Khảo sát...

2. Khảo sát... • Ứng dụng (hệ thống) nào có thiết kế tồi nhất mà anh/chị đã từng sử dụng? Tại sao? • Ứng dụng nào có thiết kế tốt nhất mà anh/chị đã từng sử dụng? Tại sao? • Anh/chị đã từng thực hiện thiết kế và phát triển ứng dụng tương tác? • Anh/chị đã dành bao nhiêu thời gian để thiết kế khái niệm giao diện? • Ai đã sử dụng ứng dụng của anh/chị? Sử dụng trong bao lâu? Phản hồi của họ như thế nào? Trả lời gửi về EMail: hci.dvduc@gmail.com HCI

3. Mô tả môn học • Giới thiệu nguyên lý phát triển Giao diện người sử dụng. • Thiết kế: Làm thế nào để thiết kế một giao diện tốt? • Khả năng của con người (mô hình xử lý thông tin con người, cảm nhận, hoạt động, màu, sự chú ý và các lỗi) • Các kỹ thuật thiết kế: Phân tích người sử dụng, phân tích nhiệm vụ, thiết kế lặp, hướng dẫn thiết kế giao diện có tính sử dụng được và thiết kế đồ họa. • Cài đặt: Các kỹ thuật xây dựng giao diện • Prototypes, • Mô hình vào/ra, bố trí, ràng buộc và các toolkits. • Đánh giá: Các kỹ thuật đánh giá và đo tính sử dụng • Đánh giá theo kinh nghiệm, • Người sử dụng đánh giá... HCI

4. Chủ đề • Giới thiệu về HCI • Tính sử dụng được của hệ thống • Thiết kế hướng người sử dụng • Khả năng con người • Mô hình vào – ra dữ liệu • Nguyên lý thiết kế giao diện • Xây dựng prototype • Thiết kế đồ họa và tương tác • Đánh giá và kiểm nghiệm giao diện • Các chủ đề nghiên cứu HCI

5. Tài liệu tham khảo Lý thuyết • Đặng Văn Đức et al., Giao diện người – máy, Nhà xuất bản Khoa học tự nhiên và công nghệ, 2009. • Miller Robert, User Interface Design and Implementation, MIT Open Courseware, 2004. • Hewett et al., Curricula for Human-Computer Interaction, ACM SIGCHI, (last updated) 2009. Thực hành • Caretta Software, GUI Design Studio, 2009. • Microsoft .NET HCI

6. Yêu cầu môn học • Nhiệm vụ của học viên • Tham gia nghe giảng trên lớp học • Tự nghiên cứu • Làm bài tập chuyên đề • Đánh giá kết quả • Điểm quá trình: 0.2 • Kiểm tra giữa môn học: 0.2 • Thi hết môn học: 0.6 HCI

7. BÀI 1 gIỚI THIỆU VỀ HCI

8. Nội dung • Định nghĩa HCI • Lịch sử phát triển • Các lĩnh vực liên quan • Tại sao nghiên cứu HCI? • Nội dung HCI • Các yếu tố cần quan tâm trong thiết kế • Tổng kết bài Bài 1: Giới thiệu HCI

9. 1. Định nghĩa • Tương tác người – máy: Human-Computer Interaction, Human-Computer Interface (HCI) • HCI là sự kết hợp và mở rộng khoa học máy tính và tâm lý học. • HCI là lĩnh vực nghiên cứu các quan hệ tồn tại giữa người sử dụng và hệ thống máy tính để thực hiện các nhiệm vụ khác nhau của người sử dụng (Chris Shaw, Faulkner). • HCI là lĩnh vực liên quan đến thiết kế, đánh giá và cài đặt hệ thống máy tính tương tác cho con người sử dụng và nghiên cứu các hiện tượng xảy ra trên đó (Special Interest Group on Computer-Human Interaction -SIGCHI) Bài 1: Giới thiệu HCI

10. Định nghĩa • Trong một số tài liệu, khái niệm UI (User Interface) được sử dụng với nghĩa tương tự HCI. Tuy nhiên UI là tập con của HCI. • UI là tập hợp các phương tiện để con người (user) tương tác với máy móc, thiết bị, chương trình máy tính hay hệ thống phức tạp. • UI được hiểu là tiến trình thiết kế phần mềm ghép nối sao cho hệ thống máy tính trở nên hiệu quả, dễ sử dụng và làm được những gì con người muốn chúng làm. Bài 1: Giới thiệu HCI

11. 2. Lịch sử phát triển Progress of Technology (Moore) Apple iMac, 2002 Xerox Star, 1981 IBM7030, 1961 Time IBM-PC, 1981 Bài 1: Giới thiệu HCI

12. Lịch sử phát triển • Trước 70 • UI không được xem là quan trọng vì máy tính ít chức năng. Không có khả năng đồ họa. • Đầu những năm 70: • Xuất hiện khái niệm Man-Machine Interface (MMI), User Interface (UI) • Xerox có ý tưởng ban đầu về thiết kế đồ họa cho hệ thống tương tác. • Cuối những năm 70 – đầu những năm 80: • Khái niệm GUI. • PC thương mại đầu tiên có GUI: Xerox Star • Những năm 80: • Khái niệm HCI thường được sử dụng thay cho khái niệm UI • MS Windows với GUI trên IBM-PC • Những năm 90 - đến nay • Nghiên cứu về thực tại ảo, • Nhận dạng và tổng hợp tiếng nói • Nhận dạng chữ viết tay... Bài 1: Giới thiệu HCI

13. Tâm lý học Xã hội học Nghệ thuật Trí tuệ nhân tạo Modelling the user Groupware Aesthetic appeal Understanding the user Help systems Công thái học Thiết kế Interface layout Equipment design Faster machines, faster systems User body shape Nhân loại học Language for commands Building better interfaces Kỹ nghệ Physical capabilities Khoa học máy tính Sinh lý học Ngôn ngữ học 3. Các lĩnh vực liên quan HCI Bài 1: Giới thiệu HCI

14. 4. Tại sao phải nghiên cứu HCI • UI là điểm chính nơi giao tiếp giữa người sử dụng và hệ thống máy tính. • Nhiều người sử dụng đánh giá hệ thống máy tính thông qua UI của nó. Phụ thuộc vào giao diện mà hệ thống thắng lợi hay thất bại • UI tồi dẫn đến hệ thống tồi • UI tồi làm cho hệ thống khó sử dụng (đôi khi rất nguy hiểm) • Hệ thống liệu pháp bức xạ chữa bệnh ung thư Therac-25 gây chết người • Hệ thống rada Aegris trên tàu chiến USS Vincennes bắn nhầm máy bay dân sự của Iran • Tranh cãi xung quang lá phiếu bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2000 Bài 1: Giới thiệu HCI

15. Tại sao phải nghiên cứu HCI • UI tốt làm cho hệ thống hiệu quả và người sử dụng thoải mái • Một phần lớn các công việc (50%-70%) trong tiến trình phát triển hệ thống phần mềm liên quan đến UI. • Thời gian thiết kế, cài đặt và bảo trì UI trong một dự án là khoảng 50% (thống kê 74 dự án phần mềm thực hiện năm 1992) • UI ngày càng phức tạp hơn do vậy việc phát triển UI là khó khăn (đặc biệt với GUI) • Nhiều chương trình, dự án quốc gia, quốc tế nghiên cứu về HCI hình thành ở những nước phát triển và Việt Nam. Bài 1: Giới thiệu HCI

16. Tại sao phải nghiên cứu HCI • Ví dụ: Phiếu bầu tổng thống Mỹ, 2000. Bài 1: Giới thiệu HCI

17. Tại sao phải nghiên cứu HCI • Ví dụ: Giao diện phần mềm Giao diện dòng lệnh GUI Bài 1: Giới thiệu HCI

18. Tại sao phải nghiên cứu HCI • Ví dụ: Giao diện phần mềm Bài 1: Giới thiệu HCI

19. 5. Nội dung nghiên cứu • Phạm vi nghiên cứu của HCI (ACM SIGCHI) Bài 1: Giới thiệu HCI

20. Nội dung nghiên cứu • Sử dụng và ngữ cảnh ứng dụng HCI • Các tổ chức của con người: Xem con người như thực thể xã hội tương tác (Mô hình hoạt động của con người, nhóm, tổ chức, Mô hình luồng công việc...) • Các lĩnh vực ứng dụng: Các lớp ứng dụng từ góc độ mà UI cần đáp ứng (Hướng soạn thảo, Truyền tin, Môi trường thiết kế, Các hệ thống điều khiển...) • Sự phù hợp người-máy: Đạt tới sự phù hợp giữa con người với các đối tượng thiết kế và việc sử dụng chúng. • Các đặc trưng của con người: • Mô hình xử lý thông tin của con người: Đặc trưng của con người như bộ xử lý thông tin (Mô hình nhận thức, Mô hình khái niệm...) • Ngôn ngữ giao tiếp và tương tác (Mô hình ngôn ngữ, Các ngôn ngữ chuyên dụng phục vụ thiết kế UI...) • Công thái học: Thiết kế không gian làm việc, Bố trí màn hình... Bài 1: Giới thiệu HCI

21. Nội dung nghiên cứu • Hệ thống máy tính và kiến trúc giao diện • Các thiết bị vào/ra: Kỹ thuật xây dựng thiết bị hỗ trợ giao tiếp (Các loại thiết bị I/O máy tính, Thiết bị ảo...) • Kỹ thuật đối thoại: Kiến trúc và kỹ thuật tương tác với người sử dụng (thiết bị trỏ, dòng lệnh...) • Ẩn dụ giao tiếp (Metaphor) • Thiết kế đồ họa: Mô hình hóa vật thể, biểu diễn đối tượng hình học. • Tiến trình phát triển • Tiệm cận thiết kế: Phương pháp phân tích thiết kế, thiết kế mẫu, thiết kế đồ họa... • Kỹ thuật và công cụ cài đặt: Các công cụ phần mềm, Các kỹ thuật xây dựng prototype, Trình diễn dữ liệu và Các thuật toán liên quan... • Kỹ thuật đánh giá UI: Các thước đo, Kỹ thuật kiểm thử Bài 1: Giới thiệu HCI

22. Nội dung nghiên cứu • Tóm tắt nội dung nghiên cứu chính • Nghiên cứu đặc điểm của con người tác động trên sự tương tác giữa họ và máy tính • Phân tích những gì sẽ được con người thực hiện bằng máy tính và các giao diện của chúng (hiểu nhiệm vụ và yêu cầu của người sử dụng) • Nghiên cứu phương pháp hoạt động, đáp ứng đối với người sử dụng và việc trình diễn trên màn hình tương tác • Nghiên cứu phương pháp thiết kế giao diện để nó phù hợp mục đích sử dụng, đáp ứng yêu cầu người sử dụng • Phương pháp thiết kế các công cụ hỗ trợ người thiết kế UI • Nghiên cứu các kỹ thuật, phương pháp đánh giá các tính chất của giao diện người - máy tính và tác động của hệ thống đối với con người. Bài 1: Giới thiệu HCI

23. 6. Các yếu tố cần quan tâm Bài 1: Giới thiệu HCI

24. 7. Công cụ thực hành MS Visual Studio GUI Design Studio Bài 1: Giới thiệu HCI

25. 7. Tổng kết bài • Giới thiệu một vài định nghĩa về HCI, UI. Các định nghĩa đều liên quan đến con người, máy tính và tương tác. • HCI là sự kết hợp, mở rộng hai lĩnh vực khoa học máy tính và tâm lý học. HCI là đa lĩnh vực, nó sử dụng tri thức của nhiều ngành khoa học khác nhau. • Tầm quan trọng đặc biệt của HCI được thiết kế tốt • Nội dung nghiên cứu của HCI là khá rộng, chúng có quan hệ khăng khít với nhau. • Chuyên đề này tập trung vào một số vấn đề liên quan đến phân tích, thiết kế và phát triển giao diện người sử dụng đồ họa. • Những GUI bất hợp lý nào mà anh chị đã từng sử dụng? Bài 1: Giới thiệu HCI

26. Câu hỏi?