Да ги сакаме и чуваме нашите коски

1. Да ги сакаме и чуваме нашите коски WOD (Светски ден на остеопороза ) 20.0ктомври 2011

2. Остеороза на коска Здрава коска Дефиниција: Остеорозата е системски метаболно скелетно заболување од кое заболуваат најчесто жените во менопауза. Коските стануваат шупливи и лесно се кршат

3. ФАКТИ 200 милинони луѓе во светот1 Европа: 75 milioni2 САД: 10 milioni3-5 Секоја втора жена и секој осми маж има ризик за остеопороза 1 од3 жени и 1 од 8 маж >50 годишна возраст имаат остеопороза До 2025, бројот на жители над 50 години во светот ке се дуплира 1Access Economics. The burden of brittle bones – Costing osteoporosis in Australia. 2001 2Madhok R, et al. BMJ 2000;321:882–5 3National Osteoporosis Foundation (NOF) http://www.nof.org/advocacy/prevalence 4World Osteoporosis Day Factsheet. IOF 2000 5US Census Bureau, Official StatisticsTM. 1998

4. Глобалниот терет кој го прави остеопорозата Една од 3 жени над 50 годишна возраст ке добијат остеопороза1 Остеопорозата е на второ место по КВ заболувања и еден одводечките здравствени проблеми во светот2 Остеопорозата погодува над 200 милиони жени во светот1 Потребно е локалните здруженија да создадат регистри за да ја добиеме точната превалентна статистика 1 Facts and statistics’. Available at URL link: http://www.iofbonehealth.org/facts-and-statistics.html Last accessed 01/04/08 2 WHO website. World Health Day. 1999. http://www.who.int/docstore/world-health-day/en/whday1999.html . Last accessed 09 May 2008

5. Старосна популација Европа Популација над 65 години 12-17 %во2002 20-25 % до 2025 Популација над 80 2.9% . До 2020 година 1/3 од популација ќе биде над 65 години, односно, тоа e групата која е најризична да добие oстепоротична скршеница

6. Последици од скршеници на коските Најсериозни последици се скршениците на коските на колковите, подлактиците и пршлените

7. Застапеност на остеопоротичните фрактури

8. Реалноста на остеопоротичните фрактури Фрактури на пршлени Најчести фрактури кои настануваат како резултат на остеопорозата. За жал само 13 од вертебралните фрактури се дијагностицираат. 3 Фрактури на колк Една од 5 жени со фрактура на колк умираат во тек на првата година1 Од оние кои преживеале, помалку од 1/3 ке успеваат да си ја повратат својата подвижност од порано, а на 1/3 ке им биде потребна постојана нега од трето лице. Зголемен ризик од остеопорозата како Заболување и смртност од неа 1 ‘Facts and statistics’. Available at URL link: http://www.iofbonehealth.org/facts-and-statistics.html Lastaccessed 09/09/08 2 Gold D et al. Shedding new light on osteoporosis and fall prevention (1996) Available at URL link: http://www.healthyagingerie.org/cgarticle5.html Last accessed on 18/04/08 3 Damiano J et al. 2006. Diagnosis of Vertebral Fractures by Vertebral Fracture Assessment. J Clin Den 9:1,66-71

9. Влијание на остеопоротичните фрактури

10. Годишносто чинење на лекувањето на дирекните последици на остеопоротичните фрактури во 2012 година ( лекувањето во болница) – екстрапонирано по светските статистики оди во Македонија до 8 милиони евра, а во светот над 48 милијарди евра. 1 До 2050 се очекува чинењето да се зголеми на € 106 2 Влијание на остеопоротичните фрактури Социјален Личен • Намалена продуктивност • Помала способност да продолжи со активното работење • Емоционално влијание • Психолошко влијание • Ангажирање на членовите на фамилијата или грижа од трети лица 1 International Osteoporosis Foundation. Osteoporosis in the Workplace, 2002. The social, economic and human costs of osteoporosis on employees, employers and governments. Prepared by the WHO Collaborating Center, Belgium on behalf of the IOF Committee of Scientific Advisors 2 Johnell O and Kanis JA (2006) An estimate of the worldwide prevalence and disability associated with osteoporotic fractures. Osteoporos Int 17:1726.

11. ТОЛКУВАЊЕ НА ПОДАТОЦИТЕ ПОДАТОЦИ SE ЕКСТРАПОЛИРАНИ ОД ЕВРОПСКИТЕ. • ЕВРОПА ИМА ОКОЛУ 800 МИЛИОНИ ЖИТЕЛИСО ВКУПЕН БРОЈ НА СКРШЕНИЦИ ОД 800.000ГОДИШНО, ТРОШОЦИТЕ ВО ЕВРОПА СЕ 32 МИЛИЈАРДИ • МАКЕДОНИЈА УЧЕСТВУВА СО БРОЈОТ НА ЖИТЕЛИ СО 0.25% ВО ОВАА БРОЈКА, TAKA ДА KAJ НАС TAAБРОЈКА НАНИСКОЕНЕРГЕТИЧКИ ФРАКТУРИ НА ГОДИШНО НИВО БИ БИЛА ОКОЛУ 2.000,ШТО И ВОДИ ДО ФАКТОТ ДА ИМПЛИКАЦИ ОД СКРШЕНИЦИТЕ ВРЗ ОПШТЕСТВНОТО ДОСТИГНАATНАД 8 МИЛИОНИ ЕВРА ГОДИШНО

12. Скршеници на пршлени Се случува во порана возраст (50g) Причинува моментална болка, ноболката може да трае со месеци. 60 - 87 % од пациентите имаат 1. Болки 2. Проблеми со вдижењето, 3. Поблеми со голтање, 4. Неможност да се задржува урина.

13. СКРШЕНИЦИ НА КОЛК Води до трајна неспособност за нормално живеење кај над 30% од пациентите. 12 до 20 % умираат во тек на првата година по скршеницата. Над 50 % од оние кои преживеале не се способни да се вратат на секојдневнатa работа. Фрактурата на колкот е најсериозна последица од остеопорозата.

14. 3250 Очекуван број на остеопоротични фрактури на колк во светот Се очекува да достигне 3.250милиони во Азија до 2050 668 400 600 629 1950 1950 1950 1950 2050 2050 2050 2050 100 742 378 Вкупен број на фрактури на колк:1950 = 1.66 милиони2050 = 6.26 милиони Procenka na broj na frakturi na kolk: (1000) Adapted from Cooper C et al, Osteoporosis Int, 1992;2:285-289

15. Резултати од ДХА прегледите на Клиника за ендокринологија Голем број на недијагноситицирани лица во РМ над 75% (само околу 20.000 лица од 120)

16. СОСТОЈБА ВО МАКЕДОНИЈА Број на потенцијални заболени од остеопороза ~ 125.000 (7%) Бројот на дијагностицирани лица не е повеќе од 20.000 лица што зборува за многу низок процент на навремено откриени случаи со остеопороза кои соодветно се третираат. Статистички годишник Република Македонија 2004 (податоците се од 2002)

17. Сите досега изнесени факти зборуваат за сериозноста на заболувањето кое со себе носи сериозни последици , a кое е тука, околу нас и на него треба да мислиме се повеќе во ИДНИНА. • Овие податоци се повеќе од загрижувачки и повикуваат на итна акција на институциите во справувањето со остеопорозата. • Македонија е една ретките земји која задоцнето се вклучи во борбата со тивката епидемија. И покрај тоа што многу се работи на ова поле сепак е потребен системски и институционален пристап во справувањете со оваа болест.

18. ПРЕДЛОГ ДЕКЛАРАЦИЈА • За таа цел Македонското здружение за остеопороза, заедно со своите подржувачи. во склоп на одбележувањето на Светскиот ден на остеопороза 2011godinasaka da usvoi ПРЕДЛОГ ДЕКЛАРАЦИЈА за воведување на задолжителен преглед за остеопороза кај жените над 65 години кои спаѓаат во најризичната група за добивање на остеопоротична скршеница. Tokmu zatoa, po~ituvani prisatni, oвие факти ќе vi giпрезентирavme, tokmu na vas, koi ne soslu{avte, a~ija rabota ja sledime na poleto na zdravstvenata za{tita na pacientite, osobeno na ovaa starosna grupa nad 65 godini, koja za `al i kaj nas stanuva se pobrojna( noviot popis). Драги мои дами и останати гости , откако ги сослушавте овие факти, се надевам видовте дека ни е неопходна помош за добивањето на институционална подршка на оваа инцијатива

19. ЗАКЛУЧОК • Сметаме дека со усвојување на задолжителниот преглед кај нај-ризичната група на пациенти ќе се зголеми значително стапката на дијагноза и ќе може болеста соодветно да се лекува со цел да се спречат многу нови скршеници и да се превенираат компликациите од истите. • Оваа мерка би донела и големи заштеди за здравствениот систем. • И затоа нашиот став – кој верувам дека ке го поддржите eдека оваа болест треба да стане една од приоритетните на здравствените политики

20. WOD 2011да ги сакаме и чуваме нашите коски Професорот Хеике Бишов- Ферари, директор на Центарот за зглобови и подвужност при Универзитетот од Зурих/Ваид Сити Хоспитал и автор на извештајот на WOD за оваа година изјави “Без разлика на годините,можете да го подобрите здравјето на Вашите коски,следејки ги трите основни чекори. • ПРВО, морате да бидете сигурни дека земате доволно количество на витамин Д • Втори, исхраната треба да содржи адекватни количества на калциум и протеини. • НА КРАЈ, треба да бидете сигури дека секој денkoj ден ги правите вежбите за зацврстување на Вашите мускули.”