Bilans Kapitału Ludzkiego

1. Bilans Kapitału Ludzkiego Bilans zapotrzebowania na pracowników a możliwości ogólnopolskiego i zachodniopomorskiego rynku pracy dr Marcin Kocór, UJ Szczecin, 10 czerwca 2014

2. PRELEGENCI • Prelegent: dr Marcin Kocór – Uniwersytet Jagielloński, ekspert BKL • Moderator: Monika Dawid-Sawicka - PARP • Paneliści: • Andrzej Przewoda – Dyrektor WUP w Szczecinie • Wanda Grochowska-Skonieczna – Przewodnicząca Konwentu Dyrektorów • Powiatowych Urzędów Pracy – Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Wałczu • Jolanta Bogutyn-Przybyszewska – Dyrektor UniKadr Biuro Doradztwa Personalnego • Mirosław Rommel - HR Manager NordGlassSp. z o.o. • Michał Szostkowski - Dyrektor HR CargotecPoland Sp. z o.o.

3. Plan prezentacji • O projekcie • Zapotrzebowanie na pracowników • Wymagania wobec kandydatów • Trudności ze znalezieniem kandydatów

4. PROJEKT

5. Struktura projektu

6. Badania pracodawców • Badania realizowano: • I edycja:17 sierpnia – 10 grudnia 2010 r. • II edycja: 29 marca – 29 czerwca 2011 r. • III edycja: 22 lutego – 31 maja 2012 r. • IV edycja: 5 marca – 22 czerwca 2013 r. • Próba była losowa, warstwowana ze względu na województwo, wielkość zatrudnienia oraz branżę działalności. • Przeprowadzono około 16 000 wywiadów i ankiet z pracodawcami (przedsiębiorstwami i instytucjami publicznymi). • Główną techniką badań był wywiad telefoniczny wspomagany wywiadami osobistymi i ankietą internetową.

7. POSZUKIWANIE PRACOWNIKÓW

8. 2010 16% 2011 17% 2012 17% 2013 14% Potrzeby zatrudnieniowe pracodawców • Pracodawcy deklarujący poszukiwanie nowych pracowników: • Liczba poszukiwanych osób do pracy: • Większą gotowość zatrudnienia nowych osób wskazywali: • Bardziej innowacyjni • Pracodawcy zatrudniający większą liczbę pracowników • Krócej działający na rynku 2010 560 000 2010 33 708 2011 590 000 2011 39 112 2012 30 499 2012 610 000 2013 550 000 2013 33 994 14% 5% 4% -28% 10% -15% Zachodniopomorskie

9. Zmiana struktury popytu pracowników • Najczęściej poszukiwanymi kategoriami zawodowymi byli: • robotnicy wykwalifikowani, monterzy i operatorzy: w 2010 – 40% zapotrzebowania, w 2011 i w 2012 – 47%, w 2013 r. – 48%. • specjaliści: w 2010 – 40% popytu, w 2011 – 27%, w 2012 – 39% i w 2013 r. – 29% (włączając techników i średni personel). • sprzedawcy i pracownicy usług: w 2010 - 18% zapotrzebowania, w 2011 - 25%, w 2012 - 21% a w 2013 r. – 24%. • Wiosną 2013 r. mimo, że deklarowano podobne zapotrzebowanie na robotników, to zmniejszyła się znacznie liczba takich osób poszukiwanych do pracy – najwięcej, o 1/4 w przypadku robotników budowlanych i o 1/3 jeśli chodzi o elektryków. • Zmniejszyła się również w tym okresie liczba pracowników poszukiwanych do zawodów specjalistycznych.

10. Popyt na pracowników w Zachodniopomorskim • Pomiędzy 2012 i 2013 rokiem zwiększyła się liczba poszukiwanych pracowników we wszystkich kategoriach z wyłączeniem operatorów i monterów oraz techników i personelu średniego szczebla. • Systematycznie od wiosny 2011 r. zwiększała się liczba osób poszukiwanych do zawodów specjalistycznych.

11. Popyt na pracowników w Zachodniopomorskim • Najbardziej poszukiwane zawody w województwie wiosną 2013 r. to: • 331301 Księgowy • 513202 Barman • 711202 Murarz • 522305 Technik handlowiec • 941201 Pomoc kuchenna • 332203 Przedstawiciel handlowy • 999995 pracownik fizyczny • 522301 Sprzedawca • 522303 Sprzedawca w branży przemysłowej • 833203 Kierowca samochodu ciężarowego

12. Bilans popytu i podaży pracowników

13. Bilans popytu i podaży pracowników Wartości ujemne oznaczają niedobory pracowników a dodatnie nadpodaż pracowników • Systematyczne niedobory dotyczyły specjalistów oraz wykwalifikowanych zawodów robotniczych – gdzie cały czas brakuje odpowiednich osób do pracy. • Nadpodaż występowała w mniej specjalistycznych zawodach pracowników biurowych, sprzedawców i pracowników usług oraz robotników niewykwalifikowanych.

14. WYMAGANIA STAWIANE KANDYDATOM

15. Ogólne wymagania stawiane kandydatom Deklaracje pracodawców Oferty pracy

16. Wymagania kompetencyjne • Dla pracodawców najbardziej przydatne były kompetencje : • samoorganizacyjne • Interpersonalne • dyspozycyjność • W przypadku zawodów robotniczych dużą wagę przykładano do kompetencji fizycznych. • Z kolei w zawodach umysłowych liczyły się kompetencje kognitywne, komputerowe i matematyczne.

17. Wymagania kompetencyjne w Zachodniopomorskim Spontaniczne deklaracje pracodawców z Zachodniopomorskiego. Dane procentowe.

18. PROBLEMY REKRUTACYJNE

19. 2010 75% 2011 75% 2012 76% 2013 78% Problemy ze znalezieniem pracowników • Wiosną 2013 roku nie tylko mniej pracodawców szukało nowych pracowników, ale ci szukający doświadczali większych trudności w znalezieniu odpowiednich osób • Problemy rekrutacyjne dotyczyły zawodów, które były jednocześnie najbardziej poszukiwane: robotników wykwalifikowanych, sprzedawców i pracowników usług oraz specjalistów. • Więcej problemów w znajdowaniu odpowiednich pracowników mieli pracodawcy mniejsi, szczególnie ci z podmiotów mikro (do 10 osób).

20. Problemy rekrutacyjne w Zachodniopomorskim • Do zawodów najtrudniejszych do znalezienia w 2013 r. w województwie należały: • 7212 Spawacze i pokrewni • 331301 Księgowy • 711202 Murarz • 941201 Pomoc kuchenna • 512001 Kucharz • 522305 Technik handlowiec • 343402 Szef kuchni (kuchmistrz) • 522301 Sprzedawca • 712101 Dekarz • 712204 Posadzkarz

21. Powody utrudnień • Powodem utrudnień rekrutacyjnych było głównie niespełnienie oczekiwań pracodawców, takich jak: • odpowiednich kompetencji (43% wskazań) • doświadczenia (24% wskazań) • motywacji do pracy (20% wskazań)

22. Braki kompetencyjne • Pracodawcy najbardziej narzekali na brak kompetencji, które były jednocześnie najbardziej przez nich pożądane: • zawodowych – specyficznych na danym stanowisku • samoorganizacyjnych • interpersonalnych

23. Niedopasowanie kompetencyjne Niedopasowanie kompetencyjne = różnice w poziomie posiadanych i wymaganych kompetencji. Wartości ujemne oznaczają, że wymagania przewyższają samoocenę, wartości dodatnie – że samoocena przewyższa wymagania. • Widoczna jest prawidłowość, że wymagania specyficzne dla danych zawodów są wyższe niż samoocena posiadanych w danym zakresie kompetencji pracowników.

24. Podsumowanie • Wiosną 2013 roku dało się zauważyć zmniejszenie potrzeb zatrudnieniowych, które dotknęło szczególnie branży budowlanej. • Dekoniunktura ta w mniejszym stopniu dotyczyła sytuacji województwa zachodniopomorskiego. • Pomimo mniejszego popytu na pracowników, pracodawcy wciąż wymagali od kandydatów tego samego: przede wszystkim odpowiedniego doświadczenia, kwalifikacji i wykształcenia. • Do najbardziej liczących się kompetencji zdaniem pracodawców cały czas należały ich trzy kategorie: zawodowe, samoorganizacyjne i interpersonalne. • W 2013 roku było również więcej pracodawców narzekających na trudności w znalezieniu odpowiednich osób do pracy.

25. bkl.parp.gov.pl Dziękuje za uwagę dr Marcin Kocór marcin.kocór@uj.edu.pl