ΠΡΑΣΙΝΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

1. ΠΡΑΣΙΝΗ ΠΡΟΤΑΣΗΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ Κυρκίτσος Φίλιππος Δρ. Περιβαλλοντολόγος Πρόεδρος Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης (ΟΕΑ) Ημερίδα Περιφέρειας – ΤΕΔΚΝΑ – ΠΟΕ ΟΤΑ Athens Imperial 2 Μαρτίου 2011

2. ΠΟΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΕΙΝΑΙ ΣΥΜΦΕΡΟΤΕΡΗ ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ; Η ΘΕΡΜΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ (ΚΑΥΣΗ – ΠΥΡΟΛΥΣΗ - ΑΕΡΙΟΠΟΙΗΣΗ); H ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ (ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ - ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ – ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ); Ή ΜΗΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΣΥΝΔΥΑΣΤΟΥΝ ΟΙ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΕΠΙΛΟΓΕΣ;

3. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΑΥΣΗΣ ΕΚΠΟΜΠΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΩΝ ΚΑΙ ΤΟΞΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΙ ΘΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΗ ΣΤΑΧΤΗ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΕ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΥΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΠΟΥ ΓΕΙΤΝΙΑΖΟΥΝ ΜΕ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΥΣΗΣ Η ΚΑΥΣΗ ΣΠΑΤΑΛΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ, ΔΕΣΜΕΥΣΗ ΟΤΑ ΓΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ)

4. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΑΥΣΗΣ Η ΚΑΥΣΗ ΣΠΑΤΑΛΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

5. ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

6. ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ

7. ΒΙΟΞΗΡΑΝΣΗ – ΚΑΥΣΗ & ΑΥΞΗΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΤΕΛΩΝ

8. ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΙ ΚΑΥΣΗΜΕΡΙΚΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

11. ΠΡΙΝ ΦΘΑΣΟΥΜΕ ΣΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΕΛΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΟΥΜΕ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΣΥΜΦΩΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΤΙΣ ΝΟΜΙΚΕΣ ΜΑΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ Ε.Ε.

12. ΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣυσκευασίες - Αξιοποίηση κατά 50-65% κ.β. μέχρι το 2006 και min 60% μέχρι το 2012 με ανακύκλωση κατά 25-45% κ.β. μέχρι το 2006 και Min 55% μέχρι το 2012. Επίσης, μέχρι το 2006 κατά τουλάχιστον 15% ανακύκλωση ανά υλικό συσκευασίας και μέχρι μέχρι το 2012 ανακύκλωση 60% για χαρτί-γυαλί, 50% για μέταλλα, 22,5% για πλαστικά και 15% για ξύλο.Ορυκτέλαια – Συλλογή κατά 70% και αναγέννηση 80% εξ αυτών έως το 2006.Ηλεκτρικές στήλες & συσσωρευτές – Χωριστή συλλογή απορρύπανση και ανακύκλωση.Ηλεκτρικός & ηλεκτρονικός εξοπλισμός - Χωριστή συλλογή αξιοποίηση και ανακύκλωση τουλάχιστον 4 κιλά ανά κάτοικο το έτος.Παλαιά ελαστικά, Οχήματα Τέλους Ζωής– Χωριστή συλλογή, απορρύπανση, αξιοποίηση, ανακύκλωση.

13. ΕΦΟΣΟΝ ΣΥΜΦΩΝΟΥΜΕ ΑΣ ΠΡΟΧΩΡΗΣΟΥΜΕ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΑΝΑΚΤΗΣΗ – ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ – ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ

14. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ Θεσμικές πρωτοβουλίες (δημοτικά τέλη, τελική διάθεση) – Πρόγραμμα LIFEENV07/GR000271 Αποφυγή παραγωγής αποβλήτων (π.χ. τέλος εγγυοδοσίας) Υιοθέτηση οικονομικών εργαλείων (π.χ. επιδοτήσεις, ύψος ΦΠΑ) Επαναχρησιμοποίηση Οικιακή κομποστοποίηση

15. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΑΝΑΚΤΗΣΗ – ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ – ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣτον αστικό χώρο Διαλογή στην Πηγή με 4 κάδους (Χαρτί, άλλα ανακυκλώσιμα, οργανικά, υπολείμματα) και ειδικά προγράμματα συλλογής για εμπορικά απόβλητα, ειδικούς χώρους ή υλικά (π.χ. γυαλί) Ελαχιστοποίηση υπολειμμάτων και βελτιστοποίηση υπάρχουσας εναλλακτικής διαχείρισηςΔημιουργία νέων συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης α) ΑΕΚΚ, β) Έντυπο χαρτί, γ) Έπιπλα, δ) ρουχισμός – υποδήματα – στρώματα, ε) Επικίνδυνα οικιακά, στ) Ογκώδη, ζ) λάδια κουζίνας, ζ) Φάρμακα κ.α.Δημιουργία διαδημοτικών Κέντρων Ανακύκλωσης σε όλη την Ελλάδα μέσα στον αστικό χώρο

16. ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ Συνεχή προγράμματα ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης των δημοτών Υιοθέτηση όλων των γνωστών τρόπων και μεθόδων ενημέρωσης Έμφαση στην ενημέρωση στα σχολεία και στην Πόρτα – Πόρτα ενημέρωση

17. ΕΑΝ ΚΑΝΟΥΜΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΤΙ ΜΕΝΕΙ; Τα υπολείμματα από τα ΚΔΑΥ, που μπορεί να μειωθούν από 25-35% σε κάτω από 3% (<90.000 t/y από όλη την Ελλάδα) Το RDF από εγκαταστάσεις τύπου ΕΜΑΚ, που μπορεί να μειωθεί από 85.000 t/y σήμερα σε λιγότερο από 10.000 t/y Τα υπολείμματα του 4ου κάδου, που είναι πλούσια σε οργανικά υλικά, που μπορούν να μειωθούν σε σταδιακά σε κάτω από 2 εκ. τόνους ετησίως σε όλη την Ελλάδα

18. ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΑ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΚΔΑΥ ΚΑΙ ΤΟ RDF Εναλλακτικό καύσιμο σε τσιμεντάδικα ή μονάδες παραγωγής ενέργειας, που τηρούν όλες τις νόμιμες προδιαγραφές, που μας αποδεικνύουν ότι θα δεσμεύσουν τον υδράργυρο και που δεν δημιουργούν πρόσθετα περιβαλλοντικά και κοινωνικά προβλήματα στην περιοχή τους Ταφή για σταθεροποίηση των ΧΥΤΥ Καύση σε νέα μονάδα Από τις τρεις επιλογές προκρίνουμε σαν πρώτη επιλογή την 1η και σαν δεύτερη επιλογή την 2η

19. ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΑ ΥΛΙΚΑ ΤΟΥ 3ΟΥ ΚΑΔΟΥ (ΟΡΓΑΝΙΚΑ) ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΚΑΥΣΗ, ΠΥΡΟΛΗΣΗ Ή ΑΕΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ – ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ SRF ΚΑΙ ΕΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ SRF ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΧΥΤΥ Από τις παραπάνω επιλογές είναι σχεδόν αυτονόητο ότι τα οργανικά υλικά του 3ου κάδου θα πρέπει να κομποστοποιηθούν

20. ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΑ ΥΛΙΚΑ ΤΟΥ 4ΟΥ ΚΑΔΟΥ (ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΑ) ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΚΑΥΣΗ, ΠΥΡΟΛΗΣΗ Ή ΑΕΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ – ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ SRF ΚΑΙ ΕΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ SRF ΕΜΑΚ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΧΥΤΥ Από τις παραπάνω επιλογές προτείνεται ότι για τα υλικά του 4ου κάδου θα πρέπει επιλεγούν οι επιλογές 3-4-5 ανάλογα τα δεδομένα της περιοχής

21. ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΗΣ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΑΝ ΒΑΣΙΚΗΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ Για τη διαχείριση οικιακών οργανικών, πράσινων υλικών, υπολείμματα ελαιοτριβείων, σφαγείων, λάσπη από βιολογικούς κ.α. Χρήση μηχανικών κομποστοποιητών για την κομποστοποίηση οργανικών και πράσινων υλικών σε ξενοδοχεία, εστιατόρια, νοσοκομεία, στρατόπεδα, κατασκηνώσεις κ.α. Μικρές κλειστές ή ανοικτές αυτοματοποιημένες μονάδες αερόβιας κομποστοποίησης στα μικρά νησιά και σε απομακρυσμένα μέρη Μεσαίες ή μεγάλες κλειστές αυτοματοποιημένες μονάδες αερόβιας ή αναερόβιας κομποστοποίησης στα μεγάλα νησιά και στις περιφέρειες της χώρας.

22. ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΣΕ ΕΛΛΑΔΑ

23. ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ

24. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΕΑ ΓΙΑ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΠΕΣΔΑ Προσθήκες στον ΠΕΣΔΑ Αττικής Υιοθέτηση στρατηγικής, πολιτικών και μέτρων πρόληψης παραγωγής αποβλήτων (π.χ. εγγυοδοσία, ΠΟΠ, ΦΠΑ) Επέκταση των ΣΕΔ σε νέα υλικά (π.χ. έντυπο χαρτί, οργανικά, τηγανέλαια, έπιπλα, φάρμακα, ρουχισμός, επικίνδυνα οικιακά, ογκώδη, κ.α.) Δημιουργία 25 Κέντρων Ανακύκλωσης Να υιοθετηθεί εθελοντικά για τους δημότες η οικιακή κομποστοποίηση και να προταθεί ένα σχέδιο ανάπτυξης. Διαλογή στην Πηγή (ΔσΠ) των οικιακών οργανικών με ξεχωριστό κάδο παντού. ΔσΠ του χαρτιού με ξεχωριστό κάδο παντού. Υποχρέωση χρήσης μηχανικών κομποστοποιητών από τους μεγάλους παραγωγούς αστικών οργανικών αποβλήτων (στρατόπεδα, νοσοκομεία, ξενοδοχεία, κατασκηνώσεις, χώροι εστίασης). Κίνητρα μέσω δημοτικών τελών. Οι ΟΤΑ να μπορούν και μόνοι τους να κατασκευάσουν κάποια μονάδα διαχείρισης. Αναθεώρηση – βελτίωση των τεχνολογιών Να μη γίνει η ακριβή μονάδα της βιολογικής ξήρανσης στη Φυλή και έτσι απελευθερώνεται πολύτιμος χώρος για τη λειτουργία του ΧΥΤΑ. Αντί της βιολογικής ξήρανσης στη Φυλή να γίνει μία μεγάλη μονάδα κομποστοποίησης προδιαλεγμένων οικιακών οργανικών δυναμικότητας 300.000 t/y ή και περισσότερο εάν χρειαστεί πάνω στα παλαιά αποκατεστημένα κύτταρα του ΧΥΤΑ Άνω Λιοσίων – Φυλής. Στο υπάρχων ΕΜΑΚ να γίνουν οι αναγκαίες τεχνικές τροποποιήσεις για αύξηση των καθαρώς ανακτώμενων υλικών και μείωσης του παραγόμενου RDF. Να εξετασθεί η αναγκαιότητα του ΕΜΑ ΙΙ μόνο εάν δεν επιτυγχάνονται οι σταδιακοί στόχοι εκτροπής στους 3 από τους 4 προτεινομένους κάδους. Εάν επιλεγεί τελικά θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην ανάκτηση υλικών και όχι στην παραγωγή RDF. Η μονάδα της αναερόβιας χώνευσης στη Φυλή επίσης δε χρειάζεται να γίνει, εκτός εάν συνδιαχειρισθεί βιομηχανικά οργανικά, απόβλητα από σφαγεία, ελαιοτριβεία, λάσπες από βιολογικούςή άλλα δύσκολα οργανικά απόβλητα. Ομοίως, σε Κερατέα και Γραμματικό αντί των ΧΥΤΑ, των μονάδων βιολογικής ξήρανσης και των μικρών μονάδων κομποστοποίησης να γίνει από μία μεγάλη μονάδα προδιαλογής – κομποστοποίησης (προδιαλεγμένων οργανικών) δυναμικότητας ~300.000 t/y. Κερατέα – Γραμματικό να εξετασθεί εάν χρειάζεται άλλο ΚΔΑΥ, διότι δημιουργήθηκε νέο ΚΔΑΥ στο Κορωπί. Η υλοποίηση των παραπάνω καθιστούν μη αναγκαία οποιαδήποτε μονάδα θερμικής επεξεργασίας (καύσης, πυρόλυσης ή αεριοποίησης).

25. ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ ΟΕΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΕΡΑΤΕΑ «Να προταθεί στην Κερατέα και σε όλους τους γύρω ΟΤΑ, να δεσμευτούν με αποφάσεις Δημοτικών Συμβουλίων στην εξής συμφωνία: Να μη γίνει ο ΧΥΤΑ Κερατέας και να γίνει στην περιοχή του ΧΥΤΑ (ή στην ευρύτερη περιοχή εάν ο χώρος είναι σημαντικός αρχαιολογικά) μια μονάδα κομποστοποίησης προδιαλεγμένων οικιακών οργανικών δυναμικότητας 1.000-1.500 τόνων ημερησίως.»

26. ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ Η Πράσινη Πρόταση, που βασίζεται σε «Πρόληψη – Ανακύκλωση – Κομποστοποίηση» αποτελεί την οικονομικότερη, την φιλικότερη στο περιβάλλον και την κοινωνικά αποδεκτή λύση στο τεράστιο και σύνθετο πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Αττική και σε όλη την Ελλάδα, και παράλληλα διευρύνει δυναμικά τις προοπτικές της Πράσινης Ανάπτυξης και Οικονομίας. Η επιλογή είναι στο χέρι μας