek özelliğin tanımlanması, 2. Ölçülecek özelliğe uygun sayı ve semboller kümesinin belirlenmesi, 3. Ölçülecek özelliğe hangi sayı ve sembollerin verileceğini gösteren kuralın belirlenmesi gerekir.

  25. Örneğin; “Fizik dersinden sınav yapan bir öğretmen 2.soruya tam cevap veren öğrenciler 20 puan alacaktır.” diyerek, o soruya tam cevap veren öğrencilere kaç puan verileceğine dair bir ölçme kuralı belirlemiştir.

  26. Ölçme sonuçları her zaman sayılarla ifade edilmez. • Bazı ölçme sonuçları büyük–küçük, iyi–orta–kötü gibi sembollerle (sıfatlarla) de ifade edilebilir. • Örneğin; “Serkan iyi bir sunu hazırladı” cümlesindeki “iyi”, bir ölçme sonucunu gösteren semboldür. • Bu tür ölçme işlemleri sınıflama düzeyinde yapılan ölçme işlemlerine örnektir.

  27. ÖLÇME ÇEŞİTLERİ 1- Fiziksel Ölçme: Belirli ve uygun ölçü birimine göre varlığın içinde ne miktarda olduğunun belirlenmesidir.Uzunluk,ağırlık ve hacim miktarlarının ölçülmesi gibi fiziki yapılan ölçmedir. 2- Eğitsel Ölçme: Eğitime tabi tutulan bireylerin davranışlarında oluşması gereken gelişmelerin ve değişikliklerin not sistemine göre ölçülmesidir. Bu ölçmede kullanılan amaçlar ve işlemler bakımından fiziksel ölçmeden farklıdır.

  28. ÖLÇME TÜRLERİ Doğrudan (Temel) Ölçme Dolaylı (Göstergeyle) Ölçme Türetilmiş Ölçme Ölçme, ölçülen özelliğe ve bu özelliğin gözlenme şekline bağlı olarak üçe ayrılır.

  29. A) Doğrudan (Temel) Ölçme • Ölçülecek özelliklerin, araya başka bir değişken girmeden doğrudan doğruya gözlenmesi sonucu yapılan ölçme türüne “doğrudan (temel) ölçme” denir. • Doğrudan ölçmelerde ölçülecek özellikle, bu özelliği ölçmek için kullanılacak aracın özelliği aynıdır.

  30. Örnekler: • Sude’nin boyu 178 cm’dir. • Kitaplıkta 15 tane fizik kitabı var. • Ayşe tartılarak 48 kg olduğunu öğrendi. • Sınıfta 20 öğrenci var. • Bir bahçenin enini metre ile ölçmek, • Öğrencileri boy sırasına dizmek,

  31. Bir masanın boyunun cetvel ile ölçülmesi, • Bir paketin kefeli terazi ile ölçülmesi, • Bir sınıftaki öğrenci sayısının belirlenmesi • Öğrencilerin boy uzunluklarının belirlenmesi • Bir Öğrencinin sahip olduğu kitap sayısının belirlenmesi • Ahmet’in kaç kardeşinin olduğunun belirlenmesi

  32. B) Dolaylı (Göstergeyle) Ölçme Ölçmek istediğimiz değişkenlerin bazıları doğrudan gözlem yapılarak ölçülemez. Doğrudan gözlem yapılarak ölçülemeyen bir değişkenin, onunla ilgisi olduğu bilinen ya da sanılan başka bir değişken gözlenerek ölçülmesine “dolaylı (göstergeyle) ölçme” adı verilir.

  33. Örneğin; Sıcaklığı doğrudan gözlemleyemeyiz. Civa ya da ispirtodaki genleşme veya yoğunlaşma ile sıcaklık artışı veya düşüşü arasında bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle sıcaklık onunla ilgisi olduğu düşünülen civa veya ispirtonun termometredeki yükselişi veya düşüşü gözlemlenerek ölçülür.

  34. Eğitimde ölçülmek istenen özelliklerin çoğu dolaylı olarak ölçülebilen özelliklerdir. Eğitimde en çok ölçülmeye çalışılan başarı ve yetenek değişkenleri doğrudan doğruya gözlenemediği için testler aracılığıyla ölçülmeye çalışılır. Bireylerin testlerdeki maddelere verdiği yanıtlar onların yeteneği ve başarısının bir göstergesi olarak kabul edilir ve bu yanıtlar gözlenerek, bireylerin doğrudan doğruya gözlenemeyen başarı ve yetenek düzeyleri belirlenmeye çalışılır.

  35. Örnek • Bir öğrencinin bilgisinin sınav ile ölçülmesi • Öğrencinin zekâ düzeyinin ölçülmesi • Öğrencinin yeteneklerinin ve kişilik özelliklerinin ölçülmesi • Bir dersten geçme notunun belirlenmesi • Bir paketin yaylı terazi ile ölçülmesi • Bir odanın sıcaklığının termometre ile ölçülmesi.

  36. Antalya’nın hava sıcaklığı 35°C’dir. Ahmet zeka testinden 145 puan aldı. Ayşe matematik sınavından 80 puan aldı.

  37. Eğitimde uygulanan sınavlar dolaylı ölçmeye örnektir.

  38. C) Türetilmiş Ölçme İki veya daha fazla değişken arasında yapılan matematiksel bir işlem sonucu elde edilen ölçme türüne “türetilmiş ölçme” denir. Türetilmiş ölçmelerde, değişkenlerin hepsi ayrı ayrı ölçülür ve bu ölçme sonuçları arasında matematiksel bir işlem yapılır.

  39. Örneğin; Bir otomobilin hızını bulmak için, önce otomobilin gitti uzunluğu, sonra bu yolu kaç saate gittiği belirlenerek; yol ve zaman arasında bölme işlemi yapılır. Burada iki ölçme sonucu arasında matematiksel işlem yapıldığı için türetilmiş ölçme söz konusudur. Hız=Yol/Zaman

  40. Beden kitle indeksi: kilo/boy2 • Yol=hız X zaman • öğrencinin sınıf geçme notu= vize ortalamasının % 40’ıyla final puanının % 60’ının toplamı

  41. Ölçmede Sıfır Matematiksel olarak sıfır, boş kümenin eleman sayısını gösterir. Bu sıfır yokluğu gösterdiği için mutlak (doğal=gerçek sıfır) kavramı kullanılmaktadır. Uzunluk ve ağırlık gibi değişkenlerin ölçülmesinde kullanılan ölçme araçlarındaki sıfır mutlak (doğal=gerçek) sıfırı gösterir. Bir tahta parçasının uzunluğu, bir insanın ağırlığı doğrudan ölçülebilir. Bu tür ölçmelerde kullanılan ölçme aracında başlangıç noktası olarak alınan sıfır (0) mutlak yokluğu göstermektedir. 0 (sıfır)=YOK demek ise=Mutlak sıfırdır

  42. Ölçmede Sıfır Bazı değişkenlerin mutlak sıfırı yoktur. Örneğin, hava sıcaklığının 0 °C olması yokluk anlamına gelmez. Burada yer alan sıfır bağıl (izafi, göreceli, yapay, itibari) sıfır olarak adlandırılır. Yine başarı, zekâ, yetenek gibi değişkenlerin ölçülmesinde de kullanılan ölçme araçlarındaki sıfır o özelliğin hiç olmadığı anlamına gelmez. Ölçme işlemlerinde sıfırın mutlak sıfır veya bağıl sıfır olma durumu ölçme sonuçları üzerinde yapılabilecek matematiksel işlemleri etkiler. 0 (sıfır)=VAR demek ise=Bağıl sıfırdır.

  43. Ölçmede Birim • Ölçme sonuçları tanımlanmış ve herkesçe kabul edilmiş bir birimle ifade edilir. Bu durum ölçme sonuçlarını yorumlamayı kolaylaştırır. • Termometre birimleri, °C • Cetvelin birimleri, m,cm, mm • Saatin birimleri, saniye, dakika, saat, • Kütle birimleri, gr, kg, ton

  44. Ölçek ve Ölçek Türleri • Ölçek:Belli birimlerle bölmelenmiş bir ölçme aracıdır. Ölçme sonuçlarının özelliklerine bakarak değişik ölçek türleri bulunmuştur. Bunlar:

  45. Ölçek Türleri a) Sınıflama (Adlandırma) Ölçeği b) Sıralama Ölçekleri c) Eşit Aralıklı Ölçek d) Eşit Oranlı Ölçek

  46. ÖLÇÜT ve TÜRLERİ • Ölçüt= Bir yargıya varmak için kullanılan ilke ve kriterdir. • Mutlak ölçüt ve Bağıl ölçüt şeklinde ayrılabilir.

  47. a) Mutlak Ölçüt • Ölçme yapılmadan önce herkes için eşit ve kesin olarak belirlenen ölçüte denir. • 60 puan ve üzeri geçer. • 100 metreyi 16 saniye altında koşanlar kazanır. • Akdemik ortalaması 2,5 ve üzerinde olanlar formasyona başvurabilir.

  48. b) Bağıl Ölçüt • Ölçme yapıldıktan sonra ölçme sonuçlarından çıkarılan ölçüttür. • Ortalamanın üstünde olanlar geçer, altında olanlar kalır. • Formasyona akademik ortalaması en yüksek olan ilk 40 kişi girebilir. • % 25’e girenlere indirim uygulanır.

  49. Ölçme Araç ve Yöntemlerinde Bulunması Gereken Nitelikler • Ölçme araçlarının nitelikleri ölçme hataları ile doğrudan ilgili olduğundan öncelikle hata ve hata türleri incelenmelidir. • Okulda öğrenci başarılarının ölçülmesinde farklı ölçme araç ve yöntemleri belirli oranlarda kullanılmaktadır. Bu araçlarla yapılan ölçme uygulamalarında ne kadar dikkatli olunsa da, ölçme sonuçlarına bir miktar hata karışır.

More Related